2.1.15 မောဃရာဇမာဏဝပုစ္ဆာနိဒ္ဒေသ
ဒွါဟံ သက္ကံ အပုစ္ဆိဿံ, (ဣစ္စာယသ္မာ မောဃရာဇာ)
န မေ ဗျာကာသိ စက္ခုမာ;
ယာဝတတိယဉ္စ ဒေဝီသိ ,
ဗျာကရောတီတိ မေ သုတံ. (1)
ဒွါဟံ သက္ကံ အပုစ္ဆိဿန် တိ သော ဗြာဟ္မဏော ဒွိက္ခတ္တုံ ဗုဒ္ဓံ ဘဂဝန္တံ ပဉှံ အပုစ္ဆိ. တဿ ဘဂဝါ ပဉှံ ပုဋ္ဌော န ဗျာကာသိ— “တဒန္တရာ ဣမဿ ဗြာဟ္မဏဿ ဣန္ဒြိယပရိပါကော ဘဝိဿတီ”တိ. သက္ကန် တိ သက္ကော. ဘဂဝါ သကျကုလာ ပဗ္ဗဇိတောတိပိ သက္ကော. အထ ဝါ အဍ္ဎော မဟဒ္ဓနော ဓနဝါတိပိ သက္ကော. တဿိမာနိ ဓနာနိ, သေယျထိဒံ— သဒ္ဓါဓနံ သီလဓနံ ဟိရိဓနံ ဩတ္တပ္ပဓနံ သုတဓနံ စာဂဓနံ ပညာဓနံ သတိပဋ္ဌာနဓနံ သမ္မပ္ပဓာနဓနံ ဣဒ္ဓိပါဒဓနံ ဣန္ဒြိယဓနံ ဗလဓနံ ဗောဇ္ဈင်္ဂဓနံ မဂ္ဂဓနံ ဖလဓနံ နိဗ္ဗာနဓနံ. ဣမေဟိ အနေကဝိဓေဟိ ဓနရတနေဟိ အဍ္ဎော မဟဒ္ဓနော ဓနဝါတိပိ သက္ကော. အထ ဝါ သက္ကော ပဟု ဝိသဝီ အလမတ္တော သူရော ဝီရော ဝိက္ကန္တော အဘီရူ အစ္ဆမ္ဘီ အနုတြာသီ အပလာယီ ပဟီနဘယဘေရဝေါ ဝိဂတလောမဟံသောတိပိ သက္ကော. ဒွါဟံ သက္ကံ အပုစ္ဆိဿန် တိ ဒွါဟံ သက္ကံ အပုစ္ဆိဿံ အယာစိဿံ အဇ္ဈေသိဿံ ပသာဒယိဿန္တိ— ဒွါဟံ သက္ကံ အပုစ္ဆိဿံ.
ဣစ္စာယသ္မာ မောဃရာဇာ တိ. ဣစ္စာ တိ ပဒသန္ဓိ …ပေ… အာယသ္မာ တိ ပိယဝစနံ …ပေ… မောဃရာဇာ တိ တဿ ဗြာဟ္မဏဿ နာမံ …ပေ… အဘိလာပေါတိ— ဣစ္စာယသ္မာ မောဃရာဇာ.
န မေ ဗျာကာသိ စက္ခုမာ တိ. န မေ ဗျာကာသီ တိ န မေ ဗျာကာသိ န အာစိက္ခိ န ဒေသေသိ န ပညပေသိ န ပဋ္ဌပေသိ န ဝိဝရိ န ဝိဘဇိ န ဥတ္တာနီအကာသိ န ပကာသေသိ. စက္ခုမာ တိ ဘဂဝါ ပဉ္စဟိ စက္ခူဟိ စက္ခုမာ— မံသစက္ခုနာပိ စက္ခုမာ, ဒိဗ္ဗစက္ခုနာပိ စက္ခုမာ, ပညာစက္ခုနာပိ စက္ခုမာ, ဗုဒ္ဓစက္ခုနာပိ စက္ခုမာ, သမန္တစက္ခုနာပိ စက္ခုမာ.
ကထံ ဘဂဝါ မံသစက္ခုနာပိ စက္ခုမာ? မံသစက္ခုမှိ ဘဂဝတော ပဉ္စ ဝဏ္ဏာ သံဝိဇ္ဇန္တိ— နီလော စ ဝဏ္ဏော, ပီတကော စ ဝဏ္ဏော, လောဟိတကော စ ဝဏ္ဏော, ကဏှော စ ဝဏ္ဏော, ဩဒါတော စ ဝဏ္ဏော ( ). ယတ္ထ စ အက္ခိလောမာနိ ပတိဋ္ဌိတာနိ တံ နီလံ ဟောတိ သုနီလံ ပါသာဒိကံ ဒဿနေယျံ ဥမာပုပ္ဖသမာနံ. တဿ ပရတော ပီတကံ ဟောတိ သုပီတကံ သုဝဏ္ဏဝဏ္ဏံ ပါသာဒိကံ ဒဿနေယျံ ကဏိကာရပုပ္ဖသမာနံ. ဥဘတော စ အက္ခိကူဋာနိ ဘဂဝတော လောဟိတကာနိ ဟောန္တိ သုလောဟိတကာနိ ပါသာဒိကာနိ ဒဿနေယျာနိ ဣန္ဒဂေါပကသမာနာနိ. မဇ္ဈေ ကဏှံ ဟောတိ သုကဏှံ အလူခံ သိနိဒ္ဓံ ပါသာဒိကံ ဒဿနေယျံ အဒ္ဒါရိဋ္ဌကသမာနံ. တဿ ပရတော ဩဒါတံ ဟောတိ သုဩဒါတံ သေတံ ပဏ္ဍရံ ပါသာဒိကံ ဒဿနေယျံ ဩသဓိတာရကသမာနံ. တေန ဘဂဝါ ပါကတိကေန မံသစက္ခုနာ အတ္တဘာဝပရိယာပန္နေန ပုရိမသုစရိတကမ္မာဘိနိဗ္ဗတ္တေန သမန္တာ ယောဇနံ ပဿတိ ဒိဝါ စေဝ ရတ္တိဉ္စ. ယဒါ ဟိ စတုရင်္ဂသမန္နာဂတော အန္ဓကာရော ဟောတိ သူရိယော စ အတ္ထင်္ဂတော ဟောတိ; ကာဠပက္ခော စ ဥပေါသထော ဟောတိ, တိဗ္ဗော စ ဝနသဏ္ဍော ဟောတိ, မဟာ စ ကာဠမေဃော အဗ္ဘုဋ္ဌိတော ဟောတိ. ဧဝရူပေ စတုရင်္ဂသမန္နာဂတေ အန္ဓကာရေ သမန္တာ ယောဇနံ ပဿတိ. နတ္ထိ သော ကုဋ္ဋော ဝါ ကဝါဋံ ဝါ ပါကာရော ဝါ ပဗ္ဗတော ဝါ ဂစ္ဆော ဝါ လတာ ဝါ အာဝရဏံ ရူပါနံ ဒဿနာယ. ဧကဉ္စေ တိလဖလံ နိမိတ္တံ ကတွာ တိလဝါဟေ ပက္ခိပေယျ, တံယေဝ တိလဖလံ ဥဒ္ဓရေယျ. ဧဝံ ပရိသုဒ္ဓံ ဘဂဝတော ပါကတိကံ မံသစက္ခု. ဧဝံ ဘဂဝါ မံသစက္ခုနာပိ စက္ခုမာ.
