1.3 กินฺติสุตฺต
เอวํ เม สุตํ— เอกํ สมยํ ภควา ปิสินารายํ วิหรติ พลิหรเณ วนสณฺเฑ. ตตฺร โข ภควา ภิกฺขู อามนฺเตสิ— “ภิกฺขโว”ติ. “ภทนฺเต”ติ เต ภิกฺขู ภควโต ปจฺจโสฺสสุํ. ภควา เอตทโวจ— “กินฺติ โว, ภิกฺขเว, มยิ โหติ— ‘จีวรเหตุ วา สมโณ โคตโม ธมฺมํ เทเสติ, ปิณฺฑปาตเหตุ วา สมโณ โคตโม ธมฺมํ เทเสติ, เสนาสนเหตุ วา สมโณ โคตโม ธมฺมํ เทเสติ, อิติภวาภวเหตุ วา สมโณ โคตโม ธมฺมํ เทเสตี’”ติ? “น โข โน, ภนฺเต, ภควติ เอวํ โหติ— ‘จีวรเหตุ วา สมโณ โคตโม ธมฺมํ เทเสติ, ปิณฺฑปาตเหตุ วา สมโณ โคตโม ธมฺมํ เทเสติ, เสนาสนเหตุ วา สมโณ โคตโม ธมฺมํ เทเสติ, อิติภวาภวเหตุ วา สมโณ โคตโม ธมฺมํ เทเสตี’”ติ.
“น จ กิร โว, ภิกฺขเว, มยิ เอวํ โหติ— ‘จีวรเหตุ วา สมโณ โคตโม ธมฺมํ เทเสติ …เป… อิติภวาภวเหตุ วา สมโณ โคตโม ธมฺมํ เทเสตี’ติ; อถ กินฺติ จรหิ โว, ภิกฺขเว, มยิ โหตี”ติ? “เอวํ โข โน, ภนฺเต, ภควติ โหติ— ‘อนุกมฺปโก ภควา หิเตสี; อนุกมฺปํ อุปาทาย ธมฺมํ เทเสตี’”ติ. “เอวญฺจ กิร โว, ภิกฺขเว, มยิ โหติ— ‘อนุกมฺปโก ภควา หิเตสี; อนุกมฺปํ อุปาทาย ธมฺมํ เทเสตี’ติ.
ตสฺมาติห, ภิกฺขเว, เย โว มยา ธมฺมา อภิญฺญา เทสิตา, เสยฺยถิทํ— จตฺตาโร สติปฏฺฐานา จตฺตาโร สมฺมปฺปธานา จตฺตาโร อิทฺธิปาทา ปญฺจินฺทฺริยานิ ปญฺจ พลานิ สตฺต โพชฺฌงฺคา อริโย อฏฺฐงฺคิโก มคฺโค, ตตฺถ สพฺเพเหว สมคฺเคหิ สมฺโมทมาเนหิ อวิวทมาเนหิ สิกฺขิตพฺพํ. เตสญฺจ โว, ภิกฺขเว, สมคฺคานํ สมฺโมทมานานํ อวิวทมานานํ สิกฺขตํ สิยํสุ ทฺเว ภิกฺขู อภิธมฺเม นานาวาทา. ตตฺร เจ ตุมฺหากํ เอวมสฺส— ‘อิเมสํ โข อายสฺมนฺตานํ อตฺถโต เจว นานํ พฺยญฺชนโต จ นานนฺ’ติ, ตตฺถ ยํ ภิกฺขุํ สุวจตรํ มญฺเญยฺยาถ โส อุปสงฺกมิตฺวา เอวมสฺส วจนีโย— ‘อายสฺมนฺตานํ โข อตฺถโต เจว นานํ, พฺยญฺชนโต จ นานํ. ตทมินาเปตํ อายสฺมนฺโต ชานาถ— ยถา อตฺถโต เจว นานํ, พฺยญฺชนโต จ นานํ. มายสฺมนฺโต วิวาทํ อาปชฺชิตฺถา’ติ. อถาปเรสํ เอกโตปกฺขิกานํ ภิกฺขูนํ ยํ ภิกฺขุํ สุวจตรํ มญฺเญยฺยาถ โส อุปสงฺกมิตฺวา เอวมสฺส วจนีโย— ‘อายสฺมนฺตานํ โข อตฺถโต เจว นานํ, พฺยญฺชนโต จ นานํ. ตทมินาเปตํ อายสฺมนฺโต ชานาถ— ยถา อตฺถโต เจว นานํ, พฺยญฺชนโต จ นานํ. มายสฺมนฺโต วิวาทํ อาปชฺชิตฺถา’ติ. อิติ ทุคฺคหิตํ ทุคฺคหิตโต ธาเรตพฺพํ, สุคฺคหิตํ สุคฺคหิตโต ธาเรตพฺพํ. ทุคฺคหิตํ ทุคฺคหิตโต ธาเรตฺวา สุคฺคหิตํ สุคฺคหิตโต ธาเรตฺวา โย ธมฺโม โย วินโย โส ภาสิตพฺโพ.
