1.4 ပဋိသာရဏီယကမ္မ
တေန ခေါ ပန သမယေန အာယသ္မာ သုဓမ္မော မစ္ဆိကာသဏ္ဍေ စိတ္တဿ ဂဟပတိနော အာဝါသိကော ဟောတိ, နဝကမ္မိကော ဓုဝဘတ္တိကော. ယဒါ စိတ္တော ဂဟပတိ သံဃံ ဝါ ဂဏံ ဝါ ပုဂ္ဂလံ ဝါ နိမန္တေတုကာမော ဟောတိ တဒါ န အာယသ္မန္တံ သုဓမ္မံ အနပလောကေတွာ သံဃံ ဝါ ဂဏံ ဝါ ပုဂ္ဂလံ ဝါ နိမန္တေတိ.
တေန ခေါ ပန သမယေန သမ္ဗဟုလာ ထေရာ ဘိက္ခူ, အာယသ္မာ စ သာရိပုတ္တော, အာယသ္မာ စ မဟာမောဂ္ဂလ္လာနော, အာယသ္မာ စ မဟာကစ္စာနော, အာယသ္မာ စ မဟာကောဋ္ဌိကော, အာယသ္မာ စ မဟာကပ္ပိနော, အာယသ္မာ စ မဟာစုန္ဒော, အာယသ္မာ စ အနုရုဒ္ဓေါ, အာယသ္မာ စ ရေဝတော, အာယသ္မာ စ ဥပါလိ, အာယသ္မာ စ အာနန္ဒော, အာယသ္မာ စ ရာဟုလော, ကာသီသု စာရိကံ စရမာနာ ယေန မစ္ဆိကာသဏ္ဍော တဒဝသရုံ.
အဿောသိ ခေါ စိတ္တော ဂဟပတိ ထေရာ ကိရ ဘိက္ခူ မစ္ဆိကာသဏ္ဍံ အနုပ္ပတ္တာတိ. အထ ခေါ စိတ္တော ဂဟပတိ ယေန ထေရာ ဘိက္ခူ တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ ထေရေ ဘိက္ခူ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ. ဧကမန္တံ နိသိန္နံ ခေါ စိတ္တံ ဂဟပတိံ အာယသ္မာ သာရိပုတ္တော ဓမ္မိယာ ကထာယ သန္ဒဿေသိ သမာဒပေသိ သမုတ္တေဇေသိ သမ္ပဟံသေသိ.
အထ ခေါ စိတ္တော ဂဟပတိ အာယသ္မတာ သာရိပုတ္တေန ဓမ္မိယာ ကထာယ သန္ဒဿိတော သမာဒပိတော သမုတ္တေဇိတော သမ္ပဟံသိတော ထေရေ ဘိက္ခူ ဧတဒဝေါစ— “အဓိဝါသေန္တု မေ, ဘန္တေ, ထေရာ သွာတနာယ အာဂန္တုကဘတ္တန်”တိ. အဓိဝါသေသုံ ခေါ ထေရာ ဘိက္ခူ တုဏှီဘာဝေန.
