54.4 ทพฺพมลฺลปุตฺตตฺเถรอปทาน
“ปทุมุตฺตโร นาม ชิโน,
สพฺพโลกวิทู มุนิ;
อิโต สตสหสฺสมฺหิ,_
กปฺเป อุปฺปชฺชิ จกฺขุมา.
โอวาทโก วิญฺญาปโก,
ตารโก สพฺพปาณินํ;
เทสนากุสโล พุทฺโธ,
ตาเรสิ ชนตํ พหุํ.
อนุกมฺปโก การุณิโก,
หิเตสี สพฺพปาณินํ;
สมฺปตฺเต ติตฺถิเย สพฺเพ,
ปญฺจสีเล ปติฏฺฐปิ.
เอวํ นิรากุลํ อาสิ,
สุญฺญตํ ติตฺถิเยหิ จ;
วิจิตฺตํ อรหนฺเตหิ,
วสีภูเตหิ ตาทิภิ.
รตนานฏฺฐปญฺญาสํ,
อุคฺคโต โส มหามุนิ;_
กญฺจนคฺฆิยสงฺกาโส,
พาตฺติํสวรลกฺขโณ.
วสฺสสตสหสฺสานิ,
อายุ วิชฺชติ ตาวเท;
ตาวตา ติฏฺฐมาโน โส,
ตาเรสิ ชนตํ พหุํ.
ตทาหํ หํสวติยํ,
เสฏฺฐิปุตฺโต มหายโส;
อุเปตฺวา โลกปชฺโชตํ,_
อสฺโสสิํ ธมฺมเทสนํ.
เสนาสนานิ ภิกฺขูนํ,
ปญฺญาเปนฺตํ สสาวกํ;
กิตฺตยนฺตสฺส วจนํ,
สุณิตฺวา มุทิโต อหํ.
อธิการํ สสํฆสฺส,
กตฺวา ตสฺส มเหสิโน;
นิปจฺจ สิรสา ปาเท,
ตํ ฐานมภิปตฺถยิํ.
ตทาห ส มหาวีโร,
มม กมฺมํ ปกิตฺตยํ;
‘โย สสํฆมโภเชสิ,
สตฺตาหํ โลกนายกํ.
โสยํ กมลปตฺตกฺโข,
สีหํโส กนกตฺตโจ;
มม ปาทมูเล นิปติ,
ปตฺถยํ ฐานมุตฺตมํ.
สตสหสฺสิโต กปฺเป,
โอกฺกากกุลสมฺภโว;
โคตโม นาม โคตฺเตน,
สตฺถา โลเก ภวิสฺสติ.
สาวโก ตสฺส พุทฺธสฺส,
ทพฺโพ นาเมน วิสฺสุโต;
เสนาสนปญฺญาปโก,
อคฺโค เหสฺสติยํ ตทา’.
เตน กมฺเมน สุกเตน,
เจตนาปณิธีหิ จ;
ชหิตฺวา มานุสํ เทหํ,
ตาวติํสมคจฺฉหํ.
สตานํ ตีณิกฺขตฺตุญฺจ,
เทวรชฺชมการยิํ;
สตานํ ปญฺจกฺขตฺตุญฺจ,
จกฺกวตฺตี อโหสหํ.
ปเทสรชฺชํ วิปุลํ,
คณนาโต อสงฺขิยํ;
สพฺพตฺถ สุขิโต อาสิํ,
ตสฺส กมฺมสฺส วาหสา.
เอกนวุติโต กปฺเป,
วิปสฺสี นาม นายโก;
อุปฺปชฺชิ จารุทสฺสโน,_
สพฺพธมฺมวิปสฺสโก.
ทุฏฺฐจิตฺโต อุปวทิํ,
สาวกํ ตสฺส ตาทิโน;
สพฺพาสวปริกฺขีณํ,
สุทฺโธติ จ วิชานิย.
ตเสฺสว นรวีรสฺส,
สาวกานํ มเหสินํ;
สลากญฺจ คเหตฺวาน,
ขีโรทนมทาสหํ.
อิมมฺหิ ภทฺทเก กปฺเป,_
พฺรหฺมพนฺธุ มหายโส;
กสฺสโป นาม โคตฺเตน,
อุปฺปชฺชิ วทตํ วโร._
สาสนํ โชตยิตฺวาน,
อภิภุยฺย กุติตฺถิเย;
วิเนเยฺย วินยิตฺวาว,
นิพฺพุโต โส สสาวโก.
