2.1.8 ဟေမကမာဏဝပုစ္ဆာနိဒ္ဒေသ
ယေ မေ ပုဗ္ဗေ ဝိယာကံသု, (ဣစ္စာယသ္မာ ဟေမကော)
ဟုရံ ဂေါတမသာသနာ;
ဣစ္စာသိ ဣတိ ဘဝိဿတိ,
သဗ္ဗံ တံ ဣတိဟီတိဟံ;
သဗ္ဗံ တံ တက္ကဝဍ္ဎနံ,
နာဟံ တတ္ထ အဘိရမိံ. (1)
ယေ မေ ပုဗ္ဗေ ဝိယာကံသူ တိ ယော စ ဗာဝရီ ဗြာဟ္မဏော ယေ စညေ တဿ အာစရိယာ, တေ သကံ ဒိဋ္ဌိံ သကံ ခန္တိံ သကံ ရုစိံ သကံ လဒ္ဓိံ သကံ အဇ္ဈာသယံ သကံ အဓိပ္ပါယံ ဗျာကံသု အာစိက္ခိံသု ဒေသယိံသု ပညပိံသု ပဋ္ဌပိံသု ဝိဝရိံသု ဝိဘဇိံသု ဥတ္တာနီအကံသု ပကာသေသုန္တိ— ယေ မေ ပုဗ္ဗေ ဝိယာကံသု. ဣစ္စာယသ္မာ ဟေမကော တိ. ဣစ္စာ တိ ပဒသန္ဓိ …ပေ… ပဒါနုပုဗ္ဗတာပေတံ— ဣစ္စာတိ. အာယသ္မာ တိ ပိယဝစနံ …ပေ… . ဟေမကော တိ တဿ ဗြာဟ္မဏဿ နာမံ …ပေ… အဘိလာပေါတိ— ဣစ္စာယသ္မာ ဟေမကော.
ဟုရံ ဂေါတမသာသနာ တိ ဟုရံ ဂေါတမသာသနာ ပရံ ဂေါတမသာသနာ ပုရေ ဂေါတမသာသနာ ပဌမတရံ ဂေါတမသာသနာ ဗုဒ္ဓသာသနာ ဇိနသာသနာ တထာဂတသာသနာ အရဟန္တသာသနာတိ— ဟုရံ ဂေါတမသာသနာ.
ဣစ္စာသိ ဣတိ ဘဝိဿတီ တိ ဧဝံ ကိရ အာသိ, ဧဝံ ကိရ ဘဝိဿတီတိ— ဣစ္စာသိ ဣတိ ဘဝိဿတိ.
သဗ္ဗံ တံ ဣတိဟီတိဟန် တိ သဗ္ဗံ တံ ဣတိဟီတိဟံ ဣတိကိရာယ ပရံပရာယ ပိဋကသမ္ပဒါယ တက္ကဟေတု နယဟေတု အာကာရပရိဝိတက္ကေန ဒိဋ္ဌိနိဇ္ဈာနက္ခန္တိယာ န သာမံ သယမဘိညာတံ န အတ္တပစ္စက္ခဓမ္မံ ကထယိံသူတိ— သဗ္ဗံ တံ ဣတိဟီတိဟံ.
သဗ္ဗံ တံ တက္ကဝဍ္ဎနန် တိ သဗ္ဗံ တံ တက္ကဝဍ္ဎနံ ဝိတက္ကဝဍ္ဎနံ သင်္ကပ္ပဝဍ္ဎနံ ကာမဝိတက္ကဝဍ္ဎနံ ဗျာပါဒဝိတက္ကဝဍ္ဎနံ ဝိဟိံသာဝိတက္ကဝဍ္ဎနံ ဉာတိဝိတက္ကဝဍ္ဎနံ ဇနပဒဝိတက္ကဝဍ္ဎနံ အမရာဝိတက္ကဝဍ္ဎနံ ပရာနုဒယတာပဋိသံယုတ္တဝိတက္ကဝဍ္ဎနံ လာဘသက္ကာရသိလောကပဋိသံယုတ္တဝိတက္ကဝဍ္ဎနံ အနဝညတ္တိပဋိသံယုတ္တဝိတက္ကဝဍ္ဎနန္တိ— သဗ္ဗံ တံ တက္ကဝဍ္ဎနံ.