အထ ခေါ စိတ္တော ဂဟပတိ ထေရာနံ ဘိက္ခူနံ အဓိဝါသနံ ဝိဒိတွာ ဥဋ္ဌာယာသနာ ထေရေ ဘိက္ခူ အဘိဝါဒေတွာ ပဒက္ခိဏံ ကတွာ ယေနာယသ္မာ သုဓမ္မော တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ အာယသ္မန္တံ သုဓမ္မံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ အဋ္ဌာသိ. ဧကမန္တံ ဌိတော ခေါ စိတ္တော ဂဟပတိ အာယသ္မန္တံ သုဓမ္မံ ဧတဒဝေါစ— “အဓိဝါသေတု မေ, ဘန္တေ, အယျော သုဓမ္မော သွာတနာယ ဘတ္တံ သဒ္ဓိံ ထေရေဟီ”တိ. အထ ခေါ အာယသ္မာ သုဓမ္မော— “ပုဗ္ဗေ ခွါယံ စိတ္တော ဂဟပတိ ယဒါ သံဃံ ဝါ ဂဏံ ဝါ ပုဂ္ဂလံ ဝါ နိမန္တေတုကာမော န မံ အနပလောကေတွာ သံဃံ ဝါ ဂဏံ ဝါ ပုဂ္ဂလံ ဝါ နိမန္တေတိ; သောဒါနိ မံ အနပလောကေတွာ ထေရေ ဘိက္ခူ နိမန္တေသိ; ဒုဋ္ဌောဒါနာယံ စိတ္တော ဂဟပတိ အနပေက္ခော ဝိရတ္တရူပေါ မယီ”တိ စိတ္တံ ဂဟပတိံ ဧတဒဝေါစ— “အလံ, ဂဟပတိ, နာဓိဝါသေမီ”တိ. ဒုတိယမ္ပိ ခေါ …ပေ… တတိယမ္ပိ ခေါ စိတ္တော ဂဟပတိ အာယသ္မန္တံ သုဓမ္မံ ဧတဒဝေါစ— “အဓိဝါသေတု မေ, ဘန္တေ, အယျော သုဓမ္မော သွာတနာယ ဘတ္တံ သဒ္ဓိံ ထေရေဟီ”တိ. “အလံ, ဂဟပတိ, နာဓိဝါသေမီ”တိ. အထ ခေါ စိတ္တော ဂဟပတိ— “ကိံ မေ ကရိဿတိ အယျော သုဓမ္မော အဓိဝါသေန္တော ဝါ အနဓိဝါသေန္တော ဝါ”တိ အာယသ္မန္တံ သုဓမ္မံ အဘိဝါဒေတွာ ပဒက္ခိဏံ ကတွာ ပက္ကာမိ.
အထ ခေါ စိတ္တော ဂဟပတိ တဿာ ရတ္တိယာ အစ္စယေန ထေရာနံ ဘိက္ခူနံ ပဏီတံ ခါဒနီယံ ဘောဇနီယံ ပဋိယာဒါပေသိ. အထ ခေါ အာယသ္မာ သုဓမ္မော— “ယန္နူနာဟံ စိတ္တဿ ဂဟပတိနော ထေရာနံ ဘိက္ခူနံ ပဋိယတ္တံ ပဿေယျန်”တိ ပုဗ္ဗဏှသမယံ နိဝါသေတွာ ပတ္တစီဝရမာဒါယ ယေန စိတ္တဿ ဂဟပတိနော နိဝေသနံ တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ ပညတ္တေ အာသနေ နိသီဒိ. အထ ခေါ စိတ္တော ဂဟပတိ ယေနာယသ္မာ သုဓမ္မော တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ အာယသ္မန္တံ သုဓမ္မံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ. ဧကမန္တံ နိသိန္နံ ခေါ စိတ္တံ ဂဟပတိံ အာယသ္မာ သုဓမ္မော ဧတဒဝေါစ— “ပဟူတံ ခေါ တေ ဣဒံ, ဂဟပတိ, ခါဒနီယံ ဘောဇနီယံ ပဋိယတ္တံ; ဧကာ စ ခေါ ဣဓ နတ္ထိ ယဒိဒံ တိလသံဂုဠိကာ”တိ. “ဗဟုမှိ ဝတ, ဘန္တေ, ရတနေ ဗုဒ္ဓဝစနေ ဝိဇ္ဇမာနေ အယျေန သုဓမ္မေန ယဒေဝ ကိဉ္စိ ဘာသိတံ ယဒိဒံ တိလသံဂုဠိကာတိ. ဘူတပုဗ္ဗံ, ဘန္တေ, ဒက္ခိဏာပထကာ ဝါဏိဇာ ပုရတ္ထိမံ ဇနပဒံ အဂမံသု ဝါဏိဇ္ဇာယ. တေ တတော ကုက္ကုဋိံ အာနေသုံ. အထ ခေါ သာ, ဘန္တေ, ကုက္ကုဋီ ကာကေန သဒ္ဓိံ သံဝါသံ ကပ္ပေသိ. သာ ပေါတကံ ဇနေသိ. ယဒါ ခေါ သော, ဘန္တေ, ကုက္ကုဋပေါတကော ကာကဝဿံ ဝဿိတုကာမော ဟောတိ, ကာကကုက္ကုဋီတိ ဝဿတိ; ယဒါ ကုက္ကုဋိဝဿံ ဝဿိတုကာမော ဟောတိ, ကုက္ကုဋိကာကာတိ ဝဿတိ. ဧဝမေဝ ခေါ, ဘန္တေ, ဗဟုမှိ ရတနေ ဗုဒ္ဓဝစနေ ဝိဇ္ဇမာနေ အယျေန သုဓမ္မေန ယဒေဝ ကိဉ္စိ ဘာသိတံ ယဒိဒံ တိလသံဂုဠိကာ”တိ. “အက္ကောသသိ မံ တွံ, ဂဟပတိ, ပရိဘာသသိ မံ တွံ, ဂဟပတိ. ဧသော တေ, ဂဟပတိ, အာဝါသော, ပက္ကမိဿာမီ”တိ. “နာဟံ, ဘန္တေ, အယျံ သုဓမ္မံ အက္ကောသာမိ, ပရိဘာသာမိ. ဝသတု, ဘန္တေ, အယျော သုဓမ္မော မစ္ဆိကာသဏ္ဍေ. ရမဏီယံ အမ္ဗာဋကဝနံ. အဟံ အယျဿ သုဓမ္မဿ ဥဿုက္ကံ ကရိဿာမိ, စီဝရပိဏ္ဍပါတသေနာသနဂိလာနပ္ပစ္စယဘေသဇ္ဇပရိက္ခာရာနန်”တိ. ဒုတိယမ္ပိ ခေါ …ပေ… တတိယမ္ပိ ခေါ အာယသ္မာ သုဓမ္မော စိတ္တံ ဂဟပတိံ ဧတဒဝေါစ— “အက္ကောသသိ မံ တွံ, ဂဟပတိ, ပရိဘာသသိ မံ တွံ, ဂဟပတိ. ဧသော တေ, ဂဟပတိ, အာဝါသော, ပက္ကမိဿာမီ”တိ. “ကဟံ, ဘန္တေ, အယျော သုဓမ္မော ဂမိဿတီ”တိ? “သာဝတ္ထိံ ခေါ အဟံ, ဂဟပတိ, ဂမိဿာမိ ဘဂဝန္တံ ဒဿနာယာ”တိ. “တေန ဟိ, ဘန္တေ, ယဉ္စ အတ္တနာ ဘဏိတံ, ယဉ္စ မယာ ဘဏိတံ တံ သဗ္ဗံ ဘဂဝတော အာရောစေဟိ. အနစ္ဆရိယံ ခေါ ပနေတံ, ဘန္တေ, ယံ အယျော သုဓမ္မော ပုနဒေဝ မစ္ဆိကာသဏ္ဍံ ပစ္စာဂစ္ဆေယျာ”တိ.
အထ ခေါ အာယသ္မာ သုဓမ္မော သေနာသနံ သံသာမေတွာ ပတ္တစီဝရမာဒါယ ယေန သာဝတ္ထိ တေန ပက္ကာမိ. အနုပုဗ္ဗေန ယေန သာဝတ္ထိ ဇေတဝနံ အနာထပိဏ္ဍိကဿ အာရာမော ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ. ဧကမန္တံ နိသိန္နော ခေါ အာယသ္မာ သုဓမ္မော ယဉ္စ အတ္တနာ ဘဏိတံ ယဉ္စ စိတ္တေန ဂဟပတိနာ ဘဏိတံ တံ သဗ္ဗံ ဘဂဝတော အာရောစေသိ.
