8.5 စုန္ဒသုတ္တ
ဧဝံ မေ သုတံ— ဧကံ သမယံ ဘဂဝါ မလ္လေသု စာရိကံ စရမာနော မဟတာ ဘိက္ခုသံဃေန သဒ္ဓိံ ယေန ပါဝါ တဒဝသရိ. တတြ သုဒံ ဘဂဝါ ပါဝါယံ ဝိဟရတိ စုန္ဒဿ ကမ္မာရပုတ္တဿ အမ္ဗဝနေ.
အဿောသိ ခေါ စုန္ဒော ကမ္မာရပုတ္တော— “ဘဂဝါ ကိရ မလ္လေသု စာရိကံ စရမာနော မဟတာ ဘိက္ခုသံဃေန သဒ္ဓိံ ပါဝံ အနုပ္ပတ္တော ပါဝါယံ ဝိဟရတိ မယှံ အမ္ဗဝနေ”တိ. အထ ခေါ စုန္ဒော ကမ္မာရပုတ္တော ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမိ; ဥပသင်္ကမိတွာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ. ဧကမန္တံ နိသိန္နံ ခေါ စုန္ဒံ ကမ္မာရပုတ္တံ ဘဂဝါ ဓမ္မိယာ ကထာယ သန္ဒဿေသိ သမာဒပေသိ သမုတ္တေဇေသိ သမ္ပဟံသေသိ. အထ ခေါ စုန္ဒော ကမ္မာရပုတ္တော ဘဂဝတာ ဓမ္မိယာ ကထာယ သန္ဒဿိတော သမာဒပိတော သမုတ္တေဇိတော သမ္ပဟံသိတော ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ— “အဓိဝါသေတု မေ, ဘန္တေ, ဘဂဝါ သွာတနာယ ဘတ္တံ သဒ္ဓိံ ဘိက္ခုသံဃေနာ”တိ. အဓိဝါသေသိ ဘဂဝါ တုဏှီဘာဝေန.
အထ ခေါ စုန္ဒော ကမ္မာရပုတ္တော ဘဂဝတော အဓိဝါသနံ ဝိဒိတွာ ဥဋ္ဌာယာသနာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ပဒက္ခိဏံ ကတွာ ပက္ကာမိ. အထ ခေါ စုန္ဒော ကမ္မာရပုတ္တော တဿာ ရတ္တိယာ အစ္စယေန သကေ နိဝေသနေ ပဏီတံ ခါဒနီယံ ဘောဇနီယံ ပဋိယာဒါပေတွာ ပဟူတဉ္စ သူကရမဒ္ဒဝံ ဘဂဝတော ကာလံ အာရောစာပေသိ— “ကာလော, ဘန္တေ, နိဋ္ဌိတံ ဘတ္တန်”တိ.
အထ ခေါ ဘဂဝါ ပုဗ္ဗဏှသမယံ နိဝါသေတွာ ပတ္တစီဝရမာဒါယ သဒ္ဓိံ ဘိက္ခုသံဃေန ယေန စုန္ဒဿ ကမ္မာရပုတ္တဿ နိဝေသနံ တေနုပသင်္ကမိ; ဥပသင်္ကမိတွာ ပညတ္တေ အာသနေ နိသီဒိ. နိသဇ္ဇ ခေါ ဘဂဝါ စုန္ဒံ ကမ္မာရပုတ္တံ အာမန္တေသိ— “ယံ တေ, စုန္ဒ, သူကရမဒ္ဒဝံ ပဋိယတ္တံ တေန မံ ပရိဝိသ, ယံ ပနညံ ခါဒနီယံ ဘောဇနီယံ ပဋိယတ္တံ တေန ဘိက္ခုသံဃံ ပရိဝိသာ”တိ. “ဧဝံ, ဘန္တေ”တိ ခေါ စုန္ဒော ကမ္မာရပုတ္တော ဘဂဝတော ပဋိဿုတွာ ယံ အဟောသိ သူကရမဒ္ဒဝံ ပဋိယတ္တံ တေန ဘဂဝန္တံ ပရိဝိသိ; ယံ ပနညံ ခါဒနီယံ ဘောဇနီယံ ပဋိယတ္တံ တေန ဘိက္ခုသံဃံ ပရိဝိသိ.
အထ ခေါ ဘဂဝါ စုန္ဒံ ကမ္မာရပုတ္တံ အာမန္တေသိ— “ယံ တေ, စုန္ဒ, သူကရမဒ္ဒဝံ အဝသိဋ္ဌံ တံ သောဗ္ဘေ နိခဏာဟိ. နာဟံ တံ, စုန္ဒ, ပဿာမိ သဒေဝကေ လောကေ သမာရကေ သဗြဟ္မကေ သဿမဏဗြာဟ္မဏိယာ ပဇာယ သဒေဝမနုဿာယ ယဿ တံ ပရိဘုတ္တံ သမ္မာ ပရိဏာမံ ဂစ္ဆေယျ အညတြ တထာဂတဿာ”တိ. “ဧဝံ, ဘန္တေ”တိ ခေါ စုန္ဒော ကမ္မာရပုတ္တော ဘဂဝတော ပဋိဿုတွာ ယံ အဟောသိ သူကရမဒ္ဒဝံ အဝသိဋ္ဌံ တံ သောဗ္ဘေ နိခဏိတွာ ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမိ; ဥပသင်္ကမိတွာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ. ဧကမန္တံ နိသိန္နံ ခေါ စုန္ဒံ ကမ္မာရပုတ္တံ ဘဂဝါ ဓမ္မိယာ ကထာယ သန္ဒဿေတွာ သမာဒပေတွာ သမုတ္တေဇေတွာ သမ္ပဟံသေတွာ ဥဋ္ဌာယာသနာ ပက္ကာမိ.
အထ ခေါ ဘဂဝတော စုန္ဒဿ ကမ္မာရပုတ္တဿ ဘတ္တံ ဘုတ္တာဝိဿ ခရော အာဗာဓော ဥပ္ပဇ္ဇိ. လောဟိတပက္ခန္ဒိကာ ပဗာဠှာ ဝေဒနာ ဝတ္တန္တိ မာရဏန္တိကာ. တတြ သုဒံ ဘဂဝါ သတော သမ္ပဇာနော အဓိဝါသေသိ အဝိဟညမာနော.
အထ ခေါ ဘဂဝါ အာယသ္မန္တံ အာနန္ဒံ အာမန္တေသိ— “အာယာမာနန္ဒ, ယေန ကုသိနာရာ တေနုပသင်္ကမိဿာမာ”တိ. “ဧဝံ, ဘန္တေ”တိ ခေါ အာယသ္မာ အာနန္ဒော ဘဂဝတော ပစ္စဿောသိ.
စုန္ဒဿ ဘတ္တံ ဘုဉ္ဇိတွာ,
ကမ္မာရဿာတိ မေ သုတံ;
အာဗာဓံ သမ္ဖုသီ ဓီရော,
ပဗာဠှံ မာရဏန္တိကံ.
ဘုတ္တဿ စ သူကရမဒ္ဒဝေန,
ဗျာဓိပ္ပဗာဠှော ဥဒပါဒိ သတ္ထုနော;
ဝိရိစ္စမာနော ဘဂဝါ အဝေါစ,
“ဂစ္ဆာမဟံ ကုသိနာရံ နဂရန်”တိ.
