3.5 มาฆสุตฺต
เอวํ เม สุตํ— เอกํ สมยํ ภควา ราชคเห วิหรติ คิชฺฌกูเฏ ปพฺพเต. อถ โข มาโฆ มาณโว เยน ภควา เตนุปสงฺกมิ; อุปสงฺกมิตฺวา ภควตา สทฺธิํ สมฺโมทิ. สมฺโมทนียํ กถํ สารณียํ วีติสาเรตฺวา เอกมนฺตํ นิสีทิ. เอกมนฺตํ นิสินฺโน โข มาโฆ มาณโว ภควนฺตํ เอตทโวจ—
“อหญฺหิ, โภ โคตม, ทายโก ทานปติ วทญฺญู ยาจโยโค; ธมฺเมน โภเค ปริเยสามิ; ธมฺเมน โภเค ปริเยสิตฺวา ธมฺมลทฺเธหิ โภเคหิ ธมฺมาธิคเตหิ เอกสฺสปิ ททามิ ทฺวินฺนมฺปิ ติณฺณมฺปิ จตุนฺนมฺปิ ปญฺจนฺนมฺปิ ฉนฺนมฺปิ สตฺตนฺนมฺปิ อฏฺฐนฺนมฺปิ นวนฺนมฺปิ ทสนฺนมฺปิ ททามิ, วีสายปิ ติํสายปิ จตฺตาลีสายปิ ปญฺญาสายปิ ททามิ, สตสฺสปิ ททามิ, ภิโยฺยปิ ททามิ. กจฺจาหํ, โภ โคตม, เอวํ ททนฺโต เอวํ ยชนฺโต พหุํ ปุญฺญํ ปสวามี”ติ?
“ตคฺฆ ตฺวํ, มาณว, เอวํ ททนฺโต เอวํ ยชนฺโต พหุํ ปุญฺญํ ปสวสิ. โย โข, มาณว, ทายโก ทานปติ วทญฺญู ยาจโยโค; ธมฺเมน โภเค ปริเยสติ; ธมฺเมน โภเค ปริเยสิตฺวา ธมฺมลทฺเธหิ โภเคหิ ธมฺมาธิคเตหิ เอกสฺสปิ ททาติ …เป… สตสฺสปิ ททาติ, ภิโยฺยปิ ททาติ, พหุํ โส ปุญฺญํ ปสวตี”ติ. อถ โข มาโฆ มาณโว ภควนฺตํ คาถาย อชฺฌภาสิ—
“ปุจฺฉามหํ โคตมํ วทญฺญุํ, (อิติ มาโฆ มาณโว)
กาสายวาสิํ อคหํ จรนฺตํ;
โย ยาจโยโค ทานปติ คหฏฺโฐ,
ปุญฺญตฺถิโก ยชติ ปุญฺญเปกฺโข;
ททํ ปเรสํ อิธ อนฺนปานํ,
กถํ หุตํ ยชมานสฺส สุชฺเฌ”. (1)
“โย ยาจโยโค ทานปติ คหฏฺโฐ, (มาฆาติ ภควา)
ปุญฺญตฺถิโก ยชติ ปุญฺญเปกฺโข;
ททํ ปเรสํ อิธ อนฺนปานํ,
อาราธเย ทกฺขิเณเยฺยภิ ตาทิ”. (2)
“โย ยาจโยโค ทานปติ คหฏฺโฐ, (อิติ มาโฆ มาณโว)
ปุญฺญตฺถิโก ยชติ ปุญฺญเปกฺโข;
ททํ ปเรสํ อิธ อนฺนปานํ,
อกฺขาหิ เม ภควา ทกฺขิเณเยฺย”. (3)
“เย เว อสตฺตา วิจรนฺติ โลเก,
อกิญฺจนา เกวลิโน ยตตฺตา;
กาเลน เตสุ หพฺยํ ปเวจฺเฉ,
โย พฺราหฺมโณ ปุญฺญเปกฺโข ยเชถ. (4)
เย สพฺพสํโยชนพนฺธนจฺฉิทา,
ทนฺตา วิมุตฺตา อนีฆา นิราสา;
กาเลน เตสุ หพฺยํ ปเวจฺเฉ,
โย พฺราหฺมโณ ปุญฺญเปกฺโข ยเชถ. (5)
เย สพฺพสํโยชนวิปฺปมุตฺตา,
ทนฺตา วิมุตฺตา อนีฆา นิราสา;
กาเลน เตสุ หพฺยํ ปเวจฺเฉ,
โย พฺราหฺมโณ ปุญฺญเปกฺโข ยเชถ. (6)
ราคญฺจ โทสญฺจ ปหาย โมหํ,
ขีณาสวา วูสิตพฺรหฺมจริยา;
กาเลน เตสุ หพฺยํ ปเวจฺเฉ,
โย พฺราหฺมโณ ปุญฺญเปกฺโข ยเชถ. (7)
เยสุ น มายา วสติ น มาโน,
ขีณาสวา วูสิตพฺรหฺมจริยา;
กาเลน เตสุ หพฺยํ ปเวจฺเฉ,
โย พฺราหฺมโณ ปุญฺญเปกฺโข ยเชถ. (8)
เย วีตโลภา อมมา นิราสา,
ขีณาสวา วูสิตพฺรหฺมจริยา;
กาเลน เตสุ หพฺยํ ปเวจฺเฉ,
