3.10 ဝေခနသသုတ္တ
ဧဝံ မေ သုတံ— ဧကံ သမယံ ဘဂဝါ သာဝတ္ထိယံ ဝိဟရတိ ဇေတဝနေ အနာထပိဏ္ဍိကဿ အာရာမေ. အထ ခေါ ဝေခနသော ပရိဗ္ဗာဇကော ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမိ; ဥပသင်္ကမိတွာ ဘဂဝတာ သဒ္ဓိံ သမ္မောဒိ. သမ္မောဒနီယံ ကထံ သာရဏီယံ ဝီတိသာရေတွာ ဧကမန္တံ အဋ္ဌာသိ. ဧကမန္တံ ဌိတော ခေါ ဝေခနသော ပရိဗ္ဗာဇကော ဘဂဝတော သန္တိကေ ဥဒါနံ ဥဒါနေသိ— “အယံ ပရမော ဝဏ္ဏော, အယံ ပရမော ဝဏ္ဏော”တိ.
“ကိံ ပန တွံ, ကစ္စာန, ဧဝံ ဝဒေသိ— ‘အယံ ပရမော ဝဏ္ဏော, အယံ ပရမော ဝဏ္ဏော’တိ? ကတမော, ကစ္စာန, သော ပရမော ဝဏ္ဏော”တိ?
“ယသ္မာ, ဘော ဂေါတမ, ဝဏ္ဏာ အညော ဝဏ္ဏော ဥတ္တရိတရော ဝါ ပဏီတတရော ဝါ နတ္ထိ သော ပရမော ဝဏ္ဏော”တိ.
“ကတမော ပန သော, ကစ္စာန, ဝဏ္ဏော ယသ္မာ ဝဏ္ဏာ အညော ဝဏ္ဏော ဥတ္တရိတရော ဝါ ပဏီတတရော ဝါ နတ္ထီ”တိ?
“ယသ္မာ, ဘော ဂေါတမ, ဝဏ္ဏာ အညော ဝဏ္ဏော ဥတ္တရိတရော ဝါ ပဏီတတရော ဝါ နတ္ထိ သော ပရမော ဝဏ္ဏော”တိ.
“ဒီဃာပိ ခေါ တေ ဧသာ, ကစ္စာန, ဖရေယျ— ‘ယသ္မာ, ဘော ဂေါတမ, ဝဏ္ဏာ အညော ဝဏ္ဏော ဥတ္တရိတရော ဝါ ပဏီတတရော ဝါ နတ္ထိ သော ပရမော ဝဏ္ဏော’တိ ဝဒေသိ, တဉ္စ ဝဏ္ဏံ န ပညပေသိ. သေယျထာပိ, ကစ္စာန, ပုရိသော ဧဝံ ဝဒေယျ— ‘အဟံ ယာ ဣမသ္မိံ ဇနပဒေ ဇနပဒကလျာဏီ, တံ ဣစ္ဆာမိ တံ ကာမေမီ’တိ. တမေနံ ဧဝံ ဝဒေယျုံ— ‘အမ္ဘော ပုရိသ, ယံ တွံ ဇနပဒကလျာဏိံ ဣစ္ဆသိ ကာမေသိ, ဇာနာသိ တံ ဇနပဒကလျာဏိံ— ခတ္တိယီ ဝါ ဗြာဟ္မဏီ ဝါ ဝေဿီ ဝါ သုဒ္ဒီ ဝါ’တိ? ဣတိ ပုဋ္ဌော ‘နော’တိ ဝဒေယျ. တမေနံ ဧဝံ ဝဒေယျုံ— ‘အမ္ဘော ပုရိသ, ယံ တွံ ဇနပဒကလျာဏိံ ဣစ္ဆသိ ကာမေသိ, ဇာနာသိ တံ ဇနပဒကလျာဏိံ ဧဝံနာမာ ဧဝံဂေါတ္တာတိ ဝါတိ …ပေ… ဒီဃာ ဝါ ရဿာ ဝါ မဇ္ဈိမာ ဝါ ကာဠီ ဝါ သာမာ ဝါ မင်္ဂုရစ္ဆဝီ ဝါတိ… အမုကသ္မိံ ဂါမေ ဝါ နိဂမေ ဝါ နဂရေ ဝါ’တိ? ဣတိ ပုဋ္ဌော ‘နော’တိ ဝဒေယျ. တမေနံ ဧဝံ ဝဒေယျုံ— ‘အမ္ဘော ပုရိသ, ယံ တွံ န ဇာနာသိ န ပဿသိ, တံ တွံ ဣစ္ဆသိ ကာမေသီ’တိ? ဣတိ ပုဋ္ဌော ‘အာမာ’တိ ဝဒေယျ.
