1.5.5.9 เสนาวาสสิกฺขาปท
เตน สมเยน พุทฺโธ ภควา สาวตฺถิยํ วิหรติ เชตวเน อนาถปิณฺฑิกสฺส อาราเม. เตน โข ปน สมเยน ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู สติ กรณีเย เสนํ คนฺตฺวา อติเรกติรตฺตํ เสนาย วสนฺติ. มนุสฺสา อุชฺฌายนฺติ ขิยฺยนฺติ วิปาเจนฺติ— “กถญฺหิ นาม สมณา สกฺยปุตฺติยา เสนาย วสิสฺสนฺติ. อมฺหากมฺปิ อลาภา, อมฺหากมฺปิ ทุลฺลทฺธํ, เย มยํ อาชีวสฺส เหตุ ปุตฺตทารสฺส การณา เสนาย ปฏิวสามา”ติ.
อโสฺสสุํ โข ภิกฺขู เตสํ มนุสฺสานํ อุชฺฌายนฺตานํ ขิยฺยนฺตานํ วิปาเจนฺตานํ. เย เต ภิกฺขู อปฺปิจฺฉา …เป… เต อุชฺฌายนฺติ ขิยฺยนฺติ วิปาเจนฺติ— “กถญฺหิ นาม ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู อติเรกติรตฺตํ เสนาย วสิสฺสนฺตี”ติ …เป… “สจฺจํ กิร ตุมฺเห, ภิกฺขเว, อติเรกติรตฺตํ เสนาย วสถา”ติ? “สจฺจํ, ภควา”ติ. วิครหิ พุทฺโธ ภควา …เป… กถญฺหิ นาม ตุมฺเห, โมฆปุริสา, อติเรกติรตฺตํ เสนาย วสิสฺสถ. เนตํ, โมฆปุริสา, อปฺปสนฺนานํ วา ปสาทาย …เป… เอวญฺจ ปน, ภิกฺขเว, อิมํ สิกฺขาปทํ อุทฺทิเสยฺยาถ—
“สิยา จ ตสฺส ภิกฺขุโน โกจิเทว ปจฺจโย เสนํ คมนาย, ทิรตฺตติรตฺตํ เตน ภิกฺขุนา เสนาย วสิตพฺพํ. ตโต เจ อุตฺตริ วเสยฺย, ปาจิตฺติยนฺ” ติ. (49: 98 )
สิยา จ ตสฺส ภิกฺขุโน โกจิเทว ปจฺจโย เสนํ คมนายา ติ สิยา ปจฺจโย สิยา กรณียํ.
ทิรตฺตติรตฺตํ เตน ภิกฺขุนา เสนาย วสิตพฺพนฺ ติ ทฺเวติโสฺส รตฺติโย วสิตพฺพํ.
ตโต เจ อุตฺตริ วเสยฺยา ติ จตุตฺเถ ทิวเส อตฺถงฺคเต สูริเย เสนาย วสติ, อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺส.
อติเรกติรตฺเต อติเรกสญฺญี เสนาย วสติ, อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺส. อติเรกติรตฺเต เวมติโก เสนาย วสติ, อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺส. อติเรกติรตฺเต อูนกสญฺญี เสนาย วสติ, อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺส.
อูนกติรตฺเต อติเรกสญฺญี, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส. อูนกติรตฺเต เวมติโก, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส. อูนกติรตฺเต อูนกสญฺญี, อนาปตฺติ.
อนาปตฺติ— ทฺเวติโสฺส รตฺติโย วสติ, อูนกทฺเวติโสฺส รตฺติโย วสติ, ทฺเว รตฺติโย วสิตฺวา ตติยาย รตฺติยา ปุรารุณา นิกฺขมิตฺวา ปุน วสติ, คิลาโน วสติ, คิลานสฺส กรณีเยน วสติ, เสนา วา ปฏิเสนาย รุทฺธา โหติ, เกนจิ ปลิพุทฺโธ โหติ, อาปทาสุ, อุมฺมตฺตกสฺส, อาทิกมฺมิกสฺสาติ.
เสนาวาสสิกฺขาปทํ นิฏฺฐิตํ นวมํ.