2.5 อพฺภานารหวตฺต
เตน โข ปน สมเยน อพฺภานารหา ภิกฺขู สาทิยนฺติ ปกตตฺตานํ ภิกฺขูนํ อภิวาทนํ ปจฺจุฏฺฐานํ …เป… นหาเน ปิฏฺฐิปริกมฺมํ. เย เต ภิกฺขู อปฺปิจฺฉา …เป… เต อุชฺฌายนฺติ ขิยฺยนฺติ วิปาเจนฺติ— “กถญฺหิ นาม อพฺภานารหา ภิกฺขู สาทิยิสฺสนฺติ ปกตตฺตานํ ภิกฺขูนํ อภิวาทนํ ปจฺจุฏฺฐานํ …เป… นหาเน ปิฏฺฐิปริกมฺมนฺ”ติ. อถ โข เต ภิกฺขู ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ.
อถ โข ภควา เอตสฺมิํ นิทาเน เอตสฺมิํ ปกรเณ ภิกฺขุสํฆํ สนฺนิปาตาเปตฺวา ภิกฺขู ปฏิปุจฺฉิ— “สจฺจํ กิร, ภิกฺขเว, อพฺภานารหา ภิกฺขู สาทิยนฺติ ปกตตฺตานํ ภิกฺขูนํ อภิวาทนํ ปจฺจุฏฺฐานํ …เป… นหาเน ปิฏฺฐิปริกมฺมนฺ”ติ? “สจฺจํ, ภควา”ติ. วิครหิ พุทฺโธ ภควา— “อนนุจฺฉวิกํ …เป… กถญฺหิ นาม, ภิกฺขเว, อพฺภานารหา ภิกฺขู สาทิยิสฺสนฺติ ปกตตฺตานํ ภิกฺขูนํ อภิวาทนํ ปจฺจุฏฺฐานํ …เป… นหาเน ปิฏฺฐิปริกมฺมํ. เนตํ, ภิกฺขเว, อปฺปสนฺนานํ วา ปสาทาย …เป… วิครหิตฺวา …เป… ธมฺมิํ กถํ กตฺวา ภิกฺขู อามนฺเตสิ— “น, ภิกฺขเว, อพฺภานารเหน ภิกฺขุนา สาทิตพฺพํ ปกตตฺตานํ ภิกฺขูนํ อภิวาทนํ ปจฺจุปฏฺฐานํ …เป… นหาเน ปิฏฺฐิปริกมฺมํ. โย สาทิเยยฺย, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส. อนุชานามิ, ภิกฺขเว, อพฺภานารหานํ ภิกฺขูนํ มิถุ ยถาวุฑฺฒํ อภิวาทนํ ปจฺจุฏฺฐานํ …เป… นหาเน ปิฏฺฐิปริกมฺมํ. อนุชานามิ, ภิกฺขเว, อพฺภานารหานํ ภิกฺขูนํ ปญฺจ ยถาวุฑฺฒํ— อุโปสถํ, ปวารณํ, วสฺสิกสาฏิกํ, โอโณชนํ, ภตฺตํ. เตน หิ, ภิกฺขเว, อพฺภานารหานํ ภิกฺขูนํ วตฺตํ ปญฺญเปสฺสามิ ยถา อพฺภานารเหหิ ภิกฺขูหิ วตฺติตพฺพํ.
อพฺภานารเหน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุนา สมฺมา วตฺติตพฺพํ. ตตฺรายํ สมฺมาวตฺตนา—
น อุปสมฺปาเทตพฺพํ …เป… (ยถา เหฏฺฐา, ตถา วิตฺถาเรตพฺพํ) น ภิกฺขูหิ สมฺปโยเชตพฺพํ.
น, ภิกฺขเว, อพฺภานารเหน ภิกฺขุนา ปกตตฺตสฺส ภิกฺขุโน ปุรโต คนฺตพฺพํ, น ปุรโต นิสีทิตพฺพํ. โย โหติ สํฆสฺส อาสนปริยนฺโต เสยฺยาปริยนฺโต วิหารปริยนฺโต โส ตสฺส ปทาตพฺโพ. เตน จ โส สาทิตพฺโพ.
น, ภิกฺขเว, อพฺภานารเหน ภิกฺขุนา ปกตตฺเตน ภิกฺขุนา ปุเรสมเณน วา ปจฺฉาสมเณน วา กุลานิ อุปสงฺกมิตพฺพานิ; น อารญฺญิกงฺคํ สมาทาตพฺพํ; น ปิณฺฑปาติกงฺคํ สมาทาตพฺพํ; น จ ตปฺปจฺจยา ปิณฺฑปาโต นีหราเปตพฺโพ— มา มํ ชานิํสูติ.
น, ภิกฺขเว, อพฺภานารเหน ภิกฺขุนา สภิกฺขุกา อาวาสา อภิกฺขุโก อาวาโส คนฺตพฺโพ, อญฺญตฺร ปกตตฺเตน, อญฺญตฺร อนฺตรายา.
น, ภิกฺขเว, อพฺภานารเหน ภิกฺขุนา สภิกฺขุกา อาวาสา อภิกฺขุโก อนาวาโส คนฺตพฺโพ, อญฺญตฺร ปกตตฺเตน, อญฺญตฺร อนฺตรายา …เป… . (ยถา เหฏฺฐา, ตถา วิตฺถาเรตพฺพา.)
