1.14 သာရိပုတ္တမောဂ္ဂလ္လာနပဗ္ဗဇ္ဇာကထာ
တေန ခေါ ပန သမယေန သဉ္စယော ပရိဗ္ဗာဇကော ရာဇဂဟေ ပဋိဝသတိ မဟတိယာ ပရိဗ္ဗာဇကပရိသာယ သဒ္ဓိံ အဍ္ဎတေယျေဟိ ပရိဗ္ဗာဇကသတေဟိ. တေန ခေါ ပန သမယေန သာရိပုတ္တမောဂ္ဂလ္လာနာ သဉ္စယေ ပရိဗ္ဗာဇကေ ဗြဟ္မစရိယံ စရန္တိ. တေဟိ ကတိကာ ကတာ ဟောတိ— “ယော ပဌမံ အမတံ အဓိဂစ္ဆတိ, သော ဣတရဿ အာရောစေတူ”တိ.
အထ ခေါ အာယသ္မာ အဿဇိ ပုဗ္ဗဏှသမယံ နိဝါသေတွာ ပတ္တစီဝရမာဒါယ ရာဇဂဟံ ပိဏ္ဍာယ ပါဝိသိ ပါသာဒိကေန အဘိက္ကန္တေန ပဋိက္ကန္တေန အာလောကိတေန ဝိလောကိတေန သမိဉ္ဇိတေန ပသာရိတေန, ဩက္ခိတ္တစက္ခု ဣရိယာပထသမ္ပန္နော. အဒ္ဒသာ ခေါ သာရိပုတ္တော ပရိဗ္ဗာဇကော အာယသ္မန္တံ အဿဇိံ ရာဇဂဟေ ပိဏ္ဍာယ စရန္တံ ပါသာဒိကေန အဘိက္ကန္တေန ပဋိက္ကန္တေန အာလောကိတေန ဝိလောကိတေန သမိဉ္ဇိတေန ပသာရိတေန ဩက္ခိတ္တစက္ခုံ ဣရိယာပထသမ္ပန္နံ. ဒိသွာနဿ ဧတဒဟောသိ— “ယေ ဝတ လောကေ အရဟန္တော ဝါ အရဟတ္တမဂ္ဂံ ဝါ သမာပန္နာ, အယံ တေသံ ဘိက္ခု အညတရော. ယန္နူနာဟံ ဣမံ ဘိက္ခုံ ဥပသင်္ကမိတွာ ပုစ္ဆေယျံ— ‘ကံသိ တွံ, အာဝုသော, ဥဒ္ဒိဿ ပဗ္ဗဇိတော, ကော ဝါ တေ သတ္ထာ, ကဿ ဝါ တွံ ဓမ္မံ ရောစေသီ’”တိ? အထ ခေါ သာရိပုတ္တဿ ပရိဗ္ဗာဇကဿ ဧတဒဟောသိ— “အကာလော ခေါ ဣမံ ဘိက္ခုံ ပုစ္ဆိတုံ, အန္တရဃရံ ပဝိဋ္ဌော ပိဏ္ဍာယ စရတိ. ယန္နူနာဟံ ဣမံ ဘိက္ခုံ ပိဋ္ဌိတော ပိဋ္ဌိတော အနုဗန္ဓေယျံ, အတ္ထိကေဟိ ဥပညာတံ မဂ္ဂန်”တိ. အထ ခေါ အာယသ္မာ အဿဇိ ရာဇဂဟေ ပိဏ္ဍာယ စရိတွာ ပိဏ္ဍပါတံ အာဒါယ ပဋိက္ကမိ. အထ ခေါ သာရိပုတ္တောပိ ပရိဗ္ဗာဇကော ယေနာယသ္မာ အဿဇိ တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ အာယသ္မတာ အဿဇိနာ သဒ္ဓိံ သမ္မောဒိ, သမ္မောဒနီယံ ကထံ သာရဏီယံ ဝီတိသာရေတွာ ဧကမန္တံ အဋ္ဌာသိ. ဧကမန္တံ ဌိတော ခေါ သာရိပုတ္တော ပရိဗ္ဗာဇကော အာယသ္မန္တံ အဿဇိံ ဧတဒဝေါစ— “ဝိပ္ပသန္နာနိ ခေါ တေ, အာဝုသော, ဣန္ဒြိယာနိ, ပရိသုဒ္ဓေါ ဆဝိဝဏ္ဏော ပရိယောဒါတော. ကံသိ တွံ, အာဝုသော, ဥဒ္ဒိဿ ပဗ္ဗဇိတော, ကော ဝါ တေ သတ္ထာ, ကဿ ဝါ တွံ ဓမ္မံ ရောစေသီ”တိ? “အတ္ထာဝုသော, မဟာသမဏော သကျပုတ္တော သကျကုလာ ပဗ္ဗဇိတော, တာဟံ ဘဂဝန္တံ ဥဒ္ဒိဿ ပဗ္ဗဇိတော, သော စ မေ ဘဂဝါ သတ္ထာ, တဿ စာဟံ ဘဂဝတော ဓမ္မံ ရောစေမီ”တိ. “ကိံဝါဒီ ပနာယသ္မတော သတ္ထာ, ကိမက္ခာယီ”တိ? “အဟံ ခေါ, အာဝုသော, နဝေါ အစိရပဗ္ဗဇိတော, အဓုနာဂတော ဣမံ ဓမ္မဝိနယံ, န တာဟံ သက္ကောမိ ဝိတ္ထာရေန ဓမ္မံ ဒေသေတုံ, အပိ စ တေ သံခိတ္တေန အတ္ထံ ဝက္ခာမီ”တိ. အထ ခေါ သာရိပုတ္တော ပရိဗ္ဗာဇကော အာယသ္မန္တံ အဿဇိံ ဧတဒဝေါစ— “ဟောတု, အာဝုသော—
အပ္ပံ ဝါ ဗဟုံ ဝါ ဘာသဿု,
အတ္ထံယေဝ မေ ဗြူဟိ;
အတ္ထေနေဝ မေ အတ္ထော,
ကိံ ကာဟသိ ဗျဉ္ဇနံ ဗဟုန်”တိ.
အထ ခေါ အာယသ္မာ အဿဇိ သာရိပုတ္တဿ ပရိဗ္ဗာဇကဿ ဣမံ ဓမ္မပရိယာယံ အဘာသိ—
“ယေ ဓမ္မာ ဟေတုပ္ပဘဝါ,
တေသံ ဟေတုံ တထာဂတော အာဟ;
တေသဉ္စ ယော နိရောဓော,
ဧဝံဝါဒီ မဟာသမဏော”တိ.
အထ ခေါ သာရိပုတ္တဿ ပရိဗ္ဗာဇကဿ ဣမံ ဓမ္မပရိယာယံ သုတွာ ဝိရဇံ ဝီတမလံ ဓမ္မစက္ခုံ ဥဒပါဒိ— “ယံ ကိဉ္စိ သမုဒယဓမ္မံ သဗ္ဗံ တံ နိရောဓဓမ္မန်”တိ.
“ဧသေဝ ဓမ္မော ယဒိ တာဝဒေဝ,
ပစ္စဗျတ္ထ ပဒမသောကံ;
အဒိဋ္ဌံ အဗ္ဘတီတံ,
ဗဟုကေဟိ ကပ္ပနဟုတေဟီ”တိ.
