1.1.4 จตุตฺถปาราชิกสิกฺขาปท
เตน สมเยน พุทฺโธ ภควา เวสาลิยํ วิหรติ มหาวเน กูฏาคารสาลายํ. เตน โข ปน สมเยน สมฺพหุลา สนฺทิฏฺฐา สมฺภตฺตา ภิกฺขู วคฺคุมุทาย นทิยา ตีเร วสฺสํ อุปคจฺฉิํสุ. เตน โข ปน สมเยน วชฺชี ทุพฺภิกฺขา โหติ ทฺวีหิติกา เสตฏฺฐิกา สลากาวุตฺตา, น สุกรา อุญฺเฉน ปคฺคเหน ยาเปตุํ. อถ โข เตสํ ภิกฺขูนํ เอตทโหสิ— “เอตรหิ โข วชฺชี ทุพฺภิกฺขา ทฺวีหิติกา เสตฏฺฐิกา สลากาวุตฺตา, น สุกรา อุญฺเฉน ปคฺคเหน ยาเปตุํ. เกน นุ โข มยํ อุปาเยน สมคฺคา สมฺโมทมานา อวิวทมานา ผาสุกํ วสฺสํ วเสยฺยาม, น จ ปิณฺฑเกน กิลเมยฺยามา”ติ?
เอกจฺเจ เอวมาหํสุ— “หนฺท มยํ, อาวุโส, คิหีนํ กมฺมนฺตํ อธิฏฺเฐม, เอวํ เต อมฺหากํ ทาตุํ มญฺญิสฺสนฺติ. เอวํ มยํ สมคฺคา สมฺโมทมานา อวิวทมานา ผาสุกํ วสฺสํ วสิสฺสาม, น จ ปิณฺฑเกน กิลมิสฺสามา”ติ.
เอกจฺเจ เอวมาหํสุ— “อลํ, อาวุโส, กิํ คิหีนํ กมฺมนฺตํ อธิฏฺฐิเตน. หนฺท มยํ, อาวุโส, คิหีนํ ทูเตยฺยํ หราม, เอวํ เต อมฺหากํ ทาตุํ มญฺญิสฺสนฺติ. เอวํ มยํ สมคฺคา สมฺโมทมานา อวิวทมานา ผาสุกํ วสฺสํ วสิสฺสาม, น จ ปิณฺฑเกน กิลมิสฺสามา”ติ.
เอกจฺเจ เอวมาหํสุ— “อลํ, อาวุโส, กิํ คิหีนํ กมฺมนฺตํ อธิฏฺฐิเตน. กิํ คิหีนํ ทูเตยฺยํ หเฏน. หนฺท มยํ, อาวุโส, คิหีนํ อญฺญมญฺญสฺส อุตฺตริมนุสฺสธมฺมสฺส วณฺณํ ภาสิสฺสาม— ‘อสุโก ภิกฺขุ ปฐมสฺส ฌานสฺส ลาภี, อสุโก ภิกฺขุ ทุติยสฺส ฌานสฺส ลาภี, อสุโก ภิกฺขุ ตติยสฺส ฌานสฺส ลาภี, อสุโก ภิกฺขุ จตุตฺถสฺส ฌานสฺส ลาภี, อสุโก ภิกฺขุ โสตาปนฺโน, อสุโก ภิกฺขุ สกทาคามี, อสุโก ภิกฺขุ อนาคามี, อสุโก ภิกฺขุ อรหา, อสุโก ภิกฺขุ เตวิชฺโช, อสุโก ภิกฺขุ ฉฬภิญฺโญ’ติ. เอวํ เต อมฺหากํ ทาตุํ มญฺญิสฺสนฺติ. เอวํ มยํ สมคฺคา สมฺโมทมานา อวิวทมานา ผาสุกํ วสฺสํ วสิสฺสาม, น จ ปิณฺฑเกน กิลมิสฺสามา”ติ. “เอโสเยว โข, อาวุโส, เสโยฺย โย อมฺหากํ คิหีนํ อญฺญมญฺญสฺส อุตฺตริมนุสฺสธมฺมสฺส วณฺโณ ภาสิโต”ติ.
อถ โข เต ภิกฺขู คิหีนํ อญฺญมญฺญสฺส อุตฺตริมนุสฺสธมฺมสฺส วณฺณํ ภาสิํสุ— “อสุโก ภิกฺขุ ปฐมสฺส ฌานสฺส ลาภี …เป… อสุโก ภิกฺขุ ฉฬภิญฺโญ”ติ. อถ โข เต มนุสฺสา— “ลาภา วต โน, สุลทฺธํ วต โน, เยสํ โน เอวรูปา ภิกฺขู วสฺสํ อุปคตา; น วต โน อิโต ปุพฺเพ เอวรูปา ภิกฺขู วสฺสํ อุปคตา ยถยิเม ภิกฺขู สีลวนฺโต กลฺยาณธมฺมา”ติ, เต น ตาทิสานิ โภชนานิ อตฺตนา ปริภุญฺชนฺติ มาตาปิตูนํ เทนฺติ ปุตฺตทารสฺส เทนฺติ ทาสกมฺมกรโปริสสฺส เทนฺติ มิตฺตามจฺจานํ เทนฺติ ญาติสาโลหิตานํ เทนฺติ, ยาทิสานิ ภิกฺขูนํ เทนฺติ. เต น ตาทิสานิ ขาทนียานิ สายนียานิ ปานานิ อตฺตนา ขาทนฺติ สายนฺติ ปิวนฺติ มาตาปิตูนํ เทนฺติ ปุตฺตทารสฺส เทนฺติ ทาสกมฺมกรโปริสสฺส เทนฺติ มิตฺตามจฺจานํ เทนฺติ ญาติสาโลหิตานํ เทนฺติ, ยาทิสานิ ภิกฺขูนํ เทนฺติ. อถ โข เต ภิกฺขู วณฺณวา อเหสุํ ปีณินฺทฺริยา ปสนฺนมุขวณฺณา วิปฺปสนฺนฉวิวณฺณา.
อาจิณฺณํ โข ปเนตํ วสฺสํวุฏฺฐานํ ภิกฺขูนํ ภควนฺตํ ทสฺสนาย อุปสงฺกมิตุํ. อถ โข เต ภิกฺขู วสฺสํวุฏฺฐา เตมาสจฺจเยน เสนาสนํ สํสาเมตฺวา ปตฺตจีวรํ อาทาย เยน เวสาลี เตน ปกฺกมิํสุ. อนุปุพฺเพน เยน เวสาลี มหาวนํ กูฏาคารสาลา เยน ภควา เตนุปสงฺกมิํสุ; อุปสงฺกมิตฺวา ภควนฺตํ อภิวาเทตฺวา เอกมนฺตํ นิสีทิํสุ.
เตน โข ปน สมเยน ทิสาสุ วสฺสํวุฏฺฐา ภิกฺขู กิสา โหนฺติ ลูขา ทุพฺพณฺณา อุปฺปณฺฑุปฺปณฺฑุกชาตา ธมนิสนฺถตคตฺตา; วคฺคุมุทาตีริยา ปน ภิกฺขู วณฺณวา โหนฺติ ปีณินฺทฺริยา ปสนฺนมุขวณฺณา วิปฺปสนฺนฉวิวณฺณา. อาจิณฺณํ โข ปเนตํ พุทฺธานํ ภควนฺตานํ อาคนฺตุเกหิ ภิกฺขูหิ สทฺธิํ ปฏิสมฺโมทิตุํ. อถ โข ภควา วคฺคุมุทาตีริเย ภิกฺขู เอตทโวจ— “กจฺจิ, ภิกฺขเว, ขมนียํ กจฺจิ ยาปนียํ กจฺจิ สมคฺคา สมฺโมทมานา อวิวทมานา ผาสุกํ วสฺสํ วสิตฺถ, น จ ปิณฺฑเกน กิลมิตฺถา”ติ? “ขมนียํ, ภควา, ยาปนียํ, ภควา. สมคฺคา จ มยํ, ภนฺเต, สมฺโมทมานา อวิวทมานา ผาสุกํ วสฺสํ วสิมฺหา, น จ ปิณฺฑเกน กิลมิมฺหา”ติ. ชานนฺตาปิ ตถาคตา ปุจฺฉนฺติ, ชานนฺตาปิ น ปุจฺฉนฺติ …เป… ทฺวีหากาเรหิ พุทฺธา ภควนฺโต ภิกฺขู ปฏิปุจฺฉนฺติ— “ธมฺมํ วา เทเสสฺสาม, สาวกานํ วา สิกฺขาปทํ ปญฺญเปสฺสามา”ติ.
อถ โข ภควา วคฺคุมุทาตีริเย ภิกฺขู เอตทโวจ— “ยถา กถํ ปน ตุมฺเห, ภิกฺขเว, สมคฺคา สมฺโมทมานา อวิวทมานา ผาสุกํ วสฺสํ วสิตฺถ น จ ปิณฺฑเกน กิลมิตฺถา”ติ? อถ โข เต ภิกฺขู ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ. “กจฺจิ ปน โว, ภิกฺขเว, ภูตนฺ”ติ? “อภูตํ, ภควา”ติ. วิครหิ พุทฺโธ ภควา— “อนนุจฺฉวิกํ, โมฆปุริสา, อนนุโลมิกํ อปฺปติรูปํ อสฺสามณกํ อกปฺปิยํ อกรณียํ. กถญฺหิ นาม ตุมฺเห, โมฆปุริสา, อุทรสฺส การณา คิหีนํ อญฺญมญฺญสฺส อุตฺตริมนุสฺสธมฺมสฺส วณฺณํ ภาสิสฺสถ. วรํ ตุมฺเหหิ, โมฆปุริสา, ติเณฺหน โควิกนฺตเนน กุจฺฉิ ปริกนฺโต, น เตฺวว อุทรสฺส การณา คิหีนํ อญฺญมญฺญสฺส อุตฺตริมนุสฺสธมฺมสฺส วณฺโณ ภาสิโต. ตํ กิสฺส เหตุ? ตโตนิทานญฺหิ, โมฆปุริสา, มรณํ วา นิคจฺเฉยฺย มรณมตฺตํ วา ทุกฺขํ, น เตฺวว ตปฺปจฺจยา กายสฺส เภทา ปรํ มรณา อปายํ ทุคฺคติํ วินิปาตํ นิรยํ อุปปชฺเชยฺย. อิโตนิทานญฺจ โข, โมฆปุริสา, กายสฺส เภทา ปรํ มรณา อปายํ ทุคฺคติํ วินิปาตํ นิรยํ อุปปชฺเชยฺย. เนตํ, โมฆปุริสา, อปฺปสนฺนานํ วา ปสาทาย …เป… วิครหิตฺวา ธมฺมิํ กถํ กตฺวา ภิกฺขู อามนฺเตสิ—
“ปญฺจิเม, ภิกฺขเว, มหาโจรา สนฺโต สํวิชฺชมานา โลกสฺมิํ. กตเม ปญฺจ? อิธ, ภิกฺขเว, เอกจฺจสฺส มหาโจรสฺส เอวํ โหติ— ‘กุทาสฺสุ นามาหํ สเตน วา สหเสฺสน วา ปริวุโต คามนิคมราชธานีสุ อาหิณฺฑิสฺสามิ หนนฺโต ฆาเตนฺโต ฉินฺทนฺโต เฉทาเปนฺโต ปจนฺโต ปาเจนฺโต’ติ. โส อปเรน สมเยน สเตน วา สหเสฺสน วา ปริวุโต คามนิคมราชธานีสุ อาหิณฺฑติ หนนฺโต ฆาเตนฺโต ฉินฺทนฺโต เฉทาเปนฺโต ปจนฺโต ปาเจนฺโต. เอวเมว โข, ภิกฺขเว, อิเธกจฺจสฺส ปาปภิกฺขุโน เอวํ โหติ— ‘กุทาสฺสุ นามาหํ สเตน วา สหเสฺสน วา ปริวุโต คามนิคมราชธานีสุ จาริกํ จริสฺสามิ สกฺกโต ครุกโต มานิโต ปูชิโต อปจิโต คหฏฺฐานญฺเจว ปพฺพชิตานญฺจ, ลาภี จีวรปิณฺฑปาตเสนาสนคิลานปฺปจฺจยเภสชฺชปริกฺขารานนฺ’ติ. โส อปเรน สมเยน สเตน วา สหเสฺสน วา ปริวุโต คามนิคมราชธานีสุ จาริกํ จรติ สกฺกโต ครุกโต มานิโต ปูชิโต อปจิโต คหฏฺฐานญฺเจว ปพฺพชิตานญฺจ, ลาภี จีวรปิณฺฑปาตเสนาสนคิลานปฺปจฺจยเภสชฺชปริกฺขารานํ. อยํ, ภิกฺขเว, ปฐโม มหาโจโร สนฺโต สํวิชฺชมาโน โลกสฺมิํ. (1)
ปุน จปรํ, ภิกฺขเว, อิเธกจฺโจ ปาปภิกฺขุ ตถาคตปฺปเวทิตํ ธมฺมวินยํ ปริยาปุณิตฺวา อตฺตโน ทหติ. อยํ, ภิกฺขเว, ทุติโย มหาโจโร สนฺโต สํวิชฺชมาโน โลกสฺมิํ. (2)
ปุน จปรํ, ภิกฺขเว, อิเธกจฺโจ ปาปภิกฺขุ สุทฺธํ พฺรหฺมจาริํ ปริสุทฺธํ พฺรหฺมจริยํ จรนฺตํ อมูลเกน อพฺรหฺมจริเยน อนุทฺธํเสติ. อยํ, ภิกฺขเว, ตติโย มหาโจโร สนฺโต สํวิชฺชมาโน โลกสฺมิํ. (3)
ปุน จปรํ, ภิกฺขเว, อิเธกจฺโจ ปาปภิกฺขุ ยานิ ตานิ สํฆสฺส ครุภณฺฑานิ ครุปริกฺขารานิ, เสยฺยถิทํ— อาราโม อารามวตฺถุ วิหาโร วิหารวตฺถุ มญฺโจ ปีฐํ ภิสิ พิพฺโพหนํ โลหกุมฺภี โลหภาณกํ โลหวารโก โลหกฏาหํ วาสิ ปรสุ กุฐารี กุทาโล นิขาทนํ วลฺลิ เวฬุ มุญฺชํ ปพฺพชํ ติณํ มตฺติกา ทารุภณฺฑํ มตฺติกาภณฺฑํ, เตหิ คิหิํ สงฺคณฺหาติ อุปลาเปติ. อยํ, ภิกฺขเว, จตุตฺโถ มหาโจโร สนฺโต สํวิชฺชมาโน โลกสฺมิํ. (4)
สเทวเก, ภิกฺขเว, โลเก สมารเก สพฺรหฺมเก สสฺสมณพฺราหฺมณิยา ปชาย สเทวมนุสฺสาย อยํ อคฺโค มหาโจโร โย อสนฺตํ อภูตํ อุตฺตริมนุสฺสธมฺมํ อุลฺลปติ. ตํ กิสฺส เหตุ? เถยฺยาย โว, ภิกฺขเว, รฏฺฐปิณฺโฑ ภุตฺโต”ติ. (5)
อญฺญถา สนฺตมตฺตานํ,
อญฺญถา โย ปเวทเย;
นิกจฺจ กิตวเสฺสว,
ภุตฺตํ เถเยฺยน ตสฺส ตํ.
กาสาวกณฺฐา พหโว,
ปาปธมฺมา อสญฺญตา;
ปาปา ปาเปหิ กมฺเมหิ,
นิรยํ เต อุปปชฺชเร.
เสโยฺย อโยคุโฬ ภุตฺโต,
ตตฺโต อคฺคิสิขูปโม;
ยญฺเจ ภุญฺเชยฺย ทุสฺสีโล,
รฏฺฐปิณฺฑํ อสญฺญโตติ.
อถ โข ภควา วคฺคุมุทาตีริเย ภิกฺขู อเนกปริยาเยน วิครหิตฺวา ทุพฺภรตาย ทุปฺโปสตาย …เป… เอวญฺจ ปน, ภิกฺขเว, อิมํ สิกฺขาปทํ อุทฺทิเสยฺยาถ—
“โย ปน ภิกฺขุ อนภิชานํ อุตฺตริมนุสฺสธมฺมํ อตฺตุปนายิกํ อลมริยญาณทสฺสนํ สมุทาจเรยฺย— ‘อิติ ชานามิ อิติ ปสฺสามี’ติ, ตโต อปเรน สมเยน สมนุคฺคาหียมาโน วา อสมนุคฺคาหียมาโน วา อาปนฺโน วิสุทฺธาเปกฺโข เอวํ วเทยฺย— ‘อชานเมวํ, อาวุโส, อวจํ ชานามิ , อปสฺสํ ปสฺสามิ. ตุจฺฉํ มุสา วิลปินฺ’ติ, อยมฺปิ ปาราชิโก โหติ อสํวาโส” ติ.
เอวญฺจิทํ ภควตา ภิกฺขูนํ สิกฺขาปทํ ปญฺญตฺตํ โหติ.
เตน โข ปน สมเยน สมฺพหุลา ภิกฺขู อทิฏฺเฐ ทิฏฺฐสญฺญิโน อปตฺเต ปตฺตสญฺญิโน อนธิคเต อธิคตสญฺญิโน อสจฺฉิกเต สจฺฉิกตสญฺญิโน อธิมาเนน อญฺญํ พฺยากริํสุ. เตสํ อปเรน สมเยน ราคายปิ จิตฺตํ นมติ โทสายปิ จิตฺตํ นมติ โมหายปิ จิตฺตํ นมติ. เตสํ กุกฺกุจฺจํ อโหสิ— “ภควตา สิกฺขาปทํ ปญฺญตฺตํ. มยญฺจมฺห อทิฏฺเฐ ทิฏฺฐสญฺญิโน อปตฺเต ปตฺตสญฺญิโน อนธิคเต อธิคตสญฺญิโน อสจฺฉิกเต สจฺฉิกตสญฺญิโน, อธิมาเนน อญฺญํ พฺยากริมฺหา. กจฺจิ นุ โข มยํ ปาราชิกํ อาปตฺติํ อาปนฺนา”ติ? เต อายสฺมโต อานนฺทสฺส เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ. อายสฺมา อานนฺโท ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสิ. “โหนฺติ เย เต, อานนฺท, ภิกฺขู อทิฏฺเฐ ทิฏฺฐสญฺญิโน อปตฺเต ปตฺตสญฺญิโน อนธิคเต อธิคตสญฺญิโน อสจฺฉิกเต สจฺฉิกตสญฺญิโน อธิมาเนน อญฺญํ พฺยากโรนฺติ. ตญฺจ โข เอตํ อพฺโพหาริกนฺ”ติ.
“เอวญฺจ ปน, ภิกฺขเว, อิมํ สิกฺขาปทํ อุทฺทิเสยฺยาถ—
“โย ปน ภิกฺขุ อนภิชานํ อุตฺตริมนุสฺสธมฺมํ อตฺตุปนายิกํ อลมริยญาณทสฺสนํ สมุทาจเรยฺย— ‘อิติ ชานามิ อิติ ปสฺสามี’ติ, ตโต อปเรน สมเยน สมนุคฺคาหียมาโน วา อสมนุคฺคาหียมาโน วา อาปนฺโน วิสุทฺธาเปกฺโข เอวํ วเทยฺย— ‘อชานเมวํ, อาวุโส, อวจํ ชานามิ, อปสฺสํ ปสฺสามิ. ตุจฺฉํ มุสา วิลปินฺ’ติ, อญฺญตฺร อธิมานา, อยมฺปิ ปาราชิโก โหติ อสํวาโส” ติ. (4: 4 )
โย ปนา ติ โย ยาทิโส …เป… ภิกฺขู ติ …เป… อยํ อิมสฺมิํ อตฺเถ อธิปฺเปโต ภิกฺขูติ.
