1.13 ဗိမ္ဗိသာရသမာဂမကထာ
အထ ခေါ ဘဂဝါ ဂယာသီသေ ယထာဘိရန္တံ ဝိဟရိတွာ ယေန ရာဇဂဟံ တေန စာရိကံ ပက္ကာမိ, မဟတာ ဘိက္ခုသံဃေန သဒ္ဓိံ ဘိက္ခုသဟဿေန သဗ္ဗေဟေဝ ပုရာဏဇဋိလေဟိ. အထ ခေါ ဘဂဝါ အနုပုဗ္ဗေန စာရိကံ စရမာနော ယေန ရာဇဂဟံ တဒဝသရိ. တတြ သုဒံ ဘဂဝါ ရာဇဂဟေ ဝိဟရတိ လဋ္ဌိဝနေ သုပ္ပတိဋ္ဌေ စေတိယေ. အဿောသိ ခေါ ရာဇာ မာဂဓော သေနိယော ဗိမ္ဗိသာရော— “သမဏော ခလု ဘော ဂေါတမော သကျပုတ္တော သကျကုလာ ပဗ္ဗဇိတော ရာဇဂဟံ အနုပ္ပတ္တော ရာဇဂဟေ ဝိဟရတိ လဋ္ဌိဝနေ သုပ္ပတိဋ္ဌေ စေတိယေ. တံ ခေါ ပန ဘဂဝန္တံ ဂေါတမံ ဧဝံ ကလျာဏော ကိတ္တိသဒ္ဒေါ အဗ္ဘုဂ္ဂတော— ဣတိပိ သော ဘဂဝါ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ ဝိဇ္ဇာစရဏသမ္ပန္နော သုဂတော လောကဝိဒူ အနုတ္တရော ပုရိသဒမ္မသာရထိ သတ္ထာ ဒေဝမနုဿာနံ ဗုဒ္ဓေါ ဘဂဝါ. သော ဣမံ လောကံ သဒေဝကံ သမာရကံ သဗြဟ္မကံ သဿမဏဗြာဟ္မဏိံ ပဇံ သဒေဝမနုဿံ သယံ အဘိညာ သစ္ဆိကတွာ ပဝေဒေတိ. သော ဓမ္မံ ဒေသေတိ အာဒိကလျာဏံ မဇ္ဈေကလျာဏံ ပရိယောသာနကလျာဏံ သာတ္ထံ သဗျဉ္ဇနံ ကေဝလပရိပုဏ္ဏံ ပရိသုဒ္ဓံ ဗြဟ္မစရိယံ ပကာသေတိ. သာဓု ခေါ ပန တထာရူပါနံ အရဟတံ ဒဿနံ ဟောတီ”တိ.
အထ ခေါ ရာဇာ မာဂဓော သေနိယော ဗိမ္ဗိသာရော ဒွါဒသနဟုတေဟိ မာဂဓိကေဟိ ဗြာဟ္မဏဂဟပတိကေဟိ ပရိဝုတော ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ. တေပိ ခေါ ဒွါဒသနဟုတာ မာဂဓိကာ ဗြာဟ္မဏဂဟပတိကာ အပ္ပေကစ္စေ ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိံသု, အပ္ပေကစ္စေ ဘဂဝတာ သဒ္ဓိံ သမ္မောဒိံသု, သမ္မောဒနီယံ ကထံ သာရဏီယံ ဝီတိသာရေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိံသု, အပ္ပေကစ္စေ ယေန ဘဂဝါ တေနဉ္ဇလိံ ပဏာမေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိံသု, အပ္ပေကစ္စေ ဘဂဝတော သန္တိကေ နာမဂေါတ္တံ သာဝေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိံသု, အပ္ပေကစ္စေ တုဏှီဘူတာ ဧကမန္တံ နိသီဒိံသု. အထ ခေါ တေသံ ဒွါဒသနဟုတာနံ မာဂဓိကာနံ ဗြာဟ္မဏဂဟပတိကာနံ ဧတဒဟောသိ— “ကိံ နု ခေါ မဟာသမဏော ဥရုဝေလကဿပေ ဗြဟ္မစရိယံ စရတိ, ဥဒါဟု ဥရုဝေလကဿပေါ မဟာသမဏေ ဗြဟ္မစရိယံ စရတီ”တိ? အထ ခေါ ဘဂဝါ တေသံ ဒွါဒသနဟုတာနံ မာဂဓိကာနံ ဗြာဟ္မဏဂဟပတိကာနံ စေတသာ စေတောပရိဝိတက္ကမညာယ အာယသ္မန္တံ ဥရုဝေလကဿပံ ဂါထာယ အဇ္ဈဘာသိ—
“ကိမေဝ ဒိသွာ ဥရုဝေလဝါသိ,
ပဟာသိ အဂ္ဂိံ ကိသကောဝဒါနော;
ပုစ္ဆာမိ တံ ကဿပ ဧတမတ္ထံ,
ကထံ ပဟီနံ တဝ အဂ္ဂိဟုတ္တန်”တိ.
