2.1.1 အဇိတမာဏဝပုစ္ဆာနိဒ္ဒေသ
ကေနဿု နိဝုတော လောကော, (ဣစ္စာယသ္မာ အဇိတော)
ကေနဿု နပ္ပကာသတိ;
ကိဿာဘိလေပနံ ဗြူသိ ,
ကိံသု တဿ မဟဗ္ဘယံ. (1)
ကေနဿု နိဝုတော လောကော တိ. လောကော တိ နိရယလောကော တိရစ္ဆာနလောကော ပေတ္တိဝိသယလောကော မနုဿလောကော ဒေဝလောကော ခန္ဓလောကော ဓာတုလောကော အာယတနလောကော အယံ လောကော ပရော လောကော ဗြဟ္မလောကော ဒေဝလောကော— အယံ ဝုစ္စတိ လောကော. အယံ လောကော ကေန အာဝုတော နိဝုတော ဩဝုတော ပိဟိတော ပဋိစ္ဆန္နော ပဋိကုဇ္ဇိတောတိ— ကေနဿု နိဝုတော လောကော?
ဣစ္စာယသ္မာ အဇိတော တိ. ဣစ္စာ တိ ပဒသန္ဓိ ပဒသံသဂ္ဂေါ ပဒပါရိပူရီ အက္ခရသမဝါယော ဗျဉ္ဇနသိလိဋ္ဌတာ ပဒါနုပုဗ္ဗတာပေတံ ဣစ္စာတိ. အာယသ္မာ တိ ပိယဝစနံ ဂရုဝစနံ သဂါရဝသပ္ပတိဿာဓိဝစနမေတံ အာယသ္မာတိ. အဇိတော တိ တဿ ဗြာဟ္မဏဿ နာမံ သင်္ခါ သမညာ ပညတ္တိ ဝေါဟာရော နာမံ နာမကမ္မံ နာမဓေယျံ နိရုတ္တိ ဗျဉ္ဇနံ အဘိလာပေါတိ— ဣစ္စာယသ္မာ အဇိတော.
ကေနဿု နပ္ပကာသတီ တိ ကေန လောကော နပ္ပကာသတိ နပ္ပဘာသတိ န တပတိ န ဝိရောစတိ န ဉာယတိ န ပညာယတီတိ— ကေနဿု နပ္ပကာသတိ.
ကိဿာဘိလေပနံ ဗြူသီ တိ ကိံ လောကဿ လေပနံ လဂ္ဂနံ ဗန္ဓနံ ဥပက္ကိလေသော. ကေန လောကော လိတ္တော သံလိတ္တော ဥပလိတ္တော ကိလိဋ္ဌော သံကိလိဋ္ဌော မက္ခိတော သံသဋ္ဌော လဂ္ဂေါ လဂ္ဂိတော ပလိဗုဒ္ဓေါ, ဗြူသိ အာစိက္ခသိ ဒေသေသိ ပညပေသိ ပဋ္ဌပေသိ ဝိဝရသိ ဝိဘဇသိ ဥတ္တာနီကရောသိ ပကာသေသီတိ— ကိဿာဘိလေပနံ ဗြူသိ.
ကိံသု တဿ မဟဗ္ဘယန် တိ ကိံ လောကဿ ဘယံ မဟဗ္ဘယံ ပီဠနံ ဃဋ္ဋနံ ဥပဒ္ဒဝေါ ဥပသဂ္ဂေါတိ— ကိံသု တဿ မဟဗ္ဘယံ. တေနာဟ သော ဗြာဟ္မဏော—
“ကေနဿု နိဝုတော လောကော, (ဣစ္စာယသ္မာ အဇိတော)
ကေနဿု နပ္ပကာသတိ;
ကိဿာဘိလေပနံ ဗြူသိ,
ကိံသု တဿ မဟဗ္ဘယန်”တိ.
အဝိဇ္ဇာယ နိဝုတော လောကော, (အဇိတာတိ ဘဂဝါ)
ဝေဝိစ္ဆာ ပမာဒါ နပ္ပကာသတိ;
ဇပ္ပါဘိလေပနံ ဗြူမိ,
ဒုက္ခမဿ မဟဗ္ဘယံ. (2)
အဝိဇ္ဇာယ နိဝုတော လောကော တိ. အဝိဇ္ဇာ တိ ဒုက္ခေ အညာဏံ ဒုက္ခသမုဒယေ အညာဏံ ဒုက္ခနိရောဓေ အညာဏံ ဒုက္ခနိရောဓဂါမိနိယာ ပဋိပဒါယ အညာဏံ, ပုဗ္ဗန္တေ အညာဏံ အပရန္တေ အညာဏံ ပုဗ္ဗန္တာပရန္တေ အညာဏံ, ဣဒပ္ပစ္စယတာပဋိစ္စသမုပ္ပန္နေသု ဓမ္မေသု အညာဏံ, ယံ ဧဝရူပံ အညာဏံ အဒဿနံ အနဘိသမယော အနနုဗောဓော အသမ္ဗောဓော အပ္ပဋိဝေဓော အသင်္ဂါဟနာ အပရိယောဂါဟနာ အသမပေက္ခနာ အပစ္စဝေက္ခဏာ အပစ္စဝေက္ခဏကမ္မံ ဒုမ္မေဇ္ဈံ ဗာလျံ အသမ္ပဇညံ မောဟော ပမောဟော သမ္မောဟော အဝိဇ္ဇာ အဝိဇ္ဇောဃော အဝိဇ္ဇာယောဂေါ အဝိဇ္ဇာနုသယော အဝိဇ္ဇာပရိယုဋ္ဌာနံ အဝိဇ္ဇာလင်္ဂီ မောဟော အကုသလမူလံ, အယံ ဝုစ္စတိ— အဝိဇ္ဇာ.
လောကော တိ နိရယလောကော တိရစ္ဆာနလောကော ပေတ္တိဝိသယလောကော မနုဿလောကော ဒေဝလောကော ခန္ဓလောကော ဓာတုလောကော အာယတနလောကော အယံ လောကော ပရော လောကော ဗြဟ္မလောကော ဒေဝလောကော— အယံ ဝုစ္စတိ လောကော. အယံ လောကော ဣမာယ အဝိဇ္ဇာယ အာဝုတော နိဝုတော ဩဝုတော ပိဟိတော ပဋိစ္ဆန္နော ပဋိကုဇ္ဇိတောတိ— အဝိဇ္ဇာယ နိဝုတော လောကော.
အဇိတာ တိ ဘဂဝါ တံ ဗြာဟ္မဏံ နာမေန အာလပတိ. ဘဂဝါ တိ ဂါရဝါဓိဝစနံ. အပိ စ, ဘဂ္ဂရာဂေါတိ ဘဂဝါ; ဘဂ္ဂဒေါသောတိ ဘဂဝါ; ဘဂ္ဂမောဟောတိ ဘဂဝါ; ဘဂ္ဂမာနောတိ ဘဂဝါ; ဘဂ္ဂဒိဋ္ဌီတိ ဘဂဝါ; ဘဂ္ဂကဏ္ဍကောတိ ဘဂဝါ; ဘဂ္ဂကိလေသောတိ ဘဂဝါ; ဘဇိ ဝိဘဇိ ပဝိဘဇိ ဓမ္မရတနန္တိ ဘဂဝါ; ဘဝါနံ အန္တကရောတိ ဘဂဝါ; ဘာဝိတကာယော ဘာဝိတသီလော ဘာဝိတစိတ္တော ဘာဝိတပညောတိ ဘဂဝါ; ဘဇိ ဝါ ဘဂဝါ အရညဝနပတ္ထာနိ ပန္တာနိ သေနာသနာနိ အပ္ပသဒ္ဒါနိ အပ္ပနိဂ္ဃေါသာနိ ဝိဇနဝါတာနိ မနုဿရာဟဿေယျကာနိ ပဋိသလ္လာနသာရုပ္ပါနီတိ ဘဂဝါ; ဘာဂီ ဝါ ဘဂဝါ စီဝရပိဏ္ဍပါတသေနာသနဂိလာနပစ္စယဘေသဇ္ဇပရိက္ခာရာနန္တိ ဘဂဝါ; ဘာဂီ ဝါ ဘဂဝါ အတ္ထရသဿ ဓမ္မရသဿ ဝိမုတ္တိရသဿ အဓိသီလဿ အဓိစိတ္တဿ အဓိပညာယာတိ ဘဂဝါ; ဘာဂီ ဝါ ဘဂဝါ စတုန္နံ ဈာနာနံ စတုန္နံ အပ္ပမညာနံ စတုန္နံ အရူပသမာပတ္တီနန္တိ ဘဂဝါ; ဘာဂီ ဝါ ဘဂဝါ အဋ္ဌန္နံ ဝိမောက္ခာနံ အဋ္ဌန္နံ အဘိဘာယတနာနံ နဝန္နံ အနုပုဗ္ဗသမာပတ္တီနန္တိ ဘဂဝါ; ဘာဂီ ဝါ ဘဂဝါ ဒသန္နံ သညာဘာဝနာနံ ကသိဏသမာပတ္တီနံ အာနာပါနဿတိသမာဓိဿ အသုဘသမာပတ္တိယာတိ ဘဂဝါ; ဘာဂီ ဝါ ဘဂဝါ စတုန္နံ သတိပဋ္ဌာနာနံ စတုန္နံ သမ္မပ္ပဓာနာနံ စတုန္နံ ဣဒ္ဓိပါဒါနံ ပဉ္စန္နံ ဣန္ဒြိယာနံ ပဉ္စန္နံ ဗလာနံ သတ္တန္နံ ဗောဇ္ဈင်္ဂါနံ အရိယဿ အဋ္ဌင်္ဂိကဿ မဂ္ဂဿာတိ ဘဂဝါ; ဘာဂီ ဝါ ဘဂဝါ ဒသန္နံ တထာဂတဗလာနံ စတုန္နံ ဝေသာရဇ္ဇာနံ စတုန္နံ ပဋိသမ္ဘိဒါနံ ဆန္နံ အဘိညာနံ ဆန္နံ ဗုဒ္ဓဓမ္မာနန္တိ ဘဂဝါ; ဘဂဝါတိ နေတံ နာမံ မာတရာ ကတံ န ပိတရာ ကတံ န ဘာတရာ ကတံ န ဘဂိနိယာ ကတံ န မိတ္တာမစ္စေဟိ ကတံ န ဉာတိသာလောဟိတေဟိ ကတံ န သမဏဗြာဟ္မဏေဟိ ကတံ န ဒေဝတာဟိ ကတံ. ဝိမောက္ခန္တိကမေတံ ဗုဒ္ဓါနံ ဘဂဝန္တာနံ ဗောဓိယာ မူလေ သဟ သဗ္ဗညုတဉာဏဿ ပဋိလာဘာ သစ္ဆိကာ ပညတ္တိ, ယဒိဒံ ဘဂဝါတိ— အဇိတာတိ ဘဂဝါ.