အထ ခေါ သာရိပုတ္တော ပရိဗ္ဗာဇကော ယေန မောဂ္ဂလ္လာနော ပရိဗ္ဗာဇကော တေနုပသင်္ကမိ. အဒ္ဒသာ ခေါ မောဂ္ဂလ္လာနော ပရိဗ္ဗာဇကော သာရိပုတ္တံ ပရိဗ္ဗာဇကံ ဒူရတောဝ အာဂစ္ဆန္တံ, ဒိသွာန သာရိပုတ္တံ ပရိဗ္ဗာဇကံ ဧတဒဝေါစ— “ဝိပ္ပသန္နာနိ ခေါ တေ, အာဝုသော, ဣန္ဒြိယာနိ, ပရိသုဒ္ဓေါ ဆဝိဝဏ္ဏော ပရိယောဒါတော. ကစ္စိ နော တွံ, အာဝုသော, အမတံ အဓိဂတော”တိ? “အာမာဝုသော, အမတံ အဓိဂတော”တိ. “ယထာကထံ ပန တွံ, အာဝုသော, အမတံ အဓိဂတော”တိ? “ဣဓာဟံ, အာဝုသော, အဒ္ဒသံ အဿဇိံ ဘိက္ခုံ ရာဇဂဟေ ပိဏ္ဍာယ စရန္တံ ပါသာဒိကေန အဘိက္ကန္တေန ပဋိက္ကန္တေန အာလောကိတေန ဝိလောကိတေန သမိဉ္ဇိတေန ပသာရိတေန ဩက္ခိတ္တစက္ခုံ ဣရိယာပထသမ္ပန္နံ. ဒိသွာန မေ ဧတဒဟောသိ— ‘ယေ ဝတ လောကေ အရဟန္တော ဝါ အရဟတ္တမဂ္ဂံ ဝါ သမာပန္နာ, အယံ တေသံ ဘိက္ခု အညတရော. ယန္နူနာဟံ ဣမံ ဘိက္ခုံ ဥပသင်္ကမိတွာ ပုစ္ဆေယျံ— ကံသိ တွံ, အာဝုသော, ဥဒ္ဒိဿ ပဗ္ဗဇိတော, ကော ဝါ တေ သတ္ထာ, ကဿ ဝါ တွံ ဓမ္မံ ရောစေသီ’တိ. တဿ မယှံ, အာဝုသော, ဧတဒဟောသိ— ‘အကာလော ခေါ ဣမံ ဘိက္ခုံ ပုစ္ဆိတုံ အန္တရဃရံ ပဝိဋ္ဌော ပိဏ္ဍာယ စရတိ, ယန္နူနာဟံ ဣမံ ဘိက္ခုံ ပိဋ္ဌိတော ပိဋ္ဌိတော အနုဗန္ဓေယျံ အတ္ထိကေဟိ ဥပညာတံ မဂ္ဂန်’တိ. အထ ခေါ, အာဝုသော, အဿဇိ ဘိက္ခု ရာဇဂဟေ ပိဏ္ဍာယ စရိတွာ ပိဏ္ဍပါတံ အာဒါယ ပဋိက္ကမိ. အထ ခွါဟံ, အာဝုသော, ယေန အဿဇိ ဘိက္ခု တေနုပသင်္ကမိံ, ဥပသင်္ကမိတွာ အဿဇိနာ ဘိက္ခုနာ သဒ္ဓိံ သမ္မောဒိံ, သမ္မောဒနီယံ ကထံ သာရဏီယံ ဝီတိသာရေတွာ ဧကမန္တံ အဋ္ဌာသိံ. ဧကမန္တံ ဌိတော ခေါ အဟံ, အာဝုသော, အဿဇိံ ဘိက္ခုံ ဧတဒဝေါစံ— ‘ဝိပ္ပသန္နာနိ ခေါ တေ, အာဝုသော, ဣန္ဒြိယာနိ, ပရိသုဒ္ဓေါ ဆဝိဝဏ္ဏော ပရိယောဒါတော. ကံသိ တွံ, အာဝုသော, ဥဒ္ဒိဿ ပဗ္ဗဇိတော, ကော ဝါ တေ သတ္ထာ, ကဿ ဝါ တွံ ဓမ္မံ ရောစေသီ’တိ? ‘အတ္ထာဝုသော, မဟာသမဏော သကျပုတ္တော သကျကုလာ ပဗ္ဗဇိတော, တာဟံ ဘဂဝန္တံ ဥဒ္ဒိဿ ပဗ္ဗဇိတော, သော စ မေ ဘဂဝါ သတ္ထာ, တဿ စာဟံ ဘဂဝတော ဓမ္မံ ရောစေမီ’တိ. ‘ကိံဝါဒီ ပနာယသ္မတော သတ္ထာ ကိမက္ခာယီ’တိ. ‘အဟံ ခေါ, အာဝုသော, နဝေါ အစိရပဗ္ဗဇိတော အဓုနာဂတော ဣမံ ဓမ္မဝိနယံ, န တာဟံ သက္ကောမိ ဝိတ္ထာရေန ဓမ္မံ ဒေသေတုံ, အပိ စ တေ သံခိတ္တေန အတ္ထံ ဝက္ခာမီ’တိ. အထ ခွါဟံ, အာဝုသော, အဿဇိံ ဘိက္ခုံ ဧတဒဝေါစံ— ‘ဟောတု, အာဝုသော,
အပ္ပံ ဝါ ဗဟုံ ဝါ ဘာသဿု,
အတ္ထံယေဝ မေ ဗြူဟိ;
အတ္ထေနေဝ မေ အတ္ထော,
ကိံ ကာဟသိ ဗျဉ္ဇနံ ဗဟုန်’တိ.
