3.8 သတိပဋ္ဌာနကထာ
သာဝတ္ထိနိဒါနံ. “စတ္တာရောမေ, ဘိက္ခဝေ, သတိပဋ္ဌာနာ. ကတမေ စတ္တာရော? ဣဓ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ကာယေ ကာယာနုပဿီ ဝိဟရတိ အာတာပီ သမ္ပဇာနော သတိမာ, ဝိနေယျ လောကေ အဘိဇ္ဈာဒေါမနဿံ. ဝေဒနာသု… စိတ္တေ… ဓမ္မေသု ဓမ္မာနုပဿီ ဝိဟရတိ အာတာပီ သမ္ပဇာနော သတိမာ, ဝိနေယျ လောကေ အဘိဇ္ဈာဒေါမနဿံ. ဣမေ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, စတ္တာရော သတိပဋ္ဌာနာ”တိ.
ကထံ ကာယေ ကာယာနုပဿီ ဝိဟရတိ? ဣဓေကစ္စော ပထဝီကာယံ အနိစ္စတော အနုပဿတိ, နော နိစ္စတော; ဒုက္ခတော အနုပဿတိ, နော သုခတော; အနတ္တတော အနုပဿတိ, နော အတ္တတော; နိဗ္ဗိန္ဒတိ, နော နန္ဒတိ; ဝိရဇ္ဇတိ, နော ရဇ္ဇတိ; နိရောဓေတိ, နော သမုဒေတိ, ပဋိနိဿဇ္ဇတိ, နော အာဒိယတိ. အနိစ္စတော အနုပဿန္တော နိစ္စသညံ ပဇဟတိ, ဒုက္ခတော အနုပဿန္တော သုခသညံ ပဇဟတိ, အနတ္တတော အနုပဿန္တော အတ္တသညံ ပဇဟတိ, နိဗ္ဗိန္ဒန္တော နန္ဒိံ ပဇဟတိ, ဝိရဇ္ဇန္တော ရာဂံ ပဇဟတိ, နိရောဓေန္တော သမုဒယံ ပဇဟတိ, ပဋိနိဿဇ္ဇန္တော အာဒါနံ ပဇဟတိ. ဣမေဟိ သတ္တဟိ အာကာရေဟိ ကာယံ အနုပဿတိ. ကာယော ဥပဋ္ဌာနံ, နော သတိ. သတိ ဥပဋ္ဌာနဉ္စေဝ သတိ စ. တာယ သတိယာ တေန ဉာဏေန တံ ကာယံ အနုပဿတိ. တေန ဝုစ္စတိ— “ကာယေ ကာယာနုပဿနာသတိပဋ္ဌာနာ”.
ဘာဝနာ တိ စတဿော ဘာဝနာ— တတ္ထ ဇာတာနံ ဓမ္မာနံ အနတိဝတ္တနဋ္ဌေန ဘာဝနာ, ဣန္ဒြိယာနံ ဧကရသဋ္ဌေန ဘာဝနာ, တဒုပဂဝီရိယဝါဟနဋ္ဌေန ဘာဝနာ, အာသေဝနဋ္ဌေန ဘာဝနာ.
ဣဓေကစ္စော အာပေါကာယံ …ပေ… တေဇောကာယံ… ဝါယောကာယံ… ကေသကာယံ… လောမကာယံ… ဆဝိကာယံ… စမ္မကာယံ… မံသကာယံ… ရုဓိရကာယံ… နှာရုကာယံ… အဋ္ဌိကာယံ… အဋ္ဌိမိဉ္ဇကာယံ အနိစ္စတော အနုပဿတိ, နော နိစ္စတော; ဒုက္ခတော အနုပဿတိ, နော သုခတော; အနတ္တတော အနုပဿတိ, နော အတ္တတော; နိဗ္ဗိန္ဒတိ, နော နန္ဒတိ; ဝိရဇ္ဇတိ, နော ရဇ္ဇတိ, နိရောဓေတိ, နော သမုဒေတိ; ပဋိနိဿဇ္ဇတိ, နော အာဒိယတိ. အနိစ္စတော အနုပဿန္တော နိစ္စသညံ ပဇဟတိ, ဒုက္ခတော အနုပဿန္တော သုခသညံ ပဇဟတိ, အနတ္တတော အနုပဿန္တော အတ္တသညံ ပဇဟတိ, နိဗ္ဗိန္ဒန္တော နန္ဒိံ ပဇဟတိ, ဝိရဇ္ဇန္တော ရာဂံ ပဇဟတိ, နိရောဓေန္တော သမုဒယံ ပဇဟတိ, ပဋိနိဿဇ္ဇန္တော အာဒါနံ ပဇဟတိ. ဣမေဟိ သတ္တဟိ အာကာရေဟိ ကာယံ အနုပဿတိ. ကာယော ဥပဋ္ဌာနံ, နော သတိ. သတိ ဥပဋ္ဌာနဉ္စေဝ သတိ စ. တာယ သတိယာ တေန ဉာဏေန တံ ကာယံ အနုပဿတိ. တေန ဝုစ္စတိ— “ကာယေ ကာယာနုပဿနာသတိပဋ္ဌာနာ”.