တံ ကိံ မညသိ, ကစ္စာန, နနု ဧဝံ သန္တေ တဿ ပုရိသဿ အပ္ပါဋိဟီရကတံ ဘာသိတံ သမ္ပဇ္ဇတီ”တိ? “အဒ္ဓါ ခေါ, ဘော ဂေါတမ, ဧဝံ သန္တေ တဿ ပုရိသဿ အပ္ပါဋိဟီရကတံ ဘာသိတံ သမ္ပဇ္ဇတီ”တိ. “ဧဝမေဝ ခေါ တွံ, ကစ္စာန, ‘ယသ္မာ, ဘော ဂေါတမ, ဝဏ္ဏာ အညော ဝဏ္ဏော ဥတ္တရိတရော ဝါ ပဏီတတရော ဝါ နတ္ထိ သော ပရမော ဝဏ္ဏော’တိ ဝဒေသိ; တဉ္စ ဝဏ္ဏံ န ပညပေသီ”တိ. “သေယျထာပိ, ဘော ဂေါတမ, မဏိ ဝေဠုရိယော သုဘော ဇာတိမာ အဋ္ဌံသော သုပရိကမ္မကတော ပဏ္ဍုကမ္ဗလေ နိက္ခိတ္တော ဘာသတေ စ တပတေ စ ဝိရောစတိ စ, ဧဝံ ဝဏ္ဏော အတ္တာ ဟောတိ အရောဂေါ ပရံ မရဏာ”တိ.
“တံ ကိံ မညသိ, ကစ္စာန, ယော ဝါ မဏိ ဝေဠုရိယော သုဘော ဇာတိမာ အဋ္ဌံသော သုပရိကမ္မကတော ပဏ္ဍုကမ္ဗလေ နိက္ခိတ္တော ဘာသတေ စ တပတေ စ ဝိရောစတိ စ, ယော ဝါ ရတ္တန္ဓကာရတိမိသာယ ကိမိ ခဇ္ဇောပနကော ဣမေသံ ဥဘိန္နံ ဝဏ္ဏာနံ ကတမော ဝဏ္ဏော အဘိက္ကန္တတရော စ ပဏီတတရော စာ”တိ? “ယွာယံ, ဘော ဂေါတမ, ရတ္တန္ဓကာရတိမိသာယ ကိမိ ခဇ္ဇောပနကော, အယံ ဣမေသံ ဥဘိန္နံ ဝဏ္ဏာနံ အဘိက္ကန္တတရော စ ပဏီတတရော စာ”တိ.
“တံ ကိံ မညသိ, ကစ္စာန, ယော ဝါ ရတ္တန္ဓကာရတိမိသာယ ကိမိ ခဇ္ဇောပနကော, ယော ဝါ ရတ္တန္ဓကာရတိမိသာယ တေလပ္ပဒီပေါ, ဣမေသံ ဥဘိန္နံ ဝဏ္ဏာနံ ကတမော ဝဏ္ဏော အဘိက္ကန္တတရော စ ပဏီတတရော စာ”တိ? “ယွာယံ, ဘော ဂေါတမ, ရတ္တန္ဓကာရတိမိသာယ တေလပ္ပဒီပေါ, အယံ ဣမေသံ ဥဘိန္နံ ဝဏ္ဏာနံ အဘိက္ကန္တတရော စ ပဏီတတရော စာ”တိ.
“တံ ကိံ မညသိ, ကစ္စာန, ယော ဝါ ရတ္တန္ဓကာရတိမိသာယ တေလပ္ပဒီပေါ, ယော ဝါ ရတ္တန္ဓကာရတိမိသာယ မဟာအဂ္ဂိက္ခန္ဓော, ဣမေသံ ဥဘိန္နံ ဝဏ္ဏာနံ ကတမော ဝဏ္ဏော အဘိက္ကန္တတရော စ ပဏီတတရော စာ”တိ? “ယွာယံ, ဘော ဂေါတမ, ရတ္တန္ဓကာရတိမိသာယ မဟာအဂ္ဂိက္ခန္ဓော, အယံ ဣမေသံ ဥဘိန္နံ ဝဏ္ဏာနံ အဘိက္ကန္တတရော စ ပဏီတတရော စာ”တိ.
