23 เวสฺสภูพุทฺธวํส
“ตตฺเถว มณฺฑกปฺปมฺหิ,
อสโม อปฺปฏิปุคฺคโล;
เวสฺสภู นาม นาเมน,
โลเก อุปฺปชฺชิ นายโก.
อาทิตฺตํ วต ราคคฺคิ,
ตณฺหานํ วิชิตํ ตทา;
นาโคว พนฺธนํ เฉตฺวา,
ปตฺโต สมฺโพธิมุตฺตมํ.
ธมฺมจกฺกํ ปวตฺเตนฺเต,
เวสฺสภูโลกนายเก;
อสีติโกฏิสหสฺสานํ,
ปฐมาภิสมโย อหุ.
ปกฺกนฺเต จาริกํ รฏฺเฐ,
โลกเชฏฺเฐ นราสเภ;
สตฺตติโกฏิสหสฺสานํ,
ทุติยาภิสมโย อหุ.
มหาทิฏฺฐิํ วิโนเทนฺโต,
ปาฏิเหรํ กโรติ โส;
สมาคตา นรมรู,
ทสสหสฺสี สเทวเก.
มหาอจฺฉริยํ ทิสฺวา,
อพฺภุตํ โลมหํสนํ;
เทวา เจว มนุสฺสา จ,
พุชฺฌเร สฏฺฐิโกฏิโย.
สนฺนิปาตา ตโย อาสุํ,
เวสฺสภุสฺส มเหสิโน;
ขีณาสวานํ วิมลานํ,
สนฺตจิตฺตาน ตาทินํ.
อสีติภิกฺขุสหสฺสานํ,
ปฐโม อาสิ สมาคโม;
สตฺตติภิกฺขุสหสฺสานํ,
ทุติโย อาสิ สมาคโม.
สฏฺฐิภิกฺขุสหสฺสานํ,
ตติโย อาสิ สมาคโม;
ชราทิภยภีตานํ,
โอรสานํ มเหสิโน.
อหํ เตน สมเยน,
สุทสฺสโน นาม ขตฺติโย;
นิมนฺเตตฺวา มหาวีรํ,
ทานํ ทตฺวา มหารหํ;
อนฺนปาเนน วตฺเถน,
สสํฆํ ชินปูชยิํ.
ตสฺส พุทฺธสฺส อสมสฺส,
จกฺกํ วตฺติตมุตฺตมํ;
สุตฺวาน ปณิตํ ธมฺมํ,
ปพฺพชฺชมภิโรจยิํ.
มหาทานํ ปวตฺเตตฺวา,
รตฺตินฺทิวมตนฺทิโต;
ปพฺพชฺชํ คุณสมฺปนฺนํ,
ปพฺพชิํ ชินสนฺติเก.
อาจารคุณสมฺปนฺโน,
วตฺตสีลสมาหิโต;
สพฺพญฺญุตํ คเวสนฺโต,
รมามิ ชินสาสเน.
สทฺธาปีติํ อุปคนฺตฺวา,
พุทฺธํ วนฺทามิ สตฺถรํ;
ปีติ อุปฺปชฺชติ มยฺหํ,
โพธิยาเยว การณา.
อนิวตฺตมานสํ ญตฺวา,
สมฺพุทฺโธ เอตทพฺรวิ;
‘เอกติํเส อิโต กปฺเป,
อยํ พุทฺโธ ภวิสฺสติ.
อหุ กปิลวฺหยา รมฺมา,
_ …เป… _
เหสฺสาม สมฺมุขา อิมํ’.
ตสฺสาหํ วจนํ สุตฺวา,
ภิโยฺย จิตฺตํ ปสาทยิํ;
อุตฺตริํ วตมธิฏฺฐาสิํ,_
ทสปารมิปูริยา.
อโนมํ นาม นครํ,
สุปฺปตีโต นาม ขตฺติโย;
มาตา ยสวตี นาม,
เวสฺสภุสฺส มเหสิโน.
ฉ จ วสฺสสหสฺสานิ,
อคารํ อชฺฌ โส วสิ;
รุจิ สุรุจิ รติวฑฺฒโน,
ตโย ปาสาทมุตฺตมา.
อนูนติํสสหสฺสานิ,
นาริโย สมลงฺกตา;
สุจิตฺตา นาม สา นารี,
สุปฺปพุทฺโธ นาม อตฺรโช.
นิมิตฺเต จตุโร ทิสฺวา,
สิวิกายาภินิกฺขมิ;
ฉมาสํ ปธานจารํ,
อจรี ปุริสุตฺตโม.
พฺรหฺมุนา ยาจิโต สนฺโต,
เวสฺสภูโลกนายโก;
วตฺติ จกฺกํ มหาวีโร,
อรุณาราเม นรุตฺตโม.
โสโณ จ อุตฺตโร เจว,
อเหสุํ อคฺคสาวกา;
อุปสนฺโต นามุปฏฺฐาโก,_
เวสฺสภุสฺส มเหสิโน.
รามา เจว สมาลา จ,
อเหสุํ อคฺคสาวิกา;
โพธิ ตสฺส ภควโต,
มหาสาโลติ วุจฺจติ.
โสตฺถิโก เจว รมฺโภ จ,
อเหสุํ อคฺคุปฏฺฐกา;
โคตมี สิริมา เจว,
อเหสุํ อคฺคุปฏฺฐิกา.
สฏฺฐิรตนมุพฺเพโธ,
เหมยูปสมูปโม;
กายา นิจฺฉรติ รสฺมิ,
รตฺติํว ปพฺพเต สิขี.
สฏฺฐิวสฺสสหสฺสานิ,
อายุ ตสฺส มเหสิโน;
ตาวตา ติฏฺฐมาโน โส,
ตาเรสิ ชนตํ พหุํ.
ธมฺมํ วิตฺถาริกํ กตฺวา,
วิภชิตฺวา มหาชนํ;
ธมฺมนาวํ ฐเปตฺวาน,
นิพฺพุโต โส สสาวโก.
ทสฺสเนยฺยํ สพฺพชนํ,
วิหารํ อิริยาปถํ;
สพฺพํ ตมนฺตรหิตํ,
นนุ ริตฺตา สพฺพสงฺขารา.
เวสฺสภู ชินวโร สตฺถา,
เขมารามมฺหิ นิพฺพุโต;
ธาตุวิตฺถาริกํ อาสิ,
เตสุ เตสุ ปเทสโต”ติ. (901)
เวสฺสภุสฺส ภควโต วํโส เอกวีสติโม.