20 ผุสฺสพุทฺธวํส
“ตตฺเถว มณฺฑกปฺปมฺหิ,
อหุ สตฺถา อนุตฺตโร;
อนูปโม อสมสโม,
ผุโสฺส โลกคฺคนายโก.
โสปิ สพฺพํ ตมํ หนฺตฺวา,
วิชเฏตฺวา มหาชฏํ;
สเทวกํ ตปฺปยนฺโต,
อภิวสฺสิ อมตมฺพุนา.
ธมฺมจกฺกํ ปวตฺเตนฺเต,
ผุเสฺส นกฺขตฺตมงฺคเล;
โกฏิสตสหสฺสานํ,
ปฐมาภิสมโย อหุ.
นวุติสตสหสฺสานํ,
ทุติยาภิสมโย อหุ;
อสีติสตสหสฺสานํ,
ตติยาภิสมโย อหุ.
สนฺนิปาตา ตโย อาสุํ,
ผุสฺสสฺสาปิ มเหสิโน;
ขีณาสวานํ วิมลานํ,
สนฺตจิตฺตาน ตาทินํ.
สฏฺฐิสตสหสฺสานํ,
ปฐโม อาสิ สมาคโม;
ปญฺญาสสตสหสฺสานํ,
ทุติโย อาสิ สมาคโม.
จตฺตารีสสตสหสฺสานํ,
ตติโย อาสิ สมาคโม;
อนุปาทา วิมุตฺตานํ,
โวจฺฉินฺนปฏิสนฺธินํ.
อหํ เตน สมเยน,
วิชิตาวี นาม ขตฺติโย;
ฉฑฺฑยิตฺวา มหารชฺชํ,
ปพฺพชิํ ตสฺส สนฺติเก.
โสปิ มํ พุทฺโธ พฺยากาสิ,
ผุโสฺส โลกคฺคนายโก;
‘ทฺเวนวุเต อิโต กปฺเป,
อยํ พุทฺโธ ภวิสฺสติ.
ปธานํ ปทหิตฺวาน,
_ …เป… _
เหสฺสาม สมฺมุขา อิมํ’.
ตสฺสาปิ วจนํ สุตฺวา,
ภิโยฺย จิตฺตํ ปสาทยิํ;
อุตฺตริํ วตมธิฏฺฐาสิํ,_
ทสปารมิปูริยา.
สุตฺตนฺตํ วินยญฺจาปิ,
นวงฺคํ สตฺถุสาสนํ;
สพฺพํ ปริยาปุณิตฺวา,
โสภยิํ ชินสาสนํ.
ตตฺถปฺปมตฺโต วิหรนฺโต,
พฺรหฺมํ ภาเวตฺว ภาวนํ;
อภิญฺญาสุ ปารมิํ คนฺตฺวา,
พฺรหฺมโลกมคญฺฉหํ.
กาสิกํ นาม นครํ,
ชยเสโน นาม ขตฺติโย;
สิริมา นาม ชนิกา,
ผุสฺสสฺสาปิ มเหสิโน.
นววสฺสสหสฺสานิ,
อคารํ อชฺฌ โส วสิ;
ครุฬปกฺข หํส สุวณฺณภารา,
ตโย ปาสาทมุตฺตมา.
ติํไสตฺถิสหสฺสานิ,
นาริโย สมลงฺกตา;
กิสาโคตมี นาม นารี,
อนูปโม นาม อตฺรโช.
นิมิตฺเต จตุโร ทิสฺวา,
หตฺถิยาเนน นิกฺขมิ;
ฉมาสํ ปธานจารํ,
อจรี ปุริสุตฺตโม.
พฺรหฺมุนา ยาจิโต สนฺโต,
ผุโสฺส โลกคฺคนายโก;
วตฺติ จกฺกํ มหาวีโร,
มิคทาเย นรุตฺตโม.
สุรกฺขิโต ธมฺมเสโน,
อเหสุํ อคฺคสาวกา;
สภิโย นามุปฏฺฐาโก,
ผุสฺสสฺสาปิ มเหสิโน.
จาลา จ อุปจาลา จ,
อเหสุํ อคฺคสาวิกา;
โพธิ ตสฺส ภควโต,
อามณฺโฑติ ปวุจฺจติ.
ธนญฺจโย วิสาโข จ,
อเหสุํ อคฺคุปฏฺฐกา;
ปทุมา เจว นาคา จ,
อเหสุํ อคฺคุปฏฺฐิกา.
อฏฺฐปณฺณาสรตนํ,
โสปิ อจฺจุคฺคโต มุนิ;
โสภเต สตรํสีว,
อุฬุราชาว ปูริโต._
นวุติวสฺสสหสฺสานิ,
อายุ วิชฺชติ ตาวเท;
ตาวตา ติฏฺฐมาโน โส,
ตาเรสิ ชนตํ พหุํ.
โอวทิตฺวา พหู สตฺเต,
สนฺตาเรตฺวา พหู ชเน;
โสปิ สตฺถา อตุลยโส,
นิพฺพุโต โส สสาวโก.
ผุโสฺส ชินวโร สตฺถา,
เสนารามมฺหิ นิพฺพุโต;
ธาตุวิตฺถาริกํ อาสิ,
เตสุ เตสุ ปเทสโต”ติ. (806)
ผุสฺสสฺส ภควโต วํโส อฏฺฐารสโม.