11.4 จตฺตาโร ธมฺมา
จตฺตาโร ธมฺมา พหุการา, จตฺตาโร ธมฺมา ภาเวตพฺพา …เป… จตฺตาโร ธมฺมา สจฺฉิกาตพฺพา.
กตเม จตฺตาโร ธมฺมา พหุการา? จตฺตาริ จกฺกานิ— ปติรูปเทสวาโส, สปฺปุริสูปนิสฺสโย, อตฺตสมฺมาปณิธิ, ปุพฺเพ จ กตปุญฺญตา. อิเม จตฺตาโร ธมฺมา พหุการา. (1)
กตเม จตฺตาโร ธมฺมา ภาเวตพฺพา? จตฺตาโร สติปฏฺฐานา— อิธาวุโส, ภิกฺขุ กาเย กายานุปสฺสี วิหรติ อาตาปี สมฺปชาโน สติมา วิเนยฺย โลเก อภิชฺฌาโทมนสฺสํ. เวทนาสุ …เป… จิตฺเต… ธมฺเมสุ ธมฺมานุปสฺสี วิหรติ อาตาปี สมฺปชาโน สติมา วิเนยฺย โลเก อภิชฺฌาโทมนสฺสํ. อิเม จตฺตาโร ธมฺมา ภาเวตพฺพา. (2)
กตเม จตฺตาโร ธมฺมา ปริญฺเญยฺยา? จตฺตาโร อาหารา— กพฬีกาโร อาหาโร โอฬาริโก วา สุขุโม วา, ผโสฺส ทุติโย, มโนสญฺเจตนา ตติยา, วิญฺญาณํ จตุตฺถํ. อิเม จตฺตาโร ธมฺมา ปริญฺเญยฺยา. (3)
กตเม จตฺตาโร ธมฺมา ปหาตพฺพา? จตฺตาโร โอฆา— กาโมโฆ, ภโวโฆ, ทิฏฺโฐโฆ, อวิชฺโชโฆ. อิเม จตฺตาโร ธมฺมา ปหาตพฺพา. (4)
กตเม จตฺตาโร ธมฺมา หานภาคิยา? จตฺตาโร โยคา— กามโยโค, ภวโยโค, ทิฏฺฐิโยโค, อวิชฺชาโยโค. อิเม จตฺตาโร ธมฺมา หานภาคิยา. (5)
กตเม จตฺตาโร ธมฺมา วิเสสภาคิยา? จตฺตาโร วิสํโยคา— กามโยควิสํโยโค, ภวโยควิสํโยโค, ทิฏฺฐิโยควิสํโยโค, อวิชฺชาโยควิสํโยโค. อิเม จตฺตาโร ธมฺมา วิเสสภาคิยา. (6)
กตเม จตฺตาโร ธมฺมา ทุปฺปฏิวิชฺฌา? จตฺตาโร สมาธี— หานภาคิโย สมาธิ, ฐิติภาคิโย สมาธิ, วิเสสภาคิโย สมาธิ, นิพฺเพธภาคิโย สมาธิ. อิเม จตฺตาโร ธมฺมา ทุปฺปฏิวิชฺฌา. (7)
กตเม จตฺตาโร ธมฺมา อุปฺปาเทตพฺพา? จตฺตาริ ญาณานิ— ธมฺเม ญาณํ, อนฺวเย ญาณํ, ปริเย ญาณํ, สมฺมุติยา ญาณํ. อิเม จตฺตาโร ธมฺมา อุปฺปาเทตพฺพา. (8)
กตเม จตฺตาโร ธมฺมา อภิญฺเญยฺยา? จตฺตาริ อริยสจฺจานิ— ทุกฺขํ อริยสจฺจํ, ทุกฺขสมุทยํ อริยสจฺจํ, ทุกฺขนิโรธํ อริยสจฺจํ, ทุกฺขนิโรธคามินี ปฏิปทา อริยสจฺจํ. อิเม จตฺตาโร ธมฺมา อภิญฺเญยฺยา. (9)
กตเม จตฺตาโร ธมฺมา สจฺฉิกาตพฺพา? จตฺตาริ สามญฺญผลานิ— โสตาปตฺติผลํ, สกทาคามิผลํ, อนาคามิผลํ, อรหตฺตผลํ. อิเม จตฺตาโร ธมฺมา สจฺฉิกาตพฺพา. (10)
อิติ อิเม จตฺตารีสธมฺมา ภูตา ตจฺฉา ตถา อวิตถา อนญฺญถา สมฺมา ตถาคเตน อภิสมฺพุทฺธา.