နာဟံ တတ္ထ အဘိရမိန် တိ နာဟံ တတ္ထ အဘိရမိံ န ဝိန္ဒိံ နာဓိဂစ္ဆိံ န ပဋိလဘိန္တိ— နာဟံ တတ္ထ အဘိရမိံ. တေနာဟ သော ဗြာဟ္မဏော—
“ယေ မေ ပုဗ္ဗေ ဝိယာကံသု, (ဣစ္စာယသ္မာ ဟေမကော)
ဟုရံ ဂေါတမသာသနာ;
ဣစ္စာသိ ဣတိ ဘဝိဿတိ,_
သဗ္ဗံ တံ ဣတိဟီတိဟံ;
သဗ္ဗံ တံ တက္ကဝဍ္ဎနံ,
နာဟံ တတ္ထ အဘိရမိန်”တိ.
တွဉ္စ မေ ဓမ္မမက္ခာဟိ,
တဏှာနိဂ္ဃါတနံ မုနိ;
ယံ ဝိဒိတွာ သတော စရံ,
တရေ လောကေ ဝိသတ္တိကံ. (2)
တွဉ္စ မေ ဓမ္မမက္ခာဟီ တိ. တွန် တိ ဘဂဝန္တံ ဘဏတိ. ဓမ္မမက္ခာဟီ တိ. ဓမ္မန် တိ အာဒိကလျာဏံ မဇ္ဈေကလျာဏံ ပရိယောသာနကလျာဏံ သာတ္ထံ သဗျဉ္ဇနံ ကေဝလပရိပုဏ္ဏံ ပရိသုဒ္ဓံ ဗြဟ္မစရိယံ, စတ္တာရော သတိပဋ္ဌာနေ စတ္တာရော သမ္မပ္ပဓာနေ စတ္တာရော ဣဒ္ဓိပါဒေ ပဉ္စိန္ဒြိယာနိ ပဉ္စ ဗလာနိ သတ္တ ဗောဇ္ဈင်္ဂေ အရိယံ အဋ္ဌင်္ဂိကံ မဂ္ဂံ နိဗ္ဗာနဉ္စ နိဗ္ဗာနဂါမိနိဉ္စ ပဋိပဒံ အက္ခာဟိ အာစိက္ခာဟိ ဒေသေဟိ ပညပေဟိ ပဋ္ဌပေဟိ ဝိဝရာဟိ ဝိဘဇာဟိ ဥတ္တာနီကရောဟိ ပကာသေဟီတိ— တွဉ္စ မေ ဓမ္မမက္ခာဟိ.
တဏှာနိဂ္ဃါတနံ မုနီ တိ. တဏှာ တိ— ရူပတဏှာ …ပေ… ဓမ္မတဏှာ. တဏှာနိဂ္ဃါတနံ တဏှာပဟာနံ တဏှာဝူပသမံ တဏှာပဋိနိဿဂ္ဂံ တဏှာပဋိပ္ပဿဒ္ဓိံ အမတံ နိဗ္ဗာနံ. မုနီ တိ မောနံ ဝုစ္စတိ ဉာဏံ …ပေ… သင်္ဂဇာလမတိစ္စ သော မုနီတိ— တဏှာနိဂ္ဃါတနံ မုနိ.
