4.5 อุจฺฉุเปตวตฺถุ
“อิทํ มม อุจฺฉุวนํ มหนฺตํ,
นิพฺพตฺตติ ปุญฺญผลํ อนปฺปกํ;
ตํ ทานิ เม น ปริโภคเมติ,
อาจิกฺข ภนฺเต กิสฺส อยํ วิปาโก.
หญฺญามิ ขชฺชามิ จ วายมามิ,
ปริสกฺกามิ ปริภุญฺชิตุํ กิญฺจิ;
สฺวาหํ ฉินฺนถาโม กปโณ ลาลปามิ,
กิสฺส กมฺมสฺส อยํ วิปาโก.
วิฆาโต จาหํ ปริปตามิ ฉมายํ,
ปริวตฺตามิ วาริจโรว ฆมฺเม;
รุทโต จ เม อสฺสุกา นิคฺคลนฺติ,
อาจิกฺข ภนฺเต กิสฺส อยํ วิปาโก.
ฉาโต กิลนฺโต จ ปิปาสิโต จ,
สนฺตสฺสิโต สาตสุขํ น วินฺเท;
ปุจฺฉามิ ตํ เอตมตฺถํ ภทนฺเต,
กถํ นุ อุจฺฉุปริโภคํ ลเภยฺยนฺ”ติ.
“ปุเร ตุวํ กมฺมมกาสิ อตฺตนา,
มนุสฺสภูโต ปุริมาย ชาติยา;
อหญฺจ ตํ เอตมตฺถํ วทามิ,
สุตฺวาน ตฺวํ เอตมตฺถํ วิชาน.
อุจฺฉุํ ตุวํ ขาทมาโน ปยาโต,_
ปุริโส จ เต ปิฏฺฐิโต อนฺวคจฺฉิ;
โส จ ตํ ปจฺจาสนฺโต กเถสิ,
ตสฺส ตุวํ น กิญฺจิ อาลปิตฺถ.
โส จ ตํ อภณนฺตํ อยาจิ,
‘เทหยฺย อุจฺฉุนฺ’ติ จ ตํ อโวจ;
ตสฺส ตุวํ ปิฏฺฐิโต อุจฺฉุํ อทาสิ,
ตเสฺสตํ กมฺมสฺส อยํ วิปาโก.
อิงฺฆ ตฺวํ คนฺตฺวาน ปิฏฺฐิโต คเณฺหยฺยาสิ,_
คเหตฺวาน ตํ ขาทสฺสุ ยาวทตฺถํ;
เตเนว ตฺวํ อตฺตมโน ภวิสฺสสิ,
หฏฺโฐ จุทคฺโค จ ปโมทิโต จา”ติ.
คนฺตฺวาน โส ปิฏฺฐิโต อคฺคเหสิ,
คเหตฺวาน ตํ ขาทิ ยาวทตฺถํ;
เตเนว โส อตฺตมโน อโหสิ,
หฏฺโฐ จุทคฺโค จ ปโมทิโต จาติ.
อุจฺฉุเปตวตฺถุ ปญฺจมํ.