“တံ ကိံ မညသိ, ကစ္စာန, ယော ဝါ ရတ္တန္ဓကာရတိမိသာယ မဟာအဂ္ဂိက္ခန္ဓော, ယာ ဝါ ရတ္တိယာ ပစ္စူသသမယံ ဝိဒ္ဓေ ဝိဂတဝလာဟကေ ဒေဝေ ဩသဓိတာရကာ, ဣမေသံ ဥဘိန္နံ ဝဏ္ဏာနံ ကတမော ဝဏ္ဏော အဘိက္ကန္တတရော စ ပဏီတတရော စာ”တိ? “ယွာယံ, ဘော ဂေါတမ, ရတ္တိယာ ပစ္စူသသမယံ ဝိဒ္ဓေ ဝိဂတဝလာဟကေ ဒေဝေ ဩသဓိတာရကာ, အယံ ဣမေသံ ဥဘိန္နံ ဝဏ္ဏာနံ အဘိက္ကန္တတရော စ ပဏီတတရော စာ”တိ.
“တံ ကိံ မညသိ, ကစ္စာန, ယာ ဝါ ရတ္တိယာ ပစ္စူသသမယံ ဝိဒ္ဓေ ဝိဂတဝလာဟကေ ဒေဝေ ဩသဓိတာရကာ, ယော ဝါ တဒဟုပေါသထေ ပန္နရသေ ဝိဒ္ဓေ ဝိဂတဝလာဟကေ ဒေဝေ အဘိဒေါ အဍ္ဎရတ္တသမယံ စန္ဒော, ဣမေသံ ဥဘိန္နံ ဝဏ္ဏာနံ ကတမော ဝဏ္ဏော အဘိက္ကန္တတရော စ ပဏီတတရော စာ”တိ? “ယွာယံ, ဘော ဂေါတမ, တဒဟုပေါသထေ ပန္နရသေ ဝိဒ္ဓေ ဝိဂတဝလာဟကေ ဒေဝေ အဘိဒေါ အဍ္ဎရတ္တသမယံ စန္ဒော, အယံ ဣမေသံ ဥဘိန္နံ ဝဏ္ဏာနံ အဘိက္ကန္တတရော စ ပဏီတတရော စာ”တိ.
“တံ ကိံ မညသိ, ကစ္စာန, ယော ဝါ တဒဟုပေါသထေ ပန္နရသေ ဝိဒ္ဓေ ဝိဂတဝလာဟကေ ဒေဝေ အဘိဒေါ အဍ္ဎရတ္တသမယံ စန္ဒော, ယော ဝါ ဝဿာနံ ပစ္ဆိမေ မာသေ သရဒသမယေ ဝိဒ္ဓေ ဝိဂတဝလာဟကေ ဒေဝေ အဘိဒေါ မဇ္ဈနှိကသမယံ သူရိယော, ဣမေသံ ဥဘိန္နံ ဝဏ္ဏာနံ ကတမော ဝဏ္ဏော အဘိက္ကန္တတရော စ ပဏီတတရော စာ”တိ? “ယွာယံ, ဘော ဂေါတမ, ဝဿာနံ ပစ္ဆိမေ မာသေ သရဒသမယေ ဝိဒ္ဓေ ဝိဂတဝလာဟကေ ဒေဝေ အဘိဒေါ မဇ္ဈနှိကသမယံ သူရိယော— အယံ ဣမေသံ ဥဘိန္နံ ဝဏ္ဏာနံ အဘိက္ကန္တတရော စ ပဏီတတရော စာ”တိ.
