4.11 သစ္စဝိဘင်္ဂသုတ္တ
ဧဝံ မေ သုတံ— ဧကံ သမယံ ဘဂဝါ ဗာရာဏသိယံ ဝိဟရတိ ဣသိပတနေ မိဂဒါယေ. တတြ ခေါ ဘဂဝါ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ— “ဘိက္ခဝေါ”တိ. “ဘဒန္တေ”တိ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ပစ္စဿောသုံ. ဘဂဝါ ဧတဒဝေါစ—
“တထာဂတေန, ဘိက္ခဝေ, အရဟတာ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေန ဗာရာဏသိယံ ဣသိပတနေ မိဂဒါယေ အနုတ္တရံ ဓမ္မစက္ကံ ပဝတ္တိတံ အပ္ပဋိဝတ္တိယံ သမဏေန ဝါ ဗြာဟ္မဏေန ဝါ ဒေဝေန ဝါ မာရေန ဝါ ဗြဟ္မုနာ ဝါ ကေနစိ ဝါ လောကသ္မိံ, ယဒိဒံ— စတုန္နံ အရိယသစ္စာနံ အာစိက္ခနာ ဒေသနာ ပညာပနာ ပဋ္ဌပနာ ဝိဝရဏာ ဝိဘဇနာ ဥတ္တာနီကမ္မံ. ကတမေသံ စတုန္နံ? ဒုက္ခဿ အရိယသစ္စဿ အာစိက္ခနာ ဒေသနာ ပညာပနာ ပဋ္ဌပနာ ဝိဝရဏာ ဝိဘဇနာ ဥတ္တာနီကမ္မံ, ဒုက္ခသမုဒယဿ အရိယသစ္စဿ အာစိက္ခနာ ဒေသနာ ပညာပနာ ပဋ္ဌပနာ ဝိဝရဏာ ဝိဘဇနာ ဥတ္တာနီကမ္မံ, ဒုက္ခနိရောဓဿ အရိယသစ္စဿ အာစိက္ခနာ ဒေသနာ ပညာပနာ ပဋ္ဌပနာ ဝိဝရဏာ ဝိဘဇနာ ဥတ္တာနီကမ္မံ, ဒုက္ခနိရောဓဂါမိနိယာ ပဋိပဒါယ အရိယသစ္စဿ အာစိက္ခနာ ဒေသနာ ပညာပနာ ပဋ္ဌပနာ ဝိဝရဏာ ဝိဘဇနာ ဥတ္တာနီကမ္မံ. တထာဂတေန, ဘိက္ခဝေ, အရဟတာ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေန ဗာရာဏသိယံ ဣသိပတနေ မိဂဒါယေ အနုတ္တရံ ဓမ္မစက္ကံ ပဝတ္တိတံ အပ္ပဋိဝတ္တိယံ သမဏေန ဝါ ဗြာဟ္မဏေန ဝါ ဒေဝေန ဝါ မာရေန ဝါ ဗြဟ္မုနာ ဝါ ကေနစိ ဝါ လောကသ္မိံ, ယဒိဒံ— ဣမေသံ စတုန္နံ အရိယသစ္စာနံ အာစိက္ခနာ ဒေသနာ ပညာပနာ ပဋ္ဌပနာ ဝိဝရဏာ ဝိဘဇနာ ဥတ္တာနီကမ္မံ.
သေဝထ, ဘိက္ခဝေ, သာရိပုတ္တမောဂ္ဂလ္လာနေ; ဘဇထ, ဘိက္ခဝေ, သာရိပုတ္တမောဂ္ဂလ္လာနေ. ပဏ္ဍိတာ ဘိက္ခူ အနုဂ္ဂါဟကာ သဗြဟ္မစာရီနံ. သေယျထာပိ, ဘိက္ခဝေ, ဇနေတာ, ဧဝံ သာရိပုတ္တော; သေယျထာပိ ဇာတဿ အာပါဒေတာ, ဧဝံ မောဂ္ဂလ္လာနော. သာရိပုတ္တော, ဘိက္ခဝေ, သောတာပတ္တိဖလေ ဝိနေတိ, မောဂ္ဂလ္လာနော ဥတ္တမတ္ထေ. သာရိပုတ္တော, ဘိက္ခဝေ, ပဟောတိ စတ္တာရိ အရိယသစ္စာနိ ဝိတ္ထာရေန အာစိက္ခိတုံ ဒေသေတုံ ပညာပေတုံ ပဋ္ဌပေတုံ ဝိဝရိတုံ ဝိဘဇိတုံ ဥတ္တာနီကာတုန်”တိ. ဣဒမဝေါစ ဘဂဝါ. ဣဒံ ဝတွာန သုဂတော ဥဋ္ဌာယာသနာ ဝိဟာရံ ပါဝိသိ.