“ရူပေ စ သဒ္ဒေ စ အထော ရသေ စ,
ကာမိတ္ထိယော စာဘိဝဒန္တိ ယညာ;
ဧတံ မလန္တိ ဥပဓီသု ဉတွာ,
တသ္မာ န ယိဋ္ဌေ န ဟုတေ အရဉ္ဇိန်”တိ.
“ဧတ္ထေဝ တေ မနော န ရမိတ္ထ, (ကဿပါတိ ဘဂဝါ)
ရူပေသု သဒ္ဒေသု အထော ရသေသု;
အထ ကော စရဟိ ဒေဝမနုဿလောကေ,
ရတော မနော ကဿပ ဗြူဟိ မေတန်”တိ.
“ဒိသွာ ပဒံ သန္တမနူပဓီကံ,
အကိဉ္စနံ ကာမဘဝေ အသတ္တံ;
အနညထာဘာဝိမနညနေယျံ,
တသ္မာ န ယိဋ္ဌေ န ဟုတေ အရဉ္ဇိန်”တိ.
အထ ခေါ အာယသ္မာ ဥရုဝေလကဿပေါ ဥဋ္ဌာယာသနာ ဧကံသံ ဥတ္တရာသင်္ဂံ ကရိတွာ ဘဂဝတော ပါဒေသု သိရသာ နိပတိတွာ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ— “သတ္ထာ မေ, ဘန္တေ, ဘဂဝါ, သာဝကောဟမသ္မိ; သတ္ထာ မေ, ဘန္တေ, ဘဂဝါ, သာဝကောဟမသ္မီ”တိ. အထ ခေါ တေသံ ဒွါဒသနဟုတာနံ မာဂဓိကာနံ ဗြာဟ္မဏဂဟပတိကာနံ ဧတဒဟောသိ— “ဥရုဝေလကဿပေါ မဟာသမဏေ ဗြဟ္မစရိယံ စရတီ”တိ. အထ ခေါ ဘဂဝါ တေသံ ဒွါဒသနဟုတာနံ မာဂဓိကာနံ ဗြာဟ္မဏဂဟပတိကာနံ စေတသာ စေတောပရိဝိတက္ကမညာယ အနုပုဗ္ဗိံ ကထံ ကထေသိ, သေယျထိဒံ— ဒါနကထံ သီလကထံ သဂ္ဂကထံ ကာမာနံ အာဒီနဝံ ဩကာရံ သံကိလေသံ နေက္ခမ္မေ အာနိသံသံ ပကာသေသိ. ယဒါ တေ ဘဂဝါ အညာသိ ကလ္လစိတ္တေ မုဒုစိတ္တေ ဝိနီဝရဏစိတ္တေ ဥဒဂ္ဂစိတ္တေ ပသန္နစိတ္တေ, အထ ယာ ဗုဒ္ဓါနံ သာမုက္ကံသိကာ ဓမ္မဒေသနာ, တံ ပကာသေသိ— ဒုက္ခံ, သမုဒယံ, နိရောဓံ, မဂ္ဂံ. သေယျထာပိ နာမ သုဒ္ဓံ ဝတ္ထံ အပဂတကာဠကံ သမ္မဒေဝ ရဇနံ ပဋိဂ္ဂဏှေယျ; ဧဝမေဝ ဧကာဒသနဟုတာနံ မာဂဓိကာနံ ဗြာဟ္မဏဂဟပတိကာနံ ဗိမ္ဗိသာရပ္ပမုခါနံ တသ္မိံယေဝ အာသနေ ဝိရဇံ ဝီတမလံ ဓမ္မစက္ခုံ ဥဒပါဒိ— “ယံ ကိဉ္စိ သမုဒယဓမ္မံ သဗ္ဗံ တံ နိရောဓဓမ္မန်”တိ. ဧကနဟုတံ ဥပါသကတ္တံ ပဋိဝေဒေသိ.
