11.4.10 นนฺทิยสกฺกสุตฺต
เอกํ สมยํ ภควา สกฺเกสุ วิหรติ กปิลวตฺถุสฺมิํ นิโคฺรธาราเม. อถ โข นนฺทิโย สกฺโก เยน ภควา เตนุปสงฺกมิ; อุปสงฺกมิตฺวา ภควนฺตํ อภิวาเทตฺวา เอกมนฺตํ นิสีทิ. เอกมนฺตํ นิสินฺโน โข นนฺทิโย สกฺโก ภควนฺตํ เอตทโวจ— “ยเสฺสว นุ โข, ภนฺเต, อริยสาวกสฺส จตฺตาริ โสตาปตฺติยงฺคานิ สพฺเพน สพฺพํ สพฺพถา สพฺพํ นตฺถิ เสฺวว นุ โข, ภนฺเต, อริยสาวโก ปมาทวิหารี”ติ.
“‘ยสฺส โข, นนฺทิย, จตฺตาริ โสตาปตฺติยงฺคานิ สพฺเพน สพฺพํ สพฺพถา สพฺพํ นตฺถิ ตมหํ พาหิโร ปุถุชฺชนปกฺเข ฐิโต’ติ วทามิ. อปิ จ, นนฺทิย, ยถา อริยสาวโก ปมาทวิหารี เจว โหติ, อปฺปมาทวิหารี จ ตํ สุณาหิ, สาธุกํ มนสิ กโรหิ; ภาสิสฺสามี”ติ. “เอวํ, ภนฺเต”ติ โข นนฺทิโย สกฺโก ภควโต ปจฺจโสฺสสิ. ภควา เอตทโวจ—
“กถญฺจ, นนฺทิย, อริยสาวโก ปมาทวิหารี โหติ? อิธ, นนฺทิย, อริยสาวโก พุทฺเธ อเวจฺจปฺปสาเทน สมนฺนาคโต โหติ— อิติปิ โส ภควา …เป… สตฺถา เทวมนุสฺสานํ พุทฺโธ ภควาติ. โส เตน พุทฺเธ อเวจฺจปฺปสาเทน สนฺตุฏฺโฐ น อุตฺตริ วายมติ ทิวา ปวิเวกาย, รตฺติํ ปฏิสลฺลานาย. ตสฺส เอวํ ปมตฺตสฺส วิหรโต ปาโมชฺชํ น โหติ. ปาโมชฺเช อสติ, ปีติ น โหติ. ปีติยา อสติ, ปสฺสทฺธิ น โหติ. ปสฺสทฺธิยา อสติ, ทุกฺขํ วิหรติ. ทุกฺขิโน จิตฺตํ น สมาธิยติ. อสมาหิเต จิตฺเต ธมฺมา น ปาตุภวนฺติ. ธมฺมานํ อปาตุภาวา ปมาทวิหารีเตฺวว สงฺขฺยํ คจฺฉติ.
ปุน จปรํ, นนฺทิย, อริยสาวโก ธมฺเม …เป… สํเฆ …เป… อริยกนฺเตหิ สีเลหิ สมนฺนาคโต โหติ อขณฺเฑหิ …เป… สมาธิสํวตฺตนิเกหิ. โส เตหิ อริยกนฺเตหิ สีเลหิ สนฺตุฏฺโฐ น อุตฺตริ วายมติ ทิวา ปวิเวกาย รตฺติํ ปฏิสลฺลานาย. ตสฺส เอวํ ปมตฺตสฺส วิหรโต ปาโมชฺชํ น โหติ. ปาโมชฺเช อสติ, ปีติ น โหติ. ปีติยา อสติ, ปสฺสทฺธิ น โหติ. ปสฺสทฺธิยา อสติ, ทุกฺขํ วิหรติ. ทุกฺขิโน จิตฺตํ น สมาธิยติ. อสมาหิเต จิตฺเต ธมฺมา น ปาตุภวนฺติ. ธมฺมานํ อปาตุภาวา ปมาทวิหารีเตฺวว สงฺขฺยํ คจฺฉติ. เอวํ โข, นนฺทิย, อริยสาวโก ปมาทวิหารี โหติ.
กถญฺจ, นนฺทิย, อริยสาวโก อปฺปมาทวิหารี โหติ? อิธ, นนฺทิย, อริยสาวโก พุทฺเธ อเวจฺจปฺปสาเทน สมนฺนาคโต โหติ— อิติปิ โส ภควา …เป… สตฺถา เทวมนุสฺสานํ พุทฺโธ ภควาติ. โส เตน พุทฺเธ อเวจฺจปฺปสาเทน อสนฺตุฏฺโฐ อุตฺตริ วายมติ ทิวา ปวิเวกาย รตฺติํ ปฏิสลฺลานาย. ตสฺส เอวํ อปฺปมตฺตสฺส วิหรโต ปาโมชฺชํ ชายติ. ปมุทิตสฺส ปีติ ชายติ. ปีติมนสฺส กาโย ปสฺสมฺภติ. ปสฺสทฺธกาโย สุขํ เวทิยติ. สุขิโน จิตฺตํ สมาธิยติ. สมาหิเต จิตฺเต ธมฺมา ปาตุภวนฺติ. ธมฺมานํ ปาตุภาวา อปฺปมาทวิหารีเตฺวว สงฺขฺยํ คจฺฉติ.
ปุน จปรํ, นนฺทิย, อริยสาวโก ธมฺเม …เป… สํเฆ …เป… อริยกนฺเตหิ สีเลหิ สมนฺนาคโต โหติ อขณฺเฑหิ …เป… สมาธิสํวตฺตนิเกหิ. โส เตหิ อริยกนฺเตหิ สีเลหิ อสนฺตุฏฺโฐ อุตฺตริ วายมติ ทิวา ปวิเวกาย รตฺติํ ปฏิสลฺลานาย. ตสฺส เอวํ อปฺปมตฺตสฺส วิหรโต ปาโมชฺชํ ชายติ. ปมุทิตสฺส ปีติ ชายติ. ปีติมนสฺส กาโย ปสฺสมฺภติ. ปสฺสทฺธกาโย สุขํ เวทิยติ. สุขิโน จิตฺตํ สมาธิยติ. สมาหิเต จิตฺเต ธมฺมา ปาตุภวนฺติ. ธมฺมานํ ปาตุภาวา อปฺปมาทวิหารีเตฺวว สงฺขฺยํ คจฺฉติ. เอวํ โข, นนฺทิย, อริยสาวโก อปฺปมาทวิหารี โหตี”ติ.
ทสมํ.
ปุญฺญาภิสนฺทวคฺโค จตุตฺโถ.
ตสฺสุทฺทานํ
อภิสนฺทา ตโย วุตฺตา,
ทุเว เทวปทานิ จ;
สภาคตํ มหานาโม,
วสฺสํ กาฬี จ นนฺทิยาติ.