အထ ခေါ ဘဂဝါ မဂ္ဂါ ဩက္ကမ္မ ယေန အညတရံ ရုက္ခမူလံ တေနုပသင်္ကမိ; ဥပသင်္ကမိတွာ အာယသ္မန္တံ အာနန္ဒံ အာမန္တေသိ— “ဣင်္ဃ မေ တွံ, အာနန္ဒ, စတုဂ္ဂုဏံ သင်္ဃာဋိံ ပညာပေဟိ; ကိလန္တောသ္မိ, အာနန္ဒ, နိသီဒိဿာမီ”တိ. “ဧဝံ, ဘန္တေ”တိ ခေါ အာယသ္မာ အာနန္ဒော ဘဂဝတော ပဋိဿုတွာ စတုဂ္ဂုဏံ သင်္ဃာဋိံ ပညာပေသိ. နိသီဒိ ဘဂဝါ ပညတ္တေ အာသနေ. နိသဇ္ဇ ခေါ ဘဂဝါ အာယသ္မန္တံ အာနန္ဒံ အာမန္တေသိ— “ဣင်္ဃ မေ တွံ, အာနန္ဒ, ပါနီယံ အာဟရ; ပိပါသိတောသ္မိ, အာနန္ဒ, ပိဝိဿာမီ”တိ.
ဧဝံ ဝုတ္တေ, အာယသ္မာ အာနန္ဒော ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ— “ဣဒါနိ, ဘန္တေ, ပဉ္စမတ္တာနိ သကဋသတာနိ အတိက္ကန္တာနိ. တံ စက္ကစ္ဆိန္နံ ဥဒကံ ပရိတ္တံ လုဠိတံ အာဝိလံ သန္ဒတိ. အယံ, ဘန္တေ, ကုကုဓာ နဒီ အဝိဒူရေ အစ္ဆောဒကာ သာတောဒကာ သီတောဒကာ သေတောဒကာ သုပတိတ္ထာ ရမဏီယာ. ဧတ္ထ ဘဂဝါ ပါနီယဉ္စ ပိဝိဿတိ ဂတ္တာနိ စ သီတီကရိဿတီ”တိ.
ဒုတိယမ္ပိ ခေါ …ပေ… တတိယမ္ပိ ခေါ ဘဂဝါ အာယသ္မန္တံ အာနန္ဒံ အာမန္တေသိ— “ဣင်္ဃ မေ တွံ, အာနန္ဒ, ပါနီယံ အာဟရ; ပိပါသိတောသ္မိ, အာနန္ဒ, ပိဝိဿာမီ”တိ. “ဧဝံ, ဘန္တေ”တိ ခေါ အာယသ္မာ အာနန္ဒော ဘဂဝတော ပဋိဿုတွာ ပတ္တံ ဂဟေတွာ ယေန သာ နဒီ တေနုပသင်္ကမိ. အထ ခေါ သာ နဒီ စက္ကစ္ဆိန္နာ ပရိတ္တာ လုဠိတာ အာဝိလာ သန္ဒမာနာ အာယသ္မန္တေ အာနန္ဒေ ဥပသင်္ကမန္တေ အစ္ဆာ ဝိပ္ပသန္နာ အနာဝိလာ သန္ဒတိ.
အထ ခေါ အာယသ္မတော အာနန္ဒဿ ဧတဒဟောသိ— “အစ္ဆရိယံ ဝတ ဘော, အဗ္ဘုတံ ဝတ ဘော, တထာဂတဿ မဟိဒ္ဓိကတာ မဟာနုဘာဝတာ. အယဉှိ သာ နဒီ စက္ကစ္ဆိန္နာ ပရိတ္တာ လုဠိတာ အာဝိလာ သန္ဒမာနာ မယိ ဥပသင်္ကမန္တေ အစ္ဆာ ဝိပ္ပသန္နာ အနာဝိလာ သန္ဒတီ”တိ. ပတ္တေန ပါနီယံ အာဒါယ ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမိ; ဥပသင်္ကမိတွာ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ— “အစ္ဆရိယံ, ဘန္တေ, အဗ္ဘုတံ, ဘန္တေ, တထာဂတဿ မဟိဒ္ဓိကတာ မဟာနုဘာဝတာ. အယဉှိ သာ, ဘန္တေ, နဒီ စက္ကစ္ဆိန္နာ ပရိတ္တာ လုဠိတာ အာဝိလာ သန္ဒမာနာ မယိ ဥပသင်္ကမန္တေ အစ္ဆာ ဝိပ္ပသန္နာ အနာဝိလာ သန္ဒတိ. ပိဝတု ဘဂဝါ ပါနီယံ, ပိဝတု သုဂတော ပါနီယန်”တိ.
