3.9 สิปฺปสุตฺต
เอวํ เม สุตํ— เอกํ สมยํ ภควา สาวตฺถิยํ วิหรติ เชตวเน อนาถปิณฺฑิกสฺส อาราเม. เตน โข ปน สมเยน สมฺพหุลานํ ภิกฺขูนํ ปจฺฉาภตฺตํ ปิณฺฑปาตปฏิกฺกนฺตานํ มณฺฑลมาเฬ สนฺนิสินฺนานํ สนฺนิปติตานํ อยมนฺตรากถา อุทปาทิ— “โก นุ โข, อาวุโส, สิปฺปํ ชานาติ? โก กิํ สิปฺปํ สิกฺขิ? กตรํ สิปฺปํ สิปฺปานํ อคฺคนฺ”ติ?
ตตฺเถกจฺเจ เอวมาหํสุ— “หตฺถิสิปฺปํ สิปฺปานํ อคฺคนฺ”ติ. เอกจฺเจ เอวมาหํสุ— “อสฺสสิปฺปํ สิปฺปานํ อคฺคนฺ”ติ. เอกจฺเจ เอวมาหํสุ— “รถสิปฺปํ สิปฺปานํ อคฺคนฺ”ติ. เอกจฺเจ เอวมาหํสุ— “ธนุสิปฺปํ สิปฺปานํ อคฺคนฺ”ติ. เอกจฺเจ เอวมาหํสุ— “ถรุสิปฺปํ สิปฺปานํ อคฺคนฺ”ติ. เอกจฺเจ เอวมาหํสุ— “มุทฺทาสิปฺปํ สิปฺปานํ อคฺคนฺ”ติ. เอกจฺเจ เอวมาหํสุ— “คณนาสิปฺปํ สิปฺปานํ อคฺคนฺ”ติ. เอกจฺเจ เอวมาหํสุ— “สงฺขานสิปฺปํ สิปฺปานํ อคฺคนฺ”ติ. เอกจฺเจ เอวมาหํสุ— “เลขาสิปฺปํ สิปฺปานํ อคฺคนฺ”ติ. เอกจฺเจ เอวมาหํสุ— “กาเวยฺยสิปฺปํ สิปฺปานํ อคฺคนฺ”ติ. เอกจฺเจ เอวมาหํสุ— “โลกายตสิปฺปํ สิปฺปานํ อคฺคนฺ”ติ. เอกจฺเจ เอวมาหํสุ— “ขตฺตวิชฺชาสิปฺปํ สิปฺปานํ อคฺคนฺ”ติ. อยญฺจรหิ เตสํ ภิกฺขูนํ อนฺตรากถา โหติ วิปฺปกตา.
อถ โข ภควา สายนฺหสมยํ ปฏิสลฺลานา วุฏฺฐิโต เยน มณฺฑลมาโฬ เตนุปสงฺกมิ; อุปสงฺกมิตฺวา ปญฺญตฺเต อาสเน นิสีทิ. นิสชฺช โข ภควา ภิกฺขู อามนฺเตสิ— “กาย นุตฺถ, ภิกฺขเว, เอตรหิ กถาย สนฺนิสินฺนา, กา จ ปน โว อนฺตรากถา วิปฺปกตา”ติ?
“อิธ, ภนฺเต, อมฺหากํ ปจฺฉาภตฺตํ ปิณฺฑปาตปฏิกฺกนฺตานํ มณฺฑลมาเฬ สนฺนิสินฺนานํ อยมนฺตรากถา อุทปาทิ— ‘โก นุ โข, อาวุโส, สิปฺปํ ชานาติ? โก กิํ สิปฺปํ สิกฺขิ? กตรํ สิปฺปํ สิปฺปานํ อคฺคนฺ’ติ?
ตตฺเถกจฺเจ เอวมาหํสุ— ‘หตฺถิสิปฺปํ สิปฺปานํ อคฺคนฺ’ติ. เอกจฺเจ เอวมาหํสุ— ‘อสฺสสิปฺปํ สิปฺปานํ อคฺคนฺ’ติ. เอกจฺเจ เอวมาหํสุ— ‘รถสิปฺปํ สิปฺปานํ อคฺคนฺ’ติ. เอกจฺเจ เอวมาหํสุ— ‘ธนุสิปฺปํ สิปฺปานํ อคฺคนฺ’ติ. เอกจฺเจ เอวมาหํสุ— ‘ถรุสิปฺปํ สิปฺปานํ อคฺคนฺ’ติ. เอกจฺเจ เอวมาหํสุ— ‘มุทฺทาสิปฺปํ สิปฺปานํ อคฺคนฺ’ติ. เอกจฺเจ เอวมาหํสุ— ‘คณนาสิปฺปํ สิปฺปานํ อคฺคนฺ’ติ. เอกจฺเจ เอวมาหํสุ— ‘สงฺขานสิปฺปํ สิปฺปานํ อคฺคนฺ’ติ. เอกจฺเจ เอวมาหํสุ— ‘เลขาสิปฺปํ สิปฺปานํ อคฺคนฺ’ติ. เอกจฺเจ เอวมาหํสุ— ‘กาเวยฺยสิปฺปํ สิปฺปานํ อคฺคนฺ’ติ. เอกจฺเจ เอวมาหํสุ— ‘โลกายตสิปฺปํ สิปฺปานํ อคฺคนฺ’ติ. เอกจฺเจ เอวมาหํสุ— ‘ขตฺตวิชฺชาสิปฺปํ สิปฺปานํ อคฺคนฺ’ติ. อยํ โข โน, ภนฺเต, อนฺตรากถา โหติ วิปฺปกตา, อถ ภควา อนุปฺปตฺโต”ติ.
“น เขฺวตํ, ภิกฺขเว, ตุมฺหากํ ปติรูปํ กุลปุตฺตานํ สทฺธา อคารสฺมา อนคาริยํ ปพฺพชิตานํ ยํ ตุมฺเห เอวรูปิํ กถํ กเถยฺยาถ. สนฺนิปติตานํ โว, ภิกฺขเว, ทฺวยํ กรณียํ— ธมฺมี วา กถา อริโย วา ตุณฺหีภาโว”ติ.
อถ โข ภควา เอตมตฺถํ วิทิตฺวา ตายํ เวลายํ อิมํ อุทานํ อุทาเนสิ—
“อสิปฺปชีวี ลหุ อตฺถกาโม,
ยตินฺทฺริโย สพฺพธิ วิปฺปมุตฺโต;
อโนกสารี อมโม นิราโส,
หิตฺวา มานํ เอกจโร ส ภิกฺขู”ติ. (33)
นวมํ.