ယံ ဝိဒိတွာ သတော စရန် တိ ယံ ဝိဒိတံ ကတွာ တုလယိတွာ တီရယိတွာ ဝိဘာဝယိတွာ ဝိဘူတံ ကတွာ. “သဗ္ဗေ သင်္ခါရာ အနိစ္စာ”တိ ဝိဒိတံ ကတွာ တုလယိတွာ တီရယိတွာ ဝိဘာဝယိတွာ ဝိဘူတံ ကတွာ, “သဗ္ဗေ သင်္ခါရာ ဒုက္ခာ”တိ …ပေ… “သဗ္ဗေ ဓမ္မာ အနတ္တာ”တိ …ပေ… “ယံ ကိဉ္စိ သမုဒယဓမ္မံ သဗ္ဗံ တံ နိရောဓဓမ္မန်”တိ ဝိဒိတံ ကတွာ တုလယိတွာ တီရယိတွာ ဝိဘာဝယိတွာ ဝိဘူတံ ကတွာ. သတော တိ စတူဟိ ကာရဏေဟိ သတော— ကာယေ ကာယာနုပဿနာသတိပဋ္ဌာနံ ဘာဝေန္တော သတော …ပေ… သော ဝုစ္စတိ သတော. စရန် တိ စရန္တော ဝိဟရန္တော ဣရိယန္တော ဝတ္တေန္တော ပါလေန္တော ယပေန္တော ယာပေန္တောတိ— ယံ ဝိဒိတွာ သတော စရံ.
တရေ လောကေ ဝိသတ္တိကန် တိ ဝိသတ္တိကာ ဝုစ္စတိ တဏှာ. ယော ရာဂေါ သာရာဂေါ …ပေ… အဘိဇ္ဈာ လောဘော အကုသလမူလံ. ဝိသတ္တိကာ တိ ကေနဋ္ဌေန ဝိသတ္တိကာ …ပေ… ဝိသဋာ ဝိတ္ထတာတိ ဝိသတ္တိကာ. လောကေ တိ အပါယလောကေ မနုဿလောကေ ဒေဝလောကေ ခန္ဓလောကေ ဓာတုလောကေ အာယတနလောကေ. တရေ လောကေ ဝိသတ္တိကန် တိ လောကေ ဝေသာ ဝိသတ္တိကာ လောကေ ဝေတံ ဝိသတ္တိကံ သတော တရေယျံ ဥတ္တရေယျံ ပတရေယျံ သမတိက္ကမေယျံ ဝီတိဝတ္တေယျန္တိ— တရေ လောကေ ဝိသတ္တိကံ. တေနာဟ သော ဗြာဟ္မဏော—
“တွဉ္စ မေ ဓမ္မမက္ခာဟိ,
တဏှာနိဂ္ဃါတနံ မုနိ;
ယံ ဝိဒိတွာ သတော စရံ,
တရေ လောကေ ဝိသတ္တိကန်”တိ.
ဣဓ ဒိဋ္ဌသုတမုတဝိညာတေသု,
ပိယရူပေသု ဟေမက;
ဆန္ဒရာဂဝိနောဒနံ,
နိဗ္ဗာနပဒမစ္စုတံ. (3)
ဣဓ ဒိဋ္ဌသုတမုတဝိညာတေသူ တိ. ဒိဋ္ဌန် တိ စက္ခုနာ ဒိဋ္ဌံ; သုတန် တိ သောတေန သုတံ; မုတန် တိ ဃာနေန ဃာယိတံ ဇိဝှါယ သာယိတံ ကာယေန ဖုဋ္ဌံ; ဝိညာတန် တိ မနသာ ဝိညာတန္တိ— ဣဓ ဒိဋ္ဌသုတမုတဝိညာတေသု.