ตตฺร เจ ตุมฺหากํ เอวมสฺส— ‘อิเมสํ โข อายสฺมนฺตานํ อตฺถโต หิ โข นานํ, พฺยญฺชนโต สเมตี’ติ, ตตฺถ ยํ ภิกฺขุํ สุวจตรํ มญฺเญยฺยาถ โส อุปสงฺกมิตฺวา เอวมสฺส วจนีโย— ‘อายสฺมนฺตานํ โข อตฺถโต หิ นานํ, พฺยญฺชนโต สเมติ. ตทมินาเปตํ อายสฺมนฺโต ชานาถ— ยถา อตฺถโต หิ โข นานํ, พฺยญฺชนโต สเมติ. มายสฺมนฺโต วิวาทํ อาปชฺชิตฺถา’ติ. อถาปเรสํ เอกโตปกฺขิกานํ ภิกฺขูนํ ยํ ภิกฺขุํ สุวจตรํ มญฺเญยฺยาถ โส อุปสงฺกมิตฺวา เอวมสฺส วจนีโย— ‘อายสฺมนฺตานํ โข อตฺถโต หิ โข นานํ, พฺยญฺชนโต สเมติ. ตทมินาเปตํ อายสฺมนฺโต ชานาถ— ยถา อตฺถโต หิ โข นานํ, พฺยญฺชนโต สเมติ. มายสฺมนฺโต วิวาทํ อาปชฺชิตฺถา’ติ. อิติ ทุคฺคหิตํ ทุคฺคหิตโต ธาเรตพฺพํ, สุคฺคหิตํ สุคฺคหิตโต ธาเรตพฺพํ. ทุคฺคหิตํ ทุคฺคหิตโต ธาเรตฺวา สุคฺคหิตํ สุคฺคหิตโต ธาเรตฺวา โย ธมฺโม โย วินโย โส ภาสิตพฺโพ.
ตตฺร เจ ตุมฺหากํ เอวมสฺส— ‘อิเมสํ โข อายสฺมนฺตานํ อตฺถโต หิ โข สเมติ, พฺยญฺชนโต นานนฺ’ติ, ตตฺถ ยํ ภิกฺขุํ สุวจตรํ มญฺเญยฺยาถ โส อุปสงฺกมิตฺวา เอวมสฺส วจนีโย— ‘อายสฺมนฺตานํ โข อตฺถโต หิ สเมติ, พฺยญฺชนโต นานํ. ตทมินาเปตํ อายสฺมนฺโต ชานาถ— ยถา อตฺถโต หิ โข สเมติ, พฺยญฺชนโต นานํ. อปฺปมตฺตกํ โข ปเนตํ ยทิทํ— พฺยญฺชนํ. มายสฺมนฺโต อปฺปมตฺตเก วิวาทํ อาปชฺชิตฺถา’ติ. อถาปเรสํ เอกโตปกฺขิกานํ ภิกฺขูนํ ยํ ภิกฺขุํ สุวจตรํ มญฺเญยฺยาถ โส อุปสงฺกมิตฺวา เอวมสฺส วจนีโย— ‘อายสฺมนฺตานํ โข อตฺถโต หิ สเมติ, พฺยญฺชนโต นานํ. ตทมินาเปตํ อายสฺมนฺโต ชานาถ— ยถา อตฺถโต หิ โข สเมติ, พฺยญฺชนโต นานํ. อปฺปมตฺตกํ โข ปเนตํ ยทิทํ— พฺยญฺชนํ. มายสฺมนฺโต อปฺปมตฺตเก วิวาทํ อาปชฺชิตฺถา’ติ. อิติ สุคฺคหิตํ สุคฺคหิตโต ธาเรตพฺพํ, ทุคฺคหิตํ ทุคฺคหิตโต ธาเรตพฺพํ. สุคฺคหิตํ สุคฺคหิตโต ธาเรตฺวา ทุคฺคหิตํ ทุคฺคหิตโต ธาเรตฺวา โย ธมฺโม โย วินโย โส ภาสิตพฺโพ.