ဝေဝိစ္ဆာ ပမာဒါ နပ္ပကာသတီ တိ. ဝေဝိစ္ဆံ ဝုစ္စတိ ပဉ္စ မစ္ဆရိယာနိ— အာဝါသမစ္ဆရိယံ, ကုလမစ္ဆရိယံ, လာဘမစ္ဆရိယံ, ဝဏ္ဏမစ္ဆရိယံ, ဓမ္မမစ္ဆရိယံ. ယံ ဧဝရူပံ မစ္ဆေရံ မစ္ဆရာယနာ မစ္ဆရာယိတတ္တံ ဝေဝိစ္ဆံ ကဒရိယံ ကဋုကဉ္စုကတာ အဂ္ဂဟိတတ္တံ စိတ္တဿ— ဣဒံ ဝုစ္စတိ မစ္ဆရိယံ. အပိ စ ခန္ဓမစ္ဆရိယမ္ပိ မစ္ဆရိယံ, ဓာတုမစ္ဆရိယမ္ပိ မစ္ဆရိယံ, အာယတနမစ္ဆရိယမ္ပိ မစ္ဆရိယံ, ဂါဟော ဝုစ္စတိ မစ္ဆရိယံ. ပမာဒေါ ဝတ္တဗ္ဗော— ကာယဒုစ္စရိတေ ဝါ ဝစီဒုစ္စရိတေ ဝါ မနောဒုစ္စရိတေ ဝါ ပဉ္စသု ကာမဂုဏေသု ဝါ စိတ္တဿ ဝေါသဂ္ဂေါ ဝေါသဂ္ဂါနုပ္ပဒါနံ ကုသလာနံ ဓမ္မာနံ ဘာဝနာယ အသက္ကစ္စကိရိယတာ အသာတစ္စကိရိယတာ အနဋ္ဌိတကိရိယတာ ဩလီနဝုတ္တိတာ နိက္ခိတ္တစ္ဆန္ဒတာ နိက္ခိတ္တဓုရတာ အနာသေဝနာ အဘာဝနာ အဗဟုလီကမ္မံ အနဓိဋ္ဌာနံ အနနုယောဂေါ ပမာဒေါ. ယော ဧဝရူပေါ ပမာဒေါ ပမဇ္ဇနာ ပမဇ္ဇိတတ္တံ— အယံ ဝုစ္စတိ ပမာဒေါ. ဝေဝိစ္ဆာ ပမာဒါ နပ္ပကာသတီ တိ ဣမိနာ စ မစ္ဆရိယေန ဣမိနာ စ ပမာဒေန လောကော နပ္ပကာသတိ နပ္ပဘာသတိ န တပတိ န ဝိရောစတိ န ဉာယတိ န ပညာယတီတိ— ဝေဝိစ္ဆာ ပမာဒါ နပ္ပကာသတိ.
ဇပ္ပါဘိလေပနံ ဗြူမီ တိ ဇပ္ပါ ဝုစ္စတိ တဏှာ. ယော ရာဂေါ သာရာဂေါ အနုနယော အနုရောဓော နန္ဒီ နန္ဒိရာဂေါ စိတ္တဿ သာရာဂေါ ဣစ္ဆာ မုစ္ဆာ အဇ္ဈောသာနံ ဂေဓော ပလိဂေဓော သင်္ဂေါ ပင်္ကော ဧဇာ မာယာ ဇနိကာ သဉ္ဇနနီ သိဗ္ဗိနီ ဇာလိနီ သရိတာ ဝိသတ္တိကာ သုတ္တံ ဝိသဋာ အာယူဟနီ ဒုတိယာ ပဏိဓိ ဘဝနေတ္တိ ဝနံ ဝနထော သန္ထဝေါ သိနေဟော အပေက္ခာ ပဋိဗန္ဓု အာသာ အာသီသနာ အာသီသိတတ္တံ ရူပါသာ သဒ္ဒါသာ ဂန္ဓာသာ ရသာသာ ဖောဋ္ဌဗ္ဗာသာ လာဘာသာ ဓနာသာ ပုတ္တာသာ ဇီဝိတာသာ ဇပ္ပါ ပဇပ္ပါ အဘိဇပ္ပါ ဇပ္ပနာ ဇပ္ပိတတ္တံ လောလုပ္ပံ လောလုပ္ပါယနာ လောလုပ္ပါယိတတ္တံ ပုစ္ဆဉ္ဇိကတာ သာဓုကမျတာ အဓမ္မရာဂေါ ဝိသမလောဘော နိကန္တိ နိကာမနာ ပတ္ထနာ ပိဟနာ သမ္ပတ္ထနာ ကာမတဏှာ ဘဝတဏှာ ဝိဘဝတဏှာ ရူပတဏှာ အရူပတဏှာ နိရောဓတဏှာ ရူပတဏှာ သဒ္ဒတဏှာ ဂန္ဓတဏှာ ရသတဏှာ ဖောဋ္ဌဗ္ဗတဏှာ ဓမ္မတဏှာ ဩဃော ယောဂေါ ဂန္ထော ဥပါဒါနံ အာဝရဏံ နီဝရဏံ ဆဒနံ ဗန္ဓနံ ဥပက္ကိလေသော အနုသယော ပရိယုဋ္ဌာနံ လတာ ဝေဝိစ္ဆံ ဒုက္ခမူလံ ဒုက္ခနိဒါနံ ဒုက္ခပ္ပဘဝေါ မာရပါသော မာရဗဠိသံ မာရာမိသံ မာရဝိသယော မာရနိဝါသော မာရဂေါစရော မာရဗန္ဓနံ တဏှာနဒီ တဏှာဇာလံ တဏှာဂဒ္ဒုလံ တဏှာသမုဒ္ဒေါ အဘိဇ္ဈာ လောဘော အကုသလမူလံ— အယံ ဝုစ္စတိ ဇပ္ပါ. လောကဿ လေပနံ လဂ္ဂနံ ဗန္ဓနံ ဥပက္ကိလေသော ဣမာယ ဇပ္ပါယ လောကော လိတ္တော သံလိတ္တော ဥပလိတ္တော ကိလိဋ္ဌော သံကိလိဋ္ဌော မက္ခိတော သံသဋ္ဌော လဂ္ဂေါ လဂ္ဂိတော ပလိဗုဒ္ဓေါတိ ဗြူမိ အာစိက္ခာမိ ဒေသေမိ ပညပေမိ ပဋ္ဌပေမိ ဝိဝရာမိ ဝိဘဇာမိ ဥတ္တာနီကရောမိ ပကာသေမီတိ— ဇပ္ပါဘိလေပနံ ဗြူမိ.