အထ ခေါ ရာဇာ မာဂဓော သေနိယော ဗိမ္ဗိသာရော ဒိဋ္ဌဓမ္မော ပတ္တဓမ္မော ဝိဒိတဓမ္မော ပရိယောဂါဠှဓမ္မော တိဏ္ဏဝိစိကိစ္ဆော ဝိဂတကထံကထော ဝေသာရဇ္ဇပ္ပတ္တော အပရပ္ပစ္စယော သတ္ထုသာသနေ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ— “ပုဗ္ဗေ မေ, ဘန္တေ, ကုမာရဿ သတော ပဉ္စ အဿာသကာ အဟေသုံ, တေ မေ ဧတရဟိ သမိဒ္ဓါ. ပုဗ္ဗေ မေ, ဘန္တေ, ကုမာရဿ သတော ဧတဒဟောသိ— ‘အဟော ဝတ မံ ရဇ္ဇေ အဘိသိဉ္စေယျုန်’တိ, အယံ ခေါ မေ, ဘန္တေ, ပဌမော အဿာသကော အဟောသိ, သော မေ ဧတရဟိ သမိဒ္ဓေါ. ‘တဿ စ မေ ဝိဇိတံ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ ဩက္ကမေယျာ’တိ, အယံ ခေါ မေ, ဘန္တေ, ဒုတိယော အဿာသကော အဟောသိ, သော မေ ဧတရဟိ သမိဒ္ဓေါ. ‘တဉ္စာဟံ ဘဂဝန္တံ ပယိရုပါသေယျန်’တိ, အယံ ခေါ မေ, ဘန္တေ, တတိယော အဿာသကော အဟောသိ, သော မေ ဧတရဟိ သမိဒ္ဓေါ. ‘သော စ မေ ဘဂဝါ ဓမ္မံ ဒေသေယျာ’တိ, အယံ ခေါ မေ, ဘန္တေ, စတုတ္ထော အဿာသကော အဟောသိ, သော မေ ဧတရဟိ သမိဒ္ဓေါ. ‘တဿ စာဟံ ဘဂဝတော ဓမ္မံ အာဇာနေယျန်’တိ, အယံ ခေါ မေ, ဘန္တေ, ပဉ္စမော အဿာသကော အဟောသိ, သော မေ ဧတရဟိ သမိဒ္ဓေါ. ပုဗ္ဗေ မေ, ဘန္တေ, ကုမာရဿ သတော ဣမေ ပဉ္စ အဿာသကာ အဟေသုံ, တေ မေ ဧတရဟိ သမိဒ္ဓါ. အဘိက္ကန္တံ, ဘန္တေ, အဘိက္ကန္တံ, ဘန္တေ. သေယျထာပိ, ဘန္တေ, နိက္ကုဇ္ဇိတံ ဝါ ဥက္ကုဇ္ဇေယျ, ပဋိစ္ဆန္နံ ဝါ ဝိဝရေယျ, မူဠှဿ ဝါ မဂ္ဂံ အာစိက္ခေယျ, အန္ဓကာရေ ဝါ တေလပဇ္ဇောတံ ဓာရေယျ— ‘စက္ခုမန္တော ရူပါနိ ဒက္ခန္တီ’တိ; ဧဝမေဝံ ဘဂဝတာ အနေကပရိယာယေန ဓမ္မော ပကာသိတော. ဧသာဟံ, ဘန္တေ, ဘဂဝန္တံ သရဏံ ဂစ္ဆာမိ, ဓမ္မဉ္စ, ဘိက္ခုသံဃဉ္စ. ဥပါသကံ မံ, ဘဂဝါ ဓာရေတု အဇ္ဇတဂ္ဂေ ပါဏုပေတံ သရဏံ ဂတံ, အဓိဝါသေတု စ မေ, ဘန္တေ, ဘဂဝါ, သွာတနာယ ဘတ္တံ သဒ္ဓိံ ဘိက္ခုသံဃေနာ”တိ. အဓိဝါသေသိ ဘဂဝါ တုဏှီဘာဝေန. အထ ခေါ ရာဇာ မာဂဓော သေနိယော ဗိမ္ဗိသာရော ဘဂဝတော အဓိဝါသနံ ဝိဒိတွာ ဥဋ္ဌာယာသနာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ပဒက္ခိဏံ ကတွာ ပက္ကာမိ. အထ ခေါ ရာဇာ မာဂဓော သေနိယော ဗိမ္ဗိသာရော တဿာ ရတ္တိယာ အစ္စယေန ပဏီတံ ခါဒနီယံ ဘောဇနီယံ ပဋိယာဒါပေတွာ ဘဂဝတော ကာလံ အာရောစာပေသိ— “ကာလော, ဘန္တေ, နိဋ္ဌိတံ ဘတ္တန်”တိ.