ตตฺร เจ ตุมฺหากํ เอวมสฺส— ‘อิเมสํ โข อายสฺมนฺตานํ อตฺถโต เจว สเมติ พฺยญฺชนโต จ สเมตี’ติ, ตตฺถ ยํ ภิกฺขุํ สุวจตรํ มญฺเญยฺยาถ โส อุปสงฺกมิตฺวา เอวมสฺส วจนีโย— ‘อายสฺมนฺตานํ โข อตฺถโต เจว สเมติ, พฺยญฺชนโต จ สเมติ. ตทมินาเปตํ อายสฺมนฺโต ชานาถ— ยถา อตฺถโต เจว สเมติ พฺยญฺชนโต จ สเมติ. มายสฺมนฺโต วิวาทํ อาปชฺชิตฺถา’ติ. อถาปเรสํ เอกโตปกฺขิกานํ ภิกฺขูนํ ยํ ภิกฺขุํ สุวจตรํ มญฺเญยฺยาถ โส อุปสงฺกมิตฺวา เอวมสฺส วจนีโย— ‘อายสฺมนฺตานํ โข อตฺถโต เจว สเมติ พฺยญฺชนโต จ สเมติ. ตทมินาเปตํ อายสฺมนฺโต ชานาถ— ยถา อตฺถโต เจว สเมติ พฺยญฺชนโต จ สเมติ. มายสฺมนฺโต วิวาทํ อาปชฺชิตฺถา’ติ. อิติ สุคฺคหิตํ สุคฺคหิตโต ธาเรตพฺพํ. สุคฺคหิตํ สุคฺคหิตโต ธาเรตฺวา โย ธมฺโม โย วินโย โส ภาสิตพฺโพ.
เตสญฺจ โว, ภิกฺขเว, สมคฺคานํ สมฺโมทมานานํ อวิวทมานานํ สิกฺขตํ สิยา อญฺญตรสฺส ภิกฺขุโน อาปตฺติ สิยา วีติกฺกโม, ตตฺร, ภิกฺขเว, น โจทนาย ตริตพฺพํ. ปุคฺคโล อุปปริกฺขิตพฺโพ— ‘อิติ มยฺหญฺจ อวิเหสา ภวิสฺสติ ปรสฺส จ ปุคฺคลสฺส อนุปฆาโต, ปโร หิ ปุคฺคโล อกฺโกธโน อนุปนาหี อทฬฺหทิฏฺฐี สุปฺปฏินิสฺสคฺคี, สกฺโกมิ จาหํ เอตํ ปุคฺคลํ อกุสลา วุฏฺฐาเปตฺวา กุสเล ปติฏฺฐาเปตุนฺ’ติ. สเจ, ภิกฺขเว, เอวมสฺส, กลฺลํ วจนาย.
สเจ ปน, ภิกฺขเว, เอวมสฺส— ‘มยฺหํ โข อวิเหสา ภวิสฺสติ ปรสฺส จ ปุคฺคลสฺส อุปฆาโต, ปโร หิ ปุคฺคโล โกธโน อุปนาหี อทฬฺหทิฏฺฐี สุปฺปฏินิสฺสคฺคี, สกฺโกมิ จาหํ เอตํ ปุคฺคลํ อกุสลา วุฏฺฐาเปตฺวา กุสเล ปติฏฺฐาเปตุํ. อปฺปมตฺตกํ โข ปเนตํ ยทิทํ— ปรสฺส ปุคฺคลสฺส อุปฆาโต. อถ โข เอตเทว พหุตรํ— สฺวาหํ สกฺโกมิ เอตํ ปุคฺคลํ อกุสลา วุฏฺฐาเปตฺวา กุสเล ปติฏฺฐาเปตุนฺ’ติ. สเจ, ภิกฺขเว, เอวมสฺส, กลฺลํ วจนาย.
