1.10 อาฬวกสุตฺต
เอวํ เม สุตํ— เอกํ สมยํ ภควา อาฬวิยํ วิหรติ อาฬวกสฺส ยกฺขสฺส ภวเน. อถ โข อาฬวโก ยกฺโข เยน ภควา เตนุปสงฺกมิ; อุปสงฺกมิตฺวา ภควนฺตํ เอตทโวจ— “นิกฺขม, สมณา”ติ. “สาธาวุโส”ติ ภควา นิกฺขมิ. “ปวิส, สมณา”ติ. “สาธาวุโส”ติ ภควา ปาวิสิ.
ทุติยมฺปิ โข …เป… ตติยมฺปิ โข อาฬวโก ยกฺโข ภควนฺตํ เอตทโวจ— “นิกฺขม, สมณา”ติ. “สาธาวุโส”ติ ภควา นิกฺขมิ. “ปวิส, สมณา”ติ. “สาธาวุโส”ติ ภควา ปาวิสิ.
จตุตฺถมฺปิ โข อาฬวโก ยกฺโข ภควนฺตํ เอตทโวจ— “นิกฺขม, สมณา”ติ. “น ขฺวาหํ ตํ, อาวุโส, นิกฺขมิสฺสามิ. ยํ เต กรณียํ, ตํ กโรหี”ติ.
“ปญฺหํ ตํ, สมณ, ปุจฺฉิสฺสามิ. สเจ เม น พฺยากริสฺสสิ, จิตฺตํ วา เต ขิปิสฺสามิ, หทยํ วา เต ผาเลสฺสามิ, ปาเทสุ วา คเหตฺวา ปารคงฺคาย ขิปิสฺสามี”ติ.
“น ขฺวาหํ ตํ, อาวุโส, ปสฺสามิ สเทวเก โลเก สมารเก สพฺรหฺมเก สสฺสมณพฺราหฺมณิยา ปชาย สเทวมนุสฺสาย โย เม จิตฺตํ วา ขิเปยฺย หทยํ วา ผาเลยฺย ปาเทสุ วา คเหตฺวา ปารคงฺคาย ขิเปยฺย. อปิ จ ตฺวํ, อาวุโส, ปุจฺฉ ยทากงฺขสี”ติ. อถ โข อาฬวโก ยกฺโข ภควนฺตํ คาถาย อชฺฌภาสิ—
“กิํ สูธ วิตฺตํ ปุริสสฺส เสฏฺฐํ,
กิํ สุ สุจิณฺณํ สุขมาวหาติ;
กิํ สุ หเว สาทุตรํ รสานํ,
กถํชีวิํ ชีวิตมาหุ เสฏฺฐํ”. (1)
“สทฺธีธ วิตฺตํ ปุริสสฺส เสฏฺฐํ,
ธมฺโม สุจิณฺโณ สุขมาวหาติ;
สจฺจํ หเว สาทุตรํ รสานํ,
ปญฺญาชีวิํ ชีวิตมาหุ เสฏฺฐํ”. (2)
“กถํ สุ ตรติ โอฆํ,
กถํ สุ ตรติ อณฺณวํ;
กถํ สุ ทุกฺขมจฺเจติ,
กถํ สุ ปริสุชฺฌติ”. (3)
“สทฺธาย ตรติ โอฆํ,
อปฺปมาเทน อณฺณวํ;
วีริเยน ทุกฺขมจฺเจติ,
ปญฺญาย ปริสุชฺฌติ”. (4)
“กถํ สุ ลภเต ปญฺญํ,
กถํ สุ วินฺทเต ธนํ;
กถํ สุ กิตฺติํ ปปฺโปติ,
กถํ มิตฺตานิ คนฺถติ;
อสฺมา โลกา ปรํ โลกํ,
กถํ เปจฺจ น โสจติ”. (5)
“สทฺทหาโน อรหตํ,
ธมฺมํ นิพฺพานปตฺติยา;
สุสฺสูสํ ลภเต ปญฺญํ,
อปฺปมตฺโต วิจกฺขโณ. (6)
ปติรูปการี ธุรวา,
อุฏฺฐาตา วินฺทเต ธนํ;_
สจฺเจน กิตฺติํ ปปฺโปติ,
ททํ มิตฺตานิ คนฺถติ. (7)
ยเสฺสเต จตุโร ธมฺมา,
สทฺธสฺส ฆรเมสิโน;
สจฺจํ ธมฺโม ธิติ จาโค,
ส เว เปจฺจ น โสจติ. (8)
อิงฺฆ อญฺเญปิ ปุจฺฉสฺสุ,_
ปุถู สมณพฺราหฺมเณ;
ยทิ สจฺจา ทมา จาคา,
ขนฺตฺยา ภิโยฺยธ วิชฺชติ”. (9)
“กถํ นุ ทานิ ปุจฺเฉยฺยํ,
ปุถู สมณพฺราหฺมเณ;
โยหํ อชฺช ปชานามิ,
โย อตฺโถ สมฺปรายิโก. (10)
อตฺถาย วต เม พุทฺโธ,
วาสายาฬวิมาคมา;
โยหํ อชฺช ปชานามิ,
ยตฺถ ทินฺนํ มหปฺผลํ. (11)
โส อหํ วิจริสฺสามิ,
คามา คามํ ปุรา ปุรํ;
นมสฺสมาโน สมฺพุทฺธํ,
ธมฺมสฺส จ สุธมฺมตนฺ”ติ. (12)
อาฬวกสุตฺตํ ทสมํ.