อนภิชานนฺ ติ อสนฺตํ อภูตํ อสํวิชฺชมานํ อชานนฺโต อปสฺสนฺโต อตฺตนิ กุสลํ ธมฺมํ— อตฺถิ เม กุสโล ธมฺโมติ.
อุตฺตริมนุสฺสธมฺโม นาม ฌานํ วิโมกฺโข สมาธิ สมาปตฺติ ญาณทสฺสนํ มคฺคภาวนา ผลสจฺฉิกิริยา กิเลสปฺปหานํ วินีวรณตา จิตฺตสฺส สุญฺญาคาเร อภิรติ.
อตฺตุปนายิกนฺ ติ เต วา กุสเล ธมฺเม อตฺตนิ อุปเนติ อตฺตานํ วา เตสุ กุสเลสุ ธมฺเมสุ อุปเนติ.
ญาณนฺ ติ ติโสฺส วิชฺชา. ทสฺสนนฺ ติ ยํ ญาณํ ตํ ทสฺสนํ, ยํ ทสฺสนํ ตํ ญาณํ.
สมุทาจเรยฺยา ติ อาโรเจยฺย อิตฺถิยา วา ปุริสสฺส วา คหฏฺฐสฺส วา ปพฺพชิตสฺส วา.
อิติ ชานามิ อิติ ปสฺสามี ติ ชานามหํ เอเต ธมฺเม, ปสฺสามหํ เอเต ธมฺเม อตฺถิ จ เอเต ธมฺมา มยิ, อหญฺจ เอเตสุ ธมฺเมสุ สนฺทิสฺสามีติ.
ตโต อปเรน สมเยนา ติ ยสฺมิํ ขเณ สมุทาจิณฺณํ โหติ ตํ ขณํ ตํ ลยํ ตํ มุหุตฺตํ วีติวตฺเต.
สมนุคฺคาหียมาโน ติ ยํ วตฺถุ ปฏิญฺญาตํ โหติ ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํ สมนุคฺคาหียมาโน— “กินฺเต อธิคตํ, กินฺติ เต อธิคตํ, กทา เต อธิคตํ, กตฺถ เต อธิคตํ, กตเม เต กิเลสา ปหีนา, กตเมสํ ตฺวํ ธมฺมานํ ลาภี”ติ.
อสมนุคฺคาหียมาโน ติ น เกนจิ วุจฺจมาโน.
อาปนฺโน ติ ปาปิจฺโฉ อิจฺฉาปกโต อสนฺตํ อภูตํ อุตฺตริมนุสฺสธมฺมํ อุลฺลปิตฺวา ปาราชิกํ อาปตฺติํ อาปนฺโน โหติ.
วิสุทฺธาเปกฺโข ติ คิหี วา โหตุกาโม อุปาสโก วา โหตุกาโม อารามิโก วา โหตุกาโม สามเณโร วา โหตุกาโม.
อชานเมวํ, อาวุโส, อวจํ— ชานามิ, อปสฺสํ ปสฺสามี ติ นาหํ เอเต ธมฺเม ชานามิ, นาหํ เอเต ธมฺเม ปสฺสามิ, นตฺถิ จ เอเต ธมฺมา มยิ, น จาหํ เอเตสุ ธมฺเมสุ สนฺทิสฺสามีติ.
ตุจฺฉํ มุสา วิลปินฺ ติ ตุจฺฉกํ มยา ภณิตํ, มุสา มยา ภณิตํ, อภูตํ มยา ภณิตํ, อชานนฺเตน มยา ภณิตํ.
อญฺญตฺร อธิมานา ติ ฐเปตฺวา อธิมานํ.
อยมฺปี ติ ปุริเม อุปาทาย วุจฺจติ.
ปาราชิโก โหตี ติ เสยฺยถาปิ นาม ตาโล มตฺถกจฺฉินฺโน อภพฺโพ ปุน วิรูฬฺหิยา; เอวเมว ภิกฺขุ ปาปิจฺโฉ อิจฺฉาปกโต อสนฺตํ อภูตํ อุตฺตริมนุสฺสธมฺมํ อุลฺลปิตฺวา อสฺสมโณ โหติ อสกฺยปุตฺติโย. เตน วุจฺจติ— “ปาราชิโก โหตี”ติ.
อสํวาโส ติ สํวาโส นาม เอกกมฺมํ เอกุทฺเทโส สมสิกฺขตา— เอโส สํวาโส นาม. โส เตน สทฺธิํ นตฺถิ. เตน วุจฺจติ— “อสํวาโส”ติ.
อุตฺตริมนุสฺสธมฺโม นาม ฌานํ วิโมกฺโข สมาธิ สมาปตฺติ ญาณทสฺสนํ มคฺคภาวนา ผลสจฺฉิกิริยา กิเลสปฺปหานํ วินีวรณตา จิตฺตสฺส สุญฺญาคาเร อภิรติ.
ฌานนฺ ติ ปฐมํ ฌานํ ทุติยํ ฌานํ ตติยํ ฌานํ จตุตฺถํ ฌานํ.
วิโมกฺโข ติ สุญฺญโต วิโมกฺโข อนิมิตฺโต วิโมกฺโข อปฺปณิหิโต วิโมกฺโข.
สมาธี ติ สุญฺญโต สมาธิ อนิมิตฺโต สมาธิ อปฺปณิหิโต สมาธิ.
สมาปตฺตี ติ สุญฺญตา สมาปตฺติ อนิมิตฺตา สมาปตฺติ อปฺปณิหิตา สมาปตฺติ.
ญาณทสฺสนนฺ ติ ติโสฺส วิชฺชา.
มคฺคภาวนา ติ จตฺตาโร สติปฏฺฐานา, จตฺตาโร สมฺมปฺปธานา, จตฺตาโร อิทฺธิปาทา, ปญฺจินฺทฺริยานิ, ปญฺจ พลานิ, สตฺต โพชฺฌงฺคา, อริโย อฏฺฐงฺคิโก มคฺโค.
ผลสจฺฉิกิริยา ติ โสตาปตฺติผลสฺส สจฺฉิกิริยา, สกทาคามิผลสฺส สจฺฉิกิริยา, อนาคามิผลสฺส สจฺฉิกิริยา, อรหตฺตสฺส สจฺฉิกิริยา.
กิเลสปฺปหานนฺ ติ ราคสฺส ปหานํ โทสสฺส ปหานํ โมหสฺส ปหานํ.
วินีวรณตา จิตฺตสฺสา ติ ราคา จิตฺตํ วินีวรณตา, โทสา จิตฺตํ วินีวรณตา, โมหา จิตฺตํ วินีวรณตา.
สุญฺญาคาเร อภิรตี ติ ปฐเมน ฌาเนน สุญฺญาคาเร อภิรติ, ทุติเยน ฌาเนน สุญฺญาคาเร อภิรติ, ตติเยน ฌาเนน สุญฺญาคาเร อภิรติ, จตุตฺเถน ฌาเนน สุญฺญาคาเร อภิรติ.
ตีหากาเรหิ ปฐมํ ฌานํ สมาปชฺชินฺติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส— ปุพฺเพวสฺส โหติ มุสา ภณิสฺสนฺติ, ภณนฺตสฺส โหติ มุสา ภณามีติ, ภณิตสฺส โหติ มุสา มยา ภณิตนฺติ.
จตูหากาเรหิ ปฐมํ ฌานํ สมาปชฺชินฺติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส— ปุพฺเพวสฺส โหติ มุสา ภณิสฺสนฺติ, ภณนฺตสฺส โหติ มุสา ภณามีติ, ภณิตสฺส โหติ มุสา มยา ภณิตนฺติ, วินิธาย ทิฏฺฐิํ.
ปญฺจหากาเรหิ ปฐมํ ฌานํ สมาปชฺชินฺติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส— ปุพฺเพวสฺส โหติ มุสา ภณิสฺสนฺติ, ภณนฺตสฺส โหติ มุสา ภณามีติ, ภณิตสฺส โหติ มุสา มยา ภณิตนฺติ, วินิธาย ทิฏฺฐิํ วินิธาย ขนฺติํ.
ฉหากาเรหิ ปฐมํ ฌานํ สมาปชฺชินฺติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส— ปุพฺเพวสฺส โหติ มุสา ภณิสฺสนฺติ, ภณนฺตสฺส โหติ มุสา ภณามีติ, ภณิตสฺส โหติ มุสา มยา ภณิตนฺติ, วินิธาย ทิฏฺฐิํ, วินิธาย ขนฺติํ, วินิธาย รุจิํ.
สตฺตหากาเรหิ ปฐมํ ฌานํ สมาปชฺชินฺติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส— ปุพฺเพวสฺส โหติ มุสา ภณิสฺสนฺติ, ภณนฺตสฺส โหติ มุสา ภณามีติ, ภณิตสฺส โหติ มุสา มยา ภณิตนฺติ, วินิธาย ทิฏฺฐิํ, วินิธาย ขนฺติํ, วินิธาย รุจิํ, วินิธาย ภาวํ.
ตีหากาเรหิ ปฐมํ ฌานํ สมาปชฺชามีติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส— ปุพฺเพวสฺส โหติ มุสา ภณิสฺสนฺติ, ภณนฺตสฺส โหติ มุสา ภณามีติ, ภณิตสฺส โหติ มุสา มยา ภณิตนฺติ.
จตูหากาเรหิ ปฐมํ ฌานํ สมาปชฺชามีติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส— ปุพฺเพวสฺส โหติ มุสา ภณิสฺสนฺติ, ภณนฺตสฺส โหติ มุสา ภณามีติ, ภณิตสฺส โหติ มุสา มยา ภณิตนฺติ, วินิธาย ทิฏฺฐิํ.
