8.1 ปญฺจสิขคีตคาถา
เอกมนฺตํ ฐิโต โข ปญฺจสิโข คนฺธพฺพเทวปุตฺโต เพลุวปณฺฑุวีณํ อสฺสาเวสิ, อิมา จ คาถา อภาสิ พุทฺธูปสญฺหิตา ธมฺมูปสญฺหิตา สํฆูปสญฺหิตา อรหนฺตูปสญฺหิตา กามูปสญฺหิตา—
“วนฺเท เต ปิตรํ ภทฺเท,
ติมฺพรุํ สูริยวจฺฉเส;
เยน ชาตาสิ กลฺยาณี,
อานนฺทชนนี มม.
วาโตว เสทตํ กนฺโต,
ปานียํว ปิปาสโต;
องฺคีรสิ ปิยาเมสิ,
ธมฺโม อรหตามิว.
อาตุรเสฺสว เภสชฺชํ,
โภชนํว ชิฆจฺฉโต;
ปรินิพฺพาปย มํ ภทฺเท,
ชลนฺตมิว วารินา.
สีโตทกํ โปกฺขรณิํ,
ยุตฺตํ กิญฺชกฺขเรณุนา;
นาโค ฆมฺมาภิตตฺโตว,
โอคาเห เต ถนูทรํ.
อจฺจงฺกุโสว นาโคว,
ชิตํ เม ตุตฺตโตมรํ;
การณํ นปฺปชานามิ,
สมฺมตฺโต ลกฺขณูรุยา.
ตยิ เคธิตจิตฺโตสฺมิ,
จิตฺตํ วิปริณามิตํ;
ปฏิคนฺตุํ น สกฺโกมิ,
วงฺกฆโสฺตว อมฺพุโช.
วามูรุ สช มํ ภทฺเท,
สช มํ มนฺทโลจเน;
ปลิสฺสช มํ กลฺยาณิ,
เอตํ เม อภิปตฺถิตํ.
อปฺปโก วต เม สนฺโต,
กาโม เวลฺลิตเกสิยา;
อเนกภาโว สมุปฺปาทิ,
อรหนฺเตว ทกฺขิณา.
ยํ เม อตฺถิ กตํ ปุญฺญํ,
อรหนฺเตสุ ตาทิสุ;
ตํ เม สพฺพงฺคกลฺยาณิ,
ตยา สทฺธิํ วิปจฺจตํ.
ยํ เม อตฺถิ กตํ ปุญฺญํ,
อสฺมิํ ปถวิมณฺฑเล;
ตํ เม สพฺพงฺคกลฺยาณิ,
ตยา สทฺธิํ วิปจฺจตํ.
สกฺยปุตฺโตว ฌาเนน,
เอโกทิ นิปโก สโต;
อมตํ มุนิ ชิคีสาโน,
ตมหํ สูริยวจฺฉเส.
ยถาปิ มุนิ นนฺเทยฺย,
ปตฺวา สมฺโพธิมุตฺตมํ;
เอวํ นนฺเทยฺยํ กลฺยาณิ,
มิสฺสีภาวํ คโต ตยา.
สกฺโก เจ เม วรํ ทชฺชา,
ตาวติํสานมิสฺสโร;
ตาหํ ภทฺเท วเรยฺยาเห,
เอวํ กาโม ทโฬฺห มม.
สาลํว น จิรํ ผุลฺลํ,
ปิตรํ เต สุเมธเส;
วนฺทมาโน นมสฺสามิ,
ยสฺสาเสตาทิสี ปชา”ติ.
เอวํ วุตฺเต, ภควา ปญฺจสิขํ คนฺธพฺพเทวปุตฺตํ เอตทโวจ— “สํสนฺทติ โข เต, ปญฺจสิข, ตนฺติสฺสโร คีตสฺสเรน, คีตสฺสโร จ ตนฺติสฺสเรน; น จ ปน เต, ปญฺจสิข, ตนฺติสฺสโร คีตสฺสรํ อติวตฺตติ, คีตสฺสโร จ ตนฺติสฺสรํ. กทา สํยูฬฺหา ปน เต, ปญฺจสิข, อิมา คาถา พุทฺธูปสญฺหิตา ธมฺมูปสญฺหิตา สํฆูปสญฺหิตา อรหนฺตูปสญฺหิตา กามูปสญฺหิตา”ติ? “เอกมิทํ, ภนฺเต, สมยํ ภควา อุรุเวลายํ วิหรติ นชฺชา เนรญฺชราย ตีเร อชปาลนิโคฺรเธ ปฐมาภิสมฺพุทฺโธ. เตน โข ปนาหํ, ภนฺเต, สมเยน ภทฺทา นาม สูริยวจฺฉสา ติมฺพรุโน คนฺธพฺพรญฺโญ ธีตา, ตมภิกงฺขามิ. สา โข ปน, ภนฺเต, ภคินี ปรกามินี โหติ; สิขณฺฑี นาม มาตลิสฺส สงฺคาหกสฺส ปุตฺโต, ตมภิกงฺขติ. ยโต โข อหํ, ภนฺเต, ตํ ภคินิํ นาลตฺถํ เกนจิ ปริยาเยน. อถาหํ เพลุวปณฺฑุวีณํ อาทาย เยน ติมฺพรุโน คนฺธพฺพรญฺโญ นิเวสนํ เตนุปสงฺกมิํ; อุปสงฺกมิตฺวา เพลุวปณฺฑุวีณํ อสฺสาเวสิํ, อิมา จ คาถา อภาสิํ พุทฺธูปสญฺหิตา ธมฺมูปสญฺหิตา สํฆูปสญฺหิตา อรหนฺตูปสญฺหิตา กามูปสญฺหิตา—
วนฺเท เต ปิตรํ ภทฺเท,
ติมฺพรุํ สูริยวจฺฉเส;
เยน ชาตาสิ กลฺยาณี,
อานนฺทชนนี มม.
…เป…
สาลํว น จิรํ ผุลฺลํ,
ปิตรํ เต สุเมธเส;
วนฺทมาโน นมสฺสามิ,
ยสฺสาเสตาทิสี ปชาติ.
เอวํ วุตฺเต, ภนฺเต, ภทฺทา สูริยวจฺฉสา มํ เอตทโวจ— ‘น โข เม, มาริส, โส ภควา สมฺมุขา ทิฏฺโฐ, อปิ จ สุโตเยว เม โส ภควา เทวานํ ตาวติํสานํ สุธมฺมายํ สภายํ อุปนจฺจนฺติยา. ยโต โข ตฺวํ, มาริส, ตํ ภควนฺตํ กิตฺเตสิ, โหตุ โน อชฺช สมาคโม’ติ. โสเยว โน, ภนฺเต, ตสฺสา ภคินิยา สทฺธิํ สมาคโม อโหสิ. น จ ทานิ ตโต ปจฺฉา”ติ.