ကထံ ဘဂဝါ ဒိဗ္ဗေန စက္ခုနာပိ စက္ခုမာ? ဘဂဝါ ဒိဗ္ဗေန စက္ခုနာ ဝိသုဒ္ဓေန အတိက္ကန္တမာနုသကေန သတ္တေ ပဿတိ စဝမာနေ ဥပပဇ္ဇမာနေ ဟီနေ ပဏီတေ သုဝဏ္ဏေ ဒုဗ္ဗဏ္ဏေ; သုဂတေ ဒုဂ္ဂတေ ယထာကမ္မူပဂေ သတ္တေ ပဇာနာတိ— “ဣမေ ဝတ ဘောန္တော သတ္တာ ကာယဒုစ္စရိတေန သမန္နာဂတာ ဝစီဒုစ္စရိတေန သမန္နာဂတာ မနောဒုစ္စရိတေန သမန္နာဂတာ အရိယာနံ ဥပဝါဒကာ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိကာ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိကမ္မသမာဒါနာ, တေ ကာယဿ ဘေဒါ ပရံ မရဏာ အပါယံ ဒုဂ္ဂတိံ ဝိနိပါတံ နိရယံ ဥပပန္နာ; ဣမေ ဝါ ပန ဘောန္တော သတ္တာ ကာယသုစရိတေန သမန္နာဂတာ ဝစီသုစရိတေန သမန္နာဂတာ မနောသုစရိတေန သမန္နာဂတာ အရိယာနံ အနုပဝါဒကာ သမ္မာဒိဋ္ဌိကာ သမ္မာဒိဋ္ဌိကမ္မသမာဒါနာ, တေ ကာယဿ ဘေဒါ ပရံ မရဏာ သုဂတိံ သဂ္ဂံ လောကံ ဥပပန္နာ”တိ. ဣတိ ဒိဗ္ဗေန စက္ခုနာ ဝိသုဒ္ဓေန အတိက္ကန္တမာနုသကေန သတ္တေ ပဿတိ စဝမာနေ ဥပပဇ္ဇမာနေ ဟီနေ ပဏီတေ သုဝဏ္ဏေ ဒုဗ္ဗဏ္ဏေ သုဂတေ ဒုဂ္ဂတေ, ယထာကမ္မူပဂေ သတ္တေ ပဇာနာတိ. အာကင်္ခမာနော စ ဘဂဝါ ဧကမ္ပိ လောကဓာတုံ ပဿေယျ, ဒွေပိ လောကဓာတုယော ပဿေယျ, တိဿောပိ လောကဓာတုယော ပဿေယျ, စတဿောပိ လောကဓာတုယော ပဿေယျ, ပဉ္စပိ လောကဓာတုယော ပဿေယျ, ဒသပိ လောကဓာတုယော ပဿေယျ, ဝီသမ္ပိ လောကဓာတုယော ပဿေယျ, တိံသမ္ပိ လောကဓာတုယော ပဿေယျ, စတ္တာလီသမ္ပိ လောကဓာတုယော ပဿေယျ, ပညာသမ္ပိ လောကဓာတုယော ပဿေယျ, သတမ္ပိ လောကဓာတုယော ပဿေယျ, သဟဿိမ္ပိ စူဠနိကံ လောကဓာတုံ ပဿေယျ, ဒွိသဟဿိမ္ပိ မဇ္ဈိမိကံ လောကဓာတုံ ပဿေယျ, တိသဟဿိမ္ပိ လောကဓာတုံ ပဿေယျ, မဟာသဟဿိမ္ပိ လောကဓာတုံ ပဿေယျ, ယာဝတကံ ဝါ ပန အာကင်္ခေယျ တာဝတကံ ပဿေယျ. ဧဝံ ပရိသုဒ္ဓံ ဘဂဝတော ဒိဗ္ဗစက္ခု. ဧဝံ ဘဂဝါ ဒိဗ္ဗေန စက္ခုနာပိ စက္ခုမာ.
ကထံ ဘဂဝါ ပညာစက္ခုနာပိ စက္ခုမာ? ဘဂဝါ မဟာပညော ပုထုပညော ဇဝနပညော ဟာသပညော တိက္ခပညော နိဗ္ဗေဓိကပညော ပညာပဘေဒကုသလော ပဘိန္နဉာဏော အဓိဂတပဋိသမ္ဘိဒေါ စတုဝေသာရဇ္ဇပ္ပတ္တော ဒသဗလဓာရီ ပုရိသာသဘော ပုရိသသီဟော ပုရိသနာဂေါ ပုရိသာဇညော ပုရိသဓောရယှော အနန္တဉာဏော အနန္တတေဇော အနန္တယသော အဍ္ဎော မဟဒ္ဓနော ဓနဝါ နေတာ ဝိနေတာ အနုနေတာ ပညာပေတာ နိဇ္ဈာပေတာ ပေက္ခေတာ ပသာဒေတာ. သော ဟိ ဘဂဝါ အနုပ္ပန္နဿ မဂ္ဂဿ ဥပ္ပါဒေတာ အသဉ္ဇာတဿ မဂ္ဂဿ သဉ္ဇနေတာ အနက္ခာတဿ မဂ္ဂဿ အက္ခာတာ, မဂ္ဂညူ မဂ္ဂဝိဒူ မဂ္ဂကောဝိဒေါ မဂ္ဂါနုဂါ စ ပန ဧတရဟိ သာဝကာ ဝိဟရန္တိ ပစ္ဆာ သမန္နာဂတာ.
သော ဟိ ဘဂဝါ ဇာနံ ဇာနာတိ, ပဿံ ပဿတိ, စက္ခုဘူတော ဉာဏဘူတော ဓမ္မဘူတော ဗြဟ္မဘူတော ဝတ္တာ ပဝတ္တာ အတ္ထဿ နိန္နေတာ အမတဿ ဒါတာ ဓမ္မဿာမီ တထာဂတော. နတ္ထိ တဿ ဘဂဝတော အညာတံ အဒိဋ္ဌံ အဝိဒိတံ အသစ္ဆိကတံ အဖဿိတံ ပညာယ. အတီတံ အနာဂတံ ပစ္စုပ္ပန္နံ ဥပါဒါယ သဗ္ဗေ ဓမ္မာ သဗ္ဗာကာရေန ဗုဒ္ဓဿ ဘဂဝတော ဉာဏမုခေ အာပါထံ အာဂစ္ဆန္တိ. ယံ ကိဉ္စိ နေယျံ နာမ အတ္ထိ ဇာနိတဗ္ဗံ အတ္တတ္ထော ဝါ ပရတ္ထော ဝါ ဥဘယတ္ထော ဝါ ဒိဋ္ဌဓမ္မိကော ဝါ အတ္ထော သမ္ပရာယိကော ဝါ အတ္ထော ဥတ္တာနော ဝါ အတ္ထော ဂမ္ဘီရော ဝါ အတ္ထော ဂူဠှော ဝါ အတ္ထော ပဋိစ္ဆန္နော ဝါ အတ္ထော နေယျော ဝါ အတ္ထော နီတော ဝါ အတ္ထော အနဝဇ္ဇော ဝါ အတ္ထော နိက္ကိလေသော ဝါ အတ္ထော ဝေါဒါနော ဝါ အတ္ထော ပရမတ္ထော ဝါ အတ္ထော, သဗ္ဗံ တံ အန္တော ဗုဒ္ဓဉာဏေ ပရိဝတ္တတိ.
သဗ္ဗံ ကာယကမ္မံ ဗုဒ္ဓဿ ဘဂဝတော ဉာဏာနုပရိဝတ္တိ, သဗ္ဗံ ဝစီကမ္မံ ဉာဏာနုပရိဝတ္တိ, သဗ္ဗံ မနောကမ္မံ ဉာဏာနုပရိဝတ္တိ. အတီတေ ဗုဒ္ဓဿ ဘဂဝတော အပ္ပဋိဟတံ ဉာဏံ, အနာဂတေ အပ္ပဋိဟတံ ဉာဏံ, ပစ္စုပ္ပန္နေ အပ္ပဋိဟတံ ဉာဏံ, ယာဝတကံ နေယျံ တာဝတကံ ဉာဏံ, ယာဝတကံ ဉာဏံ တာဝတကံ နေယျံ. နေယျပရိယန္တိကံ ဉာဏံ, ဉာဏပရိယန္တိကံ နေယျံ, နေယျံ အတိက္ကမိတွာ ဉာဏံ နပ္ပဝတ္တတိ, ဉာဏံ အတိက္ကမိတွာ နေယျပထော နတ္ထိ. အညမညပရိယန္တဋ္ဌာယိနော တေ ဓမ္မာ. ယထာ ဒွိန္နံ သမုဂ္ဂပဋလာနံ သမ္မာဖုသိတာနံ ဟေဋ္ဌိမံ သမုဂ္ဂပဋလံ ဥပရိမံ နာတိဝတ္တတိ, ဥပရိမံ သမုဂ္ဂပဋလံ ဟေဋ္ဌိမံ နာတိဝတ္တတိ, အညမညပရိယန္တဋ္ဌာယိနော; ဧဝမေဝ ဗုဒ္ဓဿ ဘဂဝတော နေယျဉ္စ ဉာဏဉ္စ အညမညပရိယန္တဋ္ဌာယိနော. ယာဝတကံ နေယျံ တာဝတကံ ဉာဏံ, ယာဝတကံ ဉာဏံ တာဝတကံ နေယျံ, နေယျပရိယန္တိကံ ဉာဏံ, ဉာဏပရိယန္တိကံ နေယျံ. နေယျံ အတိက္ကမိတွာ ဉာဏံ နပ္ပဝတ္တတိ, ဉာဏံ အတိက္ကမိတွာ နေယျပထော နတ္ထိ. အညမညပရိယန္တဋ္ဌာယိနော တေ ဓမ္မာ.