ปญฺจหากาเรหิ ปฐมํ ฌานํ สมาปชฺชามีติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส— ปุพฺเพวสฺส โหติ มุสา ภณิสฺสนฺติ, ภณนฺตสฺส โหติ มุสา ภณามีติ, ภณิตสฺส โหติ มุสา มยา ภณิตนฺติ, วินิธาย ทิฏฺฐิํ, วินิธาย ขนฺติํ.
ฉหากาเรหิ ปฐมํ ฌานํ สมาปชฺชามีติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส— ปุพฺเพวสฺส โหติ มุสา ภณิสฺสนฺติ, ภณนฺตสฺส โหติ มุสา ภณามีติ, ภณิตสฺส โหติ มุสา มยา ภณิตนฺติ, วินิธาย ทิฏฺฐิํ, วินิธาย ขนฺติํ, วินิธาย รุจิํ.
สตฺตหากาเรหิ ปฐมํ ฌานํ สมาปชฺชามีติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส— ปุพฺเพวสฺส โหติ มุสา ภณิสฺสนฺติ, ภณนฺตสฺส โหติ มุสา ภณามีติ, ภณิตสฺส โหติ มุสา มยา ภณิตนฺติ, วินิธาย ทิฏฺฐิํ, วินิธาย ขนฺติํ, วินิธาย รุจิํ, วินิธาย ภาวํ.
ตีหากาเรหิ ปฐมํ ฌานํ สมาปนฺโนติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส— ปุพฺเพวสฺส โหติ มุสา ภณิสฺสนฺติ, ภณนฺตสฺส โหติ มุสา ภณามีติ, ภณิตสฺส โหติ มุสา มยา ภณิตนฺติ.
จตูหากาเรหิ ปฐมํ ฌานํ สมาปนฺโนติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส— ปุพฺเพวสฺส โหติ มุสา ภณิสฺสนฺติ, ภณนฺตสฺส โหติ มุสา ภณามีติ, ภณิตสฺส โหติ มุสา มยา ภณิตนฺติ, วินิธาย ทิฏฺฐิํ.
ปญฺจหากาเรหิ ปฐมํ ฌานํ สมาปนฺโนติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส— ปุพฺเพวสฺส โหติ มุสา ภณิสฺสนฺติ, ภณนฺตสฺส โหติ มุสา ภณามีติ, ภณิตสฺส โหติ มุสา มยา ภณิตนฺติ, วินิธาย ทิฏฺฐิํ, วินิธาย ขนฺติํ.
ฉหากาเรหิ ปฐมํ ฌานํ สมาปนฺโนติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส— ปุพฺเพวสฺส โหติ มุสา ภณิสฺสนฺติ, ภณนฺตสฺส โหติ มุสา ภณามีติ, ภณิตสฺส โหติ มุสา มยา ภณิตนฺติ, วินิธาย ทิฏฺฐิํ, วินิธาย ขนฺติํ, วินิธาย รุจิํ.
สตฺตหากาเรหิ ปฐมํ ฌานํ สมาปนฺโนติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส— ปุพฺเพวสฺส โหติ มุสา ภณิสฺสนฺติ, ภณนฺตสฺส โหติ มุสา ภณามีติ, ภณิตสฺส โหติ มุสา มยา ภณิตนฺติ, วินิธาย ทิฏฺฐิํ, วินิธาย ขนฺติํ, วินิธาย รุจิํ, วินิธาย ภาวํ.
ตีหากาเรหิ ปฐมสฺส ฌานสฺส ลาภิมฺหีติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส— ปุพฺเพวสฺส โหติ มุสา ภณิสฺสนฺติ, ภณนฺตสฺส โหติ มุสา ภณามีติ, ภณิตสฺส โหติ มุสา มยา ภณิตนฺติ.
จตูหากาเรหิ ปฐมสฺส ฌานสฺส ลาภิมฺหีติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส— ปุพฺเพวสฺส โหติ มุสา ภณิสฺสนฺติ, ภณนฺตสฺส โหติ มุสา ภณามีติ, ภณิตสฺส โหติ มุสา มยา ภณิตนฺติ, วินิธาย ทิฏฺฐิํ.
ปญฺจหากาเรหิ ปฐมสฺส ฌานสฺส ลาภิมฺหีติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส— ปุพฺเพวสฺส โหติ มุสา ภณิสฺสนฺติ, ภณนฺตสฺส โหติ มุสา ภณามีติ, ภณิตสฺส โหติ มุสา มยา ภณิตนฺติ, วินิธาย ทิฏฺฐิํ, วินิธาย ขนฺติํ.
ฉหากาเรหิ ปฐมสฺส ฌานสฺส ลาภิมฺหีติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส— ปุพฺเพวสฺส โหติ มุสา ภณิสฺสนฺติ, ภณนฺตสฺส โหติ มุสา ภณามีติ, ภณิตสฺส โหติ มุสา มยา ภณิตนฺติ, วินิธาย ทิฏฺฐิํ, วินิธาย ขนฺติํ, วินิธาย รุจิํ.
สตฺตหากาเรหิ ปฐมสฺส ฌานสฺส ลาภิมฺหีติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส— ปุพฺเพวสฺส โหติ มุสา ภณิสฺสนฺติ, ภณนฺตสฺส โหติ มุสา ภณามีติ, ภณิตสฺส โหติ มุสา มยา ภณิตนฺติ, วินิธาย ทิฏฺฐิํ, วินิธาย ขนฺติํ, วินิธาย รุจิํ, วินิธาย ภาวํ.
ตีหากาเรหิ ปฐมสฺส ฌานสฺส วสิมฺหีติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส— ปุพฺเพวสฺส โหติ มุสา ภณิสฺสนฺติ, ภณนฺตสฺส โหติ มุสา ภณามีติ, ภณิตสฺส โหติ มุสา มยา ภณิตนฺติ.
จตูหากาเรหิ ปฐมสฺส ฌานสฺส วสิมฺหีติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส— ปุพฺเพวสฺส โหติ มุสา ภณิสฺสนฺติ, ภณนฺตสฺส โหติ มุสา ภณามีติ, ภณิตสฺส โหติ มุสา มยา ภณิตนฺติ, วินิธาย ทิฏฺฐิํ.
ปญฺจหากาเรหิ ปฐมสฺส ฌานสฺส วสิมฺหีติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส— ปุพฺเพวสฺส โหติ มุสา ภณิสฺสนฺติ, ภณนฺตสฺส โหติ มุสา ภณามีติ, ภณิตสฺส โหติ มุสา มยา ภณิตนฺติ, วินิธาย ทิฏฺฐิํ, วินิธาย ขนฺติํ.
ฉหากาเรหิ ปฐมสฺส ฌานสฺส วสิมฺหีติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส— ปุพฺเพวสฺส โหติ มุสา ภณิสฺสนฺติ, ภณนฺตสฺส โหติ มุสา ภณามีติ, ภณิตสฺส โหติ มุสา มยา ภณิตนฺติ, วินิธาย ทิฏฺฐิํ, วินิธาย ขนฺติํ, วินิธาย รุจิํ.
สตฺตหากาเรหิ ปฐมสฺส ฌานสฺส วสิมฺหีติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส— ปุพฺเพวสฺส โหติ มุสา ภณิสฺสนฺติ, ภณนฺตสฺส โหติ มุสา ภณามีติ, ภณิตสฺส โหติ มุสา มยา ภณิตนฺติ, วินิธาย ทิฏฺฐิํ, วินิธาย ขนฺติํ, วินิธาย รุจิํ, วินิธาย ภาวํ.
ตีหากาเรหิ ปฐมํ ฌานํ สจฺฉิกตํ มยาติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส— ปุพฺเพวสฺส โหติ มุสา ภณิสฺสนฺติ, ภณนฺตสฺส โหติ มุสา ภณามีติ, ภณิตสฺส โหติ มุสา มยา ภณิตนฺติ.
จตูหากาเรหิ ปฐมํ ฌานํ สจฺฉิกตํ มยาติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส— ปุพฺเพวสฺส โหติ มุสา ภณิสฺสนฺติ, ภณนฺตสฺส โหติ มุสา ภณามีติ, ภณิตสฺส โหติ มุสา มยา ภณิตนฺติ, วินิธาย ทิฏฺฐิํ.
ปญฺจหากาเรหิ ปฐมํ ฌานํ สจฺฉิกตํ มยาติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส— ปุพฺเพวสฺส โหติ มุสา ภณิสฺสนฺติ, ภณนฺตสฺส โหติ มุสา ภณามีติ, ภณิตสฺส โหติ มุสา มยา ภณิตนฺติ, วินิธาย ทิฏฺฐิํ, วินิธาย ขนฺติํ.
ฉหากาเรหิ ปฐมํ ฌานํ สจฺฉิกตํ มยาติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส— ปุพฺเพวสฺส โหติ มุสา ภณิสฺสนฺติ, ภณนฺตสฺส โหติ มุสา ภณามีติ, ภณิตสฺส โหติ มุสา มยา ภณิตนฺติ, วินิธาย ทิฏฺฐิํ, วินิธาย ขนฺติํ, วินิธาย รุจิํ.
สตฺตหากาเรหิ ปฐมํ ฌานํ สจฺฉิกตํ มยาติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส— ปุพฺเพวสฺส โหติ มุสา ภณิสฺสนฺติ, ภณนฺตสฺส โหติ มุสา ภณามีติ, ภณิตสฺส โหติ มุสา มยา ภณิตนฺติ, วินิธาย ทิฏฺฐิํ, วินิธาย ขนฺติํ, วินิธาย รุจิํ, วินิธาย ภาวํ.
ยถา อิทํ ปฐมํ ฌานํ วิตฺถาริตํ เอวํ สพฺพมฺปิ วิตฺถาเรตพฺพํ.