အထ ခေါ ဘဂဝါ ပါနီယံ အပါယိ. အထ ခေါ ဘဂဝါ မဟတာ ဘိက္ခုသံဃေန သဒ္ဓိံ ယေန ကုကုဓာ နဒီ တေနုပသင်္ကမိ; ဥပသင်္ကမိတွာ ကုကုဓံ နဒိံ အဇ္ဈောဂါဟေတွာ နှတွာ စ ပိဝိတွာ စ ပစ္စုတ္တရိတွာ ယေန အမ္ဗဝနံ တေနုပသင်္ကမိ; ဥပသင်္ကမိတွာ အာယသ္မန္တံ စုန္ဒကံ အာမန္တေသိ— “ဣင်္ဃ မေ တွံ, စုန္ဒက, စတုဂ္ဂုဏံ သင်္ဃာဋိံ ပညာပေဟိ; ကိလန္တောသ္မိ, စုန္ဒက, နိပဇ္ဇိဿာမီ”တိ.
“ဧဝံ, ဘန္တေ”တိ ခေါ အာယသ္မာ စုန္ဒကော ဘဂဝတော ပဋိဿုတွာ စတုဂ္ဂုဏံ သင်္ဃာဋိံ ပညာပေသိ. အထ ခေါ ဘဂဝါ ဒက္ခိဏေန ပဿေန သီဟသေယျံ ကပ္ပေသိ ပါဒေ ပါဒံ အစ္စာဓာယ သတော သမ္ပဇာနော ဥဋ္ဌာနသညံ မနသိ ကရိတွာ. အာယသ္မာ ပန စုန္ဒကော တတ္ထေဝ ဘဂဝတော ပုရတော နိသီဒိ.
ဂန္တွာန ဗုဒ္ဓေါ နဒိကံ ကုကုဓံ,
အစ္ဆောဒကံ သာတုဒကံ ဝိပ္ပသန္နံ;
ဩဂါဟိ သတ္ထာ သုကိလန္တရူပေါ,
တထာဂတော အပ္ပဋိမောဓ လောကေ.
နှတွာ စ ပိဝိတွာ စုဒတာရိ သတ္ထာ,
ပုရက္ခတော ဘိက္ခုဂဏဿ မဇ္ဈေ;
သတ္ထာ ပဝတ္တာ ဘဂဝါ ဣဓ ဓမ္မေ,
ဥပါဂမိ အမ္ဗဝနံ မဟေသိ;_
အာမန္တယိ စုန္ဒကံ နာမ ဘိက္ခုံ,
“စတုဂ္ဂုဏံ သန္ထရ မေ နိပဇ္ဇံ”.
သော စောဒိတော ဘာဝိတတ္တေန စုန္ဒော,
စတုဂ္ဂုဏံ သန္ထရိ ခိပ္ပမေဝ;
နိပဇ္ဇိ သတ္ထာ သုကိလန္တရူပေါ,
စုန္ဒောပိ တတ္ထ ပမုခေ နိသီဒီတိ.