ဒုက္ခမဿ မဟဗ္ဘယန် တိ. ဒုက္ခန် တိ ဇာတိဒုက္ခံ ဇရာဒုက္ခံ ဗျာဓိဒုက္ခံ မရဏဒုက္ခံ သောကပရိဒေဝဒုက္ခဒေါမနဿုပါယာသဒုက္ခံ နေရယိကံ ဒုက္ခံ တိရစ္ဆာနယောနိကံ ဒုက္ခံ ပေတ္တိဝိသယိကံ ဒုက္ခံ မာနုသိကံ ဒုက္ခံ ဂဗ္ဘောက္ကန္တိမူလကံ ဒုက္ခံ ဂဗ္ဘဋ္ဌိတိမူလကံ ဒုက္ခံ ဂဗ္ဘဝုဋ္ဌာနမူလကံ ဒုက္ခံ ဇာတဿူပနိဗန္ဓကံ ဒုက္ခံ ဇာတဿ ပရာဓေယျကံ ဒုက္ခံ အတ္တူပက္ကမံ ဒုက္ခံ ပရူပက္ကမံ ဒုက္ခံ သင်္ခါရဒုက္ခံ ဝိပရိဏာမဒုက္ခံ စက္ခုရောဂေါ သောတရောဂေါ ဃာနရောဂေါ ဇိဝှါရောဂေါ ကာယရောဂေါ သီသရောဂေါ ကဏ္ဏရောဂေါ မုခရောဂေါ ဒန္တရောဂေါ ကာသော သာသော ပိနာသော ဍာဟော ဇရော ကုစ္ဆိရောဂေါ မုစ္ဆာ ပက္ခန္ဒိကာ သူလာ ဝိသူစိကာ ကုဋ္ဌံ ဂဏ္ဍော ကိလာသော သောသော အပမာရော ဒဒ္ဒု ကဏ္ဍု ကစ္ဆု ရခသာ ဝိတစ္ဆိကာ လောဟိတပိတ္တံ မဓုမေဟော အံသာ ပိဠကာ ဘဂန္ဒလာ ပိတ္တသမုဋ္ဌာနာ အာဗာဓာ သေမှသမုဋ္ဌာနာ အာဗာဓာ ဝါတသမုဋ္ဌာနာ အာဗာဓာ သန္နိပါတိကာ အာဗာဓာ ဥတုပရိဏာမဇာ အာဗာဓာ ဝိသမပရိဟာရဇာ အာဗာဓာ ဩပက္ကမိကာ အာဗာဓာ ကမ္မဝိပါကဇာ အာဗာဓာ သီတံ ဥဏှံ ဇိဃစ္ဆာ ပိပါသာ ဥစ္စာရော ပဿာဝေါ ဍံသမကသဝါတာတပသရီသပသမ္ဖဿံ ဒုက္ခံ မာတုမရဏံ ဒုက္ခံ ပိတုမရဏံ ဒုက္ခံ ဘာတုမရဏံ ဒုက္ခံ ဘဂိနိမရဏံ ဒုက္ခံ ပုတ္တမရဏံ ဒုက္ခံ ဓီတုမရဏံ ဒုက္ခံ ဉာတိဗျသနံ ဒုက္ခံ ရောဂဗျသနံ ဒုက္ခံ ဘောဂဗျသနံ ဒုက္ခံ သီလဗျသနံ ဒုက္ခံ ဒိဋ္ဌိဗျသနံ ဒုက္ခံ ယေသံ ဓမ္မာနံ အာဒိတော သမုဒါဂမနံ ပညာယတိ. အတ္ထင်္ဂမတော နိရောဓော ပညာယတိ. ကမ္မသန္နိဿိတော ဝိပါကော, ဝိပါကသန္နိဿိတံ ကမ္မံ, နာမသန္နိဿိတံ ရူပံ ရူပသန္နိဿိတံ နာမံ, ဇာတိယာ အနုဂတံ ဇရာယ အနုသဋံ ဗျာဓိနာ အဘိဘူတံ မရဏေန အဗ္ဘာဟတံ ဒုက္ခေ ပတိဋ္ဌိတံ အတာဏံ အလေဏံ အသရဏံ အသရဏီဘူတံ— ဣဒံ ဝုစ္စတိ ဒုက္ခံ. ဣဒံ ဒုက္ခံ လောကဿ ဘယံ မဟာဘယံ ပီဠနံ ဃဋ္ဋနံ ဥပဒ္ဒဝေါ ဥပသဂ္ဂေါတိ— ဒုက္ခမဿ မဟဗ္ဘယံ. တေနာဟ ဘဂဝါ—
“အဝိဇ္ဇာယ နိဝုတော လောကော, (အဇိတာတိ ဘဂဝါ)
ဝေဝိစ္ဆာ ပမာဒါ နပ္ပကာသတိ;
ဇပ္ပါဘိလေပနံ ဗြူမိ,
ဒုက္ခမဿ မဟဗ္ဘယန်”တိ.
သဝန္တိ သဗ္ဗဓိ သောတာ, (ဣစ္စာယသ္မာ အဇိတော)
သောတာနံ ကိံ နိဝါရဏံ;
သောတာနံ သံဝရံ ဗြူဟိ,
ကေန သောတာ ပိဓိယျရေ. (3)
သဝန္တိ သဗ္ဗဓိ သောတာ တိ. သောတာ တိ တဏှာသောတော ဒိဋ္ဌိသောတော ကိလေသသောတော ဒုစ္စရိတသောတော အဝိဇ္ဇာသောတော. သဗ္ဗဓီ တိ သဗ္ဗေသု အာယတနေသု. သဝန္တီ တိ သဝန္တိ အာသဝန္တိ သန္ဒန္တိ ပဝတ္တန္တိ. စက္ခုတော ရူပေ သဝန္တိ အာသဝန္တိ သန္ဒန္တိ ပဝတ္တန္တိ. သောတတော သဒ္ဒေ သဝန္တိ… ဃာနတော ဂန္ဓေ သဝန္တိ… ဇိဝှါတော ရသေ သဝန္တိ… ကာယတော ဖောဋ္ဌဗ္ဗေ သဝန္တိ… မနတော ဓမ္မေ သဝန္တိ အာသဝန္တိ သန္ဒန္တိ ပဝတ္တန္တိ. စက္ခုတော ရူပတဏှာ သဝန္တိ အာသဝန္တိ သန္ဒန္တိ ပဝတ္တန္တိ. သောတတော သဒ္ဒတဏှာ သဝန္တိ အာသဝန္တိ သန္ဒန္တိ ပဝတ္တန္တိ. ဃာနတော ဂန္ဓတဏှာ သဝန္တိ… ဇိဝှါတော ရသတဏှာ သဝန္တိ… ကာယတော ဖောဋ္ဌဗ္ဗတဏှာ သဝန္တိ… မနတော ဓမ္မတဏှာ သဝန္တိ အာသဝန္တိ သန္ဒန္တိ ပဝတ္တန္တီတိ— သဝန္တိ သဗ္ဗဓိ သောတာ.
ဣစ္စာယသ္မာ အဇိတော တိ. ဣစ္စာ တိ ပဒသန္ဓိ …ပေ… ပဒါနုပုဗ္ဗတာပေတံ ဣစ္စာတိ …ပေ… ဣစ္စာယသ္မာ အဇိတော.
သောတာနံ ကိံ နိဝါရဏန် တိ သောတာနံ ကိံ အာဝရဏံ နီဝရဏံ သံဝရဏံ ရက္ခနံ ဂေါပနန္တိ— သောတာနံ ကိံ နိဝါရဏံ.
သောတာနံ သံဝရံ ဗြူဟီ တိ သောတာနံ အာဝရဏံ နီဝရဏံ သံဝရဏံ ရက္ခနံ ဂေါပနံ ဗြူဟိ အာစိက္ခ ဒေသေဟိ ပညပေဟိ ပဋ္ဌပေဟိ ဝိဝရာဟိ ဝိဘဇာဟိ ဥတ္တာနီကရောဟိ ပကာသေဟီတိ— သောတာနံ သံဝရံ ဗြူဟိ.
ကေန သောတာ ပိဓိယျရေ တိ ကေန သောတာ ပိဓီယန္တိ ပစ္ဆိဇ္ဇန္တိ န သဝန္တိ န အာသဝန္တိ န သန္ဒန္တိ နပ္ပဝတ္တန္တီတိ— ကေန သောတာ ပိဓိယျရေ. တေနာဟ သော ဗြာဟ္မဏော—
“သဝန္တိ သဗ္ဗဓိ သောတာ, (ဣစ္စာယသ္မာ အဇိတော)
သောတာနံ ကိံ နိဝါရဏံ;
သောတာနံ သံဝရံ ဗြူဟိ,
ကေန သောတာ ပိဓိယျရေ”.
ယာနိ သောတာနိ လောကသ္မိံ, (အဇိတာတိ ဘဂဝါ)
သတိ တေသံ နိဝါရဏံ;
သောတာနံ သံဝရံ ဗြူမိ,
ပညာယေတေ ပိဓိယျရေ. (4)
ယာနိ သောတာနိ လောကသ္မိန် တိ ယာနိ ဧတာနိ သောတာနိ မယာ ကိတ္တိတာနိ ပကိတ္တိတာနိ အာစိက္ခိတာနိ ဒေသိတာနိ ပညပိတာနိ ပဋ္ဌပိတာနိ ဝိဝရိတာနိ ဝိဘဇိတာနိ ဥတ္တာနီကတာနိ ပကာသိတာနိ, သေယျထိဒံ— တဏှာသောတော ဒိဋ္ဌိသောတော ကိလေသသောတော ဒုစ္စရိတသောတော အဝိဇ္ဇာသောတော. လောကသ္မိန် တိ အပါယလောကေ မနုဿလောကေ ဒေဝလောကေ ခန္ဓလောကေ ဓာတုလောကေ အာယတနလောကေတိ— ယာနိ သောတာနိ လောကသ္မိံ. အဇိတာ တိ ဘဂဝါ တံ ဗြာဟ္မဏံ နာမေန အာလပတိ.