ตีหากาเรหิ …เป… สตฺตหากาเรหิ ทุติยํ ฌานํ …เป… ตติยํ ฌานํ …เป… จตุตฺถํ ฌานํ สมาปชฺชิํ… สมาปชฺชามิ… สมาปนฺโน… จตุตฺถสฺส ฌานสฺส ลาภิมฺหิ… วสิมฺหิ… จตุตฺถํ ฌานํ สจฺฉิกตํ มยาติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส— ปุพฺเพวสฺส โหติ มุสา ภณิสฺสนฺติ, ภณนฺตสฺส โหติ มุสา ภณามีติ, ภณิตสฺส โหติ มุสา มยา ภณิตนฺติ, วินิธาย ทิฏฺฐิํ, วินิธาย ขนฺติํ, วินิธาย รุจิํ, วินิธาย ภาวํ.
ตีหากาเรหิ สุญฺญตํ วิโมกฺขํ… อนิมิตฺตํ วิโมกฺขํ… อปฺปณิหิตํ วิโมกฺขํ สมาปชฺชิํ… สมาปชฺชามิ… สมาปนฺโน… อปฺปณิหิตสฺส วิโมกฺขสฺส ลาภิมฺหิ… วสิมฺหิ… อปฺปณิหิโต วิโมกฺโข สจฺฉิกโต มยาติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส …เป… .
ตีหากาเรหิ สุญฺญตํ สมาธิํ… อนิมิตฺตํ สมาธิํ… อปฺปณิหิตํ สมาธิํ สมาปชฺชิํ… สมาปชฺชามิ… สมาปนฺโน… อปฺปณิหิตสฺส สมาธิสฺส ลาภิมฺหิ… วสิมฺหิ… อปฺปณิหิโต สมาธิ สจฺฉิกโต มยาติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส.
ตีหากาเรหิ สุญฺญตํ สมาปตฺติํ… อนิมิตฺตํ สมาปตฺติํ… อปฺปณิหิตํ สมาปตฺติํ สมาปชฺชิํ… สมาปชฺชามิ… สมาปนฺโน… อปฺปณิหิตาย สมาปตฺติยา ลาภิมฺหิ… วสิมฺหิ… อปฺปณิหิตา สมาปตฺติ สจฺฉิกตา มยาติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส.
ตีหากาเรหิ ติโสฺส วิชฺชา สมาปชฺชิํ… สมาปชฺชามิ… สมาปนฺโน… ติสฺสนฺนํ วิชฺชานํ ลาภิมฺหิ… วสิมฺหิ… ติโสฺส วิชฺชา สจฺฉิกตา มยาติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส.
ตีหากาเรหิ จตฺตาโร สติปฏฺฐาเน… จตฺตาโร สมฺมปฺปธาเน… จตฺตาโร อิทฺธิปาเท สมาปชฺชิํ… สมาปชฺชามิ… สมาปนฺโน… จตุนฺนํ อิทฺธิปาทานํ ลาภิมฺหิ… วสิมฺหิ… จตฺตาโร อิทฺธิปาทา สจฺฉิกตา มยาติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส.
ตีหากาเรหิ ปญฺจินฺทฺริยานิ… ปญฺจ พลานิ สมาปชฺชิํ… สมาปชฺชามิ… สมาปนฺโน … ปญฺจนฺนํ พลานํ ลาภิมฺหิ… วสิมฺหิ… ปญฺจพลานิ สจฺฉิกตานิ มยาติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส.
ตีหากาเรหิ สตฺต โพชฺฌงฺเค สมาปชฺชิํ… สมาปชฺชามิ… สมาปนฺโน… สตฺตนฺนํ โพชฺฌงฺคานํ ลาภิมฺหิ… วสิมฺหิ… สตฺต โพชฺฌงฺคา สจฺฉิกตา มยาติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส.
ตีหากาเรหิ อริยํ อฏฺฐงฺคิกํ มคฺคํ สมาปชฺชิํ… สมาปชฺชามิ… สมาปนฺโน… อริยสฺส อฏฺฐงฺคิกสฺส มคฺคสฺส ลาภิมฺหิ… วสิมฺหิ… อริโย อฏฺฐงฺคิโก มคฺโค สจฺฉิกโต มยาติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส.
ตีหากาเรหิ โสตาปตฺติผลํ… สกทาคามิผลํ… อนาคามิผลํ… อรหตฺตํ สมาปชฺชิํ… สมาปชฺชามิ… สมาปนฺโน… อรหตฺตสฺส ลาภิมฺหิ วสิมฺหิ อรหตฺตํ สจฺฉิกตํ มยาติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส.
ตีหากาเรหิ ราโค เม จตฺโต วนฺโต มุตฺโต ปหีโน ปฏินิสฺสฏฺโฐ อุกฺเขฏิโต สมุกฺเขฏิโตติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส.
ตีหากาเรหิ โทโส เม จตฺโต วนฺโต มุตฺโต ปหีโน ปฏินิสฺสฏฺโฐ อุกฺเขฏิโต สมุกฺเขฏิโตติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส.
ตีหากาเรหิ โมโห เม จตฺโต วนฺโต มุตฺโต ปหีโน ปฏินิสฺสฏฺโฐ อุกฺเขฏิโต สมุกฺเขฏิโตติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส.
ตีหากาเรหิ ราคา เม จิตฺตํ วินีวรณนฺติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส.
ตีหากาเรหิ โทสา เม จิตฺตํ วินีวรณนฺติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส.
ตีหากาเรหิ …เป… สตฺตหากาเรหิ โมหา เม จิตฺตํ วินีวรณนฺติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส— ปุพฺเพวสฺส โหติ มุสา ภณิสฺสนฺติ, ภณนฺตสฺส โหติ มุสา ภณามีติ, ภณิตสฺส โหติ มุสา มยา ภณิตนฺติ, วินิธาย ทิฏฺฐิํ, วินิธาย ขนฺติํ, วินิธาย รุจิํ, วินิธาย ภาวํ.
สุทฺธิกํ นิฏฺฐิตํ.
ตีหากาเรหิ ปฐมญฺจ ฌานํ ทุติยญฺจ ฌานํ สมาปชฺชิํ… สมาปชฺชามิ… สมาปนฺโน… ปฐมสฺส จ ฌานสฺส ทุติยสฺส จ ฌานสฺส ลาภิมฺหิ… วสิมฺหิ… ปฐมญฺจ ฌานํ ทุติยญฺจ ฌานํ สจฺฉิกตํ มยาติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส …เป… .
ตีหากาเรหิ ปฐมญฺจ ฌานํ ตติยญฺจ ฌานํ สมาปชฺชิํ… สมาปชฺชามิ… สมาปนฺโน… ปฐมสฺส จ ฌานสฺส ตติยสฺส จ ฌานสฺส ลาภิมฺหิ… วสิมฺหิ… ปฐมญฺจ ฌานํ ตติยญฺจ ฌานํ สจฺฉิกตํ มยาติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส.
ตีหากาเรหิ ปฐมญฺจ ฌานํ จตุตฺถญฺจ ฌานํ สมาปชฺชิํ… สมาปชฺชามิ… สมาปนฺโน… ปฐมสฺส จ ฌานสฺส จตุตฺถสฺส จ ฌานสฺส ลาภิมฺหิ… วสิมฺหิ… ปฐมญฺจ ฌานํ จตุตฺถญฺจ ฌานํ สจฺฉิกตํ มยาติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส.
ตีหากาเรหิ ปฐมญฺจ ฌานํ สุญฺญตญฺจ วิโมกฺขํ… ปฐมญฺจ ฌานํ อนิมิตฺตญฺจ วิโมกฺขํ… ปฐมญฺจ ฌานํ อปฺปณิหิตญฺจ วิโมกฺขํ สมาปชฺชิํ… สมาปชฺชามิ… สมาปนฺโน… ปฐมสฺส จ ฌานสฺส อปฺปณิหิตสฺส จ วิโมกฺขสฺส ลาภิมฺหิ… วสิมฺหิ… ปฐมญฺจ ฌานํ อปฺปณิหิโต จ วิโมกฺโข สจฺฉิกโต มยาติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส.
ตีหากาเรหิ ปฐมญฺจ ฌานํ สุญฺญตญฺจ สมาธิํ… ปฐมญฺจ ฌานํ อนิมิตฺตญฺจ สมาธิํ… ปฐมญฺจ ฌานํ อปฺปณิหิตญฺจ สมาธิํ สมาปชฺชิํ… สมาปชฺชามิ… สมาปนฺโน ปฐมสฺส จ ฌานสฺส อปฺปณิหิตสฺส จ สมาธิสฺส ลาภิมฺหิ… วสิมฺหิ… ปฐมญฺจ ฌานํ อปฺปณิหิโต จ สมาธิ สจฺฉิกโต มยาติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส.
ตีหากาเรหิ ปฐมญฺจ ฌานํ สุญฺญตญฺจ สมาปตฺติํ… ปฐมญฺจ ฌานํ อนิมิตฺตญฺจ สมาปตฺติํ… ปฐมญฺจ ฌานํ อปฺปณิหิตญฺจ สมาปตฺติํ สมาปชฺชิํ… สมาปชฺชามิ… สมาปนฺโน ปฐมสฺส จ ฌานสฺส อปฺปณิหิตาย จ สมาปตฺติยา ลาภิมฺหิ… วสิมฺหิ… ปฐมญฺจ ฌานํ อปฺปณิหิตา จ สมาปตฺติ สจฺฉิกตา มยาติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส.
ตีหากาเรหิ ปฐมญฺจ ฌานํ ติโสฺส จ วิชฺชา สมาปชฺชิํ… สมาปชฺชามิ… สมาปนฺโน… ปฐมสฺส จ ฌานสฺส ติสฺสนฺนญฺจ วิชฺชานํ ลาภิมฺหิ… วสิมฺหิ… ปฐมญฺจ ฌานํ ติโสฺส จ วิชฺชา สจฺฉิกตา มยาติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส.