အထ ခေါ, အာဝုသော, အဿဇိ ဘိက္ခု ဣမံ ဓမ္မပရိယာယံ အဘာသိ—
‘ယေ ဓမ္မာ ဟေတုပ္ပဘဝါ,
တေသံ ဟေတုံ တထာဂတော အာဟ;
တေသဉ္စ ယော နိရောဓော,
ဧဝံဝါဒီ မဟာသမဏော’”တိ.
အထ ခေါ မောဂ္ဂလ္လာနဿ ပရိဗ္ဗာဇကဿ ဣမံ ဓမ္မပရိယာယံ သုတွာ ဝိရဇံ ဝီတမလံ ဓမ္မစက္ခုံ ဥဒပါဒိ— “ယံ ကိဉ္စိ သမုဒယဓမ္မံ သဗ္ဗံ တံ နိရောဓဓမ္မန္တိ.
ဧသေဝ ဓမ္မော ယဒိ တာဝဒေဝ,
ပစ္စဗျတ္ထ ပဒမသောကံ;
အဒိဋ္ဌံ အဗ္ဘတီတံ,
ဗဟုကေဟိ ကပ္ပနဟုတေဟီ”တိ.
အထ ခေါ မောဂ္ဂလ္လာနော ပရိဗ္ဗာဇကော သာရိပုတ္တံ ပရိဗ္ဗာဇကံ ဧတဒဝေါစ— “ဂစ္ဆာမ မယံ, အာဝုသော, ဘဂဝတော သန္တိကေ, သော နော ဘဂဝါ သတ္ထာ”တိ. “ဣမာနိ ခေါ, အာဝုသော, အဍ္ဎတေယျာနိ ပရိဗ္ဗာဇကသတာနိ အမှေ နိဿာယ အမှေ သမ္ပဿန္တာ ဣဓ ဝိဟရန္တိ, တေပိ တာဝ အပလောကေမ. ယထာ တေ မညိဿန္တိ, တထာ တေ ကရိဿန္တီ”တိ. အထ ခေါ သာရိပုတ္တမောဂ္ဂလ္လာနာ ယေန တေ ပရိဗ္ဗာဇကာ တေနုပသင်္ကမိံသု, ဥပသင်္ကမိတွာ တေ ပရိဗ္ဗာဇကေ ဧတဒဝေါစုံ— “ဂစ္ဆာမ မယံ, အာဝုသော, ဘဂဝတော သန္တိကေ, သော နော ဘဂဝါ သတ္ထာ”တိ. “မယံ အာယသ္မန္တေ နိဿာယ အာယသ္မန္တေ သမ္ပဿန္တာ ဣဓ ဝိဟရာမ, သစေ အာယသ္မန္တာ မဟာသမဏေ ဗြဟ္မစရိယံ စရိဿန္တိ, သဗ္ဗေဝ မယံ မဟာသမဏေ ဗြဟ္မစရိယံ စရိဿာမာ”တိ.