အထ ခေါ ဘဂဝါ အာယသ္မန္တံ အာနန္ဒံ အာမန္တေသိ— “သိယာ ခေါ ပနာနန္ဒ, စုန္ဒဿ ကမ္မာရပုတ္တဿ ကောစိ ဝိပ္ပဋိသာရံ ဥပဒဟေယျ— ‘တဿ တေ, အာဝုသော စုန္ဒ, အလာဘာ, တဿ တေ ဒုလ္လဒ္ဓံ ယဿ တေ တထာဂတော ပစ္ဆိမံ ပိဏ္ဍပါတံ ဘုဉ္ဇိတွာ ပရိနိဗ္ဗုတော’တိ. စုန္ဒဿာနန္ဒ, ကမ္မာရပုတ္တဿ ဧဝံ ဝိပ္ပဋိသာရော ပဋိဝိနောဒေတဗ္ဗော—
တဿ တေ, အာဝုသော စုန္ဒ, လာဘာ, တဿ တေ သုလဒ္ဓံ ယဿ တေ တထာဂတော ပစ္ဆိမံ ပိဏ္ဍပါတံ ပရိဘုဉ္ဇိတွာ ပရိနိဗ္ဗုတော. သမ္မုခါ မေတံ, အာဝုသော စုန္ဒ, ဘဂဝတော သုတံ, သမ္မုခါ ပဋိဂ္ဂဟိတံ— ဒွေမေ ပိဏ္ဍပါတာ သမသမဖလာ သမသမဝိပါကာ အတိဝိယ အညေဟိ ပိဏ္ဍပါတေဟိ မဟပ္ဖလတရာ စ မဟာနိသံသတရာ စ. ကတမေ ဒွေ? ယဉ္စ ပိဏ္ဍပါတံ ပရိဘုဉ္ဇိတွာ တထာဂတော အနုတ္တရံ သမ္မာသမ္ဗောဓိံ အဘိသမ္ဗုဇ္ဈတိ, ယဉ္စ ပိဏ္ဍပါတံ ပရိဘုဉ္ဇိတွာ အနုပါဒိသေသာယ နိဗ္ဗာနဓာတုယာ ပရိနိဗ္ဗာယတိ. ဣမေ ဒွေ ပိဏ္ဍပါတာ သမသမဖလာ သမသမဝိပါကာ အတိဝိယ အညေဟိ ပိဏ္ဍပါတေဟိ မဟပ္ဖလတရာ စ မဟာနိသံသတရာ စ.
‘အာယုသံဝတ္တနိကံ အာယသ္မတာ စုန္ဒေန ကမ္မာရပုတ္တေန ကမ္မံ ဥပစိတံ, ဝဏ္ဏသံဝတ္တနိကံ အာယသ္မတာ စုန္ဒေန ကမ္မာရပုတ္တေန ကမ္မံ ဥပစိတံ, သုခသံဝတ္တနိကံ အာယသ္မတာ စုန္ဒေန ကမ္မာရပုတ္တေန ကမ္မံ ဥပစိတံ, သဂ္ဂသံဝတ္တနိကံ အာယသ္မတာ စုန္ဒေန ကမ္မာရပုတ္တေန ကမ္မံ ဥပစိတံ, ယသသံဝတ္တနိကံ အာယသ္မတာ စုန္ဒေန ကမ္မာရပုတ္တေန ကမ္မံ ဥပစိတံ, အာဓိပတေယျသံဝတ္တနိကံ အာယသ္မတာ စုန္ဒေန ကမ္မာရပုတ္တေန ကမ္မံ ဥပစိတန်’တိ. စုန္ဒဿာနန္ဒ, ကမ္မာရပုတ္တဿ ဧဝံ ဝိပ္ပဋိသာရော ပဋိဝိနောဒေတဗ္ဗော”တိ.
အထ ခေါ ဘဂဝါ ဧတမတ္ထံ ဝိဒိတွာ တာယံ ဝေလာယံ ဣမံ ဥဒါနံ ဥဒါနေသိ—
“ဒဒတော ပုညံ ပဝဍ္ဎတိ,
သံယမတော ဝေရံ န စီယတိ;
ကုသလော စ ဇဟာတိ ပါပကံ,
ရာဂဒေါသမောဟက္ခယာ သနိဗ္ဗုတော”တိ. (85)
ပဉ္စမံ.