สสิเสฺส นิพฺพุเต นาเถ,
อตฺถเมนฺตมฺหิ สาสเน;
เทวา กนฺทิํสุ สํวิคฺคา,
มุตฺตเกสา รุทมฺมุขา.
‘นิพฺพายิสฺสติ ธมฺมกฺโข,
น ปสฺสิสฺสาม สุพฺพเต;
น สุณิสฺสาม สทฺธมฺมํ,
อโห โน อปฺปปุญฺญตา’.
ตทายํ ปถวี สพฺพา,
อจลา สา จลาจลา;
สาคโร จ สโสโกว,
วินที กรุณํ คิรํ.
จตุทฺทิสา ทุนฺทุภิโย,
นาทยิํสุ อมานุสา;
สมนฺตโต อสนิโย,
ผลิํสุ จ ภยาวหา.
อุกฺกา ปติํสุ นภสา,_
ธูมเกตุ จ ทิสฺสติ;
สธูมา ชาลวฏฺฏา จ,
รวิํสุ กรุณํ มิคา.
อุปฺปาเท ทารุเณ ทิสฺวา,_
สาสนตฺถงฺคสูจเก;
สํวิคฺคา ภิกฺขโว สตฺต,
จินฺตยิมฺห มยํ ตทา.
‘สาสเนน วินามฺหากํ,
ชีวิเตน อลํ มยํ;
ปวิสิตฺวา มหารญฺญํ,
ยุญฺชาม ชินสาสนํ’.
อทฺทสมฺห ตทารญฺเญ,
อุพฺพิทฺธํ เสลมุตฺตมํ;_
นิเสฺสณิยา ตมารุยฺห,
นิเสฺสณิํ ปาตยิมฺหเส.
ตทา โอวทิ โน เถโร,
‘พุทฺธุปฺปาโท สุทุลฺลโภ;
สทฺธาติทุลฺลภา ลทฺธา,
โถกํ เสสญฺจ สาสนํ.
นิปตนฺติ ขณาตีตา,
อนนฺเต ทุกฺขสาคเร;
ตสฺมา ปโยโค กตฺตพฺโพ,
ยาว ฐาติ มุเน มตํ’.
อรหา อาสิ โส เถโร,
อนาคามี ตทานุโค;
สุสีลา อิตเร ยุตฺตา,
เทวโลกํ อคมฺหเส.
นิพฺพุโต ติณฺณสํสาโร,
สุทฺธาวาเส จ เอกโก;
อหญฺจ ปกฺกุสาติ จ,
สภิโย พาหิโย ตถา.
กุมารกสฺสโป เจว,
ตตฺถ ตตฺถูปคา มยํ;
สํสารพนฺธนา มุตฺตา,
โคตเมนานุกมฺปิตา.
มเลฺลสุ กุสินารายํ,
ชาโต คพฺเภว เม สโต;
มาตา มตา จิตารุฬฺหา,
ตโต นิปฺปติโต อหํ.
ปติโต ทพฺพปุญฺชมฺหิ,
ตโต ทพฺโพติ วิสฺสุโต;
พฺรหฺมจารีพเลนาหํ,
วิมุตฺโต สตฺตวสฺสิโก.
ขีโรทนพเลนาหํ,
ปญฺจหงฺเคหุปาคโต;
ขีณาสโวปวาเทน,
ปาเปหิ พหุโจทิโต.
อุโภ ปุญฺญญฺจ ปาปญฺจ,_
วีติวตฺโตมฺหิ ทานิหํ;
ปตฺวาน ปรมํ สนฺติํ,
วิหรามิ อนาสโว.
เสนาสนํ ปญฺญาปยิํ,
หาสยิตฺวาน สุพฺพเต;
ชิโน ตสฺมิํ คุเณ ตุฏฺโฐ,
เอตทคฺเค ฐเปสิ มํ.
กิเลสา ฌาปิตา มยฺหํ,
_ …เป… _
วิหรามิ อนาสโว.
สฺวาคตํ วต เม อาสิ,
_ …เป… _
กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ.
ปฏิสมฺภิทา จตโสฺส,
_ …เป… _
กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ”.
อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา ทพฺพมลฺลปุตฺโต เถโร อิมา คาถาโย อภาสิตฺถาติ.
ทพฺพมลฺลปุตฺตตฺเถรสฺสาปทานํ จตุตฺถํ.