คนฺตพฺโพ, ภิกฺขเว, อพฺภานารเหน ภิกฺขุนา สภิกฺขุกา อาวาสา …เป… อนาวาสา …เป… อาวาสา วา อนาวาสา วา สภิกฺขุโก อาวาโส …เป… สภิกฺขุโก อนาวาโส …เป… สภิกฺขุโก อาวาโส วา อนาวาโส วา, ยตฺถสฺสุ ภิกฺขู สมานสํวาสกา, ยํ ชญฺญา สกฺโกมิ อชฺเชว คนฺตุนฺติ.
น, ภิกฺขเว, อพฺภานารเหน ภิกฺขุนา ปกตตฺเตน ภิกฺขุนา สทฺธิํ เอกจฺฉนฺเน อาวาเส วตฺถพฺพํ, น เอกจฺฉนฺเน อนาวาเส วตฺถพฺพํ, น เอกจฺฉนฺเน อาวาเส วา อนาวาเส วา วตฺถพฺพํ; ปกตตฺตํ ภิกฺขุํ ทิสฺวา อาสนา วุฏฺฐาตพฺพํ, ปกตตฺโต ภิกฺขุ อาสเนน นิมนฺเตตพฺโพ; น ปกตตฺเตน ภิกฺขุนา สทฺธิํ เอกาสเน นิสีทิตพฺพํ, น นีเจ อาสเน นิสินฺเน อุจฺเจ อาสเน นิสีทิตพฺพํ, น ฉมายํ นิสินฺเน อาสเน นิสีทิตพฺพํ; น เอกจงฺกเม จงฺกมิตพฺพํ, น นีเจ จงฺกเม จงฺกมนฺเต อุจฺเจ จงฺกเม จงฺกมิตพฺพํ, น ฉมายํ จงฺกมนฺเต จงฺกเม จงฺกมิตพฺพํ.
น, ภิกฺขเว, อพฺภานารเหน ภิกฺขุนา ปาริวาสิเกน ภิกฺขุนา สทฺธิํ …เป… มูลายปฏิกสฺสนารเหน ภิกฺขุนา สทฺธิํ …เป… มานตฺตารเหน ภิกฺขุนา สทฺธิํ …เป… มานตฺตจาริเกน ภิกฺขุนา สทฺธิํ …เป… อพฺภานารเหน วุฑฺฒตเรน ภิกฺขุนา สทฺธิํ เอกจฺฉนฺเน อาวาเส วตฺถพฺพํ, น เอกจฺฉนฺเน อนาวาเส วตฺถพฺพํ; น เอกจฺฉนฺเน อาวาเส วา อนาวาเส วา วตฺถพฺพํ; น เอกาสเน นิสีทิตพฺพํ, น นีเจ อาสเน นิสินฺเน อุจฺเจ อาสเน นิสีทิตพฺพํ, น ฉมายํ นิสินฺเน อาสเน นิสีทิตพฺพํ; น เอกจงฺกเม จงฺกมิตพฺพํ, น นีเจ จงฺกเม จงฺกมนฺเต อุจฺเจ จงฺกเม จงฺกมิตพฺพํ, น ฉมายํ จงฺกมนฺเต จงฺกเม จงฺกมิตพฺพํ.
อพฺภานารหจตุตฺโถ เจ, ภิกฺขเว, ปริวาสํ ทเทยฺย, มูลาย ปฏิกเสฺสยฺย, มานตฺตํ ทเทยฺย, ตํวีโส อพฺเภยฺย, อกมฺมํ, น จ กรณียนฺ”ติ.
อพฺภานารหวตฺตํ นิฏฺฐิตํ.
ปาริวาสิกกฺขนฺธโก ทุติโย.
อิมมฺหิ ขนฺธเก วตฺถู ปญฺจ.
ตสฺสุทฺทานํ
ปาริวาสิกา สาเทนฺติ,
ปกตตฺตาน ภิกฺขุนํ;
อภิวาทนํ ปจฺจุฏฺฐานํ,
อญฺชลิญฺจ สามีจิยํ.
อาสนํ เสยฺยาภิหารํ,
ปาโท ปีฐํ กถลิกํ;
ปตฺตํ นหาเน ปริกมฺมํ,
อุชฺฌายนฺติ จ เปสลา._
ทุกฺกฏํ สาทิยนฺตสฺส,
มิถุ ปญฺจ ยถาวุฑฺฒํ;
อุโปสถํ ปวารณํ,_
วสฺสิโกโณชโภชนํ.
สมฺมา จ วตฺตนา ตตฺถ,
ปกตตฺตสฺส คจฺฉนฺตํ;
โย จ โหติ ปริยนฺโต,
ปุเร ปจฺฉา ตเถว จ.
อารญฺญปิณฺฑนีหาโร,
อาคนฺตุเก อุโปสเถ;
ปวารณาย ทูเตน,
คนฺตพฺโพ จ สภิกฺขุโก.
เอกจฺฉนฺเน จ วุฏฺฐานํ,
ตเถว จ นิมนฺตเย;
อาสเน นีเจ จงฺกเม,
ฉมายํ จงฺกเมน จ.
วุฑฺฒตเรน อกมฺมํ,
รตฺติจฺเฉทา จ โสธนา;
นิกฺขิปนํ สมาทานํ,
วตฺตํว ปาริวาสิเก.
มูลาย มานตฺตารหา,
ตถา มานตฺตจาริกา;
อพฺภานารเห นโย จาปิ,
สมฺเภทํ นยโต ปุน.
ปาริวาสิเกสุ ตโย,
จตุ มานตฺตจาริเก;
น สเมนฺติ รตฺติจฺเฉเทสุ,
มานตฺเตสุ จ เทวสิ;
ทฺเว กมฺมา สทิสา เสสา,
ตโย กมฺมา สมาสมาติ.
ปาริวาสิกกฺขนฺธกํ นิฏฺฐิตํ.