ตีหากาเรหิ ปฐมญฺจ ฌานํ จตฺตาโร จ สติปฏฺฐาเน… ปฐมญฺจ ฌานํ จตฺตาโร จ สมฺมปฺปธาเน… ปฐมญฺจ ฌานํ จตฺตาโร จ อิทฺธิปาเท สมาปชฺชิํ… สมาปชฺชามิ… สมาปนฺโน… ปฐมสฺส จ ฌานสฺส จตุนฺนญฺจ อิทฺธิปาทานํ ลาภิมฺหิ… วสิมฺหิ… ปฐมญฺจ ฌานํ จตฺตาโร จ อิทฺธิปาทา สจฺฉิกตา มยาติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส.
ตีหากาเรหิ ปฐมญฺจ ฌานํ ปญฺจ จ อินฺทฺริยานิ… ปฐมญฺจ ฌานํ ปญฺจ จ พลานิ สมาปชฺชิํ… สมาปชฺชามิ… สมาปนฺโน… ปฐมสฺส จ ฌานสฺส ปญฺจนฺนญฺจ พลานํ ลาภิมฺหิ… วสิมฺหิ… ปฐมญฺจ ฌานํ ปญฺจ จ พลานิ สจฺฉิกตานิ มยาติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส.
ตีหากาเรหิ ปฐมญฺจ ฌานํ สตฺต จ โพชฺฌงฺเค สมาปชฺชิํ… สมาปชฺชามิ… สมาปนฺโน… ปฐมสฺส จ ฌานสฺส สตฺตนฺนญฺจ โพชฺฌงฺคานํ ลาภิมฺหิ… วสิมฺหิ… ปฐมญฺจ ฌานํ สตฺต จ โพชฺฌงฺคา สจฺฉิกตา มยาติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส.
ตีหากาเรหิ ปฐมญฺจ ฌานํ อริยญฺจ อฏฺฐงฺคิกํ มคฺคํ สมาปชฺชิํ… สมาปชฺชามิ… สมาปนฺโน… ปฐมสฺส จ ฌานสฺส อริยสฺส จ อฏฺฐงฺคิกสฺส มคฺคสฺส ลาภิมฺหิ… วสิมฺหิ… ปฐมญฺจ ฌานํ อริโย จ อฏฺฐงฺคิโก มคฺโค สจฺฉิกโต มยาติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส.
ตีหากาเรหิ ปฐมญฺจ ฌานํ โสตาปตฺติผลญฺจ… ปฐมญฺจ ฌานํ สกทาคามิผลญฺจ… ปฐมญฺจ ฌานํ อนาคามิผลญฺจ… ปฐมญฺจ ฌานํ อรหตฺตญฺจ สมาปชฺชิํ… สมาปชฺชามิ… สมาปนฺโน… ปฐมสฺส จ ฌานสฺส อรหตฺตสฺส จ ลาภิมฺหิ… วสิมฺหิ… ปฐมญฺจ ฌานํ อรหตฺตญฺจ สจฺฉิกตํ มยาติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส.
ตีหากาเรหิ ปฐมญฺจ ฌานํ สมาปชฺชิํ… สมาปชฺชามิ… สมาปนฺโน… ปฐมสฺส จ ฌานสฺส ลาภิมฺหิ… วสิมฺหิ… ปฐมญฺจ ฌานํ สจฺฉิกตํ มยา, ราโค จ เม จตฺโต… โทโส จ เม จตฺโต… โมโห จ เม จตฺโต วนฺโต มุตฺโต ปหีโน ปฏินิสฺสฏฺโฐ อุกฺเขฏิโต สมุกฺเขฏิโตติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส.
ตีหากาเรหิ …เป… สตฺตหากาเรหิ ปฐมญฺจ ฌานํ สมาปชฺชิํ… สมาปชฺชามิ… สมาปนฺโน… ปฐมสฺส จ ฌานสฺส ลาภิมฺหิ… วสิมฺหิ… ปฐมญฺจ ฌานํ สจฺฉิกตํ มยา, ราคา จ เม จิตฺตํ วินีวรณํ… โทสา จ เม จิตฺตํ วินีวรณํ… โมหา จ เม จิตฺตํ วินีวรณนฺติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส— ปุพฺเพวสฺส โหติ มุสา ภณิสฺสนฺติ, ภณนฺตสฺส โหติ มุสา ภณามีติ, ภณิตสฺส โหติ มุสา มยา ภณิตนฺติ, วินิธาย ทิฏฺฐิํ, วินิธาย ขนฺติํ, วินิธาย รุจิํ, วินิธาย ภาวํ.
ขณฺฑจกฺกํ นิฏฺฐิตํ.
ตีหากาเรหิ ทุติยญฺจ ฌานํ ตติยญฺจ ฌานํ สมาปชฺชิํ… สมาปชฺชามิ… สมาปนฺโน… ทุติยสฺส จ ฌานสฺส ตติยสฺส จ ฌานสฺส ลาภิมฺหิ… วสิมฺหิ… ทุติยญฺจ ฌานํ ตติยญฺจ ฌานํ สจฺฉิกตํ มยาติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส.
ตีหากาเรหิ ทุติยญฺจ ฌานํ จตุตฺถญฺจ ฌานํ สมาปชฺชิํ… สมาปชฺชามิ… สมาปนฺโน… ทุติยสฺส จ ฌานสฺส จตุตฺถสฺส จ ฌานสฺส ลาภิมฺหิ… วสิมฺหิ… ทุติยญฺจ ฌานํ จตุตฺถญฺจ ฌานํ สจฺฉิกตํ มยาติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส.
ตีหากาเรหิ ทุติยญฺจ ฌานํ สุญฺญตญฺจ วิโมกฺขํ… อนิมิตฺตญฺจ วิโมกฺขํ… อปฺปณิหิตญฺจ วิโมกฺขํ… สุญฺญตญฺจ สมาธิํ… อนิมิตฺตญฺจ สมาธิํ… อปฺปณิหิตญฺจ สมาธิํ… สุญฺญตญฺจ สมาปตฺติํ… อนิมิตฺตญฺจ สมาปตฺติํ… อปฺปณิหิตญฺจ สมาปตฺติํ… ติโสฺส จ วิชฺชา… จตฺตาโร จ สติปฏฺฐาเน… จตฺตาโร จ สมฺมปฺปธาเน… จตฺตาโร จ อิทฺธิปาเท… ปญฺจ จ อินฺทฺริยานิ… ปญฺจ จ พลานิ… สตฺต จ โพชฺฌงฺเค… อริยญฺจ อฏฺฐงฺคิกํ มคฺคํ… โสตาปตฺติผลญฺจ… สกทาคามิผลญฺจ… อนาคามิผลญฺจ… อรหตฺตญฺจ สมาปชฺชิํ… สมาปชฺชามิ… สมาปนฺโน… ทุติยสฺส จ ฌานสฺส อรหตฺตสฺส จ ลาภิมฺหิ… วสิมฺหิ… ทุติยญฺจ ฌานํ อรหตฺตญฺจ สจฺฉิกตํ มยาติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส.
ตีหากาเรหิ ทุติยญฺจ ฌานํ สมาปชฺชิํ… สมาปชฺชามิ… สมาปนฺโน… ทุติยสฺส จ ฌานสฺส ลาภิมฺหิ… วสิมฺหิ… ทุติยญฺจ ฌานํ สจฺฉิกตํ มยา, ราโค จ เม จตฺโต… โทโส จ เม จตฺโต… โมโห จ เม จตฺโต วนฺโต มุตฺโต ปหีโน ปฏินิสฺสฏฺโฐ อุกฺเขฏิโต สมุกฺเขฏิโต. ราคา จ เม จิตฺตํ วินีวรณํ… โทสา จ เม จิตฺตํ วินีวรณํ… โมหา จ เม จิตฺตํ วินีวรณนฺติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส.
ตีหากาเรหิ …เป… สตฺตหากาเรหิ ทุติยญฺจ ฌานํ ปฐมญฺจ ฌานํ สมาปชฺชิํ… สมาปชฺชามิ… สมาปนฺโน… ทุติยสฺส จ ฌานสฺส ปฐมสฺส จ ฌานสฺส ลาภิมฺหิ… วสิมฺหิ… ทุติยญฺจ ฌานํ ปฐมญฺจ ฌานํ สจฺฉิกตํ มยาติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส …เป… วินิธาย ภาวํ.
พทฺธจกฺกํ.
เอวํ เอเกกํ มูลํ กาตุน พทฺธจกฺกํ ปริวตฺตกํ กตฺตพฺพํ.
อิทํ สํขิตฺตํ.
ตีหากาเรหิ ตติยญฺจ ฌานํ จตุตฺถญฺจ ฌานํ …เป… ตติยญฺจ ฌานํ อรหตฺตญฺจ สมาปชฺชิํ… สมาปชฺชามิ… สมาปนฺโน… ตติยสฺส จ ฌานสฺส อรหตฺตสฺส จ ลาภิมฺหิ… วสิมฺหิ… ตติยญฺจ ฌานํ อรหตฺตญฺจ สจฺฉิกตํ มยาติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส.
ตีหากาเรหิ ตติยญฺจ ฌานํ สมาปชฺชิํ… สมาปชฺชามิ… สมาปนฺโน… ตติยสฺส จ ฌานสฺส ลาภิมฺหิ… วสิมฺหิ… ตติยญฺจ ฌานํ สจฺฉิกตํ มยา, ราโค จ เม จตฺโต… โทโส จ เม จตฺโต… โมโห จ เม จตฺโต วนฺโต มุตฺโต ปหีโน ปฏินิสฺสฏฺโฐ อุกฺเขฏิโต สมุกฺเขฏิโต. ราคา จ เม จิตฺตํ วินีวรณํ… โทสา จ เม จิตฺตํ วินีวรณํ… โมหา จ เม จิตฺตํ วินีวรณนฺติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส.
ตีหากาเรหิ ตติยญฺจ ฌานํ ปฐมญฺจ ฌานํ… ตติยญฺจ ฌานํ ทุติยญฺจ ฌานํ สมาปชฺชิํ… สมาปชฺชามิ… สมาปนฺโน… ตติยสฺส จ ฌานสฺส ทุติยสฺส จ ฌานสฺส ลาภิมฺหิ… วสิมฺหิ… ตติยญฺจ ฌานํ ทุติยญฺจ ฌานํ สจฺฉิกตํ มยาติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส.