ပိယရူပေသု ဟေမကာ တိ ကိဉ္စ လောကေ ပိယရူပံ သာတရူပံ? စက္ခု လောကေ ပိယရူပံ သာတရူပံ, သောတံ လောကေ …ပေ… ဃာနံ လောကေ… ဇိဝှါ လောကေ… ကာယော လောကေ… မနော လောကေ ပိယရူပံ သာတရူပံ; ရူပါ လောကေ ပိယရူပံ သာတရူပံ, သဒ္ဒါ လောကေ… ဂန္ဓာ လောကေ… ရသာ လောကေ… ဖောဋ္ဌဗ္ဗာ လောကေ… ဓမ္မာ လောကေ ပိယရူပံ သာတရူပံ; စက္ခုဝိညာဏံ လောကေ ပိယရူပံ သာတရူပံ, သောတဝိညာဏံ လောကေ ပိယရူပံ သာတရူပံ, ဃာနဝိညာဏံ လောကေ… ဇိဝှါဝိညာဏံ လောကေ… ကာယဝိညာဏံ လောကေ… မနောဝိညာဏံ လောကေ ပိယရူပံ သာတရူပံ, စက္ခုသမ္ဖဿော လောကေ… သောတသမ္ဖဿော လောကေ… ဃာနသမ္ဖဿော လောကေ… ဇိဝှါသမ္ဖဿော လောကေ… ကာယသမ္ဖဿော လောကေ… မနောသမ္ဖဿော လောကေ ပိယရူပံ သာတရူပံ; စက္ခုသမ္ဖဿဇာ ဝေဒနာ လောကေ ပိယရူပံ သာတရူပံ… သောတသမ္ဖဿဇာ ဝေဒနာ… ဃာနသမ္ဖဿဇာ ဝေဒနာ… ဇိဝှါသမ္ဖဿဇာ ဝေဒနာ… ကာယသမ္ဖဿဇာ ဝေဒနာ… မနောသမ္ဖဿဇာ ဝေဒနာ လောကေ ပိယရူပံ သာတရူပံ; ရူပသညာ လောကေ… သဒ္ဒသညာ လောကေ… ဂန္ဓသညာ လောကေ… ရသသညာ လောကေ… ဖောဋ္ဌဗ္ဗသညာ လောကေ… ဓမ္မသညာ လောကေ ပိယရူပံ သာတရူပံ, ရူပသဉ္စေတနာ လောကေ… သဒ္ဒသဉ္စေတနာ လောကေ… ဂန္ဓသဉ္စေတနာ လောကေ… ရသသဉ္စေတနာ လောကေ… ဖောဋ္ဌဗ္ဗသဉ္စေတနာ လောကေ… ဓမ္မသဉ္စေတနာ လောကေ ပိယရူပံ သာတရူပံ; ရူပတဏှာ လောကေ… သဒ္ဒတဏှာ လောကေ… ဂန္ဓတဏှာ လောကေ… ရသတဏှာ လောကေ… ဖောဋ္ဌဗ္ဗတဏှာ လောကေ… ဓမ္မတဏှာ လောကေ ပိယရူပံ သာတရူပံ; ရူပဝိတက္ကော လောကေ… သဒ္ဒဝိတက္ကော လောကေ… ဂန္ဓဝိတက္ကော လောကေ… ရသဝိတက္ကော လောကေ… ဖောဋ္ဌဗ္ဗဝိတက္ကော လောကေ… ဓမ္မဝိတက္ကော လောကေ ပိယရူပံ သာတရူပံ; ရူပဝိစာရော လောကေ ပိယရူပံ သာတရူပံ, သဒ္ဒဝိစာရော လောကေ… ဂန္ဓဝိစာရော လောကေ… ရသဝိစာရော လောကေ… ဖောဋ္ဌဗ္ဗဝိစာရော လောကေ… ဓမ္မဝိစာရော လောကေ ပိယရူပံ သာတရူပန္တိ— ပိယရူပေသု ဟေမက.
ဆန္ဒရာဂဝိနောဒနန် တိ. ဆန္ဒရာဂေါ တိ ယော ကာမေသု ကာမစ္ဆန္ဒော ကာမရာဂေါ ကာမနန္ဒီ ကာမတဏှာ ကာမသိနေဟော ကာမပရိဠာဟော ကာမမုစ္ဆာ ကာမဇ္ဈောသာနံ ကာမောဃော ကာမယောဂေါ ကာမုပါဒါနံ ကာမစ္ဆန္ဒနီဝရဏံ. ဆန္ဒရာဂဝိနောဒနန် တိ ဆန္ဒရာဂပ္ပဟာနံ ဆန္ဒရာဂဝူပသမံ ဆန္ဒရာဂပဋိနိဿဂ္ဂံ ဆန္ဒရာဂပဋိပ္ပဿဒ္ဓံ အမတံ နိဗ္ဗာနန္တိ— ဆန္ဒရာဂဝိနောဒနံ.