သတိ တေသံ နိဝါရဏန် တိ. သတီ တိ ယာ သတိ အနုဿတိ ပဋိဿတိ သတိ သရဏတာ ဓာရဏတာ အပိလာပနတာ အသမ္မုဿနတာ, သတိ သတိန္ဒြိယံ သတိဗလံ သမ္မာသတိ သတိသမ္ဗောဇ္ဈင်္ဂေါ ဧကာယနမဂ္ဂေါ— အယံ ဝုစ္စတိ သတိ. နိဝါရဏန် တိ အာဝရဏံ နီဝရဏံ သံဝရဏံ ရက္ခနံ ဂေါပနန္တိ— သတိ တေသံ နိဝါရဏံ.
သောတာနံ သံဝရံ ဗြူမီ တိ သောတာနံ အာဝရဏံ နီဝရဏံ သံဝရဏံ ရက္ခနံ ဂေါပနံ ဗြူမိ အာစိက္ခာမိ …ပေ… ဥတ္တာနီကရောမိ ပကာသေမီတိ— သောတာနံ သံဝရံ ဗြူမိ.
ပညာယေတေ ပိဓိယျရေ တိ. ပညာ တိ ယာ ပညာ ပဇာနနာ …ပေ… အမောဟော ဓမ္မဝိစယော သမ္မာဒိဋ္ဌိ. ပညာယေတေ ပိဓိယျရေတိ— ပညာယေတေ သောတာ ပိဓီယန္တိ ပစ္ဆိဇ္ဇန္တိ န သဝန္တိ န အာသဝန္တိ န သန္ဒန္တိ နပ္ပဝတ္တန္တိ. “သဗ္ဗေ သင်္ခါရာ အနိစ္စာ”တိ ဇာနတော ပဿတော ပညာယေတေ သောတာ ပိဓီယန္တိ ပစ္ဆိဇ္ဇန္တိ န သဝန္တိ န အာသဝန္တိ န သန္ဒန္တိ နပ္ပဝတ္တန္တိ. “သဗ္ဗေ သင်္ခါရာ ဒုက္ခာ”တိ ဇာနတော ပဿတော ပညာယေတေ သောတာ ပိဓီယန္တိ ပစ္ဆိဇ္ဇန္တိ န သဝန္တိ န အာသဝန္တိ န သန္ဒန္တိ နပ္ပဝတ္တန္တိ. “သဗ္ဗေ သင်္ခါရာ အနတ္တာ”တိ ဇာနတော ပဿတော ပညာယေတေ သောတာ ပိဓီယန္တိ ပစ္ဆိဇ္ဇန္တိ န သဝန္တိ န အာသဝန္တိ န သန္ဒန္တိ နပ္ပဝတ္တန္တိ. “အဝိဇ္ဇာပစ္စယာ သင်္ခါရာ”တိ ဇာနတော ပဿတော ပညာယေတေ သောတာ ပိဓီယန္တိ ပစ္ဆိဇ္ဇန္တိ န သဝန္တိ န အာသဝန္တိ န သန္ဒန္တိ နပ္ပဝတ္တန္တိ. “သင်္ခါရပစ္စယာ ဝိညာဏန်”တိ… “ဝိညာဏပစ္စယာ နာမရူပန်”တိ… “နာမရူပပစ္စယာ သဠာယတနန်”တိ… “သဠာယတနပစ္စယာ ဖဿော”တိ… “ဖဿပစ္စယာ ဝေဒနာ”တိ… “ဝေဒနာပစ္စယာ တဏှာ”တိ… “တဏှာပစ္စယာ ဥပါဒါနန်”တိ… “ဥပါဒါနပစ္စယာ ဘဝေါ”တိ… “ဘဝပစ္စယာ ဇာတီ”တိ… “ဇာတိပစ္စယာ ဇရာမရဏန်”တိ ဇာနတော ပဿတော ပညာယေတေ သောတာ ပိဓီယန္တိ ပစ္ဆိဇ္ဇန္တိ န သဝန္တိ န အာသဝန္တိ န သန္ဒန္တိ နပ္ပဝတ္တန္တိ. “အဝိဇ္ဇာနိရောဓာ သင်္ခါရနိရောဓော”တိ… “သင်္ခါရနိရောဓာ ဝိညာဏနိရောဓော”တိ… “ဝိညာဏနိရောဓာ နာမရူပနိရောဓော”တိ… “နာမရူပနိရောဓာ သဠာယတနနိရောဓော”တိ… “သဠာယတနနိရောဓာ ဖဿနိရောဓော”တိ… “ဖဿနိရောဓာ ဝေဒနာနိရောဓော”တိ… “ဝေဒနာနိရောဓာ တဏှာနိရောဓော”တိ… “တဏှာနိရောဓာ ဥပါဒါနနိရောဓော”တိ… “ဥပါဒါနနိရောဓာ ဘဝနိရောဓော”တိ… “ဘဝနိရောဓာ ဇာတိနိရောဓော”တိ… “ဇာတိနိရောဓာ ဇရာမရဏနိရောဓော”တိ ဇာနတော ပဿတော ပညာယေတေ သောတာ ပိဓီယန္တိ ပစ္ဆိဇ္ဇန္တိ န သဝန္တိ န အာသဝန္တိ န သန္ဒန္တိ နပ္ပဝတ္တန္တိ. “ဣဒံ ဒုက္ခန်”တိ… “အယံ ဒုက္ခသမုဒယော”တိ… “အယံ ဒုက္ခနိရောဓော”တိ… “အယံ ဒုက္ခနိရောဓဂါမိနီ ပဋိပဒါ”တိ ဇာနတော ပဿတော ပညာယေတေ သောတာ ပိဓီယန္တိ ပစ္ဆိဇ္ဇန္တိ န သဝန္တိ န အာသဝန္တိ န သန္ဒန္တိ နပ္ပဝတ္တန္တိ. “ဣမေ ဓမ္မာ အာသဝါ”တိ… “အယံ အာသဝသမုဒယော”တိ… “အယံ အာသဝနိရောဓော”တိ… “အယံ အာသဝနိရောဓဂါမိနီ ပဋိပဒါ”တိ ဇာနတော ပဿတော ပညာယေတေ သောတာ ပိဓီယန္တိ ပစ္ဆိဇ္ဇန္တိ န သဝန္တိ န အာသဝန္တိ န သန္ဒန္တိ နပ္ပဝတ္တန္တိ. “ဣမေ ဓမ္မာ အဘိညေယျာ”တိ… “ဣမေ ဓမ္မာ ပရိညေယျာ”တိ… “ဣမေ ဓမ္မာ ပဟာတဗ္ဗာ”တိ… “ဣမေ ဓမ္မာ ဘာဝေတဗ္ဗာ”တိ… “ဣမေ ဓမ္မာ သစ္ဆိကာတဗ္ဗာ”တိ ဇာနတော ပဿတော ပညာယေတေ သောတာ ပိဓီယန္တိ ပစ္ဆိဇ္ဇန္တိ န သဝန္တိ န အာသဝန္တိ န သန္ဒန္တိ နပ္ပဝတ္တန္တိ. ဆန္နံ ဖဿာယတနာနံ သမုဒယဉ္စ အတ္ထင်္ဂမဉ္စ အဿာဒဉ္စ အာဒီနဝဉ္စ နိဿရဏဉ္စ ဇာနတော ပဿတော ပညာယေတေ သောတာ ပိဓီယန္တိ ပစ္ဆိဇ္ဇန္တိ န သဝန္တိ န အာသဝန္တိ န သန္ဒန္တိ နပ္ပဝတ္တန္တိ. ပဉ္စန္နံ ဥပါဒါနက္ခန္ဓာနံ သမုဒယဉ္စ အတ္ထင်္ဂမဉ္စ အဿာဒဉ္စ အာဒီနဝဉ္စ နိဿရဏဉ္စ ဇာနတော ပဿတော… စတုန္နံ မဟာဘူတာနံ သမုဒယဉ္စ အတ္ထင်္ဂမဉ္စ အဿာဒဉ္စ အာဒီနဝဉ္စ နိဿရဏဉ္စ ဇာနတော ပဿတော… “ယံ ကိဉ္စိ သမုဒယဓမ္မံ သဗ္ဗံ တံ နိရောဓဓမ္မန်”တိ ဇာနတော ပဿတော ပညာယေတေ သောတာ ပိဓီယန္တိ ပစ္ဆိဇ္ဇန္တိ န သဝန္တိ န အာသဝန္တိ န သန္ဒန္တိ နပ္ပဝတ္တန္တီတိ— ပညာယေတေ ပိဓိယျရေ. တေနာဟ ဘဂဝါ—
“ယာနိ သောတာနိ လောကသ္မိံ, (အဇိတာတိ ဘဂဝါ)
သတိ တေသံ နိဝါရဏံ;
သောတာနံ သံဝရံ ဗြူမိ,
ပညာယေတေ ပိဓိယျရေ”တိ.
ပညာ စေဝ သတိ စာပိ, (ဣစ္စာယသ္မာ အဇိတော)
နာမရူပဉ္စ မာရိသ;
ဧတံ မေ ပုဋ္ဌော ပဗြူဟိ,
ကတ္ထေတံ ဥပရုဇ္ဈတိ. (5)
ပညာ စေဝ သတိ စာပီ တိ. ပညာ တိ ယာ ပညာ ပဇာနနာ ဝိစယော ပဝိစယော ဓမ္မဝိစယော သလ္လက္ခဏာ ဥပလက္ခဏာ ပစ္စုပလက္ခဏာ ပဏ္ဍိစ္စံ ကောသလ္လံ နေပုညံ ဝေဘဗျာ စိန္တာ ဥပပရိက္ခာ ဘူရီ မေဓာ ပရိဏာယိကာ ဝိပဿနာ သမ္ပဇညံ ပတောဒေါ ပညာ ပညိန္ဒြိယံ ပညာဗလံ ပညာသတ္ထံ ပညာပါသာဒေါ ပညာအာလောကော ပညာဩဘာသော ပညာပဇ္ဇောတော ပညာရတနံ အမောဟော ဓမ္မဝိစယော သမ္မာဒိဋ္ဌိ. သတီ တိ ယာ သတိ အနုဿတိ …ပေ… သမ္မာသတီတိ— ပညာ စေဝ သတိ စာပိ, ဣစ္စာယသ္မာ အဇိတော.