“အတော ခေါ တေ, ကစ္စာန, ဗဟူ ဟိ ဗဟုတရာ ဒေဝါ ယေ ဣမေသံ စန္ဒိမသူရိယာနံ အာဘာ နာနုဘောန္တိ, တျာဟံ ပဇာနာမိ. အထ စ ပနာဟံ န ဝဒါမိ— ‘ယသ္မာ ဝဏ္ဏာ အညော ဝဏ္ဏော ဥတ္တရိတရော စ ပဏီတတရော စ နတ္ထီ’တိ. အထ စ ပန တွံ, ကစ္စာန, ‘ယွာယံ ဝဏ္ဏော ကိမိနာ ခဇ္ဇောပနကေန နိဟီနတရော စ ပတိကိဋ္ဌတရော စ သော ပရမော ဝဏ္ဏော’တိ ဝဒေသိ; တဉ္စ ဝဏ္ဏံ န ပညပေသိ.
ပဉ္စ ခေါ ဣမေ, ကစ္စာန, ကာမဂုဏာ. ကတမေ ပဉ္စ? စက္ခုဝိညေယျာ ရူပါ ဣဋ္ဌာ ကန္တာ မနာပါ ပိယရူပါ ကာမူပသံဟိတာ ရဇနီယာ, သောတဝိညေယျာ သဒ္ဒါ …ပေ… ဃာနဝိညေယျာ ဂန္ဓာ… ဇိဝှါဝိညေယျာ ရသာ… ကာယဝိညေယျာ ဖောဋ္ဌဗ္ဗာ ဣဋ္ဌာ ကန္တာ မနာပါ ပိယရူပါ ကာမူပသံဟိတာ ရဇနီယာ— ဣမေ ခေါ, ကစ္စာန, ပဉ္စ ကာမဂုဏာ. ယံ ခေါ, ကစ္စာန, ဣမေ ပဉ္စ ကာမဂုဏေ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ သုခံ သောမနဿံ ဣဒံ ဝုစ္စတိ ကာမသုခံ. ဣတိ ကာမေဟိ ကာမသုခံ, ကာမသုခါ ကာမဂ္ဂသုခံ တတ္ထ အဂ္ဂမက္ခာယတီ”တိ.
ဧဝံ ဝုတ္တေ, ဝေခနသော ပရိဗ္ဗာဇကော ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ— “အစ္ဆရိယံ, ဘော ဂေါတမ, အဗ္ဘုတံ, ဘော ဂေါတမ. ယာဝ သုဘာသိတဉ္စိဒံ ဘောတာ ဂေါတမေန— ‘ကာမေဟိ ကာမသုခံ, ကာမသုခါ ကာမဂ္ဂသုခံ တတ္ထ အဂ္ဂမက္ခာယတီ’တိ. ‘ကာမေဟိ, ဘော ဂေါတမ, ကာမသုခံ, ကာမသုခါ ကာမဂ္ဂသုခံ, တတ္ထ အဂ္ဂမက္ခာယတီ’”တိ “ဒုဇ္ဇာနံ ခေါ ဧတံ, ကစ္စာန, တယာ အညဒိဋ္ဌိကေန အညခန္တိကေန အညရုစိကေန အညတြယောဂေန အညတြာစရိယကေန— ကာမာ ဝါ ကာမသုခံ ဝါ ကာမဂ္ဂသုခံ ဝါ. ယေ ခေါ တေ, ကစ္စာန, ဘိက္ခူ အရဟန္တော ခီဏာသဝါ ဝုသိတဝန္တော ကတကရဏီယာ ဩဟိတဘာရာ အနုပ္ပတ္တသဒတ္ထာ ပရိက္ခီဏဘဝသံယောဇနာ သမ္မဒညာဝိမုတ္တာ တေ ခေါ ဧတံ ဇာနေယျုံ— ကာမာ ဝါ ကာမသုခံ ဝါ ကာမဂ္ဂသုခံ ဝါ”တိ.