တတြ ခေါ အာယသ္မာ သာရိပုတ္တော အစိရပက္ကန္တဿ ဘဂဝတော ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ— “အာဝုသော ဘိက္ခဝေ”တိ. “အာဝုသော”တိ ခေါ တေ ဘိက္ခူ အာယသ္မတော သာရိပုတ္တဿ ပစ္စဿောသုံ. အာယသ္မာ သာရိပုတ္တော ဧတဒဝေါစ—
“တထာဂတေန, အာဝုသော, အရဟတာ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေန ဗာရာဏသိယံ ဣသိပတနေ မိဂဒါယေ အနုတ္တရံ ဓမ္မစက္ကံ ပဝတ္တိတံ အပ္ပဋိဝတ္တိယံ သမဏေန ဝါ ဗြာဟ္မဏေန ဝါ ဒေဝေန ဝါ မာရေန ဝါ ဗြဟ္မုနာ ဝါ ကေနစိ ဝါ လောကသ္မိံ, ယဒိဒံ— စတုန္နံ အရိယသစ္စာနံ အာစိက္ခနာ ဒေသနာ ပညာပနာ ပဋ္ဌပနာ ဝိဝရဏာ ဝိဘဇနာ ဥတ္တာနီကမ္မံ. ကတမေသံ စတုန္နံ? ဒုက္ခဿ အရိယသစ္စဿ အာစိက္ခနာ ဒေသနာ ပညာပနာ ပဋ္ဌပနာ ဝိဝရဏာ ဝိဘဇနာ ဥတ္တာနီကမ္မံ, ဒုက္ခသမုဒယဿ အရိယသစ္စဿ အာစိက္ခနာ ဒေသနာ ပညာပနာ ပဋ္ဌပနာ ဝိဝရဏာ ဝိဘဇနာ ဥတ္တာနီကမ္မံ, ဒုက္ခနိရောဓဿ အရိယသစ္စဿ အာစိက္ခနာ ဒေသနာ ပညာပနာ ပဋ္ဌပနာ ဝိဝရဏာ ဝိဘဇနာ ဥတ္တာနီကမ္မံ, ဒုက္ခနိရောဓဂါမိနိယာ ပဋိပဒါယ အရိယသစ္စဿ အာစိက္ခနာ ဒေသနာ ပညာပနာ ပဋ္ဌပနာ ဝိဝရဏာ ဝိဘဇနာ ဥတ္တာနီကမ္မံ.
ကတမဉ္စာဝုသော, ဒုက္ခံ အရိယသစ္စံ? ဇာတိပိ ဒုက္ခာ, ဇရာပိ ဒုက္ခာ, မရဏမ္ပိ ဒုက္ခံ, သောကပရိဒေဝဒုက္ခဒေါမနဿုပါယာသာပိ ဒုက္ခာ, ယမ္ပိစ္ဆံ န လဘတိ တမ္ပိ ဒုက္ခံ; သံခိတ္တေန ပဉ္စုပါဒါနက္ခန္ဓာ ဒုက္ခာ.
ကတမာ စာဝုသော, ဇာတိ? ယာ တေသံ တေသံ သတ္တာနံ တမှိ တမှိ သတ္တနိကာယေ ဇာတိ သဉ္ဇာတိ ဩက္ကန္တိ အဘိနိဗ္ဗတ္တိ ခန္ဓာနံ ပါတုဘာဝေါ အာယတနာနံ ပဋိလာဘော, အယံ ဝုစ္စတာဝုသော— ‘ဇာတိ’.
ကတမာ စာဝုသော, ဇရာ? ယာ တေသံ တေသံ သတ္တာနံ တမှိ တမှိ သတ္တနိကာယေ ဇရာ ဇီရဏတာ ခဏ္ဍိစ္စံ ပါလိစ္စံ ဝလိတ္တစတာ အာယုနော သံဟာနိ ဣန္ဒြိယာနံ ပရိပါကော, အယံ ဝုစ္စတာဝုသော— ‘ဇရာ’.
ကတမဉ္စာဝုသော, မရဏံ? ယာ တေသံ တေသံ သတ္တာနံ တမှာ တမှာ သတ္တနိကာယာ စုတိ စဝနတာ ဘေဒေါ အန္တရဓာနံ မစ္စု မရဏံ ကာလံကိရိယာ ခန္ဓာနံ ဘေဒေါ ကဠေဝရဿ နိက္ခေပေါ ဇီဝိတိန္ဒြိယဿုပစ္ဆေဒေါ, ဣဒံ ဝုစ္စတာဝုသော— ‘မရဏံ’.
