54.8 อุรุเวฬกสฺสปตฺเถรอปทาน
“ปทุมุตฺตโร นาม ชิโน,
สพฺพโลกวิทู มุนิ;
อิโต สตสหสฺสมฺหิ,_
กปฺเป อุปฺปชฺชิ จกฺขุมา.
โอวาทโก วิญฺญาปโก,
ตารโก สพฺพปาณินํ;
เทสนากุสโล พุทฺโธ,
ตาเรสิ ชนตํ พหุํ.
อนุกมฺปโก การุณิโก,
หิเตสี สพฺพปาณินํ;
สมฺปตฺเต ติตฺถิเย สพฺเพ,
ปญฺจสีเล ปติฏฺฐปิ.
เอวํ นิรากุลํ อาสิ,
สุญฺญตํ ติตฺถิเยหิ จ;
วิจิตฺตํ อรหนฺเตหิ,
วสีภูเตหิ ตาทิภิ.
รตนานฏฺฐปญฺญาสํ,
อุคฺคโต โส มหามุนิ;_
กญฺจนคฺฆิยสงฺกาโส,
พาตฺติํสวรลกฺขโณ.
วสฺสสตสหสฺสานิ,
อายุ วิชฺชติ ตาวเท;
ตาวตา ติฏฺฐมาโน โส,
ตาเรสิ ชนตํ พหุํ.
ตทาหํ หํสวติยา,
พฺราหฺมโณ สาธุสมฺมโต;
อุเปจฺจ โลกปชฺโชตํ,_
อสฺโสสิํ ธมฺมเทสนํ.
ตทา มหาปริสติํ,
มหาปริสสาวกํ;
ฐเปนฺตํ เอตทคฺคมฺหิ,
สุตฺวาน มุทิโต อหํ.
มหตา ปริวาเรน,
นิมนฺเตตฺวา มหาชินํ;
พฺราหฺมณานํ สหเสฺสน,
สหทานมทาสหํ.
มหาทานํ ททิตฺวาน,
อภิวาทิย นายกํ;
เอกมนฺตํ ฐิโต หฏฺโฐ,
อิทํ วจนมพฺรวิํ._
‘ตยิ สทฺธาย เม วีร,
อธิการคุเณน จ;
ปริสา มหตี โหตุ,
นิพฺพตฺตสฺส ตหิํ ตหิํ’.
ตทา อโวจ ปริสํ,
คชคชฺชิตสุสฺสโร;
กรวีกรุโต สตฺถา,
‘เอตํ ปสฺสถ พฺราหฺมณํ.
เหมวณฺณํ มหาพาหุํ,
กมลานนโลจนํ;
อุทคฺคตนุชํ หฏฺฐํ,_
สทฺธวนฺตํ คุเณ มม.
เอส ปตฺถยเต ฐานํ,
สีหโฆสสฺส ภิกฺขุโน;
อนาคตมฺหิ อทฺธาเน,
ลจฺฉเส ตํ มโนรถํ.
สตสหสฺสิโต กปฺเป,
โอกฺกากกุลสมฺภโว;
โคตโม นาม โคตฺเตน,
สตฺถา โลเก ภวิสฺสติ.
ตสฺส ธมฺเมสุ ทายาโท,
โอรโส ธมฺมนิมฺมิโต;
กสฺสโป นาม โคตฺเตน,
เหสฺสติ สตฺถุ สาวโก’.
อิโต ทฺเวนวุเต กปฺเป,_
อหุ สตฺถา อนุตฺตโร;
อนูปโม อสทิโส,
ผุโสฺส โลกคฺคนายโก.
โส จ สพฺพํ ตมํ หนฺตฺวา,
วิชเฏตฺวา มหาชฏํ;
วสฺสเต อมตํ วุฏฺฐิํ,
ตปฺปยนฺโต สเทวกํ.
ตทา หิ พาราณสิยํ,
ราชา ปจฺจา อหุมฺหเส;
ภาตโรมฺห ตโย สพฺเพ,
สํวิสฏฺฐาว ราชิโน.
วีรงฺครูปา พลิโน,
สงฺคาเม อปราชิตา;
ตทา กุปิตปจฺจนฺโต,
อเมฺห อาห มหีปติ.
‘เอถ คนฺตฺวาน ปจฺจนฺตํ,
โสเธตฺวา อฏฺฏวีพลํ;
เขมํ วิชิริตํ กตฺวา,
ปุน เทถาติ ภาสถ’.
ตโต มยํ อโวจุมฺห,
ยทิ เทยฺยาสิ นายกํ;
อุปฏฺฐานาย อมฺหากํ,_
สาธยิสฺสาม โว ตโต.