အထ ခေါ ဘဂဝါ ပုဗ္ဗဏှသမယံ နိဝါသေတွာ ပတ္တစီဝရမာဒါယ ရာဇဂဟံ ပါဝိသိ မဟတာ ဘိက္ခုသံဃေန သဒ္ဓိံ ဘိက္ခုသဟဿေန သဗ္ဗေဟေဝ ပုရာဏဇဋိလေဟိ. တေန ခေါ ပန သမယေန သက္ကော ဒေဝါနမိန္ဒော မာဏဝကဝဏ္ဏံ အဘိနိမ္မိနိတွာ ဗုဒ္ဓပ္ပမုခဿ ဘိက္ခုသံဃဿ ပုရတော ပုရတော ဂစ္ဆတိ ဣမာ ဂါထာယော ဂါယမာနော—
“ဒန္တော ဒန္တေဟိ သဟ ပုရာဏဇဋိလေဟိ,
ဝိပ္ပမုတ္တော ဝိပ္ပမုတ္တေဟိ;
သိင်္ဂီနိက္ခသဝဏ္ဏော,
ရာဇဂဟံ ပါဝိသိ ဘဂဝါ.
မုတ္တော မုတ္တေဟိ သဟ ပုရာဏဇဋိလေဟိ,
ဝိပ္ပမုတ္တော ဝိပ္ပမုတ္တေဟိ;
သိင်္ဂီနိက္ခသဝဏ္ဏော,
ရာဇဂဟံ ပါဝိသိ ဘဂဝါ.
တိဏ္ဏော တိဏ္ဏေဟိ သဟ ပုရာဏဇဋိလေဟိ,
ဝိပ္ပမုတ္တော ဝိပ္ပမုတ္တေဟိ;
သိင်္ဂီနိက္ခသဝဏ္ဏော,
ရာဇဂဟံ ပါဝိသိ ဘဂဝါ.
သန္တော သန္တေဟိ သဟ ပုရာဏဇဋိလေဟိ,
ဝိပ္ပမုတ္တော ဝိပ္ပမုတ္တေဟိ;
သိင်္ဂီနိက္ခသဝဏ္ဏော,
ရာဇဂဟံ ပါဝိသိ ဘဂဝါ.
ဒသဝါသော ဒသဗလော,
ဒသဓမ္မဝိဒူ ဒသဘိ စုပေတော;
သော ဒသသတပရိဝါရော,
ရာဇဂဟံ ပါဝိသိ ဘဂဝါ”တိ.
မနုဿာ သက္ကံ ဒေဝါနမိန္ဒံ ပဿိတွာ ဧဝမာဟံသု— “အဘိရူပေါ ဝတာယံ မာဏဝကော, ဒဿနီယော ဝတာယံ မာဏဝကော, ပါသာဒိကော ဝတာယံ မာဏဝကော. ကဿ နု ခေါ အယံ မာဏဝကော”တိ? ဧဝံ ဝုတ္တေ, သက္ကော ဒေဝါနမိန္ဒော တေ မနုဿေ ဂါထာယ အဇ္ဈဘာသိ—
“ယော ဓီရော သဗ္ဗဓိ ဒန္တော,
သုဒ္ဓေါ အပ္ပဋိပုဂ္ဂလော;
အရဟံ သုဂတော လောကေ,
တဿာဟံ ပရိစာရကော”တိ.