သဗ္ဗဓမ္မေသု ဗုဒ္ဓဿ ဘဂဝတော ဉာဏံ ပဝတ္တတိ. သဗ္ဗေ ဓမ္မာ ဗုဒ္ဓဿ ဘဂဝတော အာဝဇ္ဇနပဋိဗဒ္ဓါ အာကင်္ခပဋိဗဒ္ဓါ မနသိကာရပဋိဗဒ္ဓါ စိတ္တုပ္ပါဒပဋိဗဒ္ဓါ. သဗ္ဗသတ္တေသု ဗုဒ္ဓဿ ဘဂဝတော ဉာဏံ ပဝတ္တတိ. သဗ္ဗေသဉ္စ သတ္တာနံ ဘဂဝါ အာသယံ ဇာနာတိ, အနုသယံ ဇာနာတိ, စရိတံ ဇာနာတိ, အဓိမုတ္တိံ ဇာနာတိ, အပ္ပရဇက္ခေ မဟာရဇက္ခေ တိက္ခိန္ဒြိယေ မုဒိန္ဒြိယေ သွာကာရေ ဒွါကာရေ သုဝိညာပယေ ဒုဝိညာပယေ ဘဗ္ဗာဘဗ္ဗေ သတ္တေ ဇာနာတိ. သဒေဝကော လောကော သမာရကော သဗြဟ္မကော သဿမဏဗြာဟ္မဏီ ပဇာ သဒေဝမနုဿာ အန္တောဗုဒ္ဓဉာဏေ ပရိဝတ္တတိ.
ယထာ ယေ ကေစိ မစ္ဆကစ္ဆပါ အန္တမသော တိမိတိမိင်္ဂလံ ဥပါဒါယ အန္တောမဟာသမုဒ္ဒေ ပရိဝတ္တန္တိ, ဧဝမေဝ သဒေဝကော လောကော သမာရကော လောကော သဗြဟ္မကော လောကော သဿမဏဗြာဟ္မဏီ ပဇာ သဒေဝမနုဿာ အန္တောဗုဒ္ဓဉာဏေ ပရိဝတ္တတိ.
ယထာ ယေ ကေစိ ပက္ခီ အန္တမသော ဂရုဠံ ဝေနတေယျံ ဥပါဒါယ အာကာသဿ ပဒေသေ ပရိဝတ္တန္တိ, ဧဝမေဝ ယေပိ တေ သာရိပုတ္တသမာ ပညာယ သမန္နာဂတာ တေပိ ဗုဒ္ဓဉာဏဿ ပဒေသေ ပရိဝတ္တန္တိ; ဗုဒ္ဓဉာဏံ ဒေဝမနုဿာနံ ပညံ ဖရိတွာ အဘိဘဝိတွာ တိဋ္ဌတိ.
ယေပိ တေ ခတ္တိယပဏ္ဍိတာ ဗြာဟ္မဏပဏ္ဍိတာ ဂဟပတိပဏ္ဍိတာ သမဏပဏ္ဍိတာ နိပုဏာ ကတပရပ္ပဝါဒါ ဝါလဝေဓိရူပါ ဝေါဘိန္ဒန္တာ မညေ စရန္တိ ပညာဂတေန ဒိဋ္ဌိဂတာနိ, တေ ပဉှေ အဘိသင်္ခရိတွာ အဘိသင်္ခရိတွာ တထာဂတံ ဥပသင်္ကမိတွာ ပုစ္ဆန္တိ ဂူဠှာနိ စ ပဋိစ္ဆန္နာနိ. ကထိတာ ဝိသဇ္ဇိတာ စ တေ ပဉှာ ဘဂဝတာ ဟောန္တိ နိဒ္ဒိဋ္ဌကာရဏာ. ဥပက္ခိတ္တကာ စ တေ ဘဂဝတော သမ္ပဇ္ဇန္တိ. အထ ခေါ ဘဂဝါဝ တတ္ထ အတိရောစတိ— ယဒိဒံ ပညာယာတိ. ဧဝံ ဘဂဝါ ပညာစက္ခုနာပိ စက္ခုမာ.
ကထံ ဘဂဝါ ဗုဒ္ဓစက္ခုနာပိ စက္ခုမာ? ဘဂဝါ ဗုဒ္ဓစက္ခုနာ လောကံ ဝေါလောကေန္တော အဒ္ဒသ သတ္တေ အပ္ပရဇက္ခေ မဟာရဇက္ခေ တိက္ခိန္ဒြိယေ မုဒိန္ဒြိယေ သွာကာရေ ဒွါကာရေ သုဝိညာပယေ ဒုဝိညာပယေ အပ္ပေကစ္စေ ပရလောကဝဇ္ဇဘယဒဿာဝိနော ဝိဟရန္တေ. သေယျထာပိ နာမ ဥပ္ပလိနိယံ ဝါ ပဒုမိနိယံ ဝါ ပုဏ္ဍရီကိနိယံ ဝါ အပ္ပေကစ္စာနိ ဥပ္ပလာနိ ဝါ ပဒုမာနိ ဝါ ပုဏ္ဍရီကာနိ ဝါ ဥဒကေ ဇာတာနိ ဥဒကေ သံဝဍ္ဎာနိ ဥဒကာနုဂ္ဂတာနိ အန္တောနိမုဂ္ဂပေါသီနိ, အပ္ပေကစ္စာနိ ဥပ္ပလာနိ ဝါ ပဒုမာနိ ဝါ ပုဏ္ဍရီကာနိ ဝါ ဥဒကေ ဇာတာနိ ဥဒကေ သံဝဍ္ဎာနိ သမောဒကံ ဌိတာနိ, အပ္ပေကစ္စာနိ ဥပ္ပလာနိ ဝါ ပဒုမာနိ ဝါ ပုဏ္ဍရီကာနိ ဝါ ဥဒကေ ဇာတာနိ ဥဒကေ သံဝဍ္ဎာနိ ဥဒကာ အစ္စုဂ္ဂမ္မ တိဋ္ဌန္တိ အနုပလိတ္တာနိ ဥဒကေန; ဧဝမေဝံ ဘဂဝါ ဗုဒ္ဓစက္ခုနာ လောကံ ဝေါလောကေန္တော အဒ္ဒသ သတ္တေ အပ္ပရဇက္ခေ မဟာရဇက္ခေ တိက္ခိန္ဒြိယေ မုဒိန္ဒြိယေ သွာကာရေ ဒွါကာရေ သုဝိညာပယေ ဒုဝိညာပယေ အပ္ပေကစ္စေ ပရလောကဝဇ္ဇဘယဒဿာဝိနော ဝိဟရန္တေ. ဇာနာတိ ဘဂဝါ— “အယံ ပုဂ္ဂလော ရာဂစရိတော, အယံ ဒေါသစရိတော, အယံ မောဟစရိတော, အယံ ဝိတက္ကစရိတော, အယံ သဒ္ဓါစရိတော, အယံ ဉာဏစရိတော”တိ. ရာဂစရိတဿ ဘဂဝါ ပုဂ္ဂလဿ အသုဘကထံ ကထေတိ; ဒေါသစရိတဿ ဘဂဝါ ပုဂ္ဂလဿ မေတ္တာဘာဝနံ အာစိက္ခတိ; မောဟစရိတဿ ဘဂဝါ ပုဂ္ဂလဿ ဥဒ္ဒေသေ ပရိပုစ္ဆာယ ကာလေန ဓမ္မဿဝနေ ကာလေန ဓမ္မသာကစ္ဆာယ ဂရုသံဝါသေ နိဝေသေတိ; ဝိတက္ကစရိတဿ ဘဂဝါ ပုဂ္ဂလဿ အာနာပါနဿတိံ အာစိက္ခတိ; သဒ္ဓါစရိတဿ ဘဂဝါ ပုဂ္ဂလဿ ပသာဒနီယံ နိမိတ္တံ အာစိက္ခတိ ဗုဒ္ဓသုဗောဓိံ ဓမ္မသုဓမ္မတံ သံဃသုပ္ပဋိပတ္တိံ သီလာနိ စ; အတ္တနော ဉာဏစရိတဿ ဘဂဝါ ပုဂ္ဂလဿ ဝိပဿနာနိမိတ္တံ အာစိက္ခတိ အနိစ္စာကာရံ ဒုက္ခာကာရံ အနတ္တာကာရံ.
“သေလေ ယထာ ပဗ္ဗတမုဒ္ဓနိဋ္ဌိတော,
ယထာပိ ပဿေ ဇနတံ သမန္တတော;
တထူပမံ ဓမ္မမယံ သုမေဓ,
ပါသာဒမာရုယှ သမန္တစက္ခု;
သောကာဝတိဏ္ဏံ ဇနတမပေတသောကော,
အဝေက္ခဿု ဇာတိဇရာဘိဘူတန်”တိ.
ဧဝံ ဘဂဝါ ဗုဒ္ဓစက္ခုနာပိ စက္ခုမာ.
ကထံ ဘဂဝါ သမန္တစက္ခုနာပိ စက္ခုမာ? သမန္တစက္ခု ဝုစ္စတိ သဗ္ဗညုတဉာဏံ. ဘဂဝါ သဗ္ဗညုတဉာဏေန ဥပေတော သမုပေတော ဥပါဂတော သမုပါဂတော ဥပပန္နော သမုပပန္နော သမန္နာဂတော.
“န တဿ အဒ္ဒိဋ္ဌမိဓတ္ထိ ကိဉ္စိ,
အထော အဝိညာတမဇာနိတဗ္ဗံ;
သဗ္ဗံ အဘိညာသိ ယဒတ္ထိ နေယျံ,
တထာဂတော တေန သမန္တစက္ခူ”တိ.