สเจ ปน, ภิกฺขเว, เอวมสฺส— ‘มยฺหํ โข วิเหสา ภวิสฺสติ ปรสฺส จ ปุคฺคลสฺส อนุปฆาโต. ปโร หิ ปุคฺคโล อกฺโกธโน อนุปนาหี ทฬฺหทิฏฺฐี ทุปฺปฏินิสฺสคฺคี, สกฺโกมิ จาหํ เอตํ ปุคฺคลํ อกุสลา วุฏฺฐาเปตฺวา กุสเล ปติฏฺฐาเปตุํ. อปฺปมตฺตกํ โข ปเนตํ ยทิทํ— มยฺหํ วิเหสา. อถ โข เอตเทว พหุตรํ— สฺวาหํ สกฺโกมิ เอตํ ปุคฺคลํ อกุสลา วุฏฺฐาเปตฺวา กุสเล ปติฏฺฐาเปตุนฺ’ติ. สเจ, ภิกฺขเว, เอวมสฺส, กลฺลํ วจนาย.
สเจ ปน, ภิกฺขเว, เอวมสฺส— ‘มยฺหญฺจ โข วิเหสา ภวิสฺสติ ปรสฺส จ ปุคฺคลสฺส อุปฆาโต. ปโร หิ ปุคฺคโล โกธโน อุปนาหี ทฬฺหทิฏฺฐี ทุปฺปฏินิสฺสคฺคี, สกฺโกมิ จาหํ เอตํ ปุคฺคลํ อกุสลา วุฏฺฐาเปตฺวา กุสเล ปติฏฺฐาเปตุํ. อปฺปมตฺตกํ โข ปเนตํ ยทิทํ— มยฺหญฺจ วิเหสา ภวิสฺสติ ปรสฺส จ ปุคฺคลสฺส อุปฆาโต. อถ โข เอตเทว พหุตรํ— สฺวาหํ สกฺโกมิ เอตํ ปุคฺคลํ อกุสลา วุฏฺฐาเปตฺวา กุสเล ปติฏฺฐาเปตุนฺ’ติ. สเจ, ภิกฺขเว, เอวมสฺส, กลฺลํ วจนาย.
สเจ ปน, ภิกฺขเว, เอวมสฺส— ‘มยฺหญฺจ โข วิเหสา ภวิสฺสติ ปรสฺส จ ปุคฺคลสฺส อุปฆาโต. ปโร หิ ปุคฺคโล โกธโน อุปนาหี ทฬฺหทิฏฺฐี ทุปฺปฏินิสฺสคฺคี, น จาหํ สกฺโกมิ เอตํ ปุคฺคลํ อกุสลา วุฏฺฐาเปตฺวา กุสเล ปติฏฺฐาเปตุนฺ’ติ. เอวรูเป, ภิกฺขเว, ปุคฺคเล อุเปกฺขา นาติมญฺญิตพฺพา.