နိဗ္ဗာနပဒမစ္စုတန် တိ နိဗ္ဗာနပဒံ တာဏပဒံ လေဏပဒံ သရဏပဒံ အဘယပဒံ. အစ္စုတန် တိ နိစ္စံ ဓုဝံ သဿတံ အဝိပရိဏာမဓမ္မန္တိ— နိဗ္ဗာနပဒမစ္စုတံ. တေနာဟ ဘဂဝါ—
“ဣဓ ဒိဋ္ဌသုတမုတဝိညာတေသု,
ပိယရူပေသု ဟေမက;
ဆန္ဒရာဂဝိနောဒနံ,
နိဗ္ဗာနပဒမစ္စုတန်”တိ.
ဧတဒညာယ ယေ သတာ,
ဒိဋ္ဌဓမ္မာဘိနိဗ္ဗုတာ;
ဥပသန္တာ စ တေ သဒါ,
တိဏ္ဏာ လောကေ ဝိသတ္တိကံ. (4)
ဧတဒညာယ ယေ သတာ တိ. ဧတန် တိ အမတံ နိဗ္ဗာနံ. ယော သော သဗ္ဗသင်္ခါရသမထော သဗ္ဗူပဓိပဋိနိဿဂ္ဂေါ တဏှက္ခယော ဝိရာဂေါ နိရောဓော နိဗ္ဗာနံ. အညာယာ တိ အညာယ ဇာနိတွာ တုလယိတွာ တီရယိတွာ ဝိဘာဝယိတွာ ဝိဘူတံ ကတွာ. “သဗ္ဗေ သင်္ခါရာ အနိစ္စာ”တိ အညာယ ဇာနိတွာ တုလယိတွာ တီရယိတွာ ဝိဘာဝယိတွာ ဝိဘူတံ ကတွာ. “သဗ္ဗေ သင်္ခါရာ ဒုက္ခာ”တိ… “သဗ္ဗေ ဓမ္မာ အနတ္တာ”တိ …ပေ… “ယံ ကိဉ္စိ သမုဒယဓမ္မံ သဗ္ဗံ တံ နိရောဓဓမ္မန်”တိ အညာယ ဇာနိတွာ တုလယိတွာ တီရယိတွာ ဝိဘာဝယိတွာ ဝိဘူတံ ကတွာ. ယေ တိ အရဟန္တော ခီဏာသဝါ. သတာ တိ စတူဟိ ကာရဏေဟိ သတာ— ကာယေ ကာယာနုပဿနာသတိပဋ္ဌာနံ ဘာဝိတတ္တာ သတာ …ပေ… တေ ဝုစ္စန္တိ သတာတိ— ဧတဒညာယ ယေ သတာ.
ဒိဋ္ဌဓမ္မာဘိနိဗ္ဗုတာ တိ. ဒိဋ္ဌဓမ္မာ တိ ဒိဋ္ဌဓမ္မာ ဉာတဓမ္မာ တုလိတဓမ္မာ တီရိတဓမ္မာ ဝိဘူတဓမ္မာ ဝိဘာဝိတဓမ္မာ. “သဗ္ဗေ သင်္ခါရာ အနိစ္စာ”တိ ဒိဋ္ဌဓမ္မာ …ပေ… “ယံ ကိဉ္စိ သမုဒယဓမ္မံ သဗ္ဗံ တံ နိရောဓဓမ္မန်”တိ ဒိဋ္ဌဓမ္မာ ဉာတဓမ္မာ တုလိတဓမ္မာ တီရိတဓမ္မာ ဝိဘူတဓမ္မာ ဝိဘာဝိတဓမ္မာ. အဘိနိဗ္ဗုတာ တိ ရာဂဿ နိဗ္ဗာပိတတ္တာ နိဗ္ဗုတာ, ဒေါသဿ နိဗ္ဗာပိတတ္တာ နိဗ္ဗုတာ, မောဟဿ နိဗ္ဗာပိတတ္တာ နိဗ္ဗုတာ, ကောဓဿ …ပေ… ဥပနာဟဿ… သဗ္ဗာကုသလာဘိသင်္ခါရာနံ သန္တတ္တာ သမိတတ္တာ ဝူပသမိတတ္တာ နိဇ္ဈာတတ္တာ နိဗ္ဗုတတ္တာ ဝိဂတတ္တာ ပဋိပ္ပဿဒ္ဓတ္တာ သန္တာ ဥပသန္တာ ဝူပသန္တာ နိဗ္ဗုတာ ပဋိပ္ပဿဒ္ဓါတိ— ဒိဋ္ဌဓမ္မာဘိနိဗ္ဗုတာ.