โย พฺราหฺมโณ ปุญฺญเปกฺโข ยเชถ. (9)
เย เว น ตณฺหาสุ อุปาติปนฺนา,
วิตเรยฺย โอฆํ อมมา จรนฺติ;
กาเลน เตสุ หพฺยํ ปเวจฺเฉ,
โย พฺราหฺมโณ ปุญฺญเปกฺโข ยเชถ. (10)
เยสํ ตณฺหา นตฺถิ กุหิญฺจิ โลเก,
ภวาภวาย อิธ วา หุรํ วา;
กาเลน เตสุ หพฺยํ ปเวจฺเฉ,
โย พฺราหฺมโณ ปุญฺญเปกฺโข ยเชถ. (11)
เย กาเม หิตฺวา อคหา จรนฺติ,
สุสญฺญตตฺตา ตสรํว อุชฺชุํ;
กาเลน เตสุ หพฺยํ ปเวจฺเฉ,
โย พฺราหฺมโณ ปุญฺญเปกฺโข ยเชถ. (12)
เย วีตราคา สุสมาหิตินฺทฺริยา,
จนฺโทว ราหุคฺคหณา ปมุตฺตา;
กาเลน เตสุ หพฺยํ ปเวจฺเฉ,
โย พฺราหฺมโณ ปุญฺญเปกฺโข ยเชถ. (13)
สมิตาวิโน วีตราคา อโกปา,
เยสํ คตี นตฺถิธ วิปฺปหาย;
กาเลน เตสุ หพฺยํ ปเวจฺเฉ,
โย พฺราหฺมโณ ปุญฺญเปกฺโข ยเชถ. (14)
ชหิตฺวา ชาติมรณํ อเสสํ,
กถํกถิํ สพฺพมุปาติวตฺตา;
กาเลน เตสุ หพฺยํ ปเวจฺเฉ,
โย พฺราหฺมโณ ปุญฺญเปกฺโข ยเชถ. (15)
เย อตฺตทีปา วิจรนฺติ โลเก,
อกิญฺจนา สพฺพธิ วิปฺปมุตฺตา;
กาเลน เตสุ หพฺยํ ปเวจฺเฉ,
โย พฺราหฺมโณ ปุญฺญเปกฺโข ยเชถ. (16)
เย เหตฺถ ชานนฺติ ยถา ตถา อิทํ,
อยมนฺติมา นตฺถิ ปุนพฺภโวติ;
กาเลน เตสุ หพฺยํ ปเวจฺเฉ,
โย พฺราหฺมโณ ปุญฺญเปกฺโข ยเชถ. (17)
โย เวทคู ฌานรโต สตีมา,
สมฺโพธิปตฺโต สรณํ พหูนํ;
กาเลน ตมฺหิ หพฺยํ ปเวจฺเฉ,
โย พฺราหฺมโณ ปุญฺญเปกฺโข ยเชถ”. (18)
“อทฺธา อโมฆา มม ปุจฺฉนา อหุ, (อิติ มาโฆ มาณโว)
อกฺขาสิ เม ภควา ทกฺขิเณเยฺย;
ตฺวเญฺหตฺถ ชานาสิ ยถา ตถา อิทํ,
ตถา หิ เต วิทิโต เอส ธมฺโม. (19)
โย ยาจโยโค ทานปติ คหฏฺโฐ,
ปุญฺญตฺถิโก ยชติ ปุญฺญเปกฺโข;
ททํ ปเรสํ อิธ อนฺนปานํ,
อกฺขาหิ เม ภควา ยญฺญสมฺปทํ”. (20)
“ยชสฺสุ ยชมาโน มาฆาติ ภควา,
สพฺพตฺถ จ วิปฺปสาเทหิ จิตฺตํ;
อารมฺมณํ ยชมานสฺส ยญฺโญ,
เอตฺถ ปติฏฺฐาย ชหาติ โทสํ. (21)
โส วีตราโค ปวิเนยฺย โทสํ,
เมตฺตํ จิตฺตํ ภาวยมปฺปมาณํ;
รตฺตินฺทิวํ สตตมปฺปมตฺโต,
สพฺพา ทิสา ผรติ อปฺปมญฺญํ”. (22)
“โก สุชฺฌติ มุจฺจติ พชฺฌตี จ,
เกนตฺตนา คจฺฉติ พฺรหฺมโลกํ;
อชานโต เม มุนิ พฺรูหิ ปุฏฺโฐ,
ภควา หิ เม สกฺขิ พฺรหฺมชฺชทิฏฺโฐ;
ตุวญฺหิ โน พฺรหฺมสโมสิ สจฺจํ,
กถํ อุปปชฺชติ พฺรหฺมโลกํ ชุติม”. (23)
“โย ยชติ ติวิธํ ยญฺญสมฺปทํ, (มาฆาติ ภควา)
อาราธเย ทกฺขิเณเยฺยภิ ตาทิ;
เอวํ ยชิตฺวา สมฺมา ยาจโยโค,
อุปปชฺชติ พฺรหฺมโลกนฺติ พฺรูมี”ติ. (24)_
เอวํ วุตฺเต, มาโฆ มาณโว ภควนฺตํ เอตทโวจ— “อภิกฺกนฺตํ, โภ โคตม …เป… อชฺชตคฺเค ปาณุเปตํ สรณํ คตนฺ”ติ.
มาฆสุตฺตํ ปญฺจมํ.