49.7 ปุลินุปฺปาทกตฺเถรอปทาน
“ปพฺพเต หิมวนฺตมฺหิ,
เทวโล นาม ตาปโส;
ตตฺถ เม จงฺกโม อาสิ,
อมนุเสฺสหิ มาปิโต.
ชฏาภาเรน ภริโต,
กมณฺฑลุธโร สทา;
อุตฺตมตฺถํ คเวสนฺโต,_
วิปินา นิกฺขมิํ ตทา.
จุลฺลาสีติสหสฺสานิ,
สิสฺสา มยฺหํ อุปฏฺฐหุํ;
สกกมฺมาภิปสุตา,
วสนฺติ วิปิเน ตทา.
อสฺสมา อภินิกฺขมฺม,
อกํ ปุลินเจติยํ;
นานาปุปฺผํ สมาเนตฺวา,
ตํ เจติยมปูชยิํ.
ตตฺถ จิตฺตํ ปสาเทตฺวา,
อสฺสมํ ปวิสามหํ;
สพฺเพ สิสฺสา สมาคนฺตฺวา,
เอตมตฺถํ ปุจฺฉิํสุ มํ.
‘ปุลิเนน กโต ถูโป,
ยํ ตฺวํ เทว นมสฺสสิ;
มยมฺปิ ญาตุมิจฺฉาม,
ปุฏฺโฐ อาจิกฺข โน ตุวํ’.
‘นิทฺทิฏฺฐา นุ มนฺตปเท,
จกฺขุมนฺโต มหายสา;
เต โข อหํ นมสฺสามิ,
พุทฺธเสฏฺเฐ มหายเส.
กีทิสา เต มหาวีรา,
สพฺพญฺญู โลกนายกา;
กถํวณฺณา กถํสีลา,
กีทิสา เต มหายสา.
พาตฺติํสลกฺขณา พุทฺธา,
จตฺตาลีสทิชาปิ จ;
เนตฺตา โคปขุมา เตสํ,
ชิญฺชุกา ผลสนฺนิภา.
คจฺฉมานา จ เต พุทฺธา,
ยุคมตฺตญฺจ เปกฺขเร;
น เตสํ ชาณุ นทติ,
สนฺธิสทฺโท น สุยฺยติ.
คจฺฉมานา จ สุคตา,
อุทฺธรนฺตาว คจฺฉเร;_
ปฐมํ ทกฺขิณํ ปาทํ,
พุทฺธานํ เอส ธมฺมตา.
อสมฺภีตา จ เต พุทฺธา,
มิคราชาว เกสรี;
เนวุกฺกํเสนฺติ อตฺตานํ,
โน จ วมฺเภนฺติ ปาณินํ.
มานาวมานโต มุตฺตา,
สมา สพฺเพสุ ปาณิสุ;
อนตฺตุกฺกํสกา พุทฺธา,
พุทฺธานํ เอส ธมฺมตา.
อุปฺปชฺชนฺตา จ สมฺพุทฺธา,_
อาโลกํ ทสฺสยนฺติ เต;
ฉปฺปการํ ปกมฺเปนฺติ,
เกวลํ วสุธํ อิมํ.
ปสฺสนฺติ นิรยญฺเจเต,
นิพฺพาติ นิรโย ตทา;
ปวสฺสติ มหาเมโฆ,
พุทฺธานํ เอส ธมฺมตา.
อีทิสา เต มหานาคา,
อตุลา จ มหายสา;
วณฺณโต อนติกฺกนฺตา,
อปฺปเมยฺยา ตถาคตา’.
อนุโมทิํสุ เม วากฺยํ,
สพฺเพ สิสฺสา สคารวา;
ตถา จ ปฏิปชฺชิํสุ,
ยถาสตฺติ ยถาพลํ.
ปฏิปูเชนฺติ ปุลินํ,
สกกมฺมาภิลาสิโน;
สทฺทหนฺตา มม วากฺยํ,
พุทฺธสกฺกตมานสา.