အထ ခေါ ဘဂဝါ ယေန ရညော မာဂဓဿ သေနိယဿ ဗိမ္ဗိသာရဿ နိဝေသနံ တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ ပညတ္တေ အာသနေ နိသီဒိ သဒ္ဓိံ ဘိက္ခုသံဃေန. အထ ခေါ ရာဇာ မာဂဓော သေနိယော ဗိမ္ဗိသာရော ဗုဒ္ဓပ္ပမုခံ ဘိက္ခုသံဃံ ပဏီတေန ခါဒနီယေန ဘောဇနီယေန သဟတ္ထာ သန္တပ္ပေတွာ သမ္ပဝါရေတွာ ဘဂဝန္တံ ဘုတ္တာဝိံ ဩနီတပတ္တပါဏိံ ဧကမန္တံ နိသီဒိ. ဧကမန္တံ နိသိန္နဿ ခေါ ရညော မာဂဓဿ သေနိယဿ ဗိမ္ဗိသာရဿ ဧတဒဟောသိ— “ကတ္ထ နု ခေါ ဘဂဝါ ဝိဟရေယျ? ယံ အဿ ဂါမတော နေဝ အတိဒူရေ န အစ္စာသန္နေ, ဂမနာဂမနသမ္ပန္နံ, အတ္ထိကာနံ အတ္ထိကာနံ မနုဿာနံ အဘိက္ကမနီယံ, ဒိဝါ အပ္ပါကိဏ္ဏံ, ရတ္တိံ အပ္ပသဒ္ဒံ အပ္ပနိဂ္ဃေါသံ ဝိဇနဝါတံ, မနုဿရာဟဿေယျကံ, ပဋိသလ္လာနသာရုပ္ပန်”တိ. အထ ခေါ ရညော မာဂဓဿ သေနိယဿ ဗိမ္ဗိသာရဿ ဧတဒဟောသိ— “ဣဒံ ခေါ အမှာကံ ဝေဠုဝနံ ဥယျာနံ ဂါမတော နေဝ အတိဒူရေ န အစ္စာသန္နေ ဂမနာဂမနသမ္ပန္နံ အတ္ထိကာနံ အတ္ထိကာနံ မနုဿာနံ အဘိက္ကမနီယံ ဒိဝါ အပ္ပါကိဏ္ဏံ ရတ္တိံ အပ္ပသဒ္ဒံ အပ္ပနိဂ္ဃေါသံ ဝိဇနဝါတံ မနုဿရာဟဿေယျကံ ပဋိသလ္လာနသာရုပ္ပံ. ယန္နူနာဟံ ဝေဠုဝနံ ဥယျာနံ ဗုဒ္ဓပ္ပမုခဿ ဘိက္ခုသံဃဿ ဒဒေယျန်”တိ. အထ ခေါ ရာဇာ မာဂဓော သေနိယော ဗိမ္ဗိသာရော သောဝဏ္ဏမယံ ဘိင်္ကာရံ ဂဟေတွာ ဘဂဝတော ဩဏောဇေသိ— “ဧတာဟံ, ဘန္တေ, ဝေဠုဝနံ ဥယျာနံ ဗုဒ္ဓပ္ပမုခဿ ဘိက္ခုသံဃဿ ဒမ္မီ”တိ. ပဋိဂ္ဂဟေသိ ဘဂဝါ အာရာမံ. အထ ခေါ ဘဂဝါ ရာဇာနံ မာဂဓံ သေနိယံ ဗိမ္ဗိသာရံ ဓမ္မိယာ ကထာယ သန္ဒဿေတွာ သမာဒပေတွာ သမုတ္တေဇေတွာ သမ္ပဟံသေတွာ ဥဋ္ဌာယာသနာ ပက္ကာမိ. အထ ခေါ ဘဂဝါ ဧတသ္မိံ နိဒါနေ ဧတသ္မိံ ပကရဏေ ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ— “အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အာရာမန်”တိ.
ဗိမ္ဗိသာရသမာဂမကထာ နိဋ္ဌိတာ.