3.2.1 อคฺฆสโมธานปริวาส
เตน โข ปน สมเยน อญฺญตโร ภิกฺขุ สมฺพหุลา สํฆาทิเสสา อาปตฺติโย อาปนฺโน โหติ— เอกา อาปตฺติ เอกาหปฺปฏิจฺฉนฺนา, เอกา อาปตฺติ ทฺวีหปฺปฏิจฺฉนฺนา, เอกา อาปตฺติ ตีหปฺปฏิจฺฉนฺนา, เอกา อาปตฺติ จตูหปฺปฏิจฺฉนฺนา, เอกา อาปตฺติ ปญฺจาหปฺปฏิจฺฉนฺนา, เอกา อาปตฺติ ฉาหปฺปฏิจฺฉนฺนา, เอกา อาปตฺติ สตฺตาหปฺปฏิจฺฉนฺนา, เอกา อาปตฺติ อฏฺฐาหปฺปฏิจฺฉนฺนา, เอกา อาปตฺติ นวาหปฺปฏิจฺฉนฺนา, เอกา อาปตฺติ ทสาหปฺปฏิจฺฉนฺนา. โส ภิกฺขูนํ อาโรเจสิ— “อหํ, อาวุโส, สมฺพหุลา สํฆาทิเสสา อาปตฺติโย อาปชฺชิํ— เอกา อาปตฺติ เอกาหปฺปฏิจฺฉนฺนา …เป… เอกา อาปตฺติ ทสาหปฺปฏิจฺฉนฺนา. กถํ นุ โข มยา ปฏิปชฺชิตพฺพนฺ”ติ? ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ. “เตน หิ, ภิกฺขเว, สํโฆ ตสฺส ภิกฺขุโน ตาสํ อาปตฺตีนํ ยา อาปตฺติ ทสาหปฺปฏิจฺฉนฺนา ตสฺสา อคฺเฆน สโมธานปริวาสํ เทตุ. เอวญฺจ ปน, ภิกฺขเว, ทาตพฺโพ—
เตน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุนา สํฆํ อุปสงฺกมิตฺวา …เป… เอวมสฺส วจนีโย— ‘อหํ, ภนฺเต, สมฺพหุลา สํฆาทิเสสา อาปตฺติโย อาปชฺชิํ— เอกา อาปตฺติ เอกาหปฺปฏิจฺฉนฺนา …เป… เอกา อาปตฺติ ทสาหปฺปฏิจฺฉนฺนา. โสหํ, ภนฺเต, สํฆํ ตาสํ อาปตฺตีนํ ยา อาปตฺติ ทสาหปฺปฏิจฺฉนฺนา ตสฺสา อคฺเฆน สโมธานปริวาสํ ยาจามี’ติ. ทุติยมฺปิ ยาจิตพฺโพ. ตติยมฺปิ ยาจิตพฺโพ. พฺยตฺเตน ภิกฺขุนา ปฏิพเลน สํโฆ ญาเปตพฺโพ—
‘สุณาตุ เม, ภนฺเต, สํโฆ. อยํ อิตฺถนฺนาโม ภิกฺขุ สมฺพหุลา สํฆาทิเสสา อาปตฺติโย อาปชฺชิ— เอกา อาปตฺติ เอกาหปฺปฏิจฺฉนฺนา …เป… เอกา อาปตฺติ ทสาหปฺปฏิจฺฉนฺนา. โส สํฆํ ตาสํ อาปตฺตีนํ ยา อาปตฺติ ทสาหปฺปฏิจฺฉนฺนา ตสฺสา อคฺเฆน สโมธานปริวาสํ ยาจติ. ยทิ สํฆสฺส ปตฺตกลฺลํ, สํโฆ อิตฺถนฺนามสฺส ภิกฺขุโน ตาสํ อาปตฺตีนํ ยา อาปตฺติ ทสาหปฺปฏิจฺฉนฺนา ตสฺสา อคฺเฆน สโมธานปริวาสํ ทเทยฺย. เอสา ญตฺติ.
สุณาตุ เม, ภนฺเต, สํโฆ. อยํ อิตฺถนฺนาโม ภิกฺขุ สมฺพหุลา สํฆาทิเสสา อาปตฺติโย อาปชฺชิ— เอกา อาปตฺติ เอกาหปฺปฏิจฺฉนฺนา …เป… เอกา อาปตฺติ ทสาหปฺปฏิจฺฉนฺนา. โส สํฆํ ตาสํ อาปตฺตีนํ ยา อาปตฺติ ทสาหปฺปฏิจฺฉนฺนา ตสฺสา อคฺเฆน สโมธานปริวาสํ ยาจติ. สํโฆ อิตฺถนฺนามสฺส ภิกฺขุโน ตาสํ อาปตฺตีนํ ยา อาปตฺติ ทสาหปฺปฏิจฺฉนฺนา ตสฺสา อคฺเฆน สโมธานปริวาสํ เทติ. ยสฺสายสฺมโต ขมติ อิตฺถนฺนามสฺส ภิกฺขุโน ตาสํ อาปตฺตีนํ ยา อาปตฺติ ทสาหปฺปฏิจฺฉนฺนา; ตสฺสา อคฺเฆน สโมธานปริวาสสฺส ทานํ, โส ตุณฺหสฺส; ยสฺส นกฺขมติ, โส ภาเสยฺย.
ทุติยมฺปิ เอตมตฺถํ วทามิ …เป… ตติยมฺปิ เอตมตฺถํ วทามิ …เป… .
ทินฺโน สํเฆน อิตฺถนฺนามสฺส ภิกฺขุโน ตาสํ อาปตฺตีนํ ยา อาปตฺติ ทสาหปฺปฏิจฺฉนฺนา ตสฺสา อคฺเฆน สโมธานปริวาโส. ขมติ สํฆสฺส, ตสฺมา ตุณฺหี, เอวเมตํ ธารยามี’”ติ.