เตสญฺจ โว, ภิกฺขเว, สมคฺคานํ สมฺโมทมานานํ อวิวทมานานํ สิกฺขตํ อญฺญมญฺญสฺส วจีสํหาโร อุปฺปชฺเชยฺย ทิฏฺฐิปฬาโส เจตโส อาฆาโต อปฺปจฺจโย อนภิรทฺธิ. ตตฺถ เอกโตปกฺขิกานํ ภิกฺขูนํ ยํ ภิกฺขุํ สุวจตรํ มญฺเญยฺยาถ โส อุปสงฺกมิตฺวา เอวมสฺส วจนีโย— ‘ยํ โน, อาวุโส, อมฺหากํ สมคฺคานํ สมฺโมทมานานํ อวิวทมานานํ สิกฺขตํ อญฺญมญฺญสฺส วจีสํหาโร อุปฺปนฺโน ทิฏฺฐิปฬาโส เจตโส อาฆาโต อปฺปจฺจโย อนภิรทฺธิ, ตํ ชานมาโน สมโณ ครเหยฺยา’ติ. สมฺมา พฺยากรมาโน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ เอวํ พฺยากเรยฺย— ‘ยํ โน, อาวุโส, อมฺหากํ สมคฺคานํ สมฺโมทมานานํ อวิวทมานานํ สิกฺขตํ อญฺญมญฺญสฺส วจีสํหาโร อุปฺปนฺโน ทิฏฺฐิปฬาโส เจตโส อาฆาโต อปฺปจฺจโย อนภิรทฺธิ, ตํ ชานมาโน สมโณ ครเหยฺยาติ. เอตํ ปนาวุโส, ธมฺมํ อปฺปหาย นิพฺพานํ สจฺฉิกเรยฺยา’ติ. สมฺมา พฺยากรมาโน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ เอวํ พฺยากเรยฺย— ‘เอตํ, อาวุโส, ธมฺมํ อปฺปหาย น นิพฺพานํ สจฺฉิกเรยฺยา’ติ.
อถาปเรสํ เอกโตปกฺขิกานํ ภิกฺขูนํ ยํ ภิกฺขุํ สุวจตรํ มญฺเญยฺยาถ, โส อุปสงฺกมิตฺวา เอวมสฺส วจนีโย— ‘ยํ โน, อาวุโส, อมฺหากํ สมคฺคานํ สมฺโมทมานานํ อวิวทมานานํ สิกฺขตํ อญฺญมญฺญสฺส วจีสํหาโร อุปฺปนฺโน ทิฏฺฐิปฬาโส เจตโส อาฆาโต อปฺปจฺจโย อนภิรทฺธิ, ตํ ชานมาโน สมโณ ครเหยฺยา’ติ. สมฺมา พฺยากรมาโน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ เอวํ พฺยากเรยฺย— ‘ยํ โน, อาวุโส, อมฺหากํ สมคฺคานํ สมฺโมทมานานํ อวิวทมานานํ สิกฺขตํ อญฺญมญฺญสฺส วจีสํหาโร อุปฺปนฺโน ทิฏฺฐิปฬาโส เจตโส อาฆาโต อปฺปจฺจโย อนภิรทฺธิ ตํ ชานมาโน สมโณ ครเหยฺยาติ. เอตํ ปนาวุโส, ธมฺมํ อปฺปหาย นิพฺพานํ สจฺฉิกเรยฺยา’ติ. สมฺมา พฺยากรมาโน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ เอวํ พฺยากเรยฺย— ‘เอตํ โข, อาวุโส, ธมฺมํ อปฺปหาย น นิพฺพานํ สจฺฉิกเรยฺยา’ติ.
ตญฺเจ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุํ ปเร เอวํ ปุจฺเฉยฺยุํ— ‘อายสฺมตา โน เอเต ภิกฺขู อกุสลา วุฏฺฐาเปตฺวา กุสเล ปติฏฺฐาปิตา’ติ? สมฺมา พฺยากรมาโน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ เอวํ พฺยากเรยฺย— ‘อิธาหํ, อาวุโส, เยน ภควา เตนุปสงฺกมิํ, ตสฺส เม ภควา ธมฺมํ เทเสสิ, ตาหํ ธมฺมํ สุตฺวา เตสํ ภิกฺขูนํ อภาสิํ. ตํ เต ภิกฺขู ธมฺมํ สุตฺวา อกุสลา วุฏฺฐหิํสุ, กุสเล ปติฏฺฐหิํสู’ติ. เอวํ พฺยากรมาโน โข, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ น เจว อตฺตานํ อุกฺกํเสติ, น ปรํ วมฺเภติ, ธมฺมสฺส จานุธมฺมํ พฺยากโรติ, น จ โกจิ สหธมฺมิโก วาทานุวาโท คารยฺหํ ฐานํ อาคจฺฉตี”ติ.
อิทมโวจ ภควา. อตฺตมนา เต ภิกฺขู ภควโต ภาสิตํ อภินนฺทุนฺติ.
กินฺติสุตฺตํ นิฏฺฐิตํ ตติยํ.