ဧဝံ ဘဂဝါ သမန္တစက္ခုနာပိ စက္ခုမာတိ— န မေ ဗျာကာသိ စက္ခုမာ.
ယာဝတတိယဉ္စ ဒေဝီသိ, ဗျာကရောတီတိ မေ သုတန် တိ ယာဝတတိယံ ဗုဒ္ဓေါ သဟဓမ္မိကံ ပဉှံ ပုဋ္ဌော ဗျာကရောတိ နော သံသာရေတီတိ— ဧဝံ မယာ ဥဂ္ဂဟိတံ, ဧဝံ မယာ ဥပဓာရိတံ, ဧဝံ မယာ ဥပလက္ခိတံ. ဒေဝီသီ တိ ဘဂဝါ စေဝ ဣသိ စာတိ— ဒေဝီသိ. ယထာ ရာဇာ ပဗ္ဗဇိတာ ဝုစ္စန္တိ ရာဇိသယော, ဗြာဟ္မဏာ ပဗ္ဗဇိတာ ဝုစ္စန္တိ ဗြာဟ္မဏိသယော, ဧဝမေဝ ဘဂဝါ စေဝ ဣသိ စာတိ— ဒေဝီသိ.
အထ ဝါ ဘဂဝါ ပဗ္ဗဇိတောတိပိ ဣသိ . မဟန္တံ သီလက္ခန္ဓံ ဧသီ ဂဝေသီ ပရိယေသီတိပိ ဣသိ. မဟန္တံ သမာဓိက္ခန္ဓံ …ပေ… မဟန္တံ ပညာက္ခန္ဓံ… မဟန္တံ ဝိမုတ္တိက္ခန္ဓံ… မဟန္တံ ဝိမုတ္တိဉာဏဒဿနက္ခန္ဓံ ဧသီ ဂဝေသီ ပရိယေသီတိပိ ဣသိ. မဟတော တမောကာယဿ ပဒါလနံ ဧသီ ဂဝေသီ ပရိယေသီတိပိ ဣသိ. မဟတော ဝိပလ္လာသဿ ပဘေဒနံ ဧသီ ဂဝေသီ ပရိယေသီတိပိ ဣသိ. မဟတော တဏှာသလ္လဿ အဗ္ဗဟနံ… မဟတော ဒိဋ္ဌိသင်္ဃာဋဿ ဝိနိဝေဌနံ… မဟတော မာနဓဇဿ ပပါတနံ… မဟတော အဘိသင်္ခါရဿ ဝူပသမံ… မဟတော ဩဃဿ နိတ္ထရဏံ… မဟတော ဘာရဿ နိက္ခေပနံ… မဟတော သံသာရဝဋ္ဋဿ ဥပစ္ဆေဒံ… မဟတော သန္တာပဿ နိဗ္ဗာပနံ… မဟတော ပရိဠာဟဿ ပဋိပ္ပဿဒ္ဓိံ… မဟတော ဓမ္မဓဇဿ ဥဿာပနံ ဧသီ ဂဝေသီ ပရိယေသီတိပိ ဣသိ. မဟန္တေ သတိပဋ္ဌာနေ… မဟန္တေ သမ္မပ္ပဓာနေ… မဟန္တာနိ ဣန္ဒြိယာနိ… မဟန္တာနိ ဗလာနိ… မဟန္တေ ဗောဇ္ဈင်္ဂေ… မဟန္တံ အရိယံ အဋ္ဌင်္ဂိကံ မဂ္ဂံ… မဟန္တံ ပရမတ္ထံ အမတံ နိဗ္ဗာနံ ဧသီ ဂဝေသီ ပရိယေသီတိပိ ဣသိ. မဟေသက္ခေဟိ ဝါ သတ္တေဟိ ဧသိတော ဂဝေသိတော ပရိယေသိတော— “ကဟံ ဗုဒ္ဓေါ, ကဟံ ဘဂဝါ, ကဟံ ဒေဝဒေဝေါ, ကဟံ နရာသဘော”တိပိ ဣသီတိ— ယာဝတတိယဉ္စ ဒေဝီသိ ဗျာကရောတီတိ မေ သုတံ. တေနာဟ သော ဗြာဟ္မဏော—
“ဒွါဟံ သက္ကံ အပုစ္ဆိဿံ, (ဣစ္စာယသ္မာ မောဃရာဇာ)
န မေ ဗျာကာသိ စက္ခုမာ;
ယာဝတတိယဉ္စ ဒေဝီသိ,
ဗျာကရောတီတိ မေ သုတန်”တိ.
အယံ လောကော ပရော လောကော,
ဗြဟ္မလောကော သဒေဝကော;
ဒိဋ္ဌိံ တေ နာဘိဇာနာတိ,
ဂေါတမဿ ယသဿိနော. (2)
အယံ လောကော ပရော လောကော တိ. အယံ လောကော တိ မနုဿလောကော. ပရော လောကော တိ မနုဿလောကံ ဌပေတွာ သဗ္ဗော ပရော လောကောတိ— အယံ လောကော ပရော လောကော.
ဗြဟ္မလောကော သဒေဝကော တိ သဒေဝကော လောကော သမာရကော သဗြဟ္မကော သဿမဏဗြာဟ္မဏီ ပဇာ သဒေဝမနုဿာတိ— ဗြဟ္မလောကော သဒေဝကော.
ဒိဋ္ဌိံ တေ နာဘိဇာနာတီ တိ တုယှံ ဒိဋ္ဌိံ ခန္တိံ ရုစိံ လဒ္ဓိံ အဇ္ဈာသယံ အဓိပ္ပါယံ လောကော န ဇာနာတိ— “အယံ ဧဝံဒိဋ္ဌိကော ဧဝံခန္တိကော ဧဝံရုစိကော ဧဝံလဒ္ဓိကော ဧဝံအဇ္ဈာသယော ဧဝံအဓိပ္ပါယော”တိ န ဇာနာတိ န ပဿတိ န ဒက္ခတိ နာဓိဂစ္ဆတိ န ဝိန္ဒတိ န ပဋိလဘတီတိ— ဒိဋ္ဌိံ တေ နာဘိဇာနာတိ.
ဂေါတမဿ ယသဿိနော တိ ဘဂဝါ ယသပ္ပတ္တောတိ ယသဿီ. အထ ဝါ ဘဂဝါ သက္ကတော ဂရုကတော မာနိတော ပူဇိတော အပစိတော လာဘီ စီဝရပိဏ္ဍပါတသေနာသနဂိလာနပစ္စယဘေသဇ္ဇပရိက္ခာရာနန္တိပိ ယသဿီတိ— ဂေါတမဿ ယသဿိနော. တေနာဟ သော ဗြာဟ္မဏော—
“အယံ လောကော ပရော လောကော,
ဗြဟ္မလောကော သဒေဝကော;
ဒိဋ္ဌိံ တေ နာဘိဇာနာတိ,
ဂေါတမဿ ယသဿိနော”တိ.
ဧဝံ အဘိက္ကန္တဒဿာဝိံ,
အတ္ထိ ပဉှေန အာဂမံ;
ကထံ လောကံ အဝေက္ခန္တံ,
မစ္စုရာဇာ န ပဿတိ. (3)
ဧဝံ အဘိက္ကန္တဒဿာဝိန် တိ ဧဝံ အဘိက္ကန္တဒဿာဝိံ အဂ္ဂဒဿာဝိံ သေဋ္ဌဒဿာဝိံ ဝိသေဋ္ဌဒဿာဝိံ ပါမောက္ခဒဿာဝိံ ဥတ္တမဒဿာဝိံ ပရမဒဿာဝိန္တိ— ဧဝံ အဘိက္ကန္တဒဿာဝိံ.
အတ္ထိ ပဉှေန အာဂမန် တိ ပဉှေန အတ္ထိကော အာဂတောမှိ …ပေ… ဝဟဿေတံ ဘာရန္တိ, ဧဝမ္ပိ အတ္ထိ ပဉှေန အာဂမံ.
ကထံ လောကံ အဝေက္ခန္တန် တိ ကထံ လောကံ အဝေက္ခန္တံ ပစ္စဝေက္ခန္တံ တုလယန္တံ တီရယန္တံ ဝိဘာဝယန္တံ ဝိဘူတံ ကရောန္တန္တိ— ကထံ လောကံ အဝေက္ခန္တံ.
မစ္စုရာဇာ န ပဿတီ တိ မစ္စုရာဇာ န ပဿတိ န ဒက္ခတိ နာဓိဂစ္ဆတိ န ဝိန္ဒတိ န ပဋိလဘတီတိ— မစ္စုရာဇာ န ပဿတိ. တေနာဟ သော ဗြာဟ္မဏော—
“ဧဝံ အဘိက္ကန္တဒဿာဝိံ,
အတ္ထိ ပဉှေန အာဂမံ;
ကထံ လောကံ အဝေက္ခန္တံ,
မစ္စုရာဇာ န ပဿတီ”တိ.