ตโต มยํ ลทฺธวรา,
ภูมิปาเลน เปสิตา;
นิกฺขิตฺตสตฺถํ ปจฺจนฺตํ,
กตฺวา ปุนรุปจฺจ ตํ.
ยาจิตฺวา สตฺถุปฏฺฐานํ,
ราชานํ โลกนายกํ;
มุนิวีรํ ลภิตฺวาน,
ยาวชีวํ ยชิมฺห ตํ.
มหคฺฆานิ จ วตฺถานิ,
ปณีตานิ รสานิ จ;
เสนาสนานิ รมฺมานิ,
เภสชฺชานิ หิตานิ จ.
ทตฺวา สสํฆมุนิโน,
ธมฺเมนุปฺปาทิตานิ โน;
สีลวนฺโต การุณิกา,
ภาวนายุตฺตมานสา.
สทฺธา ปริจริตฺวาน,
เมตฺตจิตฺเตน นายกํ;
นิพฺพุเต ตมฺหิ โลกคฺเค,
ปูชํ กตฺวา ยถาพลํ.
ตโต จุตา สนฺตุสิตํ,
คตา ตตฺถ มหาสุขํ;
อนุภูตา มยํ สพฺเพ,
พุทฺธปูชายิทํ ผลํ.
มายากาโร ยถา รงฺเค,
ทเสฺสสิ วิกติํ พหุํ;
ตถา ภเว ภมนฺโตหํ,
วิเทหาธิปตี อหุํ.
คุณาเจฬสฺส วาเกฺยน,
มิจฺฉาทิฏฺฐิคตาสโย;
นรกํ มคฺคมารูโฬฺห,
รุจาย มม ธีตุยา.
โอวาทํ นาทิยิตฺวาน,
พฺรหฺมุนา นารเทนหํ;
พหุธา สํสิโต สนฺโต,
ทิฏฺฐิํ หิตฺวาน ปาปิกํ.
ปูรยิตฺวา วิเสเสน,
ทส กมฺมปถานิหํ;
หิตฺวาน เทหมคมิํ,
สคฺคํ สภวนํ ยถา.
ปจฺฉิเม ภเว สมฺปตฺเต,
พฺรหฺมพนฺธุ อโหสหํ;
พาราณสิยํ ผีตายํ,
ชาโต วิปฺปมหากุเล.
มจฺจุพฺยาธิชรา ภีโต,
โอคาเหตฺวา มหาวนํ;
นิพฺพานํ ปทเมสนฺโต,
ชฏิเลสุ ปริพฺพชิํ.
ตทา ทฺเว ภาตโร มยฺหํ,
ปพฺพชิํสุ มยา สห;
อุรุเวลายํ มาเปตฺวา,_
อสฺสมํ นิวสิํ อหํ.
กสฺสโป นาม โคตฺเตน,
อุรุเวฬนิวาสิโก;_
ตโต เม อาสิ ปญฺญตฺติ,
อุรุเวฬกสฺสโป อิติ._
นทีสกาเส ภาตา เม,
นทีกสฺสปสวฺหโย;
อาสี สกาสนาเมน,
คยายํ คยากสฺสโป.
ทฺเว สตานิ กนิฏฺฐสฺส,
ตีณิ มชฺฌสฺส ภาตุโน;
มม ปญฺจ สตานูนา,
สิสฺสา สพฺเพ มมานุคา.
ตทา อุเปจฺจ มํ พุทฺโธ,
กตฺวาน วิวิธานิ เม;
ปาฏิหีรานิ โลกคฺโค,
วิเนสิ นรสารถิ.
สหสฺสปริวาเรน,
อโหสิํ เอหิภิกฺขุโก;
เตเหว สห สพฺเพหิ,
อรหตฺตมปาปุณิํ.
เต เจวญฺเญ จ พหโว,
สิสฺสา มํ ปริวารยุํ;
สาสิตุญฺจ สมตฺโถหํ,
ตโต มํ อิสิสตฺตโม.
มหาปริสภาวสฺมิํ,
เอตทคฺเค ฐเปสิ มํ;
อโห พุทฺเธ กตํ การํ,
สผลํ เม อชายถ.
กิเลสา ฌาปิตา มยฺหํ,
_ …เป… _
วิหรามิ อนาสโว.
สฺวาคตํ วต เม อาสิ,
_ …เป… _
กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ.
ปฏิสมฺภิทา จตโสฺส,
_ …เป… _
กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ”.
อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา อุรุเวฬกสฺสโป เถโร อิมา คาถาโย อภาสิตฺถาติ.
อุรุเวฬกสฺสปตฺเถรสฺสาปทานํ อฏฺฐมํ.