ဘာဝနာ တိ စတဿော ဘာဝနာ— တတ္ထ ဇာတာနံ ဓမ္မာနံ အနတိဝတ္တနဋ္ဌေန ဘာဝနာ, ဣန္ဒြိယာနံ ဧကရသဋ္ဌေန ဘာဝနာ, တဒုပဂဝီရိယဝါဟနဋ္ဌေန ဘာဝနာ, အာသေဝနဋ္ဌေန ဘာဝနာ. ဧဝံ ကာယေ ကာယာနုပဿီ ဝိဟရတိ. (1)
ကထံ ဝေဒနာသု ဝေဒနာနုပဿီ ဝိဟရတိ? ဣဓေကစ္စော သုခံ ဝေဒနံ အနိစ္စတော အနုပဿတိ, နော နိစ္စတော …ပေ… ပဋိနိဿဇ္ဇတိ, နော အာဒိယတိ. အနိစ္စတော အနုပဿန္တော နိစ္စသညံ ပဇဟတိ …ပေ… ပဋိနိဿဇ္ဇန္တော အာဒါနံ ပဇဟတိ. ဣမေဟိ သတ္တဟိ အာကာရေဟိ ဝေဒနံ အနုပဿတိ. ဝေဒနာ ဥပဋ္ဌာနံ, နော သတိ. သတိ ဥပဋ္ဌာနဉ္စေဝ သတိ စ. တာယ သတိယာ တေန ဉာဏေန တံ ဝေဒနံ အနုပဿတိ. တေန ဝုစ္စတိ— “ဝေဒနာသု ဝေဒနာနုပဿနာသတိပဋ္ဌာနာ”.
ဘာဝနာ တိ စတဿော ဘာဝနာ …ပေ… အာသေဝနဋ္ဌေန ဘာဝနာ …ပေ… ဣဓေကစ္စော ဒုက္ခံ ဝေဒနံ …ပေ… အဒုက္ခမသုခံ ဝေဒနံ… သာမိသံ သုခံ ဝေဒနံ… နိရာမိသံ သုခံ ဝေဒနံ… သာမိသံ ဒုက္ခံ ဝေဒနံ… နိရာမိသံ ဒုက္ခံ ဝေဒနံ… သာမိသံ အဒုက္ခမသုခံ ဝေဒနံ… နိရာမိသံ အဒုက္ခမသုခံ ဝေဒနံ… စက္ခုသမ္ဖဿဇံ ဝေဒနံ… သောတသမ္ဖဿဇံ ဝေဒနံ… ဃာနသမ္ဖဿဇံ ဝေဒနံ… ဇိဝှါသမ္ဖဿဇံ ဝေဒနံ… ကာယသမ္ဖဿဇံ ဝေဒနံ… မနောသမ္ဖဿဇံ ဝေဒနံ အနိစ္စတော အနုပဿတိ, နော နိစ္စတော …ပေ… ပဋိနိဿဇ္ဇတိ, နော အာဒိယတိ. အနိစ္စတော အနုပဿန္တော နိစ္စသညံ ပဇဟတိ …ပေ… ပဋိနိဿဇ္ဇန္တော အာဒါနံ ပဇဟတိ. ဣမေဟိ သတ္တဟိ အာကာရေဟိ ဝေဒနံ အနုပဿတိ. ဝေဒနာ ဥပဋ္ဌာနံ, နော သတိ. သတိ ဥပဋ္ဌာနဉ္စေဝ သတိ စ. တာယ သတိယာ တေန ဉာဏေန တံ ဝေဒနံ အနုပဿတိ. တေန ဝုစ္စတိ— “ဝေဒနာသု ဝေဒနာနုပဿနာသတိပဋ္ဌာနာ”.
ဘာဝနာ တိ စတဿော ဘာဝနာ …ပေ… ဧဝံ ဝေဒနာသု ဝေဒနာနုပဿီ ဝိဟရတိ. (2)
ကထံ စိတ္တေ စိတ္တာနုပဿီ ဝိဟရတိ? ဣဓေကစ္စော သရာဂံ စိတ္တံ အနိစ္စတော အနုပဿတိ, နော နိစ္စတော …ပေ… ပဋိနိဿဇ္ဇတိ, နော အာဒိယတိ. အနိစ္စတော အနုပဿန္တော နိစ္စသညံ ပဇဟတိ …ပေ… ပဋိနိဿဇ္ဇန္တော အာဒါနံ ပဇဟတိ. ဣမေဟိ သတ္တဟိ အာကာရေဟိ စိတ္တံ အနုပဿတိ. စိတ္တံ ဥပဋ္ဌာနံ, နော သတိ. သတိ ဥပဋ္ဌာနဉ္စေဝ သတိ စ. တာယ သတိယာ တေန ဉာဏေန တံ စိတ္တံ အနုပဿတိ. တေန ဝုစ္စတိ— “စိတ္တေ စိတ္တာနုပဿနာသတိပဋ္ဌာနာ”.