ตีหากาเรหิ โมหา จ เม จิตฺตํ วินีวรณํ ปฐมญฺจ ฌานํ …เป… ทุติยญฺจ ฌานํ… ตติยญฺจ ฌานํ… จตุตฺถญฺจ ฌานํ สมาปชฺชิํ สมาปชฺชามิ… สมาปนฺโน… โมหา จ เม จิตฺตํ วินีวรณํ จตุตฺถสฺส จ ฌานสฺส ลาภิมฺหิ… วสิมฺหิ… โมหา จ เม จิตฺตํ วินีวรณํ จตุตฺถญฺจ ฌานํ สจฺฉิกตํ มยาติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส.
ตีหากาเรหิ โมหา จ เม จิตฺตํ วินีวรณํ สุญฺญตญฺจ วิโมกฺขํ… อนิมิตฺตญฺจ วิโมกฺขํ… อปฺปณิหิตญฺจ วิโมกฺขํ สมาปชฺชิํ… สมาปชฺชามิ… สมาปนฺโน… โมหา จ เม จิตฺตํ วินีวรณํ อปฺปณิหิตสฺส จ วิโมกฺขสฺส ลาภิมฺหิ… วสิมฺหิ… โมหา จ เม จิตฺตํ วินีวรณํ อปฺปณิหิโต จ วิโมกฺโข สจฺฉิกโต มยาติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส.
ตีหากาเรหิ โมหา จ เม จิตฺตํ วินีวรณํ สุญฺญตญฺจ สมาธิํ… อนิมิตฺตญฺจ สมาธิํ… อปฺปณิหิตญฺจ สมาธิํ สมาปชฺชิํ… สมาปชฺชามิ… สมาปนฺโน… โมหา จ เม จิตฺตํ วินีวรณํ อปฺปณิหิตสฺส จ สมาธิสฺส ลาภิมฺหิ… วสิมฺหิ… โมหา จ เม จิตฺตํ วินีวรณํ อปฺปณิหิโต จ สมาธิ สจฺฉิกโต มยาติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส.
ตีหากาเรหิ โมหา จ เม จิตฺตํ วินีวรณํ สุญฺญตญฺจ สมาปตฺติํ… อนิมิตฺตญฺจ สมาปตฺติํ… อปฺปณิหิตญฺจ สมาปตฺติํ สมาปชฺชิํ… สมาปชฺชามิ… สมาปนฺโน… โมหา จ เม จิตฺตํ วินีวรณํ อปฺปณิหิตาย จ สมาปตฺติยา ลาภิมฺหิ… วสิมฺหิ… โมหา จ เม จิตฺตํ วินีวรณํ อปฺปณิหิตา จ สมาปตฺติ สจฺฉิกตา มยาติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส.
ตีหากาเรหิ โมหา จ เม จิตฺตํ วินีวรณํ ติโสฺส จ วิชฺชา สมาปชฺชิํ… สมาปชฺชามิ… สมาปนฺโน… โมหา จ เม จิตฺตํ วินีวรณํ ติสฺสนฺนญฺจ วิชฺชานํ ลาภิมฺหิ… วสิมฺหิ… โมหา จ เม จิตฺตํ วินีวรณํ ติโสฺส จ วิชฺชา สจฺฉิกตา มยาติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส.
ตีหากาเรหิ โมหา จ เม จิตฺตํ วินีวรณํ จตฺตาโร จ สติปฏฺฐาเน… จตฺตาโร จ สมฺมปฺปธาเน… จตฺตาโร จ อิทฺธิปาเท สมาปชฺชิํ… สมาปชฺชามิ… สมาปนฺโน… โมหา จ เม จิตฺตํ วินีวรณํ จตุนฺนญฺจ อิทฺธิปาทานํ ลาภิมฺหิ… วสิมฺหิ… โมหา จ เม จิตฺตํ วินีวรณํ จตฺตาโร จ อิทฺธิปาทา สจฺฉิกตา มยาติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส.
ตีหากาเรหิ โมหา จ เม จิตฺตํ วินีวรณํ ปญฺจ จ อินฺทฺริยานิ… ปญฺจ จ พลานิ สมาปชฺชิํ… สมาปชฺชามิ… สมาปนฺโน… โมหา จ เม จิตฺตํ วินีวรณํ ปญฺจนฺนญฺจ พลานํ ลาภิมฺหิ… วสิมฺหิ… โมหา จ เม จิตฺตํ วินีวรณํ ปญฺจ จ พลานิ สจฺฉิกตานิ มยาติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส.
ตีหากาเรหิ โมหา จ เม จิตฺตํ วินีวรณํ สตฺต จ โพชฺฌงฺเค สมาปชฺชิํ… สมาปชฺชามิ… สมาปนฺโน… โมหา จ เม จิตฺตํ วินีวรณํ สตฺตนฺนญฺจ โพชฺฌงฺคานํ ลาภิมฺหิ… วสิมฺหิ… โมหา จ เม จิตฺตํ วินีวรณํ สตฺต จ โพชฺฌงฺคา สจฺฉิกตา มยาติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส.
ตีหากาเรหิ โมหา จ เม จิตฺตํ วินีวรณํ อริยญฺจ อฏฺฐงฺคิกํ มคฺคํ สมาปชฺชิํ… สมาปชฺชามิ… สมาปนฺโน… โมหา จ เม จิตฺตํ วินีวรณํ อริยสฺส จ อฏฺฐงฺคิกสฺส มคฺคสฺส ลาภิมฺหิ… วสิมฺหิ… โมหา จ เม จิตฺตํ วินีวรณํ อริโย จ อฏฺฐงฺคิโก มคฺโค สจฺฉิกโต มยาติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส.
ตีหากาเรหิ โมหา จ เม จิตฺตํ วินีวรณํ โสตาปตฺติผลญฺจ… สกทาคามิผลญฺจ… อนาคามิผลญฺจ… อรหตฺตญฺจ สมาปชฺชิํ… สมาปชฺชามิ… สมาปนฺโน… โมหา จ เม จิตฺตํ วินีวรณํ อรหตฺตสฺส จ ลาภิมฺหิ… วสิมฺหิ… โมหา จ เม จิตฺตํ วินีวรณํ อรหตฺตญฺจ สจฺฉิกตํ มยาติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส.
ตีหากาเรหิ โมหา จ เม จิตฺตํ วินีวรณํ, ราโค จ เม จตฺโต… โทโส จ เม จตฺโต… โมโห จ เม จตฺโต วนฺโต มุตฺโต ปหีโน ปฏินิสฺสฏฺโฐ อุกฺเขฏิโต สมุกฺเขฏิโตติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส.
ตีหากาเรหิ …เป… สตฺตหากาเรหิ โมหา จ เม จิตฺตํ วินีวรณํ ราคา จ เม จิตฺตํ วินีวรณํ… โทสา จ เม จิตฺตํ วินีวรณนฺติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส— ปุพฺเพวสฺส โหติ มุสา ภณิสฺสนฺติ, ภณนฺตสฺส โหติ มุสา ภณามีติ, ภณิตสฺส โหติ มุสา มยา ภณิตนฺติ, วินิธาย ทิฏฺฐิํ, วินิธาย ขนฺติํ, วินิธาย รุจิํ, วินิธาย ภาวํ.
เอกมูลกํ นิฏฺฐิตํ.
ยถา เอกมูลกํ วิตฺถาริตํ เอวเมว ทุมูลกาทิปิ วิตฺถาเรตพฺพํ.
อิทํ สพฺพมูลกํ
ตีหากาเรหิ …เป… สตฺตหากาเรหิ ปฐมญฺจ ฌานํ ทุติยญฺจ ฌานํ ตติยญฺจ ฌานํ จตุตฺถญฺจ ฌานํ สุญฺญตญฺจ วิโมกฺขํ อนิมิตฺตญฺจ วิโมกฺขํ อปฺปณิหิตญฺจ วิโมกฺขํ สุญฺญตญฺจ สมาธิํ อนิมิตฺตญฺจ สมาธิํ อปฺปณิหิตญฺจ สมาธิํ สุญฺญตญฺจ สมาปตฺติํ อนิมิตฺตญฺจ สมาปตฺติํ อปฺปณิหิตญฺจ สมาปตฺติํ ติโสฺส จ วิชฺชา จตฺตาโร จ สติปฏฺฐาเน จตฺตาโร จ สมฺมปฺปธาเน จตฺตาโร จ อิทฺธิปาเท ปญฺจ จ อินฺทฺริยานิ ปญฺจ จ พลานิ สตฺต จ โพชฺฌงฺเค อริยญฺจ อฏฺฐงฺคิกํ มคฺคํ โสตาปตฺติผลญฺจ สกทาคามิผลญฺจ อนาคามิผลญฺจ อรหตฺตญฺจ สมาปชฺชิํ… สมาปชฺชามิ… สมาปนฺโน …เป… ราโค จ เม จตฺโต, โทโส จ เม จตฺโต, โมโห จ เม จตฺโต วนฺโต มุตฺโต ปหีโน ปฏินิสฺสฏฺโฐ อุกฺเขฏิโต สมุกฺเขฏิโต. ราคา จ เม จิตฺตํ วินีวรณํ, โทสา จ เม จิตฺตํ วินีวรณํ, โมหา จ เม จิตฺตํ วินีวรณนฺติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส— ปุพฺเพวสฺส โหติ มุสา ภณิสฺสนฺติ, ภณนฺตสฺส โหติ มุสา ภณามีติ, ภณิตสฺส โหติ มุสา มยา ภณิตนฺติ, วินิธาย ทิฏฺฐิํ, วินิธาย ขนฺติํ, วินิธาย รุจิํ, วินิธาย ภาวํ.
สพฺพมูลกํ นิฏฺฐิตํ.