ကတမော စာဝုသော, သောကော? ယော ခေါ, အာဝုသော, အညတရညတရေန ဗျသနေန သမန္နာဂတဿ အညတရညတရေန ဒုက္ခဓမ္မေန ဖုဋ္ဌဿ သောကော သောစနာ သောစိတတ္တံ အန္တောသောကော အန္တောပရိသောကော, အယံ ဝုစ္စတာဝုသော— ‘သောကော’.
ကတမော စာဝုသော, ပရိဒေဝေါ? ယော ခေါ, အာဝုသော, အညတရညတရေန ဗျသနေန သမန္နာဂတဿ အညတရညတရေန ဒုက္ခဓမ္မေန ဖုဋ္ဌဿ အာဒေဝေါ ပရိဒေဝေါ အာဒေဝနာ ပရိဒေဝနာ အာဒေဝိတတ္တံ ပရိဒေဝိတတ္တံ, အယံ ဝုစ္စတာဝုသော— ‘ပရိဒေဝေါ’.
ကတမဉ္စာဝုသော, ဒုက္ခံ? ယံ ခေါ, အာဝုသော, ကာယိကံ ဒုက္ခံ ကာယိကံ အသာတံ ကာယသမ္ဖဿဇံ ဒုက္ခံ အသာတံ ဝေဒယိတံ, ဣဒံ ဝုစ္စတာဝုသော— ‘ဒုက္ခံ’.
ကတမဉ္စာဝုသော, ဒေါမနဿံ? ယံ ခေါ, အာဝုသော, စေတသိကံ ဒုက္ခံ စေတသိကံ အသာတံ မနောသမ္ဖဿဇံ ဒုက္ခံ အသာတံ ဝေဒယိတံ, ဣဒံ ဝုစ္စတာဝုသော— ‘ဒေါမနဿံ’.
ကတမော စာဝုသော, ဥပါယာသော? ယော ခေါ, အာဝုသော, အညတရညတရေန ဗျသနေန သမန္နာဂတဿ အညတရညတရေန ဒုက္ခဓမ္မေန ဖုဋ္ဌဿ အာယာသော ဥပါယာသော အာယာသိတတ္တံ ဥပါယာသိတတ္တံ, အယံ ဝုစ္စတာဝုသော— ‘ဥပါယာသော’.
ကတမဉ္စာဝုသော, ယမ္ပိစ္ဆံ န လဘတိ တမ္ပိ ဒုက္ခံ? ဇာတိဓမ္မာနံ, အာဝုသော, သတ္တာနံ ဧဝံ ဣစ္ဆာ ဥပ္ပဇ္ဇတိ— ‘အဟော ဝတ မယံ န ဇာတိဓမ္မာ အဿာမ; န စ ဝတ နော ဇာတိ အာဂစ္ဆေယျာ’တိ. န ခေါ ပနေတံ ဣစ္ဆာယ ပတ္တဗ္ဗံ. ဣဒမ္ပိ— ‘ယမ္ပိစ္ဆံ န လဘတိ တမ္ပိ ဒုက္ခံ’. ဇရာဓမ္မာနံ, အာဝုသော, သတ္တာနံ …ပေ… ဗျာဓိဓမ္မာနံ, အာဝုသော, သတ္တာနံ… မရဏဓမ္မာနံ, အာဝုသော, သတ္တာနံ… သောကပရိဒေဝဒုက္ခဒေါမနဿုပါယာသဓမ္မာနံ, အာဝုသော, သတ္တာနံ ဧဝံ ဣစ္ဆာ ဥပ္ပဇ္ဇတိ— ‘အဟော ဝတ မယံ န သောကပရိဒေဝဒုက္ခဒေါမနဿုပါယာသဓမ္မာ အဿာမ; န စ ဝတ နော သောကပရိဒေဝဒုက္ခဒေါမနဿုပါယာသာ အာဂစ္ဆေယျုန်’တိ. န ခေါ ပနေတံ ဣစ္ဆာယ ပတ္တဗ္ဗံ. ဣဒမ္ပိ— ‘ယမ္ပိစ္ဆံ န လဘတိ တမ္ပိ ဒုက္ခံ’.