သုညတော လောကံ အဝေက္ခဿု,
မောဃရာဇ သဒါ သတော;
အတ္တာနုဒိဋ္ဌိံ ဦဟစ္စ,
ဧဝံ မစ္စုတရော သိယာ;
ဧဝံ လောကံ အဝေက္ခန္တံ,
မစ္စုရာဇာ န ပဿတိ. (4)
သုညတော လောကံ အဝေက္ခဿူ တိ. လောကော တိ နိရယလောကော တိရစ္ဆာနလောကော ပေတ္တိဝိသယလောကော မနုဿလောကော ဒေဝလောကော ခန္ဓလောကော ဓာတုလောကော အာယတနလောကော အယံ လောကော ပရော လောကော ဗြဟ္မလောကော သဒေဝကော. အညတရော ဘိက္ခု ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ— “လောကော လောကောတိ, ဘန္တေ, ဝုစ္စတိ. ကိတ္တာဝတာ နု ခေါ, ဘန္တေ, လောကောတိ ဝုစ္စတီ”တိ? “လုဇ္ဇတီတိ ခေါ, ဘိက္ခု, တသ္မာ လောကောတိ ဝုစ္စတိ. ကိဉ္စ လုဇ္ဇတိ? စက္ခု ခေါ ဘိက္ခု လုဇ္ဇတိ, ရူပါ လုဇ္ဇန္တိ, စက္ခုဝိညာဏံ လုဇ္ဇတိ, စက္ခုသမ္ဖဿော လုဇ္ဇတိ, ယမ္ပိဒံ စက္ခုသမ္ဖဿပစ္စယာ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဝေဒယိတံ သုခံ ဝါ ဒုက္ခံ ဝါ အဒုက္ခမသုခံ ဝါ တမ္ပိ လုဇ္ဇတိ; သောတံ လုဇ္ဇတိ, ဂန္ဓာ လုဇ္ဇန္တိ …ပေ… ကာယော လုဇ္ဇတိ, ဖောဋ္ဌဗ္ဗာ လုဇ္ဇန္တိ; မနော လုဇ္ဇတိ, ဓမ္မာ လုဇ္ဇန္တိ, မနောဝိညာဏံ လုဇ္ဇတိ, မနောသမ္ဖဿော လုဇ္ဇတိ; ယမ္ပိဒံ မနောသမ္ဖဿပစ္စယာ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဝေဒယိတံ သုခံ ဝါ ဒုက္ခံ ဝါ အဒုက္ခမသုခံ ဝါ တမ္ပိ လုဇ္ဇတိ. လုဇ္ဇတီတိ ခေါ, ဘိက္ခု, တသ္မာ လောကောတိ ဝုစ္စတိ”.
သုညတော လောကံ အဝေက္ခဿူ တိ ဒွီဟိ ကာရဏေဟိ သုညတော လောကံ အဝေက္ခတိ— အဝသိယပဝတ္တသလ္လက္ခဏဝသေန ဝါ တုစ္ဆသင်္ခါရသမနုပဿနာဝသေန ဝါ. ကထံ အဝသိယပဝတ္တသလ္လက္ခဏဝသေန သုညတော လောကံ အဝေက္ခတိ? ရူပေ ဝသော န လဗ္ဘတိ, ဝေဒနာယ ဝသော န လဗ္ဘတိ, သညာယ ဝသော န လဗ္ဘတိ, သင်္ခါရေသု ဝသော န လဗ္ဘတိ, ဝိညာဏေ ဝသော န လဗ္ဘတိ. ဝုတ္တဉှေတံ ဘဂဝတာ— “ရူပံ, ဘိက္ခဝေ, အနတ္တာ. ရူပဉ္စ ဟိဒံ, ဘိက္ခဝေ, အတ္တာ အဘဝိဿ, နယိဒံ ရူပံ အာဗာဓာယ သံဝတ္တေယျ; လဗ္ဘေထ စ ရူပေ— ‘ဧဝံ မေ ရူပံ ဟောတု, ဧဝံ မေ ရူပံ မာ အဟောသီ’တိ. ယသ္မာ စ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ရူပံ အနတ္တာ, တသ္မာ ရူပံ အာဗာဓာယ သံဝတ္တတိ န စ လဗ္ဘတိ ရူပေ— ‘ဧဝံ မေ ရူပံ ဟောတု, ဧဝံ မေ ရူပံ မာ အဟောသီ’တိ.
ဝေဒနာ အနတ္တာ. ဝေဒနာ စ ဟိဒံ, ဘိက္ခဝေ, အတ္တာ အဘဝိဿ, နယိဒံ ဝေဒနာ အာဗာဓာယ သံဝတ္တေယျ; လဗ္ဘေထ စ ဝေဒနာယ— ‘ဧဝံ မေ ဝေဒနာ ဟောတု, ဧဝံ မေ ဝေဒနာ မာ အဟောသီ’တိ. ယသ္မာ စ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဝေဒနာ အနတ္တာ, တသ္မာ ဝေဒနာ အာဗာဓာယ သံဝတ္တတိ, န စ လဗ္ဘတိ ဝေဒနာယ— ‘ဧဝံ မေ ဝေဒနာ ဟောတု, ဧဝံ မေ ဝေဒနာ မာ အဟောသီ’တိ.
သညာ အနတ္တာ. သညာ စ ဟိဒံ, ဘိက္ခဝေ, အတ္တာ အဘဝိဿ, နယိဒံ သညာ အာဗာဓာယ သံဝတ္တေယျ; လဗ္ဘေထ စ သညာယ— ‘ဧဝံ မေ သညာ ဟောတု, ဧဝံ မေ သညာ မာ အဟောသီ’တိ. ယသ္မာ စ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, သညာ အနတ္တာ, တသ္မာ သညာ အာဗာဓာယ သံဝတ္တတိ, န စ လဗ္ဘတိ သညာယ— ‘ဧဝံ မေ သညာ ဟောတု, ဧဝံ မေ သညာ မာ အဟောသီ’တိ.
သင်္ခါရာ အနတ္တာ. သင်္ခါရာ စ ဟိဒံ, ဘိက္ခဝေ, အတ္တာ အဘဝိဿံသု, နယိဒံ သင်္ခါရာ အာဗာဓာယ သံဝတ္တေယျုံ; လဗ္ဘေထ စ သင်္ခါရေသု— ‘ဧဝံ မေ သင်္ခါရာ ဟောန္တု, ဧဝံ မေ သင်္ခါရာ မာ အဟေသုန်’တိ. ယသ္မာ စ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, သင်္ခါရာ အနတ္တာ, တသ္မာ သင်္ခါရာ အာဗာဓာယ သံဝတ္တန္တိ, န စ လဗ္ဘတိ သင်္ခါရေသု— ‘ဧဝံ မေ သင်္ခါရာ ဟောန္တု, ဧဝံ မေ သင်္ခါရာ မာ အဟေသုန်’တိ.
ဝိညာဏံ အနတ္တာ. ဝိညာဏဉ္စ ဟိဒံ, ဘိက္ခဝေ, အတ္တာ အဘဝိဿ, နယိဒံ ဝိညာဏံ အာဗာဓာယ သံဝတ္တေယျ; လဗ္ဘေထ စ ဝိညာဏေ— ‘ဧဝံ မေ ဝိညာဏံ ဟောတု, ဧဝံ မေ ဝိညာဏံ မာ အဟောသီ’တိ. ယသ္မာ စ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဝိညာဏံ အနတ္တာ, တသ္မာ ဝိညာဏံ အာဗာဓာယ သံဝတ္တတိ, န စ လဗ္ဘတိ ဝိညာဏေ— ‘ဧဝံ မေ ဝိညာဏံ ဟောတု, ဧဝံ မေ ဝိညာဏံ မာ အဟောသီ’”တိ.
ဝုတ္တဉှေတံ ဘဂဝတာ— “နာယံ, ဘိက္ခဝေ, ကာယော တုမှာကံ, နပိ အညေသံ. ပုရာဏမိဒံ, ဘိက္ခဝေ, ကမ္မံ အဘိသင်္ခတံ အဘိသဉ္စေတယိတံ ဝေဒနိယံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ. တတြ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, သုတဝါ အရိယသာဝကော ပဋိစ္စသမုပ္ပါဒံယေဝ သာဓုကံ ယောနိသော မနသိ ကရောတိ— ‘ဣတိ ဣမသ္မိံ သတိ ဣဒံ ဟောတိ, ဣမဿုပ္ပါဒါ ဣဒံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ; ဣမသ္မိံ အသတိ ဣဒံ န ဟောတိ, ဣမဿ နိရောဓာ ဣဒံ နိရုဇ္ဈတိ, ယဒိဒံ— အဝိဇ္ဇာပစ္စယာ သင်္ခါရာ, သင်္ခါရပစ္စယာ ဝိညာဏံ, ဝိညာဏပစ္စယာ နာမရူပံ, နာမရူပပစ္စယာ သဠာယတနံ, သဠာယတနပစ္စယာ ဖဿော, ဖဿပစ္စယာ ဝေဒနာ, ဝေဒနာပစ္စယာ တဏှာ, တဏှာပစ္စယာ ဥပါဒါနံ, ဥပါဒါနပစ္စယာ ဘဝေါ, ဘဝပစ္စယာ ဇာတိ, ဇာတိပစ္စယာ ဇရာမရဏံ သောကပရိဒေဝဒုက္ခဒေါမနဿုပါယာသာ သမ္ဘဝန္တိ— ဧဝမေတဿ ကေဝလဿ ဒုက္ခက္ခန္ဓဿ သမုဒယော ဟောတိ’.