ဥပသန္တာ စ တေ သဒါ တိ. ဥပသန္တာ တိ ရာဂဿ ဥပသမိတတ္တာ နိဗ္ဗာပိတတ္တာ ဥပသန္တာ …ပေ… ဒေါသဿ… မောဟဿ… ကောဓဿ… ဥပနာဟဿ …ပေ… သဗ္ဗာကုသလာဘိသင်္ခါရာနံ သန္တတ္တာ သမိတတ္တာ ဝူပသမိတတ္တာ နိဇ္ဈာတတ္တာ နိဗ္ဗုတတ္တာ ဝိဂတတ္တာ ပဋိပ္ပဿဒ္ဓတ္တာ သန္တာ ဥပသန္တာ ဝူပသန္တာ နိဗ္ဗုတာ ပဋိပ္ပဿဒ္ဓါတိ ဥပသန္တာ. တေ တိ အရဟန္တော ခီဏာသဝါ. သဒါ တိ သဒါ သဗ္ဗကာလံ နိစ္စကာလံ ဓုဝကာလံ သတတံ သမိတံ အဗ္ဗောကိဏ္ဏံ ပေါင်္ခါနုပေါင်္ခံ ဥဒကူမိကဇာတံ အဝီစိသန္တတိသဟိတံ ဖဿိတံ ပုရေဘတ္တံ ပစ္ဆာဘတ္တံ ပုရိမယာမံ မဇ္ဈိမယာမံ ပစ္ဆိမယာမံ ကာဠေ ဇုဏှေ ဝဿေ ဟေမန္တေ ဂိမှေ ပုရိမေ ဝယောခန္ဓေ မဇ္ဈိမေ ဝယောခန္ဓေ ပစ္ဆိမေ ဝယောခန္ဓေတိ— ဥပသန္တာ စ တေ သဒါ.
တိဏ္ဏာ လောကေ ဝိသတ္တိကန် တိ ဝိသတ္တိကာ ဝုစ္စတိ တဏှာ. ယော ရာဂေါ သာရာဂေါ …ပေ… အဘိဇ္ဈာ လောဘော အကုသလမူလံ. ဝိသတ္တိကာ တိ ကေနဋ္ဌေန ဝိသတ္တိကာ …ပေ… ဝိသဋာ ဝိတ္ထတာတိ ဝိသတ္တိကာ. လောကေ တိ အပါယလောကေ …ပေ… အာယတနလောကေ. တိဏ္ဏာ လောကေ ဝိသတ္တိကန် တိ လောကေ ဝေသာ ဝိသတ္တိကာ လောကေ ဝေတံ ဝိသတ္တိကံ တိဏ္ဏာ ဥတ္တိဏ္ဏာ နိတ္ထိဏ္ဏာ အတိက္ကန္တာ သမတိက္ကန္တာ ဝီတိဝတ္တာတိ— တိဏ္ဏာ လောကေ ဝိသတ္တိကံ. တေနာဟ ဘဂဝါ—
“ဧတဒညာယ ယေ သတာ,
ဒိဋ္ဌဓမ္မာဘိနိဗ္ဗုတာ;
ဥပသန္တာ စ တေ သဒါ,_
တိဏ္ဏာ လောကေ ဝိသတ္တိကန်”တိ.
သဟ ဂါထာပရိယောသာနာ …ပေ… သတ္ထာ မေ, ဘန္တေ, ဘဂဝါ, သာဝကောဟမသ္မီတိ.
ဟေမကမာဏဝပုစ္ဆာနိဒ္ဒေသော အဋ္ဌမော.