နာမရူပဉ္စ မာရိသာ တိ. နာမန် တိ စတ္တာရော အရူပိနော ခန္ဓာ. ရူပန် တိ စတ္တာရော စ မဟာဘူတာ စတုန္နဉ္စ မဟာဘူတာနံ ဥပါဒါယရူပံ. မာရိသာ တိ ပိယဝစနံ ဂရုဝစနံ သဂါရဝသပ္ပတိဿာဓိဝစနမေတံ မာရိသာတိ— နာမရူပဉ္စ မာရိသ.
ဧတံ မေ ပုဋ္ဌော ပဗြူဟီ တိ. ဧတံ မေ တိ ယံ ပုစ္ဆာမိ ယံ ယာစာမိ ယံ အဇ္ဈေသာမိ ယံ ပသာဒေမိ. ပုဋ္ဌော တိ ပုစ္ဆိတော ယာစိတော အဇ္ဈေသိတော ပသာဒိတော. ပဗြူဟီ တိ ဗြူဟိ အာစိက္ခာဟိ ဒေသေဟိ ပညပေဟိ ပဋ္ဌပေဟိ ဝိဝရာဟိ ဝိဘဇာဟိ ဥတ္တာနီကရောဟိ ပကာသေဟီတိ— ဧတံ မေ ပုဋ္ဌော ပဗြူဟိ.
ကတ္ထေတံ ဥပရုဇ္ဈတီ တိ. ကတ္ထေတံ နိရုဇ္ဈတိ ဝူပသမ္မတိ အတ္ထံ ဂစ္ဆတိ ပဋိပ္ပဿမ္ဘတီတိ— ကတ္ထေတံ ဥပရုဇ္ဈတိ. တေနာဟ သော ဗြာဟ္မဏော—
“ပညာ စေဝ သတိ စာပိ, (ဣစ္စာယသ္မာ အဇိတော)
နာမရူပဉ္စ မာရိသ;
ဧတံ မေ ပုဋ္ဌော ပဗြူဟိ,
ကတ္ထေတံ ဥပရုဇ္ဈတီ”တိ.
ယမေတံ ပဉှံ အပုစ္ဆိ,
အဇိတ တံ ဝဒါမိ တေ;
ယတ္ထ နာမဉ္စ ရူပဉ္စ,
အသေသံ ဥပရုဇ္ဈတိ;
ဝိညာဏဿ နိရောဓေန,
ဧတ္ထေတံ ဥပရုဇ္ဈတိ. (6)
ယမေတံ ပဉှံ အပုစ္ဆီ တိ. ယမေတန် တိ ပညဉ္စ သတိဉ္စ နာမရူပဉ္စ. အပုစ္ဆီ တိ အပုစ္ဆသိ ယာစသိ အဇ္ဈေသသိ ပသာဒေသီတိ— ယမေတံ ပဉှံ အပုစ္ဆိ.
အဇိတ တံ ဝဒါမိ တေ တိ. အဇိတာ တိ ဘဂဝါ တံ ဗြာဟ္မဏံ နာမေန အာလပတိ. တန် တိ ပညဉ္စ သတိဉ္စ နာမရူပဉ္စ. ဝဒါမီ တိ ဝဒါမိ အာစိက္ခာမိ ဒေသေမိ ပညပေမိ ပဋ္ဌပေမိ ဝိဝရာမိ ဝိဘဇာမိ ဥတ္တာနီကရောမိ ပကာသေမီတိ— အဇိတ တံ ဝဒါမိ တေ.
ယတ္ထ နာမဉ္စ ရူပဉ္စ, အသေသံ ဥပရုဇ္ဈတီ တိ နာမန် တိ စတ္တာရော အရူပိနော ခန္ဓာ. ရူပန် တိ စတ္တာရော စ မဟာဘူတာ စတုန္နဉ္စ မဟာဘူတာနံ ဥပါဒါယရူပံ. အသေသန် တိ သဗ္ဗေန သဗ္ဗံ သဗ္ဗထာ သဗ္ဗံ အသေသံ နိဿေသံ ပရိယာဒိယနဝစနမေတံ အသေသန္တိ. ဥပရုဇ္ဈတီ တိ နိရုဇ္ဈတိ ဝူပသမ္မတိ အတ္ထံ ဂစ္ဆတိ ပဋိပ္ပဿမ္ဘတီတိ. ယတ္ထ နာမဉ္စ ရူပဉ္စ အသေသံ ဥပရုဇ္ဈတိ.
ဝိညာဏဿ နိရောဓေန, ဧတ္ထေတံ ဥပရုဇ္ဈတီ တိ သောတာပတ္တိမဂ္ဂဉာဏေန အဘိသင်္ခါရဝိညာဏဿ နိရောဓေန သတ္တ ဘဝေ ဌပေတွာ အနမတဂ္ဂေ သံသာရေ ယေ ဥပ္ပဇ္ဇေယျုံ နာမဉ္စ ရူပဉ္စ, ဧတ္ထေတေ နိရုဇ္ဈန္တိ ဝူပသမ္မန္တိ အတ္ထံ ဂစ္ဆန္တိ ပဋိပ္ပဿမ္ဘန္တိ. သကဒါဂါမိမဂ္ဂဉာဏေန အဘိသင်္ခါရဝိညာဏဿ နိရောဓေန ဒွေ ဘဝေ ဌပေတွာ ပဉ္စသု ဘဝေသု ယေ ဥပ္ပဇ္ဇေယျုံ နာမဉ္စ ရူပဉ္စ, ဧတ္ထေတေ နိရုဇ္ဈန္တိ ဝူပသမ္မန္တိ အတ္ထံ ဂစ္ဆန္တိ ပဋိပ္ပဿမ္ဘန္တိ. အနာဂါမိမဂ္ဂဉာဏေန အဘိသင်္ခါရဝိညာဏဿ နိရောဓေန ဧကံ ဘဝံ ဌပေတွာ ရူပဓာတုယာ ဝါ အရူပဓာတုယာ ဝါ ယေ ဥပ္ပဇ္ဇေယျုံ နာမဉ္စ ရူပဉ္စ, ဧတ္ထေတေ နိရုဇ္ဈန္တိ ဝူပသမ္မန္တိ အတ္ထံ ဂစ္ဆန္တိ ပဋိပ္ပဿမ္ဘန္တိ. အရဟတ္တမဂ္ဂဉာဏေန အဘိသင်္ခါရဝိညာဏဿ နိရောဓေန ယေ ဥပ္ပဇ္ဇေယျုံ နာမဉ္စ ရူပဉ္စ, ဧတ္ထေတေ နိရုဇ္ဈန္တိ ဝူပသမ္မန္တိ အတ္ထံ ဂစ္ဆန္တိ ပဋိပ္ပဿမ္ဘန္တိ. အရဟတော အနုပါဒိသေသာယ နိဗ္ဗာနဓာတုယာ ပရိနိဗ္ဗာယန္တဿ စရိမဝိညာဏဿ နိရောဓေန ပညာ စ သတိ စ နာမဉ္စ ရူပဉ္စ, ဧတ္ထေတေ နိရုဇ္ဈန္တိ ဝူပသမ္မန္တိ အတ္ထံ ဂစ္ဆန္တိ ပဋိပ္ပဿမ္ဘန္တီတိ— ဝိညာဏဿ နိရောဓေန, ဧတ္ထေတံ ဥပရုဇ္ဈတိ. တေနာဟ ဘဂဝါ—
“ယမေတံ ပဉှံ အပုစ္ဆိ,
အဇိတ တံ ဝဒါမိ တေ;
ယတ္ထ နာမဉ္စ ရူပဉ္စ,
အသေသံ ဥပရုဇ္ဈတိ;
ဝိညာဏဿ နိရောဓေန,
ဧတ္ထေတံ ဥပရုဇ္ဈတီ”တိ.