ကတမေ စာဝုသော, သံခိတ္တေန ပဉ္စုပါဒါနက္ခန္ဓာ ဒုက္ခာ? သေယျထိဒံ— ရူပုပါဒါနက္ခန္ဓော, ဝေဒနုပါဒါနက္ခန္ဓော, သညုပါဒါနက္ခန္ဓော, သင်္ခါရုပါဒါနက္ခန္ဓော, ဝိညာဏုပါဒါနက္ခန္ဓော. ဣမေ ဝုစ္စန္တာဝုသော— ‘သံခိတ္တေန ပဉ္စုပါဒါနက္ခန္ဓာ ဒုက္ခာ’. ဣဒံ ဝုစ္စတာဝုသော— ‘ဒုက္ခံ အရိယသစ္စံ’.
ကတမဉ္စာဝုသော, ဒုက္ခသမုဒယံ အရိယသစ္စံ? ယာယံ တဏှာ ပေါနောဗ္ဘဝိကာ နန္ဒီရာဂသဟဂတာ တတြတတြာဘိနန္ဒိနီ, သေယျထိဒံ— ကာမတဏှာ ဘဝတဏှာ ဝိဘဝတဏှာ, ဣဒံ ဝုစ္စတာဝုသော— ‘ဒုက္ခသမုဒယံ အရိယသစ္စံ’.
ကတမဉ္စာဝုသော, ဒုက္ခနိရောဓံ အရိယသစ္စံ? ယော တဿာယေဝ တဏှာယ အသေသဝိရာဂနိရောဓော စာဂေါ ပဋိနိဿဂ္ဂေါ မုတ္တိ အနာလယော, ဣဒံ ဝုစ္စတာဝုသော— ‘ဒုက္ခနိရောဓံ အရိယသစ္စံ’.
ကတမဉ္စာဝုသော, ဒုက္ခနိရောဓဂါမိနီ ပဋိပဒါ အရိယသစ္စံ? အယမေဝ အရိယော အဋ္ဌင်္ဂိကော မဂ္ဂေါ, သေယျထိဒံ— သမ္မာဒိဋ္ဌိ, သမ္မာသင်္ကပ္ပေါ, သမ္မာဝါစာ, သမ္မာကမ္မန္တော, သမ္မာအာဇီဝေါ, သမ္မာဝါယာမော, သမ္မာသတိ, သမ္မာသမာဓိ.
ကတမာ စာဝုသော, သမ္မာဒိဋ္ဌိ? ယံ ခေါ, အာဝုသော, ဒုက္ခေ ဉာဏံ, ဒုက္ခသမုဒယေ ဉာဏံ, ဒုက္ခနိရောဓေ ဉာဏံ, ဒုက္ခနိရောဓဂါမိနိယာ ပဋိပဒါယ ဉာဏံ, အယံ ဝုစ္စတာဝုသော— ‘သမ္မာဒိဋ္ဌိ’.
ကတမော စာဝုသော, သမ္မာသင်္ကပ္ပေါ? နေက္ခမ္မသင်္ကပ္ပေါ, အဗျာပါဒသင်္ကပ္ပေါ, အဝိဟိံသာသင်္ကပ္ပေါ, အယံ ဝုစ္စတာဝုသော— ‘သမ္မာသင်္ကပ္ပေါ’.
ကတမာ စာဝုသော, သမ္မာဝါစာ? မုသာဝါဒါ ဝေရမဏီ, ပိသုဏာယ ဝါစာယ ဝေရမဏီ, ဖရုသာယ ဝါစာယ ဝေရမဏီ, သမ္ဖပ္ပလာပါ ဝေရမဏီ, အယံ ဝုစ္စတာဝုသော— ‘သမ္မာဝါစာ’.
ကတမော စာဝုသော, သမ္မာကမ္မန္တော? ပါဏာတိပါတာ ဝေရမဏီ, အဒိန္နာဒါနာ ဝေရမဏီ, ကာမေသုမိစ္ဆာစာရာ ဝေရမဏီ, အယံ ဝုစ္စတာဝုသော— ‘သမ္မာကမ္မန္တော’.
ကတမော စာဝုသော, သမ္မာအာဇီဝေါ? ဣဓာဝုသော, အရိယသာဝကော မိစ္ဆာအာဇီဝံ ပဟာယ သမ္မာအာဇီဝေန ဇီဝိကံ ကပ္ပေတိ, အယံ ဝုစ္စတာဝုသော— ‘သမ္မာအာဇီဝေါ’.