ဧဝံ ဝုတ္တေ, ဝေခနသော ပရိဗ္ဗာဇကော ကုပိတော အနတ္တမနော ဘဂဝန္တံယေဝ ခုံသေန္တော ဘဂဝန္တံယေဝ ဝမ္ဘေန္တော ဘဂဝန္တံယေဝ ဝဒမာနော— “သမဏော ဂေါတမော ပါပိတော ဘဝိဿတီ”တိ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ— “ဧဝမေဝ ပနိဓေကစ္စေ သမဏဗြာဟ္မဏာ အဇာနန္တာ ပုဗ္ဗန္တံ, အပဿန္တာ အပရန္တံ အထ စ ပန ‘ခီဏာ ဇာတိ, ဝုသိတံ ဗြဟ္မစရိယံ, ကတံ ကရဏီယံ, နာပရံ ဣတ္ထတ္တာယာတိ— ပဇာနာမာ’တိ— ပဋိဇာနန္တိ. တေသမိဒံ ဘာသိတံ ဟဿကံယေဝ သမ္ပဇ္ဇတိ, နာမကံယေဝ သမ္ပဇ္ဇတိ, ရိတ္တကံယေဝ သမ္ပဇ္ဇတိ, တုစ္ဆကံယေဝ သမ္ပဇ္ဇတီ”တိ. “ယေ ခေါ တေ, ကစ္စာန, သမဏဗြာဟ္မဏာ အဇာနန္တာ ပုဗ္ဗန္တံ, အပဿန္တာ အပရန္တံ, ‘ခီဏာ ဇာတိ, ဝုသိတံ ဗြဟ္မစရိယံ, ကတံ ကရဏီယံ, နာပရံ ဣတ္ထတ္တာယာတိ— ပဇာနာမာ’တိ— ပဋိဇာနန္တိ; တေသံ သောယေဝ သဟဓမ္မိကော နိဂ္ဂဟော ဟောတိ. အပိ စ, ကစ္စာန, တိဋ္ဌတု ပုဗ္ဗန္တော, တိဋ္ဌတု အပရန္တော. ဧတု ဝိညူ ပုရိသော အသဌော အမာယာဝီ ဥဇုဇာတိကော, အဟမနုသာသာမိ အဟံ ဓမ္မံ ဒေသေမိ. ယထာနုသိဋ္ဌံ တထာ ပဋိပဇ္ဇမာနော နစိရဿေဝ သာမညေဝ ဉဿတိ သာမံ ဒက္ခိတိ— ဧဝံ ကိရ သမ္မာ ဗန္ဓနာ ဝိပ္ပမောက္ခော ဟောတိ, ယဒိဒံ အဝိဇ္ဇာ ဗန္ဓနာ. သေယျထာပိ, ကစ္စာန, ဒဟရော ကုမာရော မန္ဒော ဥတ္တာနသေယျကော ကဏ္ဌပဉ္စမေဟိ ဗန္ဓနေဟိ ဗဒ္ဓေါ အဿ သုတ္တဗန္ဓနေဟိ; တဿ ဝုဒ္ဓိမနွာယ ဣန္ဒြိယာနံ ပရိပါကမနွာယ တာနိ ဗန္ဓနာနိ မုစ္စေယျုံ; သော မောက္ခောမှီတိ ခေါ ဇာနေယျ နော စ ဗန္ဓနံ. ဧဝမေဝ ခေါ, ကစ္စာန, ဧတု ဝိညူ ပုရိသော အသဌော အမာယာဝီ ဥဇုဇာတိကော, အဟမနုသာသာမိ, အဟံ ဓမ္မံ ဒေသေမိ; ယထာနုသိဋ္ဌံ တထာ ပဋိပဇ္ဇမာနော နစိရဿေဝ သာမညေဝ ဉဿတိ, သာမံ ဒက္ခိတိ— ‘ဧဝံ ကိရ သမ္မာ ဗန္ဓနာ ဝိပ္ပမောက္ခော ဟောတိ, ယဒိဒံ အဝိဇ္ဇာ ဗန္ဓနာ’”တိ.
ဧဝံ ဝုတ္တေ, ဝေခနသော ပရိဗ္ဗာဇကော ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ— “အဘိက္ကန္တံ, ဘော ဂေါတမ …ပေ… ဥပါသကံ မံ ဘဝံ ဂေါတမော ဓာရေတု အဇ္ဇတဂ္ဂေ ပါဏုပေတံ သရဏံ ဂတန်”တိ.
ဝေခနသသုတ္တံ နိဋ္ဌိတံ ဒသမံ.
ပရိဗ္ဗာဇကဝဂ္ဂေါ နိဋ္ဌိတော တတိယော.
တဿုဒ္ဒါနံ
ပုဏ္ဍရီ အဂ္ဂိသဟ ကထိနာမော,
ဒီဃနခေါ ပုန ဘာရဒွါဇဂေါတ္တော;
သန္ဒကော်ဒါယိမုဏ္ဍိကပုတ္တော,
မဏိကော တထာကစ္စာနော ဝရဝဂ္ဂေါ.