ယေ စ သင်္ခါတဓမ္မာသေ,
ယေ စ သေခါ ပုထူ ဣဓ;
တေသံ မေ နိပကော ဣရိယံ,
ပုဋ္ဌော ပဗြူဟိ မာရိသ. (7)
ယေ စ သင်္ခါတဓမ္မာသေ တိ သင်္ခါတဓမ္မာ ဝုစ္စန္တိ အရဟန္တော ခီဏာသဝါ. ကိံကာရဏာ သင်္ခါတဓမ္မာ ဝုစ္စန္တိ အရဟန္တော ခီဏာသဝါ? တေ သင်္ခါတဓမ္မာ ဉာတဓမ္မာ တုလိတဓမ္မာ တီရိတဓမ္မာ ဝိဘူတဓမ္မာ ဝိဘာဝိတဓမ္မာ. “သဗ္ဗေ သင်္ခါရာ အနိစ္စာ”တိ သင်္ခါတဓမ္မာ ဉာတဓမ္မာ တုလိတဓမ္မာ တီရိတဓမ္မာ ဝိဘူတဓမ္မာ ဝိဘာဝိတဓမ္မာ. “သဗ္ဗေ သင်္ခါရာ ဒုက္ခာ”တိ သင်္ခါတဓမ္မာ …ပေ… “သဗ္ဗေ ဓမ္မာ အနတ္တာ”တိ သင်္ခါတဓမ္မာ… “အဝိဇ္ဇာပစ္စယာ သင်္ခါရာ”တိ သင်္ခါတဓမ္မာ… “ယံ ကိဉ္စိ သမုဒယဓမ္မံ သဗ္ဗံ တံ နိရောဓဓမ္မန်”တိ သင်္ခါတဓမ္မာ ဉာတဓမ္မာ တုလိတဓမ္မာ တီရိတဓမ္မာ ဝိဘူတဓမ္မာ ဝိဘာဝိတဓမ္မာ. အထ ဝါ တေသံ ခန္ဓာ သင်္ခါတာ ဓာတုယော သင်္ခါတာ အာယတနာနိ သင်္ခါတာ ဂတိယော သင်္ခါတာ ဥပပတ္တိယော သင်္ခါတာ ပဋိသန္ဓိ သင်္ခါတာ ဘဝါ သင်္ခါတာ သံသာရာ သင်္ခါတာ ဝဋ္ဋာ သင်္ခါတာ. အထ ဝါ တေ ခန္ဓပရိယန္တေ ဌိတာ ဓာတုပရိယန္တေ ဌိတာ အာယတနပရိယန္တေ ဌိတာ ဂတိပရိယန္တေ ဌိတာ ဥပပတ္တိပရိယန္တေ ဌိတာ ပဋိသန္ဓိပရိယန္တေ ဌိတာ ဘဝပရိယန္တေ ဌိတာ သံသာရပရိယန္တေ ဌိတာ ဝဋ္ဋပရိယန္တေ ဌိတာ အန္တိမေ ဘဝေ ဌိတာ အန္တိမေ သမုဿယေ ဌိတာ အန္တိမဒေဟဓရာ အရဟန္တော.
တေသံ စာယံ ပစ္ဆိမကော,
စရိမောယံ သမုဿယော;
ဇာတိမရဏသံသာရော,
နတ္ထိ နေသံ ပုနဗ္ဘဝေါတိ.
တံကာရဏာ သင်္ခါတဓမ္မာ ဝုစ္စန္တိ အရဟန္တော ခီဏာသဝါတိ. ယေ စ သင်္ခါတဓမ္မာသေ, ယေ စ သေခါ ပုထူ ဣဓာ တိ. သေခါ တိ ကိံကာရဏာ ဝုစ္စန္တိ သေခါ? သိက္ခန္တီတိ သေခါ. ကိဉ္စ သိက္ခန္တိ? အဓိသီလမ္ပိ သိက္ခန္တိ, အဓိစိတ္တမ္ပိ သိက္ခန္တိ, အဓိပညမ္ပိ သိက္ခန္တိ.
ကတမာ အဓိသီလသိက္ခာ? ဣဓ ဘိက္ခု သီလဝါ ဟောတိ ပါတိမောက္ခသံဝရသံဝုတော ဝိဟရတိ အာစာရဂေါစရသမ္ပန္နော အဏုမတ္တေသု ဝဇ္ဇေသု ဘယဒဿာဝီ, သမာဒါယ သိက္ခတိ သိက္ခာပဒေသု. ခုဒ္ဒကော သီလက္ခန္ဓော မဟန္တော သီလက္ခန္ဓော သီလံ ပတိဋ္ဌာ အာဒိ စရဏံ သံယမော သံဝရော မုခံ ပမုခံ ကုသလာနံ ဓမ္မာနံ သမာပတ္တိယာ— အယံ အဓိသီလသိက္ခာ.
ကတမာ အဓိစိတ္တသိက္ခာ? ဣဓ ဘိက္ခု ဝိဝိစ္စေဝ ကာမေဟိ …ပေ… ပဌမံ ဈာနံ… ဒုတိယံ ဈာနံ… တတိယံ ဈာနံ… စတုတ္ထံ ဈာနံ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရတိ— အယံ အဓိစိတ္တသိက္ခာ.
ကတမာ အဓိပညာသိက္ခာ? ဣဓ ဘိက္ခု ပညဝါ ဟောတိ ဥဒယတ္ထဂါမိနိယာ ပညာယ သမန္နာဂတော အရိယာယ နိဗ္ဗေဓိကာယ သမ္မာ ဒုက္ခက္ခယဂါမိနိယာ. သော “ဣဒံ ဒုက္ခန်”တိ ယထာဘူတံ ပဇာနာတိ, “အယံ ဒုက္ခသမုဒယော”တိ …ပေ… “အယံ ဒုက္ခနိရောဓော”တိ… “အယံ ဒုက္ခနိရောဓဂါမိနီ ပဋိပဒါ”တိ ယထာဘူတံ ပဇာနာတိ. “ဣမေ အာသဝါ”တိ …ပေ… “အယံ အာသဝသမုဒယော”တိ… “အယံ အာသဝနိရောဓော”တိ… “အယံ အာသဝနိရောဓဂါမိနီ ပဋိပဒါ”တိ ယထာဘူတံ ပဇာနာတိ. “အယံ အဓိပညာသိက္ခာ”… ဣမာ တိဿော သိက္ခာယော အာဝဇ္ဇန္တာ သိက္ခန္တိ ဇာနန္တာ သိက္ခန္တိ ပဿန္တာ သိက္ခန္တိ စိတ္တံ အဓိဋ္ဌဟန္တာ သိက္ခန္တိ သဒ္ဓါယ အဓိမုစ္စန္တာ သိက္ခန္တိ ဝီရိယံ ပဂ္ဂဏှန္တာ သိက္ခန္တိ သတိံ ဥပဋ္ဌပေန္တာ သိက္ခန္တိ စိတ္တံ သမာဒဟန္တာ သိက္ခန္တိ ပညာယ ပဇာနန္တာ သိက္ခန္တိ အဘိညေယျံ အဘိဇာနန္တာ သိက္ခန္တိ ပရိညေယျံ ပရိဇာနန္တာ သိက္ခန္တိ ပဟာတဗ္ဗံ ပဇဟန္တာ သိက္ခန္တိ ဘာဝေတဗ္ဗံ ဘာဝေန္တာ သိက္ခန္တိ သစ္ဆိကာတဗ္ဗံ သစ္ဆိကရောန္တာ သိက္ခန္တိ အာစရန္တိ သမာစရန္တိ သမာဒါယ ဝတ္တန္တိ. တံကာရဏာ ဝုစ္စန္တိ— သေခါ. ပုထူ တိ ဗဟုကာ. ဧတေ သေခါ သောတာပန္နာ စ ပဋိပန္နာ စ သကဒါဂါမိနော စ ပဋိပန္နာ စ အနာဂါမိနော စ ပဋိပန္နာ စ အရဟန္တော စ ပဋိပန္နာ စ. ဣဓာ တိ ဣမိဿာ ဒိဋ္ဌိယာ ဣမိဿာ ခန္တိယာ ဣမိဿာ ရုစိယာ ဣမသ္မိံ အာဒါယေ ဣမသ္မိံ ဓမ္မေ ဣမသ္မိံ ဝိနယေ ဣမသ္မိံ ဓမ္မဝိနယေ ဣမသ္မိံ ပါဝစနေ ဣမသ္မိံ ဗြဟ္မစရိယေ ဣမသ္မိံ သတ္ထုသာသနေ ဣမသ္မိံ အတ္တဘာဝေ ဣမသ္မိံ မနုဿလောကေတိ— ယေ စ သေခါ ပုထူ ဣဓ.
တေသံ မေ နိပကော ဣရိယံ, ပုဋ္ဌော ပဗြူဟိ မာရိသာ တိ တွမ္ပိ နိပကော ပဏ္ဍိတော ပညဝါ ဗုဒ္ဓိမာ ဉာဏီ မေဓာဝီ. တေသံ သင်္ခါတဓမ္မာနဉ္စ သေက္ခာနဉ္စ ဣရိယံ စရိယံ ဝုတ္တိံ ပဝတ္တိံ အာစရံ ဂေါစရံ ဝိဟာရံ ပဋိပဒံ. ပုဋ္ဌော တိ ပုစ္ဆိတော ယာစိတော အဇ္ဈေသိတော ပသာဒိတော. ပဗြူဟီ တိ ဗြူဟိ အာစိက္ခာဟိ ဒေသေဟိ ပညပေဟိ ပဋ္ဌပေဟိ ဝိဝရာဟိ ဝိဘဇာဟိ ဥတ္တာနီကရောဟိ ပကာသေဟိ. မာရိသာ တိ ပိယဝစနံ ဂရုဝစနံ သဂါရဝသပ္ပတိဿာဓိဝစနမေတံ မာရိသာတိ— တေသံ မေ နိပကော ဣရိယံ, ပုဋ္ဌော ပဗြူဟိ မာရိသ. တေနာဟ သော ဗြာဟ္မဏော—
“ယေ စ သင်္ခါတဓမ္မာသေ,
ယေ စ သေခါ ပုထူ ဣဓ;
တေသံ မေ နိပကော ဣရိယံ,
ပုဋ္ဌော ပဗြူဟိ မာရိသာ”တိ.
