4.3.10 มหาปเทสสุตฺต
เอกํ สมยํ ภควา โภคนคเร วิหรติ อานนฺทเจติเย. ตตฺร โข ภควา ภิกฺขู อามนฺเตสิ— “ภิกฺขโว”ติ. “ภทนฺเต”ติ เต ภิกฺขู ภควโต ปจฺจโสฺสสุํ. ภควา เอตทโวจ— “จตฺตาโรเม, ภิกฺขเว, มหาปเทเส เทเสสฺสามิ, ตํ สุณาถ, สาธุกํ มนสิ กโรถ, ภาสิสฺสามี”ติ. “เอวํ, ภนฺเต”ติ โข เต ภิกฺขู ภควโต ปจฺจโสฺสสุํ. ภควา เอตทโวจ—
“กตเม, ภิกฺขเว, จตฺตาโร มหาปเทสา? อิธ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ เอวํ วเทยฺย— ‘สมฺมุขา เมตํ, อาวุโส, ภควโต สุตํ สมฺมุขา ปฏิคฺคหิตํ— อยํ ธมฺโม, อยํ วินโย, อิทํ สตฺถุสาสนนฺ’ติ. ตสฺส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ภาสิตํ เนว อภินนฺทิตพฺพํ นปฺปฏิกฺโกสิตพฺพํ. อนภินนฺทิตฺวา อปฺปฏิกฺโกสิตฺวา ตานิ ปทพฺยญฺชนานิ สาธุกํ อุคฺคเหตฺวา สุตฺเต โอตาเรตพฺพานิ, วินเย สนฺทเสฺสตพฺพานิ. ตานิ เจ สุตฺเต โอตาริยมานานิ วินเย สนฺทสฺสิยมานานิ น เจว สุตฺเต โอตรนฺติ น วินเย สนฺทิสฺสนฺติ, นิฏฺฐเมตฺถ คนฺตพฺพํ— ‘อทฺธา อิทํ น เจว ตสฺส ภควโต วจนํ อรหโต สมฺมาสมฺพุทฺธสฺส; อิมสฺส จ ภิกฺขุโน ทุคฺคหิตนฺ’ติ. อิติ เหตํ, ภิกฺขเว, ฉฑฺเฑยฺยาถ.
อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ เอวํ วเทยฺย— ‘สมฺมุขา เมตํ, อาวุโส, ภควโต สุตํ สมฺมุขา ปฏิคฺคหิตํ— อยํ ธมฺโม, อยํ วินโย, อิทํ สตฺถุสาสนนฺ’ติ. ตสฺส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ภาสิตํ เนว อภินนฺทิตพฺพํ นปฺปฏิกฺโกสิตพฺพํ. อนภินนฺทิตฺวา อปฺปฏิกฺโกสิตฺวา ตานิ ปทพฺยญฺชนานิ สาธุกํ อุคฺคเหตฺวา สุตฺเต โอตาเรตพฺพานิ, วินเย สนฺทเสฺสตพฺพานิ. ตานิ เจ สุตฺเต โอตาริยมานานิ วินเย สนฺทสฺสิยมานานิ สุตฺเต เจว โอตรนฺติ วินเย จ สนฺทิสฺสนฺติ, นิฏฺฐเมตฺถ คนฺตพฺพํ— ‘อทฺธา อิทํ ตสฺส ภควโต วจนํ อรหโต สมฺมาสมฺพุทฺธสฺส; อิมสฺส จ ภิกฺขุโน สุคฺคหิตนฺ’ติ. อิทํ, ภิกฺขเว, ปฐมํ มหาปเทสํ ธาเรยฺยาถ.
อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ เอวํ วเทยฺย— ‘อสุกสฺมิํ นาม อาวาเส สํโฆ วิหรติ สเถโร สปาโมกฺโข. ตสฺส เม สํฆสฺส สมฺมุขา สุตํ สมฺมุขา ปฏิคฺคหิตํ— อยํ ธมฺโม, อยํ วินโย, อิทํ สตฺถุสาสนนฺ’ติ. ตสฺส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ภาสิตํ เนว อภินนฺทิตพฺพํ นปฺปฏิกฺโกสิตพฺพํ. อนภินนฺทิตฺวา อปฺปฏิกฺโกสิตฺวา ตานิ ปทพฺยญฺชนานิ สาธุกํ อุคฺคเหตฺวา สุตฺเต โอตาเรตพฺพานิ, วินเย สนฺทเสฺสตพฺพานิ. ตานิ เจ สุตฺเต โอตาริยมานานิ วินเย สนฺทสฺสิยมานานิ น เจว สุตฺเต โอตรนฺติ น วินเย สนฺทิสฺสนฺติ, นิฏฺฐเมตฺถ คนฺตพฺพํ— ‘อทฺธา อิทํ น เจว ตสฺส ภควโต วจนํ อรหโต สมฺมาสมฺพุทฺธสฺส; ตสฺส จ สํฆสฺส ทุคฺคหิตนฺ’ติ. อิติ เหตํ, ภิกฺขเว, ฉฑฺเฑยฺยาถ.
อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ เอวํ วเทยฺย— ‘อสุกสฺมิํ นาม อาวาเส สํโฆ วิหรติ สเถโร สปาโมกฺโข. ตสฺส เม สํฆสฺส สมฺมุขา สุตํ สมฺมุขา ปฏิคฺคหิตํ— อยํ ธมฺโม, อยํ วินโย, อิทํ สตฺถุสาสนนฺ’ติ. ตสฺส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ภาสิตํ เนว อภินนฺทิตพฺพํ นปฺปฏิกฺโกสิตพฺพํ. อนภินนฺทิตฺวา อปฺปฏิกฺโกสิตฺวา ตานิ ปทพฺยญฺชนานิ สาธุกํ อุคฺคเหตฺวา สุตฺเต โอตาเรตพฺพานิ, วินเย สนฺทเสฺสตพฺพานิ. ตานิ เจ สุตฺเต โอตาริยมานานิ, วินเย สนฺทสฺสิยมานานิ สุตฺเต เจว โอตรนฺติ วินเย จ สนฺทิสฺสนฺติ, นิฏฺฐเมตฺถ คนฺตพฺพํ— ‘อทฺธา อิทํ ตสฺส ภควโต วจนํ อรหโต สมฺมาสมฺพุทฺธสฺส; ตสฺส จ สํฆสฺส สุคฺคหิตนฺ’ติ. อิทํ, ภิกฺขเว, ทุติยํ มหาปเทสํ ธาเรยฺยาถ.
อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ เอวํ วเทยฺย— ‘อสุกสฺมิํ นาม อาวาเส สมฺพหุลา เถรา ภิกฺขู วิหรนฺติ พหุสฺสุตา อาคตาคมา ธมฺมธรา วินยธรา มาติกาธรา. เตสํ เม เถรานํ สมฺมุขา สุตํ สมฺมุขา ปฏิคฺคหิตํ— อยํ ธมฺโม, อยํ วินโย, อิทํ สตฺถุสาสนนฺ’ติ. ตสฺส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ภาสิตํ เนว อภินนฺทิตพฺพํ นปฺปฏิกฺโกสิตพฺพํ. อนภินนฺทิตฺวา อปฺปฏิกฺโกสิตฺวา ตานิ ปทพฺยญฺชนานิ สาธุกํ อุคฺคเหตฺวา สุตฺเต โอตาเรตพฺพานิ, วินเย สนฺทเสฺสตพฺพานิ. ตานิ เจ สุตฺเต โอตาริยมานานิ วินเย สนฺทสฺสิยมานานิ น เจว สุตฺเต โอตรนฺติ น วินเย สนฺทิสฺสนฺติ, นิฏฺฐเมตฺถ คนฺตพฺพํ— ‘อทฺธา อิทํ น เจว ตสฺส ภควโต วจนํ อรหโต สมฺมาสมฺพุทฺธสฺส; เตสญฺจ เถรานํ ทุคฺคหิตนฺ’ติ. อิติ เหตํ, ภิกฺขเว, ฉฑฺเฑยฺยาถ.
อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ เอวํ วเทยฺย— ‘อสุกสฺมิํ นาม อาวาเส สมฺพหุลา เถรา ภิกฺขู วิหรนฺติ พหุสฺสุตา อาคตาคมา ธมฺมธรา วินยธรา มาติกาธรา. เตสํ เม เถรานํ สมฺมุขา สุตํ สมฺมุขา ปฏิคฺคหิตํ— อยํ ธมฺโม, อยํ วินโย, อิทํ สตฺถุสาสนนฺ’ติ. ตสฺส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ภาสิตํ เนว อภินนฺทิตพฺพํ นปฺปฏิกฺโกสิตพฺพํ. อนภินนฺทิตฺวา อปฺปฏิกฺโกสิตฺวา ตานิ ปทพฺยญฺชนานิ สาธุกํ อุคฺคเหตฺวา สุตฺเต โอตาเรตพฺพานิ, วินเย สนฺทเสฺสตพฺพานิ. ตานิ เจ สุตฺเต โอตาริยมานานิ วินเย สนฺทสฺสิยมานานิ สุตฺเต เจว โอตรนฺติ วินเย จ สนฺทิสฺสนฺติ, นิฏฺฐเมตฺถ คนฺตพฺพํ— ‘อทฺธา อิทํ ตสฺส ภควโต วจนํ อรหโต สมฺมาสมฺพุทฺธสฺส; เตสญฺจ เถรานํ สุคฺคหิตนฺ’ติ. อิทํ, ภิกฺขเว, ตติยํ มหาปเทสํ ธาเรยฺยาถ.
อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ เอวํ วเทยฺย— ‘อสุกสฺมิํ นาม อาวาเส เอโก เถโร ภิกฺขุ วิหรติ พหุสฺสุโต อาคตาคโม ธมฺมธโร วินยธโร มาติกาธโร. ตสฺส เม เถรสฺส สมฺมุขา สุตํ สมฺมุขา ปฏิคฺคหิตํ— อยํ ธมฺโม, อยํ วินโย, อิทํ สตฺถุสาสนนฺ’ติ. ตสฺส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ภาสิตํ เนว อภินนฺทิตพฺพํ นปฺปฏิกฺโกสิตพฺพํ. อนภินนฺทิตฺวา อปฺปฏิกฺโกสิตฺวา ตานิ ปทพฺยญฺชนานิ สาธุกํ อุคฺคเหตฺวา สุตฺเต โอตาเรตพฺพานิ, วินเย สนฺทเสฺสตพฺพานิ. ตานิ เจ สุตฺเต โอตาริยมานานิ วินเย สนฺทสฺสิยมานานิ น เจว สุตฺเต โอตรนฺติ น วินเย สนฺทิสฺสนฺติ, นิฏฺฐเมตฺถ คนฺตพฺพํ— ‘อทฺธา อิทํ น เจว ตสฺส ภควโต วจนํ อรหโต สมฺมาสมฺพุทฺธสฺส; ตสฺส จ เถรสฺส ทุคฺคหิตนฺ’ติ. อิติ เหตํ, ภิกฺขเว, ฉฑฺเฑยฺยาถ.
อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ เอวํ วเทยฺย— ‘อสุกสฺมิํ นาม อาวาเส เอโก เถโร ภิกฺขุ วิหรติ พหุสฺสุโต อาคตาคโม ธมฺมธโร วินยธโร มาติกาธโร. ตสฺส เม เถรสฺส สมฺมุขา สุตํ สมฺมุขา ปฏิคฺคหิตํ— อยํ ธมฺโม, อยํ วินโย, อิทํ สตฺถุสาสนนฺ’ติ. ตสฺส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ภาสิตํ เนว อภินนฺทิตพฺพํ นปฺปฏิกฺโกสิตพฺพํ. อนภินนฺทิตฺวา อปฺปฏิกฺโกสิตฺวา ตานิ ปทพฺยญฺชนานิ สาธุกํ อุคฺคเหตฺวา สุตฺเต โอตาเรตพฺพานิ, วินเย สนฺทเสฺสตพฺพานิ. ตานิ เจ สุตฺเต โอตาริยมานานิ วินเย สนฺทสฺสิยมานานิ สุตฺเต เจว โอตรนฺติ วินเย จ สนฺทิสฺสนฺติ, นิฏฺฐเมตฺถ คนฺตพฺพํ— ‘อทฺธา อิทํ ตสฺส ภควโต วจนํ อรหโต สมฺมาสมฺพุทฺธสฺส; ตสฺส จ เถรสฺส สุคฺคหิตนฺ’ติ. อิทํ, ภิกฺขเว, จตุตฺถํ มหาปเทสํ ธาเรยฺยาถ. อิเม โข, ภิกฺขเว, จตฺตาโร มหาปเทสา”ติ.
ทสมํ.
สญฺเจตนิยวคฺโค ตติโย.
ตสฺสุทฺทานํ
เจตนา วิภตฺติ โกฏฺฐิโก,
อานนฺโท อุปวาณปญฺจมํ;
อายาจน ราหุล ชมฺพาลี,
นิพฺพานํ มหาปเทเสนาติ.