5.1 ปิยตรสุตฺต
เอวํ เม สุตํ— เอกํ สมยํ ภควา สาวตฺถิยํ วิหรติ เชตวเน อนาถปิณฺฑิกสฺส อาราเม. เตน โข ปน สมเยน ราชา ปเสนทิ โกสโล มลฺลิกาย เทวิยา สทฺธิํ อุปริปาสาทวรคโต โหติ. อถ โข ราชา ปเสนทิ โกสโล มลฺลิกํ เทวิํ เอตทโวจ— “อตฺถิ นุ โข เต, มลฺลิเก, โกจญฺโญ อตฺตนา ปิยตโร”ติ?
“นตฺถิ โข เม, มหาราช, โกจญฺโญ อตฺตนา ปิยตโร. ตุยฺหํ ปน, มหาราช, อตฺถญฺโญ โกจิ อตฺตนา ปิยตโร”ติ? “มยฺหมฺปิ โข, มลฺลิเก, นตฺถญฺโญ โกจิ อตฺตนา ปิยตโร”ติ.
อถ โข ราชา ปเสนทิ โกสโล ปาสาทา โอโรหิตฺวา เยน ภควา เตนุปสงฺกมิ; อุปสงฺกมิตฺวา ภควนฺตํ อภิวาเทตฺวา เอกมนฺตํ นิสีทิ. เอกมนฺตํ นิสินฺโน โข ราชา ปเสนทิ โกสโล ภควนฺตํ เอตทโวจ—
“อิธาหํ, ภนฺเต, มลฺลิกาย เทวิยา สทฺธิํ อุปริปาสาทวรคโต มลฺลิกํ เทวิํ เอตทโวจํ— ‘อตฺถิ นุ โข เต, มลฺลิเก, โกจญฺโญ อตฺตนา ปิยตโร’ติ? เอวํ วุตฺเต, มลฺลิกา เทวี มํ เอตทโวจ— ‘นตฺถิ โข เม, มหาราช, โกจญฺโญ อตฺตนา ปิยตโร. ตุยฺหํ ปน, มหาราช, อตฺถญฺโญ โกจิ อตฺตนา ปิยตโร’ติ? เอวํ วุตฺเต, อหํ, ภนฺเต, มลฺลิกํ เทวิํ เอตทโวจํ— ‘มยฺหมฺปิ โข, มลฺลิเก, นตฺถญฺโญ โกจิ อตฺตนา ปิยตโร’”ติ.
อถ โข ภควา เอตมตฺถํ วิทิตฺวา ตายํ เวลายํ อิมํ อุทานํ อุทาเนสิ—
“สพฺพา ทิสา อนุปริคมฺม เจตสา,
เนวชฺฌคา ปิยตรมตฺตนา กฺวจิ;
เอวํ ปิโย ปุถุ อตฺตา ปเรสํ,
ตสฺมา น หิํเส ปรมตฺตกาโม”ติ. (51)
ปฐมํ.