ကာမေသု နာဘိဂိဇ္ဈေယျ,
မနသာနာဝိလော သိယာ;
ကုသလော သဗ္ဗဓမ္မာနံ,
သတော ဘိက္ခု ပရိဗ္ဗဇေ. (8)
ကာမေသု နာဘိဂိဇ္ဈေယျာ တိ. ကာမာ တိ ဥဒ္ဒါနတော ဒွေ ကာမာ— ဝတ္ထုကာမာ စ ကိလေသကာမာ စ. ကတမေ ဝတ္ထုကာမာ? မနာပိကာ ရူပါ မနာပိကာ သဒ္ဒါ မနာပိကာ ဂန္ဓာ မနာပိကာ ရသာ မနာပိကာ ဖောဋ္ဌဗ္ဗာ, အတ္ထရဏာ ပါဝုရဏာ ဒါသိဒါသာ အဇေဠကာ ကုက္ကုဋသူကရာ ဟတ္ထိဂဝါဿဝဠဝါ ခေတ္တံ ဝတ္ထု ဟိရညံ သုဝဏ္ဏံ ဂါမနိဂမရာဇဓာနိယော ရဋ္ဌဉ္စ ဇနပဒေါ စ ကောသော စ ကောဋ္ဌာဂါရဉ္စ— ယံ ကိဉ္စိ ရဇနီယဝတ္ထု ဝတ္ထုကာမာ.
အပိ စ အတီတာ ကာမာ အနာဂတာ ကာမာ ပစ္စုပ္ပန္နာ ကာမာ အဇ္ဈတ္တာ ကာမာ ဗဟိဒ္ဓါ ကာမာ အဇ္ဈတ္တဗဟိဒ္ဓါ ကာမာ, ဟီနာ ကာမာ မဇ္ဈိမာ ကာမာ ပဏီတာ ကာမာ, အာပါယိကာ ကာမာ မာနုသိကာ ကာမာ ဒိဗ္ဗာ ကာမာ, ပစ္စုပဋ္ဌိတာ ကာမာ, နိမ္မိတာ ကာမာ ပရနိမ္မိတာ ကာမာ, ပရိဂ္ဂဟိတာ ကာမာ အပရိဂ္ဂဟိတာ ကာမာ, မမာယိတာ ကာမာ အမမာယိတာ ကာမာ, သဗ္ဗေပိ ကာမာဝစရာ ဓမ္မာ, သဗ္ဗေပိ ရူပါဝစရာ ဓမ္မာ, သဗ္ဗေပိ အရူပါဝစရာ ဓမ္မာ, တဏှာဝတ္ထုကာ တဏှာရမ္မဏာ, ကာမနီယဋ္ဌေန ရဇနီယဋ္ဌေန မဒနီယဋ္ဌေန ရမဏီယဋ္ဌေန ကာမာ. ဣမေ ဝုစ္စန္တိ ဝတ္ထုကာမာ.
ကတမေ ကိလေသကာမာ? ဆန္ဒော ကာမော ရာဂေါ ကာမော ဆန္ဒရာဂေါ ကာမော သင်္ကပ္ပေါ ကာမော ရာဂေါ ကာမော သင်္ကပ္ပရာဂေါ ကာမော, ယော ကာမေသု ကာမစ္ဆန္ဒော ကာမရာဂေါ ကာမနန္ဒီ ကာမတဏှာ ကာမသိနေဟော ကာမပိပါသာ ကာမပရိဠာဟော ကာမဂေဓော ကာမမုစ္ဆာ ကာမဇ္ဈောသာနံ ကာမောဃော ကာမယောဂေါ ကာမုပါဒါနံ ကာမစ္ဆန္ဒနီဝရဏံ—
အဒ္ဒသံ ကာမ တေ မူလံ,
သင်္ကပ္ပါ ကာမ ဇာယသိ;
န တံ သင်္ကပ္ပယိဿာမိ,
ဧဝံ ကာမ န ဟေဟိသီတိ.
ဣမေ ဝုစ္စန္တိ ကိလေသကာမာ. ဂေဓော ဝုစ္စတိ တဏှာ, ယော ရာဂေါ သာရာဂေါ …ပေ… အဘိဇ္ဈာ လောဘော အကုသလမူလံ. ကာမေသု နာဘိဂိဇ္ဈေယျာ တိ ကိလေသကာမေန ဝတ္ထုကာမေသု နာဘိဂိဇ္ဈေယျ န ပလိဂိဇ္ဈေယျ န ပလိဗုန္ဓေယျ အဂိဒ္ဓေါ အဿ အဂဓိတော အမုစ္ဆိတော အနဇ္ဈောသန္နော ဝီတဂေဓော ဝိဂတဂေဓော စတ္တဂေဓော ဝန္တဂေဓော မုတ္တဂေဓော ပဟီနဂေဓော ပဋိနိဿဋ္ဌဂေဓော ဝီတရာဂေါ ဝိဂတရာဂေါ စတ္တရာဂေါ ဝန္တရာဂေါ မုတ္တရာဂေါ ပဟီနရာဂေါ ပဋိနိဿဋ္ဌရာဂေါ နိစ္ဆာတော နိဗ္ဗုတော သီတိဘူတော သုခပ္ပဋိသံဝေဒီ ဗြဟ္မဘူတေန အတ္တနာ ဝိဟရေယျာတိ— ကာမေသု နာဘိဂိဇ္ဈေယျ.
မနသာနာဝိလော သိယာ တိ. မနော တိ ယံ စိတ္တံ မနော မာနသံ ဟဒယံ ပဏ္ဍရံ မနော မနာယတနံ မနိန္ဒြိယံ ဝိညာဏံ ဝိညာဏက္ခန္ဓော တဇ္ဇာ မနောဝိညာဏဓာတု. ကာယဒုစ္စရိတေန စိတ္တံ အာဝိလံ ဟောတိ လုဠိတံ ဧရိတံ ဃဋ္ဋိတံ စလိတံ ဘန္တံ အဝူပသန္တံ. ဝစီဒုစ္စရိတေန …ပေ… မနောဒုစ္စရိတေန… ရာဂေန… ဒေါသေန… မောဟေန… ကောဓေန… ဥပနာဟေန… မက္ခေန… ပဠာသေန… ဣဿာယ… မစ္ဆရိယေန… မာယာယ… သာဌေယျေန… ထမ္ဘေန… သာရမ္ဘေန… မာနေန… အတိမာနေန… မဒေန… ပမာဒေန… သဗ္ဗကိလေသေဟိ… သဗ္ဗဒုစ္စရိတေဟိ… သဗ္ဗဍာဟေဟိ… သဗ္ဗပရိဠာဟေဟိ… သဗ္ဗသန္တာပေဟိ… သဗ္ဗာကုသလာဘိသင်္ခါရေဟိ စိတ္တံ အာဝိလံ ဟောတိ လုဠိတံ ဧရိတံ ဃဋ္ဋိတံ စလိတံ ဘန္တံ အဝူပသန္တံ. မနသာနာဝိလော သိယာ တိ စိတ္တေန အနာဝိလော သိယာ— အလုဠိတော အနေရိတော အဃဋ္ဋိတော အစလိတော အဘန္တော ဝူပသန္တော အာဝိလကရေ ကိလေသေ ဇဟေယျ ပဇဟေယျ ဝိနောဒေယျ ဗျန္တီကရေယျ အနဘာဝံ ဂမေယျ, အာဝိလကရေဟိ ကိလေသေဟိ စ အာရတော ဝိရတော ပဋိဝိရတော နိက္ခန္တော နိဿဋော ဝိပ္ပမုတ္တော ဝိသညုတ္တော ဝိမရိယာဒိကတေန စေတသာ ဝိဟရေယျာတိ— မနသာနာဝိလော သိယာ.
ကုသလော သဗ္ဗဓမ္မာနန် တိ “သဗ္ဗေ သင်္ခါရာ အနိစ္စာ”တိ ကုသလော သဗ္ဗဓမ္မာနံ, “သဗ္ဗေ သင်္ခါရာ ဒုက္ခာ”တိ ကုသလော သဗ္ဗဓမ္မာနံ, “သဗ္ဗေ ဓမ္မာ အနတ္တာ”တိ ကုသလော သဗ္ဗဓမ္မာနံ, “အဝိဇ္ဇာပစ္စယာ သင်္ခါရာ”တိ ကုသလော သဗ္ဗဓမ္မာနံ …ပေ… “ယံ ကိဉ္စိ သမုဒယဓမ္မံ သဗ္ဗံ တံ နိရောဓဓမ္မန်”တိ ကုသလော သဗ္ဗဓမ္မာနံ. ဧဝမ္ပိ ကုသလော သဗ္ဗဓမ္မာနံ.
