4.3.8 ชมฺพาลีสุตฺต
“จตฺตาโรเม, ภิกฺขเว, ปุคฺคลา สนฺโต สํวิชฺชมานา โลกสฺมิํ. กตเม จตฺตาโร? อิธ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ อญฺญตรํ สนฺตํ เจโตวิมุตฺติํ อุปสมฺปชฺช วิหรติ. โส สกฺกายนิโรธํ มนสิ กโรติ. ตสฺส สกฺกายนิโรธํ มนสิ กโรโต สกฺกายนิโรเธ จิตฺตํ น ปกฺขนฺทติ นปฺปสีทติ น สนฺติฏฺฐติ นาธิมุจฺจติ. ตสฺส โข เอวํ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน น สกฺกายนิโรโธ ปาฏิกงฺโข. เสยฺยถาปิ, ภิกฺขเว, ปุริโส เลปคเตน หตฺเถน สาขํ คเณฺหยฺย, ตสฺส โส หตฺโถ สชฺเชยฺยปิ คเณฺหยฺยปิ พชฺเฌยฺยปิ; เอวเมวํ โข, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ อญฺญตรํ สนฺตํ เจโตวิมุตฺติํ อุปสมฺปชฺช วิหรติ. โส สกฺกายนิโรธํ มนสิ กโรติ. ตสฺส สกฺกายนิโรธํ มนสิ กโรโต สกฺกายนิโรเธ จิตฺตํ น ปกฺขนฺทติ นปฺปสีทติ น สนฺติฏฺฐติ นาธิมุจฺจติ. ตสฺส โข เอวํ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน น สกฺกายนิโรโธ ปาฏิกงฺโข.
อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ อญฺญตรํ สนฺตํ เจโตวิมุตฺติํ อุปสมฺปชฺช วิหรติ. โส สกฺกายนิโรธํ มนสิ กโรติ. ตสฺส สกฺกายนิโรธํ มนสิ กโรโต สกฺกายนิโรเธ จิตฺตํ ปกฺขนฺทติ ปสีทติ สนฺติฏฺฐติ อธิมุจฺจติ. ตสฺส โข เอวํ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน สกฺกายนิโรโธ ปาฏิกงฺโข. เสยฺยถาปิ, ภิกฺขเว, ปุริโส สุทฺเธน หตฺเถน สาขํ คเณฺหยฺย, ตสฺส โส หตฺโถ เนว สชฺเชยฺย น คเณฺหยฺย น พชฺเฌยฺย; เอวเมวํ โข, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ อญฺญตรํ สนฺตํ เจโตวิมุตฺติํ อุปสมฺปชฺช วิหรติ. โส สกฺกายนิโรธํ มนสิ กโรติ. ตสฺส สกฺกายนิโรธํ มนสิ กโรโต สกฺกายนิโรเธ จิตฺตํ ปกฺขนฺทติ ปสีทติ สนฺติฏฺฐติ อธิมุจฺจติ. ตสฺส โข เอวํ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน สกฺกายนิโรโธ ปาฏิกงฺโข.
อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ อญฺญตรํ สนฺตํ เจโตวิมุตฺติํ อุปสมฺปชฺช วิหรติ. โส อวิชฺชาปฺปเภทํ มนสิ กโรติ. ตสฺส อวิชฺชาปฺปเภทํ มนสิ กโรโต อวิชฺชาปฺปเภเท จิตฺตํ น ปกฺขนฺทติ นปฺปสีทติ น สนฺติฏฺฐติ นาธิมุจฺจติ. ตสฺส โข เอวํ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน น อวิชฺชาปฺปเภโท ปาฏิกงฺโข. เสยฺยถาปิ, ภิกฺขเว, ชมฺพาลี อเนกวสฺสคณิกา. ตสฺสา ปุริโส ยานิ เจว อายมุขานิ ตานิ ปิทเหยฺย, ยานิ จ อปายมุขานิ ตานิ วิวเรยฺย, เทโว จ น สมฺมา ธารํ อนุปฺปเวจฺเฉยฺย. เอวญฺหิ ตสฺสา, ภิกฺขเว, ชมฺพาลิยา น อาฬิปฺปเภโท ปาฏิกงฺโข. เอวเมวํ โข, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ อญฺญตรํ สนฺตํ เจโตวิมุตฺติํ อุปสมฺปชฺช วิหรติ. โส อวิชฺชาปฺปเภทํ มนสิ กโรติ. ตสฺส อวิชฺชาปฺปเภทํ มนสิ กโรโต อวิชฺชาปฺปเภเท จิตฺตํ น ปกฺขนฺทติ นปฺปสีทติ น สนฺติฏฺฐติ นาธิมุจฺจติ. ตสฺส โข เอวํ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน น อวิชฺชาปฺปเภโท ปาฏิกงฺโข.
อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ อญฺญตรํ สนฺตํ เจโตวิมุตฺติํ อุปสมฺปชฺช วิหรติ. โส อวิชฺชาปฺปเภทํ มนสิ กโรติ. ตสฺส อวิชฺชาปฺปเภทํ มนสิ กโรโต อวิชฺชาปฺปเภเท จิตฺตํ ปกฺขนฺทติ ปสีทติ สนฺติฏฺฐติ อธิมุจฺจติ. ตสฺส โข เอวํ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน อวิชฺชาปฺปเภโท ปาฏิกงฺโข. เสยฺยถาปิ, ภิกฺขเว, ชมฺพาลี อเนกวสฺสคณิกา. ตสฺสา ปุริโส ยานิ เจว อายมุขานิ ตานิ วิวเรยฺย, ยานิ จ อปายมุขานิ ตานิ ปิทเหยฺย, เทโว จ สมฺมา ธารํ อนุปฺปเวจฺเฉยฺย. เอวญฺหิ ตสฺสา, ภิกฺขเว, ชมฺพาลิยา อาฬิปฺปเภโท ปาฏิกงฺโข. เอวเมวํ โข, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ อญฺญตรํ สนฺตํ เจโตวิมุตฺติํ อุปสมฺปชฺช วิหรติ. โส อวิชฺชาปฺปเภทํ มนสิ กโรติ. ตสฺส อวิชฺชาปฺปเภทํ มนสิ กโรโต อวิชฺชาปฺปเภเท จิตฺตํ ปกฺขนฺทติ ปสีทติ สนฺติฏฺฐติ อธิมุจฺจติ. ตสฺส โข เอวํ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน อวิชฺชาปฺปเภโท ปาฏิกงฺโข. อิเม โข, ภิกฺขเว, จตฺตาโร ปุคฺคลา สนฺโต สํวิชฺชมานา โลกสฺมินฺ”ติ.
อฏฺฐมํ.