အဝိဇ္ဇာယ တွေဝ အသေသဝိရာဂနိရောဓာ သင်္ခါရနိရောဓော, သင်္ခါရနိရောဓာ ဝိညာဏနိရောဓော …ပေ… ဇာတိနိရောဓာ ဇရာမရဏံ သောကပရိဒေဝဒုက္ခဒေါမနဿုပါယာသာ နိရုဇ္ဈန္တိ, ဧဝမေတဿ ကေဝလဿ ဒုက္ခက္ခန္ဓဿ နိရောဓော ဟောတီ”တိ. ဧဝံ အဝသိယပဝတ္တသလ္လက္ခဏဝသေန သုညတော လောကံ အဝေက္ခတိ.
ကထံ တုစ္ဆသင်္ခါရသမနုပဿနာဝသေန သုညတော လောကံ အဝေက္ခတိ? ရူပေ သာရော န လဗ္ဘတိ, ဝေဒနာယ သာရော န လဗ္ဘတိ, သညာယ သာရော န လဗ္ဘတိ, သင်္ခါရေသု သာရော န လဗ္ဘတိ, ဝိညာဏေ သာရော န လဗ္ဘတိ; ရူပံ အဿာရံ နိဿာရံ သာရာပဂတံ နိစ္စသာရသာရေန ဝါ သုခသာရသာရေန ဝါ အတ္တသာရသာရေန ဝါ နိစ္စေန ဝါ ဓုဝေန ဝါ သဿတေန ဝါ အဝိပရိဏာမဓမ္မေန ဝါ. ဝေဒနာ အဿာရာ နိဿာရာ သာရာပဂတာ …ပေ… သညာ အဿာရာ နိဿာရာ သာရာပဂတာ… သင်္ခါရာ အဿာရာ နိဿာရာ သာရာပဂတာ… ဝိညာဏံ အဿာရံ နိဿာရံ သာရာပဂတံ နိစ္စသာရသာရေန ဝါ သုခသာရသာရေန ဝါ အတ္တသာရသာရေန ဝါ နိစ္စေန ဝါ ဓုဝေန ဝါ သဿတေန ဝါ အဝိပရိဏာမဓမ္မေန ဝါ.
ယထာ နဠော အဿာရော နိဿာရော သာရာပဂတော, ယထာ စ ဧရဏ္ဍော …ပေ… ယထာ စ ဥဒုမ္ဗရော အဿာရော နိဿာရော သာရာပဂတော, ယထာ စ သေတကစ္ဆော အဿာရော နိဿာရော သာရာပဂတော, ယထာ စ ပါလိဘဒ္ဒကော အဿာရော နိဿာရော သာရာပဂတော, ယထာ စ ဖေဏပိဏ္ဍော အဿာရော နိဿာရော သာရာပဂတော, ယထာ စ ဥဒကပုဗ္ဗုဠံ အဿာရံ နိဿာရံ သာရာပဂတံ, ယထာ စ မရီစိ အဿာရာ နိဿာရာ သာရာပဂတာ, ယထာ ကဒလိက္ခန္ဓော အဿာရော နိဿာရော သာရာပဂတော, ယထာ မာယာ အဿာရာ နိဿာရာ သာရာပဂတာ— ဧဝမေဝ ရူပံ အဿာရံ နိဿာရံ သာရာပဂတံ နိစ္စသာရသာရေန ဝါ သုခသာရသာရေန ဝါ အတ္တသာရသာရေန ဝါ နိစ္စေန ဝါ ဓုဝေန ဝါ သဿတေန ဝါ အဝိပရိဏာမဓမ္မေန ဝါ. ဝေဒနာ အဿာရာ နိဿာရာ သာရာပဂတာ …ပေ… သညာ အဿာရာ နိဿာရာ သာရာပဂတာ… သင်္ခါရာ အဿာရာ နိဿာရာ သာရာပဂတာ… ဝိညာဏံ အဿာရံ နိဿာရံ သာရာပဂတံ နိစ္စသာရသာရေန ဝါ သုခသာရသာရေန ဝါ အတ္တသာရသာရေန ဝါ နိစ္စေန ဝါ ဓုဝေန ဝါ သဿတေန ဝါ အဝိပရိဏာမဓမ္မေန ဝါ. ဧဝံ တုစ္ဆသင်္ခါရသမနုပဿနာဝသေန သုညတော လောကံ အဝေက္ခတိ. ဣမေဟိ ဒွီဟိ ကာရဏေဟိ သုညတော လောကံ အဝေက္ခတိ.
အပိ စ ဆဟာကာရေဟိ သုညတော လောကံ အဝေက္ခတိ. စက္ခု သုညံ အတ္တေန ဝါ အတ္တနိယေန ဝါ နိစ္စေန ဝါ ဓုဝေန ဝါ သဿတေန ဝါ အဝိပရိဏာမဓမ္မေန ဝါ, သောတံ သုညံ …ပေ… ဃာနံ သုညံ… ဇိဝှါ သုညာ… ကာယော သုညော… မနော သုညော အတ္တေန ဝါ အတ္တနိယေန ဝါ နိစ္စေန ဝါ ဓုဝေန ဝါ သဿတေန ဝါ အဝိပရိဏာမဓမ္မေန ဝါ. ရူပါ သုညာ …ပေ… သဒ္ဒါ သုညာ… ဂန္ဓာ သုညာ… ရသာ သုညာ… ဖောဋ္ဌဗ္ဗာ သုညာ… ဓမ္မာ သုညာ အတ္တေန ဝါ အတ္တနိယေန ဝါ နိစ္စေန ဝါ ဓုဝေန ဝါ သဿတေန ဝါ အဝိပရိဏာမဓမ္မေန ဝါ. စက္ခုဝိညာဏံ သုညံ …ပေ… မနောဝိညာဏံ သုညံ… စက္ခုသမ္ဖဿော သုညော … မနောသမ္ဖဿော သုညော… စက္ခုသမ္ဖဿဇာ ဝေဒနာ သုညာ… မနောသမ္ဖဿဇာ ဝေဒနာ သုညာ… ရူပသညာ သုညာ… ဓမ္မသညာ သုညာ… ရူပသဉ္စေတနာ သုညာ… ဓမ္မသဉ္စေတနာ သုညာ… ရူပတဏှာ သုညာ… ရူပဝိတက္ကော သုညော… ရူပဝိစာရော သုညော… ဓမ္မဝိစာရော သုညော အတ္တေန ဝါ အတ္တနိယေန ဝါ နိစ္စေန ဝါ ဓုဝေန ဝါ သဿတေန ဝါ အဝိပရိဏာမဓမ္မေန ဝါ. ဧဝံ ဆဟာကာရေဟိ သုညတော လောကံ အဝေက္ခတိ.
အပိ စ ဒသဟာကာရေဟိ သုညတော လောကံ အဝေက္ခတိ. ရူပံ ရိတ္တတော တုစ္ဆတော သုညတော အနတ္တတော အသာရကတော ဝဓကတော ဝိဘဝတော အဃမူလတော သာသဝတော သင်္ခတတော; ဝေဒနံ …ပေ… သညံ… သင်္ခါရေ… ဝိညာဏံ… စုတိံ… ဥပပတ္တိံ… ပဋိသန္ဓိံ… ဘဝံ… သံသာရဝဋ္ဋံ ရိတ္တတော တုစ္ဆတော သုညတော အနတ္တတော အသာရကတော ဝဓကတော ဝိဘဝတော အဃမူလတော သာသဝတော သင်္ခတတော. ဧဝံ ဒသဟာကာရေဟိ သုညတော လောကံ အဝေက္ခတိ.
အပိ စ ဒွါဒသဟာကာရေဟိ သုညတော လောကံ အဝေက္ခတိ. ရူပံ န သတ္တော န ဇီဝေါ န နရော န မာဏဝေါ န ဣတ္ထီ န ပုရိသော န အတ္တာ န အတ္တနိယံ နာဟံ န မမ န ကောစိ န ကဿစိ; ဝေဒနာ …ပေ… သညာ… သင်္ခါရာ… ဝိညာဏံ န သတ္တော န ဇီဝေါ န နရော န မာဏဝေါ န ဣတ္ထီ န ပုရိသော န အတ္တာ န အတ္တနိယံ နာဟံ န မမ န ကောစိ န ကဿစိ. ဧဝံ ဒွါဒသဟာကာရေဟိ သုညတော လောကံ အဝေက္ခတိ.