အထ ခေါ သာရိပုတ္တမောဂ္ဂလ္လာနာ ယေန သဉ္စယော ပရိဗ္ဗာဇကော တေနုပသင်္ကမိံသု, ဥပသင်္ကမိတွာ သဉ္စယံ ပရိဗ္ဗာဇကံ ဧတဒဝေါစုံ— “ဂစ္ဆာမ မယံ, အာဝုသော, ဘဂဝတော သန္တိကေ, သော နော ဘဂဝါ သတ္ထာ”တိ. “အလံ, အာဝုသော, မာ အဂမိတ္ထ, သဗ္ဗေဝ တယော ဣမံ ဂဏံ ပရိဟရိဿာမာ”တိ. ဒုတိယမ္ပိ ခေါ …ပေ… တတိယမ္ပိ ခေါ သာရိပုတ္တမောဂ္ဂလ္လာနာ သဉ္စယံ ပရိဗ္ဗာဇကံ ဧတဒဝေါစုံ— “ဂစ္ဆာမ မယံ, အာဝုသော, ဘဂဝတော သန္တိကေ, သော နော ဘဂဝါ သတ္ထာ”တိ. “အလံ, အာဝုသော, မာ အဂမိတ္ထ, သဗ္ဗေဝ တယော ဣမံ ဂဏံ ပရိဟရိဿာမာ”တိ. အထ ခေါ သာရိပုတ္တမောဂ္ဂလ္လာနာ တာနိ အဍ္ဎတေယျာနိ ပရိဗ္ဗာဇကသတာနိ အာဒါယ ယေန ဝေဠုဝနံ တေနုပသင်္ကမိံသု. သဉ္စယဿ ပန ပရိဗ္ဗာဇကဿ တတ္ထေဝ ဥဏှံ လောဟိတံ မုခတော ဥဂ္ဂဉ္ဆိ.
အဒ္ဒသာ ခေါ ဘဂဝါ သာရိပုတ္တမောဂ္ဂလ္လာနေ ဒူရတောဝ အာဂစ္ဆန္တေ, ဒိသွာန ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ— “ဧတေ, ဘိက္ခဝေ, ဒွေ သဟာယကာ အာဂစ္ဆန္တိ, ကောလိတော ဥပတိဿော စ. ဧတံ မေ သာဝကယုဂံ ဘဝိဿတိ အဂ္ဂံ ဘဒ္ဒယုဂန်”တိ.
ဂမ္ဘီရေ ဉာဏဝိသယေ,
အနုတ္တရေ ဥပဓိသင်္ခယေ;
ဝိမုတ္တေ အပ္ပတ္တေ ဝေဠုဝနံ,
အထ နေ သတ္ထာ ဗျာကာသိ.
“ဧတေ ဒွေ သဟာယကာ,
အာဂစ္ဆန္တိ ကောလိတော ဥပတိဿော စ;
ဧတံ မေ သာဝကယုဂံ,
ဘဝိဿတိ အဂ္ဂံ ဘဒ္ဒယုဂန်”တိ.
အထ ခေါ သာရိပုတ္တမောဂ္ဂလ္လာနာ ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမိံသု, ဥပသင်္ကမိတွာ ဘဂဝတော ပါဒေသု သိရသာ နိပတိတွာ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစုံ— “လဘေယျာမ မယံ, ဘန္တေ, ဘဂဝတော သန္တိကေ ပဗ္ဗဇ္ဇံ, လဘေယျာမ ဥပသမ္ပဒန်”တိ. “ဧထ ဘိက္ခဝေါ”တိ ဘဂဝါ အဝေါစ— “သွာက္ခာတော ဓမ္မော, စရထ ဗြဟ္မစရိယံ သမ္မာ ဒုက္ခဿ အန္တကိရိယာယာ”တိ. သာဝ တေသံ အာယသ္မန္တာနံ ဥပသမ္ပဒါ အဟောသိ.