ကတမော စာဝုသော, သမ္မာဝါယာမော? ဣဓာဝုသော, ဘိက္ခု အနုပ္ပန္နာနံ ပါပကာနံ အကုသလာနံ ဓမ္မာနံ အနုပ္ပါဒါယ ဆန္ဒံ ဇနေတိ ဝါယမတိ ဝီရိယံ အာရဘတိ စိတ္တံ ပဂ္ဂဏှာတိ ပဒဟတိ, ဥပ္ပန္နာနံ ပါပကာနံ အကုသလာနံ ဓမ္မာနံ ပဟာနာယ ဆန္ဒံ ဇနေတိ ဝါယမတိ ဝီရိယံ အာရဘတိ စိတ္တံ ပဂ္ဂဏှာတိ ပဒဟတိ, အနုပ္ပန္နာနံ ကုသလာနံ ဓမ္မာနံ ဥပ္ပါဒါယ ဆန္ဒံ ဇနေတိ ဝါယမတိ ဝီရိယံ အာရဘတိ စိတ္တံ ပဂ္ဂဏှာတိ ပဒဟတိ, ဥပ္ပန္နာနံ ကုသလာနံ ဓမ္မာနံ ဌိတိယာ အသမ္မောသာယ ဘိယျောဘာဝါယ ဝေပုလ္လာယ ဘာဝနာယ ပါရိပူရိယာ ဆန္ဒံ ဇနေတိ ဝါယမတိ ဝီရိယံ အာရဘတိ စိတ္တံ ပဂ္ဂဏှာတိ ပဒဟတိ, အယံ ဝုစ္စတာဝုသော— ‘သမ္မာဝါယာမော’.
ကတမာ စာဝုသော, သမ္မာသတိ? ဣဓာဝုသော, ဘိက္ခု ကာယေ ကာယာနုပဿီ ဝိဟရတိ အာတာပီ သမ္ပဇာနော သတိမာ ဝိနေယျ လောကေ အဘိဇ္ဈာဒေါမနဿံ. ဝေဒနာသု ဝေဒနာနုပဿီ ဝိဟရတိ …ပေ… စိတ္တေ စိတ္တာနုပဿီ ဝိဟရတိ… ဓမ္မေသု ဓမ္မာနုပဿီ ဝိဟရတိ အာတာပီ သမ္ပဇာနော သတိမာ ဝိနေယျ လောကေ အဘိဇ္ဈာဒေါမနဿံ, အယံ ဝုစ္စတာဝုသော— ‘သမ္မာသတိ’.
ကတမော စာဝုသော, သမ္မာသမာဓိ? ဣဓာဝုသော, ဘိက္ခု ဝိဝိစ္စေဝ ကာမေဟိ ဝိဝိစ္စ အကုသလေဟိ ဓမ္မေဟိ သဝိတက္ကံ သဝိစာရံ ဝိဝေကဇံ ပီတိသုခံ ပဌမံ ဈာနံ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရတိ, ဝိတက္ကဝိစာရာနံ ဝူပသမာ အဇ္ဈတ္တံ သမ္ပသာဒနံ စေတသော ဧကောဒိဘာဝံ အဝိတက္ကံ အဝိစာရံ သမာဓိဇံ ပီတိသုခံ ဒုတိယံ ဈာနံ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရတိ, ပီတိယာ စ ဝိရာဂါ ဥပေက္ခကော စ ဝိဟရတိ …ပေ… တတိယံ ဈာနံ …ပေ… စတုတ္ထံ ဈာနံ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရတိ, အယံ ဝုစ္စတာဝုသော— ‘သမ္မာသမာဓိ’. ဣဒံ ဝုစ္စတာဝုသော— ‘ဒုက္ခနိရောဓဂါမိနီ ပဋိပဒါ အရိယသစ္စံ’.
တထာဂတေနာဝုသော, အရဟတာ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေန ဗာရာဏသိယံ ဣသိပတနေ မိဂဒါယေ အနုတ္တရံ ဓမ္မစက္ကံ ပဝတ္တိတံ အပ္ပဋိဝတ္တိယံ သမဏေန ဝါ ဗြာဟ္မဏေန ဝါ ဒေဝေန ဝါ မာရေန ဝါ ဗြဟ္မုနာ ဝါ ကေနစိ ဝါ လောကသ္မိံ, ယဒိဒံ— ဣမေသံ စတုန္နံ အရိယသစ္စာနံ အာစိက္ခနာ ဒေသနာ ပညာပနာ ပဋ္ဌပနာ ဝိဝရဏာ ဝိဘဇနာ ဥတ္တာနီကမ္မန်”တိ.
ဣဒမဝေါစ အာယသ္မာ သာရိပုတ္တော. အတ္တမနာ တေ ဘိက္ခူ အာယသ္မတော သာရိပုတ္တဿ ဘာသိတံ အဘိနန္ဒုန္တိ.
သစ္စဝိဘင်္ဂသုတ္တံ နိဋ္ဌိတံ ဧကာဒသမံ.