ဝုတ္တဉှေတံ ဘဂဝတာ— “ယံ, ဘိက္ခဝေ, န တုမှာကံ တံ ပဇဟထ. တံ ဝေါ ပဟီနံ ဒီဃရတ္တံ ဟိတာယ သုခါယ ဘဝိဿတိ. ကိဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, န တုမှာကံ? ရူပံ, ဘိက္ခဝေ, န တုမှာကံ; တံ ပဇဟထ. တံ ဝေါ ပဟီနံ ဒီဃရတ္တံ ဟိတာယ သုခါယ ဘဝိဿတိ. ဝေဒနာ, ဘိက္ခဝေ, န တုမှာကံ; တံ ပဇဟထ. သာ ဝေါ ပဟီနာ ဒီဃရတ္တံ ဟိတာယ သုခါယ ဘဝိဿတိ. သညာ, ဘိက္ခဝေ, န တုမှာကံ; တံ ပဇဟထ. သာ ဝေါ ပဟီနာ ဒီဃရတ္တံ ဟိတာယ သုခါယ ဘဝိဿတိ. သင်္ခါရာ, ဘိက္ခဝေ, န တုမှာကံ; တေ ပဇဟထ. တေ ဝေါ ပဟီနာ ဒီဃရတ္တံ ဟိတာယ သုခါယ ဘဝိဿန္တိ. ဝိညာဏံ, ဘိက္ခဝေ, န တုမှာကံ; တံ ပဇဟထ. တံ ဝေါ ပဟီနံ ဒီဃရတ္တံ ဟိတာယ သုခါယ ဘဝိဿတိ. သေယျထာပိ, ဘိက္ခဝေ, ယံ ဣမသ္မိံ ဇေတဝနေ တိဏကဋ္ဌသာခါပလာသံ တံ ဇနော ဟရေယျ ဝါ ဍဟေယျ ဝါ ယထာပစ္စယံ ဝါ ကရေယျ. အပိ နု တုမှာကံ ဧဝမဿ— ‘အမှေ ဇနော ဟရတိ ဝါ ဍဟတိ ဝါ ယထာပစ္စယံ ဝါ ကရောတီ’”တိ? “နော ဟေတံ, ဘန္တေ”. “တံ ကိဿ ဟေတု”? “န ဟိ နော ဧတံ, ဘန္တေ, အတ္တာ ဝါ အတ္တနိယံ” ဝါတိ. “ဧဝမေဝ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ယံ န တုမှာကံ တံ ပဇဟထ; တံ ဝေါ ပဟီနံ ဒီဃရတ္တံ ဟိတာယ သုခါယ ဘဝိဿတိ. ကိဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, န တုမှာကံ? ရူပံ, ဘိက္ခဝေ, န တုမှာကံ; တံ ပဇဟထ. တံ ဝေါ ပဟီနံ ဒီဃရတ္တံ ဟိတာယ သုခါယ ဘဝိဿတိ. ဝေဒနာ …ပေ… သညာ… သင်္ခါရာ… ဝိညာဏံ, ဘိက္ခဝေ, န တုမှာကံ; တံ ပဇဟထ. တံ ဝေါ ပဟီနံ ဒီဃရတ္တံ ဟိတာယ သုခါယ ဘဝိဿတီ”တိ. ဧဝမ္ပိ သုညတော လောကံ အဝေက္ခတိ.
အာယသ္မာ အာနန္ဒော ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ— “‘သုညော လောကော, သုညော လောကော’တိ, ဘန္တေ, ဝုစ္စတိ. ကိတ္တာဝတာ နု ခေါ, ဘန္တေ, သုညော လောကောတိ ဝုစ္စတီ”တိ? “ယသ္မာ စ ခေါ, အာနန္ဒ, သုညံ အတ္တေန ဝါ အတ္တနိယေန ဝါ, တသ္မာ သုညော လောကောတိ ဝုစ္စတိ. ကိဉ္စာနန္ဒ, သုညံ အတ္တေန ဝါ အတ္တနိယေန ဝါ? စက္ခု ခေါ, အာနန္ဒ, သုညံ အတ္တေန ဝါ အတ္တနိယေန ဝါ. ရူပါ သုညာ …ပေ… စက္ခုဝိညာဏံ သုညံ… စက္ခုသမ္ဖဿော သုညော… ယမ္ပိဒံ စက္ခုသမ္ဖဿပစ္စယာ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဝေဒယိတံ သုခံ ဝါ ဒုက္ခံ ဝါ အဒုက္ခမသုခံ ဝါ တမ္ပိ သုညံ အတ္တေန ဝါ အတ္တနိယေန ဝါ. သောတံ သုညံ… သဒ္ဒါ သုညာ… ဃာနံ သုညံ… ဂန္ဓာ သုညာ… ဇိဝှါ သုညာ… ရသာ သုညာ… ကာယော သုညော… ဖောဋ္ဌဗ္ဗာ သုညာ… မနော သုညော… ဓမ္မာ သုညာ… မနောဝိညာဏံ သုညံ… မနောသမ္ဖဿော သုညော… ယမ္ပိဒံ သုညံ မနောသမ္ဖဿပစ္စယာ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဝေဒယိတံ သုခံ ဝါ ဒုက္ခံ ဝါ အဒုက္ခမသုခံ ဝါ တမ္ပိ သုညံ အတ္တေန ဝါ အတ္တနိယေန ဝါ. ယသ္မာ စ ခေါ, အာနန္ဒ, သုညံ အတ္တေန ဝါ အတ္တနိယေန ဝါ, တသ္မာ သုညော လောကောတိ ဝုစ္စတီ”တိ. ဧဝမ္ပိ သုညတော လောကံ အဝေက္ခတိ.
“သုဒ္ဓံ ဓမ္မသမုပ္ပါဒံ,
သုဒ္ဓသင်္ခါရသန္တတိံ;
ပဿန္တဿ ယထာဘူတံ,
န ဘယံ ဟောတိ ဂါမဏိ.
တိဏကဋ္ဌသမံ လောကံ,
ယဒါ ပညာယ ပဿတိ;
နာညံ ပတ္ထယတေ ကိဉ္စိ,
အညတြပ္ပဋိသန္ဓိယာ”တိ.
ဧဝမ္ပိ သုညတော လောကံ အဝေက္ခတိ.
ဝုတ္တဉှေတံ ဘဂဝတာ— “ဧဝမေဝ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ရူပံ သမန္နေသတိ ယာဝတာ ရူပဿ ဂတိ, ဝေဒနံ သမန္နေသတိ ယာဝတာ ဝေဒနာယ ဂတိ, သညံ သမန္နေသတိ ယာဝတာ သညာယ ဂတိ, သင်္ခါရေ သမန္နေသတိ ယာဝတာ သင်္ခါရာနံ ဂတိ, ဝိညာဏံ သမန္နေသတိ ယာဝတာ ဝိညာဏဿ ဂတိ. တဿ ရူပံ သမန္နေသတော ယာဝတာ ရူပဿ ဂတိ, ဝေဒနံ …ပေ… သညံ… သင်္ခါရေ… ဝိညာဏံ သမန္နေသတော ယာဝတာ ဝိညာဏဿ ဂတိ, ယမ္ပိဿ တံ ဟောတိ အဟန္တိ ဝါ မမန္တိ ဝါ အသ္မီတိ ဝါ, တမ္ပိ တဿ န ဟောတီ”တိ. ဧဝမ္ပိ သုညတော လောကံ အဝေက္ခတိ.
သုညတော လောကံ အဝေက္ခဿူ တိ သုညတော လောကံ အဝေက္ခဿု ပစ္စဝေက္ခဿု ဒက္ခဿု တုလေဟိ တီရေဟိ ဝိဘာဝေဟိ ဝိဘူတံ ကရောဟီတိ— သုညတော လောကံ အဝေက္ခဿု.
မောဃရာဇ သဒါ သတော တိ. မောဃရာဇာ တိ ဘဂဝါ တံ ဗြာဟ္မဏံ နာမေန အာလပတိ. သဒါ တိ သဗ္ဗကာလံ …ပေ… ပစ္ဆိမေ ဝယောခန္ဓေ. သတော တိ စတူဟိ ကာရဏေဟိ သတော— ကာယေ ကာယာနုပဿနာသတိပဋ္ဌာနံ ဘာဝေန္တော သတော …ပေ… သော ဝုစ္စတိ သတောတိ— မောဃရာဇ သဒါ သတော.