ဘာဝနာ တိ စတဿော ဘာဝနာ …ပေ… အာသေဝနဋ္ဌေန ဘာဝနာ.
ဣဓေကစ္စော ဝီတရာဂံ စိတ္တံ …ပေ… သဒေါသံ စိတ္တံ… ဝီတဒေါသံ စိတ္တံ… သမောဟံ စိတ္တံ… ဝီတမောဟံ စိတ္တံ… သံခိတ္တံ စိတ္တံ… ဝိက္ခိတ္တံ စိတ္တံ… မဟဂ္ဂတံ စိတ္တံ… အမဟဂ္ဂတံ စိတ္တံ… သော်တ္တရံ စိတ္တံ… အနုတ္တရံ စိတ္တံ… သမာဟိတံ စိတ္တံ… အသမာဟိတံ စိတ္တံ… ဝိမုတ္တံ စိတ္တံ… အဝိမုတ္တံ စိတ္တံ… စက္ခုဝိညာဏံ… သောတဝိညာဏံ… ဃာနဝိညာဏံ… ဇိဝှါဝိညာဏံ… ကာယဝိညာဏံ… မနောဝိညာဏံ အနိစ္စတော အနုပဿတိ, နော နိစ္စတော …ပေ… ပဋိနိဿဇ္ဇတိ, နော အာဒိယတိ. အနိစ္စတော အနုပဿန္တော နိစ္စသညံ ပဇဟတိ …ပေ… ပဋိနိဿဇ္ဇန္တော အာဒါနံ ပဇဟတိ. ဣမေဟိ သတ္တဟိ အာကာရေဟိ စိတ္တံ အနုပဿတိ. စိတ္တံ ဥပဋ္ဌာနံ, နော သတိ. သတိ ဥပဋ္ဌာနဉ္စေဝ သတိ စ. တာယ သတိယာ တေန ဉာဏေန တံ စိတ္တံ အနုပဿတိ. တေန ဝုစ္စတိ— “စိတ္တေ စိတ္တာနုပဿနာသတိပဋ္ဌာနာ”.
ဘာဝနာ တိ စတဿော ဘာဝနာ …ပေ… အာသေဝနဋ္ဌေန ဘာဝနာ. ဧဝံ စိတ္တေ စိတ္တာနုပဿီ ဝိဟရတိ. (3)
ကထံ ဓမ္မေသု ဓမ္မာနုပဿီ ဝိဟရတိ? ဣဓေကစ္စော ဌပေတွာ ကာယံ ဌပေတွာ ဝေဒနံ ဌပေတွာ စိတ္တံ တဒဝသေသေ ဓမ္မေ အနိစ္စတော အနုပဿတိ, နော နိစ္စတော; ဒုက္ခတော အနုပဿတိ, နော သုခတော; အနတ္တတော အနုပဿတိ, နော အတ္တတော; နိဗ္ဗိန္ဒတိ, နော နန္ဒတိ; ဝိရဇ္ဇတိ, နော ရဇ္ဇတိ; နိရောဓေတိ, နော သမုဒေတိ; ပဋိနိဿဇ္ဇတိ, နော အာဒိယတိ. အနိစ္စတော အနုပဿန္တော နိစ္စသညံ ပဇဟတိ, ဒုက္ခတော အနုပဿန္တော သုခသညံ ပဇဟတိ, အနတ္တတော အနုပဿန္တော အတ္တသညံ ပဇဟတိ, နိဗ္ဗိန္ဒန္တော နန္ဒိံ ပဇဟတိ, ဝိရဇ္ဇန္တော ရာဂံ ပဇဟတိ, နိရောဓေန္တော သမုဒယံ ပဇဟတိ, ပဋိနိဿဇ္ဇန္တော အာဒါနံ ပဇဟတိ. ဣမေဟိ သတ္တဟိ အာကာရေဟိ တေ ဓမ္မေ အနုပဿတိ. ဓမ္မာ ဥပဋ္ဌာနံ, နော သတိ. သတိ ဥပဋ္ဌာနဉ္စေဝ သတိ စ. တာယ သတိယာ တေန ဉာဏေန တေ ဓမ္မေ အနုပဿတိ. တေန ဝုစ္စတိ— “ဓမ္မေသု ဓမ္မာနုပဿနာသတိပဋ္ဌာနာ”.
ဘာဝနာ တိ စတဿော ဘာဝနာ— တတ္ထ ဇာတာနံ ဓမ္မာနံ အနတိဝတ္တနဋ္ဌေန ဘာဝနာ, ဣန္ဒြိယာနံ ဧကရသဋ္ဌေန ဘာဝနာ, တဒုပဂဝီရိယဝါဟနဋ္ဌေန ဘာဝနာ, အာသေဝနဋ္ဌေန ဘာဝနာ. ဧဝံ ဓမ္မေသု ဓမ္မာနုပဿီ ဝိဟရတီတိ. (4)
သတိပဋ္ဌာနကထာ နိဋ္ဌိတာ.