ตทา จวิตฺวา ตุสิตา,
เทวปุตฺโต มหายโส;
อุปฺปชฺชิ มาตุกุจฺฉิมฺหิ,_
ทสสหสฺสิ กมฺปถ.
อสฺสมสฺสาวิทูรมฺหิ,
จงฺกมมฺหิ ฐิโต อหํ;
สพฺเพ สิสฺสา สมาคนฺตฺวา,
อาคจฺฉุํ มม สนฺติเก.
‘อุสโภว มหี นทติ,
มิคราชาว กูชติ;
สุสุมาโรว สฬติ,
กิํ วิปาโก ภวิสฺสติ’.
‘ยํ ปกิตฺเตมิ สมฺพุทฺธํ,
สิกตาถูปสนฺติเก;
โส ทานิ ภควา สตฺถา,
มาตุกุจฺฉิมุปาคมิ’.
เตสํ ธมฺมกถํ วตฺวา,
กิตฺตยิตฺวา มหามุนิํ;
อุโยฺยเชตฺวา สเก สิเสฺส,_
ปลฺลงฺกมาภุชิํ อหํ.
พลญฺจ วต เม ขีณํ,
พฺยาธินา ปรเมน ตํ;
พุทฺธเสฏฺฐํ สริตฺวาน,
ตตฺถ กาลงฺกโต อหํ.
สพฺเพ สิสฺสา สมาคนฺตฺวา,
อกํสุ จิตกํ ตทา;
กเฬวรญฺจ เม คยฺห,
จิตกํ อภิโรปยุํ.
จิตกํ ปริวาเรตฺวา,
สีเส กตฺวาน อญฺชลิํ;
โสกสลฺลปเรตา เต,
วิกฺกนฺทิํสุ สมาคตา.
เตสํ ลาลปฺปมานานํ,
อคมํ จิตกํ ตทา;
‘อหํ อาจริโย ตุมฺหํ,
มา โสจิตฺถ สุเมธสา.
สทตฺเถ วายเมยฺยาถ,
รตฺตินฺทิวมตนฺทิตา;
มา โว ปมตฺตา อหุตฺถ,
ขโณ โว ปฏิปาทิโต’.
สเก สิเสฺสนุสาสิตฺวา,
เทวโลกํ ปุนาคมิํ;
อฏฺฐารส จ กปฺปานิ,
เทวโลเก รมามหํ.
สตานํ ปญฺจกฺขตฺตุญฺจ,
จกฺกวตฺตี อโหสหํ;
อเนกสตกฺขตฺตุญฺจ,
เทวรชฺชมการยิํ.
อวเสเสสุ กปฺเปสุ,
โวกิณฺโณ สํสริํ อหํ;
ทุคฺคติํ นาภิชานามิ,
อุปฺปาทสฺส อิทํ ผลํ._
ยถา โกมุทิเก มาเส,
พหู ปุปฺผนฺติ ปาทปา;
ตเถวาหมฺปิ สมเย,
ปุปฺผิโตมฺหิ มเหสินา.
วีริยํ เม ธุรโธรยฺหํ,
โยคกฺเขมาธิวาหนํ;
นาโคว พนฺธนํ เฉตฺวา,
วิหรามิ อนาสโว.
สตสหสฺสิโต กปฺเป,
ยํ พุทฺธมภิกิตฺตยิํ;
ทุคฺคติํ นาภิชานามิ,
กิตฺตนาย อิทํ ผลํ.
กิเลสา ฌาปิตา มยฺหํ,
_ …เป… _
วิหรามิ อนาสโว.
สฺวาคตํ วต เม อาสิ,
_ …เป… _
กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ.
ปฏิสมฺภิทา จตโสฺส,
_ …เป… _
กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ”.
อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา ปุลินุปฺปาทโก เถโร อิมา คาถาโย อภาสิตฺถาติ.
ปุลินุปฺปาทกตฺเถรสฺสาปทานํ สตฺตมํ.