42.1 ภทฺทาลิตฺเถรอปทาน
“สุเมโธ นาม สมฺพุทฺโธ,
อคฺโค การุณิโก มุนิ;
วิเวกกาโม โลกคฺโค,
หิมวนฺตมุปาคมิ.
อชฺโฌคาเหตฺวา หิมวํ,
สุเมโธ โลกนายโก;
ปลฺลงฺกํ อาภุชิตฺวาน,
นิสีทิ ปุริสุตฺตโม.
สมาธิํ โส สมาปนฺโน,
สุเมโธ โลกนายโก;
สตฺตรตฺตินฺทิวํ พุทฺโธ,
นิสีทิ ปุริสุตฺตโม.
ขาริภารํ คเหตฺวาน,
วนมชฺโฌคหิํ อหํ;
ตตฺถทฺทสาสิํ สมฺพุทฺธํ,
โอฆติณฺณมนาสวํ.
สมฺมชฺชนิํ คเหตฺวาน,
สมฺมชฺชิตฺวาน อสฺสมํ;
จตุทณฺเฑ ฐเปตฺวาน,
อกาสิํ มณฺฑปํ ตทา.
สาลปุปฺผํ อาหริตฺวา,
มณฺฑปํ ฉาทยิํ อหํ;
ปสนฺนจิตฺโต สุมโน,
อภิวนฺทิํ ตถาคตํ.
ยํ วทนฺติ สุเมโธติ,
ภูริปญฺญํ สุเมธสํ;
ภิกฺขุสํเฆ นิสีทิตฺวา,
อิมา คาถา อภาสถ._
พุทฺธสฺส คิรมญฺญาย,
สพฺเพ เทวา สมาคมุํ;
อสํสยํ พุทฺธเสฏฺโฐ,
ธมฺมํ เทเสติ จกฺขุมา.
สุเมโธ นาม สมฺพุทฺโธ,
อาหุตีนํ ปฏิคฺคโห;
เทวสงฺเฆ นิสีทิตฺวา,
อิมา คาถา อภาสถ._
‘โย เม สตฺตาหํ มณฺฑปํ,
ธารยี สาลฉาทิตํ;
ตมหํ กิตฺตยิสฺสามิ,
สุณาถ มม ภาสโต.
เทวภูโต มนุโสฺส วา,
เหมวณฺโณ ภวิสฺสติ;
ปหูตโภโค หุตฺวาน,
กามโภคี ภวิสฺสติ.
สฏฺฐิ นาคสหสฺสานิ,
สพฺพาลงฺการภูสิตา;
สุวณฺณกจฺฉา มาตงฺคา,
เหมกปฺปนวาสสา.
อารูฬฺหา คามณีเยหิ,
โตมรงฺกุสปาณิภิ;
สายํ ปาโต อุปฏฺฐานํ,
อาคมิสฺสนฺติมํ นรํ;
เตหิ นาเคหิ ปริวุโต,
รมิสฺสติ อยํ นโร.
สฏฺฐิ อสฺสสหสฺสานิ,
สพฺพาลงฺการภูสิตา;
อาชานียาว ชาติยา,
สินฺธวา สีฆวาหิโน.
อารูฬฺหา คามณีเยหิ,
อิลฺลิยาจาปธาริภิ;_
ปริวาเรสฺสนฺติมํ นิจฺจํ,
พุทฺธปูชายิทํ ผลํ.
สฏฺฐิ รถสหสฺสานิ,
สพฺพาลงฺการภูสิตา;
ทีปา อโถปิ เวยคฺฆา,
สนฺนทฺธา อุสฺสิตทฺธชา.
อารูฬฺหา คามณีเยหิ,
จาปหตฺเถหิ วมฺมิภิ;
ปริวาเรสฺสนฺติมํ นิจฺจํ,
พุทฺธปูชายิทํ ผลํ.
สฏฺฐิ คามสหสฺสานิ,
ปริปุณฺณานิ สพฺพโส;
ปหูตธนธญฺญานิ,
สุสมิทฺธานิ สพฺพโส;
สทา ปาตุภวิสฺสนฺติ,
พุทฺธปูชายิทํ ผลํ.
หตฺถี อสฺสา รถา ปตฺตี,
เสนา จ จตุรงฺคินี;
ปริวาเรสฺสนฺติมํ นิจฺจํ,
พุทฺธปูชายิทํ ผลํ.
อฏฺฐารเส กปฺปสเต,
เทวโลเก รมิสฺสติ;
สหสฺสกฺขตฺตุํ ราชา จ,
จกฺกวตฺตี ภวิสฺสติ.
สตานํ ตีณิกฺขตฺตุญฺจ,
เทวรชฺชํ กริสฺสติ;
ปเทสรชฺชํ วิปุลํ,
คณนาโต อสงฺขิยํ.
ติํสกปฺปสหสฺสมฺหิ,
โอกฺกากกุลสมฺภโว;
โคตโม นาม โคตฺเตน,
สตฺถา โลเก ภวิสฺสติ.
ตสฺส ธมฺเมสุ ทายาโท,
โอรโส ธมฺมนิมฺมิโต;
สพฺพาสเว ปริญฺญาย,
วิหริสฺสตินาสโว’.
ติํสกปฺปสหสฺสมฺหิ,
อทฺทสํ โลกนายกํ;
เอตฺถนฺตรมุปาทาย,
คเวสิํ อมตํ ปทํ.
ลาภา มยฺหํ สุลทฺธํ เม,
ยมหญฺญาสิ สาสนํ;
ติโสฺส วิชฺชา อนุปฺปตฺตา,
กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ.
นโม เต ปุริสาชญฺญ,
นโม เต ปุริสุตฺตม;
ตว ญาณํ ปกิตฺเตตฺวา,
ปตฺโตมฺหิ อจลํ ปทํ.
ยํ ยํ โยนุปปชฺชามิ,
เทวตฺตํ อถ มานุสํ;
สพฺพตฺถ สุขิโต โหมิ,
ผลํ เม ญาณกิตฺตเน.
อิทํ ปจฺฉิมกํ มยฺหํ,_
จริโม วตฺตเต ภโว;
นาโคว พนฺธนํ เฉตฺวา,
วิหรามิ อนาสโว.
กิเลสา ฌาปิตา มยฺหํ,
ภวา สพฺเพ สมูหตา;
นาโคว พนฺธนํ เฉตฺวา,
วิหรามิ อนาสโว.
สฺวาคตํ วต เม อาสิ,
มม พุทฺธสฺส สนฺติเก;
ติโสฺส วิชฺชา อนุปฺปตฺตา,
กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ.
ปฏิสมฺภิทา จตโสฺส,
วิโมกฺขาปิ จ อฏฺฐิเม;
ฉฬภิญฺญา สจฺฉิกตา,
กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ”.
อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา ภทฺทาลิตฺเถโร อิมา คาถาโย อภาสิตฺถาติ.
ภทฺทาลิตฺเถรสฺสาปทานํ ปฐมํ.