ဝိဂရဟိ ဗုဒ္ဓေါ ဘဂဝါ— “အနနုစ္ဆဝိကံ, မောဃပုရိသ, အနနုလောမိကံ အပ္ပတိရူပံ အဿာမဏကံ အကပ္ပိယံ အကရဏီယံ. ကထဉှိ နာမ တွံ, မောဃပုရိသ, စိတ္တံ ဂဟပတိံ သဒ္ဓံ ပသန္နံ ဒါယကံ ကာရကံ သံဃုပဋ္ဌာကံ ဟီနေန ခုံသေဿသိ, ဟီနေန ဝမ္ဘေဿသိ? နေတံ, မောဃပုရိသ, အပ္ပသန္နာနံ ဝါ ပသာဒါယ …ပေ… ဝိဂရဟိတွာ …ပေ… ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ— “တေန ဟိ, ဘိက္ခဝေ, သံဃော သုဓမ္မဿ ဘိက္ခုနော ပဋိသာရဏီယကမ္မံ ကရောတု— စိတ္တော တေ ဂဟပတိ ခမာပေတဗ္ဗောတိ. ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, ကာတဗ္ဗံ— ပဌမံ သုဓမ္မော ဘိက္ခု စောဒေတဗ္ဗော, စောဒေတွာ သာရေတဗ္ဗော, သာရေတွာ အာပတ္တိံ အာရောပေတဗ္ဗော, အာပတ္တိံ အာရောပေတွာ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန သံဃော ဉာပေတဗ္ဗော—
‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော. အယံ သုဓမ္မော ဘိက္ခု စိတ္တံ ဂဟပတိံ သဒ္ဓံ ပသန္နံ ဒါယကံ ကာရကံ သံဃုပဋ္ဌာကံ ဟီနေန ခုံသေတိ, ဟီနေန ဝမ္ဘေတိ. ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, သံဃော သုဓမ္မဿ ဘိက္ခုနော ပဋိသာရဏီယကမ္မံ ကရေယျ— စိတ္တော တေ ဂဟပတိ ခမာပေတဗ္ဗောတိ. ဧသာ ဉတ္တိ.
သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော. အယံ သုဓမ္မော ဘိက္ခု စိတ္တံ ဂဟပတိံ သဒ္ဓံ ပသန္နံ ဒါယကံ ကာရကံ သံဃုပဋ္ဌာကံ ဟီနေန ခုံသေတိ, ဟီနေန ဝမ္ဘေတိ. သံဃော သုဓမ္မဿ ဘိက္ခုနော ပဋိသာရဏီယကမ္မံ ကရောတိ— စိတ္တော တေ ဂဟပတိ ခမာပေတဗ္ဗောတိ. ယဿာယသ္မတော ခမတိ သုဓမ္မဿ ဘိက္ခုနော ပဋိသာရဏီယဿ ကမ္မဿ ကရဏံ— စိတ္တော တေ ဂဟပတိ ခမာပေတဗ္ဗောတိ, သော တုဏှဿ; ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ.
ဒုတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ …ပေ… တတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ— သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော. အယံ သုဓမ္မော ဘိက္ခု စိတ္တံ ဂဟပတိံ သဒ္ဓံ ပသန္နံ ဒါယကံ ကာရကံ သံဃုပဋ္ဌာကံ ဟီနေန ခုံသေတိ, ဟီနေန ဝမ္ဘေတိ. သံဃော သုဓမ္မဿ ဘိက္ခုနော ပဋိသာရဏီယကမ္မံ ကရောတိ— စိတ္တော တေ ဂဟပတိ ခမာပေတဗ္ဗောတိ. ယဿာယသ္မတော ခမတိ သုဓမ္မဿ ဘိက္ခုနော ပဋိသာရဏီယဿ ကမ္မဿ ကရဏံ— စိတ္တော တေ ဂဟပတိ ခမာပေတဗ္ဗောတိ, သော တုဏှဿ; ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ.
ကတံ သံဃေန သုဓမ္မဿ ဘိက္ခုနော ပဋိသာရဏီယကမ္မံ— စိတ္တော တေ ဂဟပတိ ခမာပေတဗ္ဗောတိ. ခမတိ သံဃဿ, တသ္မာ တုဏှီ, ဧဝမေတံ ဓာရယာမီ’တိ.