အထ ဝါ အနိစ္စတော ကုသလော သဗ္ဗဓမ္မာနံ, ဒုက္ခတော …ပေ… ရောဂတော… ဂဏ္ဍတော… သလ္လတော… အဃတော… အာဗာဓတော… ပရတော… ပလောကတော… ဤတိတော… ဥပဒ္ဒဝတော… ဘယတော… ဥပသဂ္ဂတော… စလတော… ပဘင်္ဂုတော… အဒ္ဓုဝတော… အတာဏတော… အလေဏတော… အသရဏတော… အသရဏီဘူတတော… ရိတ္တတော… တုစ္ဆတော… သုညတော… အနတ္တတော… အာဒီနဝတော… ဝိပရိဏာမဓမ္မတော… အသာရကတော… အဃမူလတော… ဝဓကတော… ဝိဘဝတော… သာသဝတော… သင်္ခတတော… မာရာမိသတော… ဇာတိဓမ္မတော… ဇရာဓမ္မတော… ဗျာဓိဓမ္မတော… မရဏဓမ္မတော… သောကပရိဒေဝဒုက္ခဒေါမနဿုပါယာသဓမ္မတော… သံကိလေသိကဓမ္မတော… သမုဒယတော… အတ္ထင်္ဂမတော… အဿာဒတော… အာဒီနဝတော… နိဿရဏတော ကုသလော သဗ္ဗဓမ္မာနံ. ဧဝမ္ပိ ကုသလော သဗ္ဗဓမ္မာနံ.
အထ ဝါ ခန္ဓကုသလော ဓာတုကုသလော အာယတနကုသလော ပဋိစ္စသမုပ္ပါဒကုသလော သတိပဋ္ဌာနကုသလော သမ္မပ္ပဓာနကုသလော ဣဒ္ဓိပါဒကုသလော ဣန္ဒြိယကုသလော ဗလကုသလော ဗောဇ္ဈင်္ဂကုသလော မဂ္ဂကုသလော ဖလကုသလော နိဗ္ဗာနကုသလော. ဧဝမ္ပိ ကုသလော သဗ္ဗဓမ္မာနံ.
အထ ဝါ သဗ္ဗဓမ္မာ ဝုစ္စန္တိ ဒွါဒသာယတနာနိ— စက္ခု စေဝ ရူပါ စ, သောတဉ္စ သဒ္ဒါ စ, ဃာနဉ္စ ဂန္ဓာ စ, ဇိဝှါ စ ရသာ စ, ကာယော စ ဖောဋ္ဌဗ္ဗာ စ, မနော စ ဓမ္မာ စ. ယတော စ အဇ္ဈတ္တိကဗာဟိရေသု အာယတနေသု ဆန္ဒရာဂေါ ပဟီနော ဟောတိ ဥစ္ဆိန္နမူလော တာလာဝတ္ထုကတော အနဘာဝံကတော အာယတိံ အနုပ္ပါဒဓမ္မော, ဧတ္တာဝတာပိ ကုသလော သဗ္ဗဓမ္မာနန္တိ— ကုသလော သဗ္ဗဓမ္မာနံ.
သတော ဘိက္ခု ပရိဗ္ဗဇေ တိ. သတော တိ စတူဟိ ကာရဏေဟိ သတော— ကာယေ ကာယာနုပဿနာသတိပဋ္ဌာနံ ဘာဝေန္တော သတော, ဝေဒနာသု ဝေဒနာနုပဿနာသတိပဋ္ဌာနံ ဘာဝေန္တော သတော, စိတ္တေ စိတ္တာနုပဿနာသတိပဋ္ဌာနံ ဘာဝေန္တော သတော, ဓမ္မေသု ဓမ္မာနုပဿနာသတိပဋ္ဌာနံ ဘာဝေန္တော သတော.
အပရေဟိပိ စတူဟိ ကာရဏေဟိ သတော— အသတိပရိဝဇ္ဇနာယ သတော, သတိကရဏီယာနံ ဓမ္မာနံ ကတတ္တာ သတော, သတိပရိဗန္ဓာနံ ဓမ္မာနံ ဟတတ္တာ သတော, သတိနိမိတ္တာနံ ဓမ္မာနံ အသမ္မုဋ္ဌတ္တာ သတော.
အပရေဟိပိ စတူဟိ ကာရဏေဟိ သတော— သတိယာ သမန္နာဂတတ္တာ သတော, သတိယာ ဝသိတတ္တာ သတော, သတိယာ ပါဂုညေန သမန္နာဂတတ္တာ သတော, သတိယာ အပစ္စောရောဟဏတာယ သတော.
အပရေဟိပိ စတူဟိ ကာရဏေဟိ သတော— သတိယာ သမန္နာဂတတ္တာ သတော, သန္တတ္တာ သတော, သမိတတ္တာ သတော, သန္တဓမ္မသမန္နာဂတတ္တာ သတော. ဗုဒ္ဓါနုဿတိယာ သတော, ဓမ္မာနုဿတိယာ သတော, သံဃာနုဿတိယာ သတော, သီလာနုဿတိယာ သတော, စာဂါနုဿတိယာ သတော, ဒေဝတာနုဿတိယာ သတော, အာနာပါနဿတိယာ သတော, မရဏဿတိယာ သတော, ကာယဂတာသတိယာ သတော, ဥပသမာနုဿတိယာ သတော. ယာ သတိ အနုဿတိ …ပေ… သမ္မာသတိ သတိသမ္ဗောဇ္ဈင်္ဂေါ ဧကာယနမဂ္ဂေါ, အယံ ဝုစ္စတိ သတိ. ဣမာယ သတိယာ ဥပေတော ဟောတိ သမုပေတော ဥပါဂတော သမုပါဂတော ဥပပန္နော သမုပပန္နော သမန္နာဂတော, သော ဝုစ္စတိ သတော. ဘိက္ခူ တိ သတ္တန္နံ ဓမ္မာနံ ဘိန္နတ္တာ ဘိက္ခု— သက္ကာယဒိဋ္ဌိ ဘိန္နာ ဟောတိ, ဝိစိကိစ္ဆာ ဘိန္နာ ဟောတိ, သီလဗ္ဗတပရာမာသော ဘိန္နော ဟောတိ, ရာဂေါ ဘိန္နော ဟောတိ, ဒေါသော ဘိန္နော ဟောတိ, မောဟော ဘိန္နော ဟောတိ, မာနော ဘိန္နော ဟောတိ. ဘိန္နာ ဟောန္တိ ပါပကာ အကုသလာ ဓမ္မာ သံကိလေသိကာ ပေါနောဘဝိကာ သဒရာ ဒုက္ခဝိပါကာ အာယတိံ ဇာတိဇရာမရဏိယာ.
ပဇ္ဇေန ကတေန အတ္တနာ, (သဘိယာတိ ဘဂဝါ)
ပရိနိဗ္ဗာနဂတော ဝိတိဏ္ဏကင်္ခေါ;
ဝိဘဝဉ္စ ဘဝဉ္စ ဝိပ္ပဟာယ,
ဝုသိတဝါ ခီဏပုနဗ္ဘဝေါ သ ဘိက္ခူတိ.
သတော ဘိက္ခု ပရိဗ္ဗဇေ တိ သတော ဘိက္ခု ပရိဗ္ဗဇေ, သတော ဂစ္ဆေယျ, သတော တိဋ္ဌေယျ, သတော နိသီဒေယျ, သတော သေယျံ ကပ္ပေယျ, သတော အဘိက္ကမေယျ, သတော ပဋိက္ကမေယျ, သတော အာလောကေယျ, သတော ဝိလောကေယျ, သတော သမိဉ္ဇေယျ, သတော ပသာရေယျ, သတော သင်္ဃာဋိပတ္တစီဝရံ ဓာရေယျ, သတော စရေယျ ဝိဟရေယျ ဣရိယေယျ ဝတ္တေယျ ပါလေယျ ယပေယျ ယာပေယျာတိ— သတော ဘိက္ခု ပရိဗ္ဗဇေ. တေနာဟ ဘဂဝါ—
“ကာမေသု နာဘိဂိဇ္ဈေယျ,
မနသာနာဝိလော သိယာ;
ကုသလော သဗ္ဗဓမ္မာနံ,
သတော ဘိက္ခု ပရိဗ္ဗဇေ”တိ.
သဟ ဂါထာပရိယောသာနာ ယေ တေ ဗြာဟ္မဏေန သဒ္ဓိံ ဧကစ္ဆန္ဒာ ဧကပယောဂါ ဧကာဓိပ္ပါယာ ဧကဝါသနဝါသိတာ, တေသံ အနေကပါဏသဟဿာနံ ဝိရဇံ ဝီတမလံ ဓမ္မစက္ခုံ ဥဒပါဒိ— “ယံ ကိဉ္စိ သမုဒယဓမ္မံ သဗ္ဗံ တံ နိရောဓဓမ္မန်”တိ. တဿ ဗြာဟ္မဏဿ အနုပါဒါယ အာသဝေဟိ စိတ္တံ ဝိမုစ္စိ. သဟ အရဟတ္တပ္ပတ္တာ အဇိနဇဋာဝါကစီရတိဒဏ္ဍကမဏ္ဍလုကေသာ စ မဿူ စ အန္တရဟိတာ, ဘဏ္ဍုကာသာယဝတ္ထဝသနော သင်္ဃာဋိပတ္တစီဝရဓရော အနွတ္ထပဋိပတ္တိယာ ပဉ္ဇလိကော ဘဂဝန္တံ နမဿမာနော နိသိန္နော ဟောတိ— “သတ္ထာ မေ ဘန္တေ ဘဂဝါ, သာဝကောဟမသ္မီ”တိ.
အဇိတမာဏဝပုစ္ဆာနိဒ္ဒေသော ပဌမော.