2.3.4 กามกถา
๐ ปญฺเจวายตนา กามาติ? อามนฺตา. นนุ อตฺถิ ตปฺปฏิสํยุตฺโต ฉนฺโทติ? อามนฺตา. หญฺจิ อตฺถิ ตปฺปฏิสํยุตฺโต ฉนฺโท, โน จ วต เร วตฺตพฺเพ— “ปญฺเจวายตนา กามา”ติ. นนุ อตฺถิ ตปฺปฏิสํยุตฺโต ราโค ตปฺปฏิสํยุตฺโต ฉนฺโท ตปฺปฏิสํยุตฺโต ฉนฺทราโค ตปฺปฏิสํยุตฺโต สงฺกปฺโป ตปฺปฏิสํยุตฺโต ราโค ตปฺปฏิสํยุตฺโต สงฺกปฺปราโค ตปฺปฏิสํยุตฺตา ปีติ ตปฺปฏิสํยุตฺตํ โสมนสฺสํ ตปฺปฏิสํยุตฺตํ ปีติโสมนสฺสนฺติ? อามนฺตา. หญฺจิ อตฺถิ ตปฺปฏิสํยุตฺตํ ปีติโสมนสฺสํ, โน จ วต เร วตฺตพฺเพ— “ปญฺเจวายตนา กามา”ติ.
× น วตฺตพฺพํ— “ปญฺเจวายตนา กามา”ติ? อามนฺตา. นนุ วุตฺตํ ภควตา— “ปญฺจิเม, ภิกฺขเว, กามคุณา. กตเม ปญฺจ? จกฺขุวิญฺเญยฺยา รูปา …เป… กายวิญฺเญยฺยา โผฏฺฐพฺพา อิฏฺฐา กนฺตา มนาปา ปิยรูปา กามูปสํหิตา รชนียา— อิเม โข, ภิกฺขเว, ปญฺจ กามคุณา”ติ. อตฺเถว สุตฺตนฺโตติ? อามนฺตา. เตน หิ ปญฺเจวายตนา กามาติ.
๐ ปญฺเจวายตนา กามาติ? อามนฺตา. นนุ วุตฺตํ ภควตา— “ปญฺจิเม, ภิกฺขเว, กามคุณา. กตเม ปญฺจ? จกฺขุวิญฺเญยฺยา รูปา …เป… กายวิญฺเญยฺยา โผฏฺฐพฺพา อิฏฺฐา กนฺตา มนาปา ปิยรูปา กามูปสํหิตา รชนียา— อิเม โข, ภิกฺขเว, ปญฺจ กามคุณา. อปิ จ, ภิกฺขเว, เนเต กามา กามคุณา นาเมเต อริยสฺส วินเย วุจฺจนฺ”ติ—
“สงฺกปฺปราโค ปุริสสฺส กาโม,
น เต กามา ยานิ จิตฺรานิ โลเก;
สงฺกปฺปราโค ปุริสสฺส กาโม,
ติฏฺฐนฺติ จิตฺรานิ ตเถว โลเก;
อเถตฺถ ธีรา วินยนฺติ ฉนฺทนฺ”ติ.
อตฺเถว สุตฺตนฺโตติ? อามนฺตา. เตน หิ น วตฺตพฺพํ— “ปญฺเจวายตนา กามา”ติ.
กามกถา นิฏฺฐิตา.