အတ္တာနုဒိဋ္ဌိံ ဦဟစ္စာ တိ အတ္တာနုဒိဋ္ဌိ ဝုစ္စတိ ဝီသတိဝတ္ထုကာ သက္ကာယဒိဋ္ဌိ. ဣဓ အဿုတဝါ ပုထုဇ္ဇနော အရိယာနံ အဒဿာဝီ အရိယဓမ္မဿ အကောဝိဒေါ အရိယဓမ္မေ အဝိနီတော သပ္ပုရိသာနံ အဒဿာဝီ သပ္ပုရိသဓမ္မဿ အကောဝိဒေါ သပ္ပုရိသဓမ္မေ အဝိနီတော ရူပံ အတ္တတော သမနုပဿတိ ရူပဝန္တံ ဝါ အတ္တာနံ အတ္တနိ ဝါ ရူပံ ရူပသ္မိံ ဝါ အတ္တာနံ, ဝေဒနံ …ပေ… သညံ… သင်္ခါရေ… ဝိညာဏံ အတ္တတော သမနုပဿတိ ဝိညာဏဝန္တံ ဝါ အတ္တာနံ အတ္တနိ ဝါ ဝိညာဏံ ဝိညာဏသ္မိံ ဝါ အတ္တာနံ. ယာ ဧဝရူပါ ဒိဋ္ဌိ ဒိဋ္ဌိဂတံ ဒိဋ္ဌိဂဟနံ ဒိဋ္ဌိကန္တာရော ဒိဋ္ဌိဝိသူကာယိကံ ဒိဋ္ဌိဝိပ္ဖန္ဒိတံ ဒိဋ္ဌိသံယောဇနံ ဂါဟော ပဋိဂ္ဂါဟော အဘိနိဝေသော ပရာမာသော ကုမ္မဂ္ဂေါ မိစ္ဆာပထော မိစ္ဆတ္တံ တိတ္ထာယတနံ ဝိပရိယေသဂ္ဂါဟော ဝိပရီတဂ္ဂါဟော ဝိပလ္လာသဂ္ဂါဟော မိစ္ဆာဂါဟော အယာထာဝကသ္မိံ ယာထာဝကန္တိ ဂါဟော ယာဝတာ ဒွါသဋ္ဌိ ဒိဋ္ဌိဂတာနိ, အယံ အတ္တာနုဒိဋ္ဌိ. အတ္တာနုဒိဋ္ဌိံ ဦဟစ္စာ တိ အတ္တာနုဒိဋ္ဌိံ ဦဟစ္စ သမူဟစ္စ ဥဒ္ဓရိတွာ သမုဒ္ဓရိတွာ ဥပ္ပါဋယိတွာ သမုပ္ပါဋယိတွာ ပဇဟိတွာ ဝိနောဒေတွာ ဗျန္တီကရိတွာ အနဘာဝံ ဂမေတွာတိ— အတ္တာနုဒိဋ္ဌိံ ဦဟစ္စ.
ဧဝံ မစ္စုတရော သိယာ တိ ဧဝံ မစ္စုပိ တရေယျာသိ, ဇရာပိ တရေယျာသိ, မရဏမ္ပိ တရေယျာသိ ဥတ္တရေယျာသိ ပတရေယျာသိ သမတိက္ကမေယျာသိ ဝီတိဝတ္တေယျာသီတိ— ဧဝံ မစ္စုတရော သိယာ.
ဧဝံ လောကံ အဝေက္ခန္တန် တိ ဧဝံ လောကံ အဝေက္ခန္တံ ပစ္စဝေက္ခန္တံ တုလယန္တံ တီရယန္တံ ဝိဘာဝယန္တံ ဝိဘူတံ ကရောန္တန္တိ— ဧဝံ လောကံ အဝေက္ခန္တံ.
မစ္စုရာဇာ န ပဿတီ တိ မစ္စုပိ မစ္စုရာဇာ, မာရောပိ မစ္စုရာဇာ, မရဏမ္ပိ မစ္စုရာဇာ. န ပဿတီ တိ မစ္စုရာဇာ န ပဿတိ န ဒက္ခတိ နာဓိဂစ္ဆတိ န ဝိန္ဒတိ န ပဋိလဘတိ. ဝုတ္တဉှေတံ ဘဂဝတာ— “သေယျထာပိ, ဘိက္ခဝေ, အာရညိကော မိဂေါ အရညေ ပဝနေ စရမာနော ဝိဿတ္ထော ဂစ္ဆတိ ဝိဿတ္ထော တိဋ္ဌတိ ဝိဿတ္ထော နိသီဒတိ ဝိဿတ္ထော သေယျံ ကပ္ပေတိ. တံ ကိဿ ဟေတု? အနာပါထဂတော, ဘိက္ခဝေ, လုဒ္ဒဿ. ဧဝမေဝ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ဝိဝိစ္စေဝ ကာမေဟိ ဝိဝိစ္စ အကုသလေဟိ ဓမ္မေဟိ သဝိတက္ကံ သဝိစာရံ ဝိဝေကဇံ ပီတိသုခံ ပဌမံ ဈာနံ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရတိ. အယံ ဝုစ္စတိ, ဘိက္ခဝေ, ‘ဘိက္ခု အန္ဓမကာသိ မာရံ, အပဒံ ဝဓိတွာ မာရစက္ခုံ အဒဿနံ ဂတော ပါပိမတော’.
ပုန စပရံ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ဝိတက္ကဝိစာရာနံ ဝူပသမာ အဇ္ဈတ္တံ သမ္ပသာဒနံ စေတသော ဧကောဒိဘာဝံ အဝိတက္ကံ အဝိစာရံ သမာဓိဇံ ပီတိသုခံ ဒုတိယံ ဈာနံ …ပေ… တတိယံ ဈာနံ… စတုတ္ထံ ဈာနံ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရတိ. အယံ ဝုစ္စတိ, ဘိက္ခဝေ, ‘ဘိက္ခု အန္ဓမကာသိ မာရံ, အပဒံ ဝဓိတွာ မာရစက္ခုံ အဒဿနံ ဂတော ပါပိမတော’.
ပုန စပရံ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု သဗ္ဗသော ရူပသညာနံ သမတိက္ကမာ, ပဋိဃသညာနံ အတ္ထင်္ဂမာ, နာနတ္တသညာနံ အမနသိကာရာ, အနန္တော အာကာသောတိ အာကာသာနဉ္စာယတနံ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရတိ. အယံ ဝုစ္စတိ, ဘိက္ခဝေ, ‘ဘိက္ခု အန္ဓမကာသိ မာရံ, အပဒံ ဝဓိတွာ မာရစက္ခုံ အဒဿနံ ဂတော ပါပိမတော’.
ပုန စပရံ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု သဗ္ဗသော အာကာသာနဉ္စာယတနံ သမတိက္ကမ္မ အနန္တံ ဝိညာဏန္တိ ဝိညာဏဉ္စာယတနံ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရတိ …ပေ… .
ပုန စပရံ, ဘိက္ခဝေ, သဗ္ဗသော ဝိညာဏဉ္စာယတနံ သမတိက္ကမ္မ နတ္ထိ ကိဉ္စီတိ အာကိဉ္စညာယတနံ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရတိ …ပေ… .
ပုန စပရံ, ဘိက္ခဝေ, သဗ္ဗသော အာကိဉ္စညာယတနံ သမတိက္ကမ္မ နေဝသညာနာသညာယတနံ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရတိ …ပေ… .
ပုန စပရံ, ဘိက္ခဝေ, သဗ္ဗသော နေဝသညာနာသညာယတနံ သမတိက္ကမ္မ သညာဝေဒယိတနိရောဓံ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရတိ; ပညာယ စဿ ဒိသွာ အာသဝါ ပရိက္ခီဏာ ဟောန္တိ. အယံ ဝုစ္စတိ, ဘိက္ခဝေ, ‘ဘိက္ခု အန္ဓမကာသိ မာရံ, အပဒံ ဝဓိတွာ မာရစက္ခုံ အဒဿနံ ဂတော ပါပိမတော, တိဏ္ဏော လောကေ ဝိသတ္တိကန်’တိ. သော ဝိဿတ္ထော ဂစ္ဆတိ ဝိဿတ္ထော တိဋ္ဌတိ ဝိဿတ္ထော နိသီဒတိ ဝိဿတ္ထော သေယျံ ကပ္ပေတိ. တံ ကိဿ ဟေတု? အနာပါထဂတော ဘိက္ခု ပါပိမတော”တိ— မစ္စုရာဇာ န ပဿတိ. တေနာဟ ဘဂဝါ—
“သုညတော လောကံ အဝေက္ခဿု,
မောဃရာဇ သဒါ သတော;
အတ္တာနုဒိဋ္ဌိံ ဦဟစ္စ,
ဧဝံ မစ္စုတရော သိယာ;
ဧဝံ လောကံ အဝေက္ခန္တံ,
မစ္စုရာဇာ န ပဿတီ”တိ.
သဟ ဂါထာပရိယောသာနာ …ပေ… သတ္ထာ မေ, ဘန္တေ ဘဂဝါ, သာဝကောဟမသ္မီတိ.
မောဃရာဇမာဏဝပုစ္ဆာနိဒ္ဒေသော ပန္နရသမော.