สุทฺธิกวารกถา นิฏฺฐิตา.
ตีหากาเรหิ ปฐมํ ฌานํ สมาปชฺชินฺติ วตฺตุกาโม ทุติยํ ฌานํ สมาปชฺชินฺติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส ปฏิวิชานนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส; น ปฏิวิชานนฺตสฺส อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺส.
ตีหากาเรหิ ปฐมํ ฌานํ สมาปชฺชินฺติ วตฺตุกาโม ตติยํ ฌานํ สมาปชฺชินฺติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส ปฏิวิชานนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส; น ปฏิวิชานนฺตสฺส อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺส.
ตีหากาเรหิ ปฐมํ ฌานํ สมาปชฺชินฺติ วตฺตุกาโม จตุตฺถํ ฌานํ สมาปชฺชินฺติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส ปฏิวิชานนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส; น ปฏิวิชานนฺตสฺส อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺส.
ตีหากาเรหิ …เป… สตฺตหากาเรหิ ปฐมํ ฌานํ สมาปชฺชินฺติ วตฺตุกาโม สุญฺญตํ วิโมกฺขํ… อนิมิตฺตํ วิโมกฺขํ… อปฺปณิหิตํ วิโมกฺขํ… สุญฺญตํ สมาธิํ… อนิมิตฺตํ สมาธิํ… อปฺปณิหิตํ สมาธิํ… สุญฺญตํ สมาปตฺติํ… อนิมิตฺตํ สมาปตฺติํ… อปฺปณิหิตํ สมาปตฺติํ… ติโสฺส วิชฺชา… จตฺตาโร สติปฏฺฐาเน… จตฺตาโร สมฺมปฺปธาเน… จตฺตาโร อิทฺธิปาเท… ปญฺจินฺทฺริยานิ… ปญฺจ พลานิ… สตฺต โพชฺฌงฺเค… อริยํ อฏฺฐงฺคิกํ มคฺคํ… โสตาปตฺติผลํ… สกทาคามิผลํ… อนาคามิผลํ… อรหตฺตํ สมาปชฺชิํ …เป… ราโค เม จตฺโต… โทโส เม จตฺโต… โมโห เม จตฺโต วนฺโต มุตฺโต ปหีโน ปฏินิสฺสฏฺโฐ อุกฺเขฏิโต สมุกฺเขฏิโต. ราคา เม จิตฺตํ วินีวรณํ… โทสา เม จิตฺตํ วินีวรณํ… โมหา เม จิตฺตํ วินีวรณนฺติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส ปฏิวิชานนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส; น ปฏิวิชานนฺตสฺส อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺส— ปุพฺเพวสฺส โหติ มุสา ภณิสฺสนฺติ, ภณนฺตสฺส โหติ มุสา ภณามีติ, ภณิตสฺส โหติ มุสา มยา ภณิตนฺติ, วินิธาย ทิฏฺฐิํ, วินิธาย ขนฺติํ, วินิธาย รุจิํ, วินิธาย ภาวํ.
วตฺถุวิสารกสฺส เอกมูลกสฺส ขณฺฑจกฺกํ นิฏฺฐิตํ.
ตีหากาเรหิ ทุติยํ ฌานํ สมาปชฺชินฺติ วตฺตุกาโม ตติยํ ฌานํ สมาปชฺชินฺติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส ปฏิวิชานนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส; น ปฏิวิชานนฺตสฺส อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺส.
ตีหากาเรหิ ทุติยํ ฌานํ สมาปชฺชินฺติ วตฺตุกาโม จตุตฺถํ ฌานํ สมาปชฺชินฺติ …เป… โมหา เม จิตฺตํ วินีวรณนฺติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส ปฏิวิชานนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส; น ปฏิวิชานนฺตสฺส อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺส.
ตีหากาเรหิ …เป… สตฺตหากาเรหิ ทุติยํ ฌานํ สมาปชฺชินฺติ วตฺตุกาโม ปฐมํ ฌานํ สมาปชฺชินฺติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส ปฏิวิชานนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส; น ปฏิวิชานนฺตสฺส อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺส …เป… วินิธาย ภาวํ.
วตฺถุวิสารกสฺส เอกมูลกสฺส พทฺธจกฺกํ.
มูลํ สํขิตฺตํ.
ตีหากาเรหิ โมหา เม จิตฺตํ วินีวรณนฺติ วตฺตุกาโม ปฐมํ ฌานํ สมาปชฺชินฺติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส ปฏิวิชานนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส; น ปฏิวิชานนฺตสฺส อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺส.
ตีหากาเรหิ …เป… สตฺตหากาเรหิ โมหา เม จิตฺตํ วินีวรณนฺติ วตฺตุกาโม โทสา เม จิตฺตํ วินีวรณนฺติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส ปฏิวิชานนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส; น ปฏิวิชานนฺตสฺส อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺส …เป… วินิธาย ภาวํ.
วตฺถุวิสารกสฺส เอกมูลกํ นิฏฺฐิตํ.
ยถา เอกมูลกํ วิตฺถาริตํ เอวเมว ทุมูลกาทิปิ วิตฺถาเรตพฺพํ.
อิทํ สพฺพมูลกํ
ตีหากาเรหิ …เป… สตฺตหากาเรหิ ปฐมญฺจ ฌานํ ทุติยญฺจ ฌานํ ตติยญฺจ ฌานํ จตุตฺถญฺจ ฌานํ สุญฺญตญฺจ วิโมกฺขํ อนิมิตฺตญฺจ วิโมกฺขํ อปฺปณิหิตญฺจ วิโมกฺขํ สุญฺญตญฺจ สมาธิํ อนิมิตฺตญฺจ สมาธิํ อปฺปณิหิตญฺจ สมาธิํ สุญฺญตญฺจ สมาปตฺติํ อนิมิตฺตญฺจ สมาปตฺติํ อปฺปณิหิตญฺจ สมาปตฺติํ ติโสฺส จ วิชฺชา จตฺตาโร จ สติปฏฺฐาเน จตฺตาโร จ สมฺมปฺปธาเน จตฺตาโร จ อิทฺธิปาเท ปญฺจ จ อินฺทฺริยานิ ปญฺจ จ พลานิ สตฺต จ โพชฺฌงฺเค อริยญฺจ อฏฺฐงฺคิกํ มคฺคํ โสตาปตฺติผลญฺจ สกทาคามิผลญฺจ อนาคามิผลญฺจ อรหตฺตญฺจ สมาปชฺชิํ …เป… ราโค จ เม จตฺโต… โทโส จ เม จตฺโต… โมโห จ เม จตฺโต วนฺโต มุตฺโต ปหีโน ปฏินิสฺสฏฺโฐ อุกฺเขฏิโต สมุกฺเขฏิโต, ราคา จ เม จิตฺตํ วินีวรณํ โทสา จ เม จิตฺตํ วินีวรณนฺติ วตฺตุกาโม โมหา เม จิตฺตํ วินีวรณนฺติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส ปฏิวิชานนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส; น ปฏิวิชานนฺตสฺส อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺส.
ตีหากาเรหิ ทุติยญฺจ ฌานํ ตติยญฺจ ฌานํ จตุตฺถญฺจ ฌานํ สุญฺญตญฺจ วิโมกฺขํ อนิมิตฺตญฺจ วิโมกฺขํ อปฺปณิหิตญฺจ วิโมกฺขํ สุญฺญตญฺจ สมาธิํ อนิมิตฺตญฺจ สมาธิํ อปฺปณิหิตญฺจ สมาธิํ สุญฺญตญฺจ สมาปตฺติํ อนิมิตฺตญฺจ สมาปตฺติํ อปฺปณิหิตญฺจ สมาปตฺติํ ติโสฺส จ วิชฺชา จตฺตาโร จ สติปฏฺฐาเน จตฺตาโร จ สมฺมปฺปธาเน จตฺตาโร จ อิทฺธิปาเท ปญฺจ จ อินฺทฺริยานิ ปญฺจ จ พลานิ สตฺต จ โพชฺฌงฺเค อริยญฺจ อฏฺฐงฺคิกํ มคฺคํ โสตาปตฺติผลญฺจ สกทาคามิผลญฺจ อนาคามิผลญฺจ อรหตฺตญฺจ สมาปชฺชิํ …เป… ราโค จ เม จตฺโต… โทโส จ เม จตฺโต… โมโห จ เม จตฺโต วนฺโต มุตฺโต ปหีโน ปฏินิสฺสฏฺโฐ อุกฺเขฏิโต สมุกฺเขฏิโต, ราคา จ เม จิตฺตํ วินีวรณํ โทสา จ เม จิตฺตํ วินีวรณํ โมหา จ เม จิตฺตํ วินีวรณนฺติ วตฺตุกาโม ปฐมํ ฌานํ สมาปชฺชินฺติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส ปฏิวิชานนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส; น ปฏิวิชานนฺตสฺส อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺส.
ตีหากาเรหิ ตติยญฺจ ฌานํ จตุตฺถญฺจ ฌานํ …เป… โมหา จ เม จิตฺตํ วินีวรณํ ปฐมญฺจ ฌานํ สมาปชฺชินฺติ วตฺตุกาโม ทุติยํ ฌานํ สมาปชฺชินฺติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส ปฏิวิชานนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส; น ปฏิวิชานนฺตสฺส อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺส.
ตีหากาเรหิ …เป… สตฺตหากาเรหิ โมหา จ เม จิตฺตํ วินีวรณํ ปฐมญฺจ ฌานํ ทุติยญฺจ ฌานํ ตติยญฺจ ฌานํ จตุตฺถญฺจ ฌานํ …เป… ราคา จ เม จิตฺตํ วินีวรณนฺติ วตฺตุกาโม โทสา เม จิตฺตํ วินีวรณนฺติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส ปฏิวิชานนฺตสฺส อาปตฺติ ปาราชิกสฺส; น ปฏิวิชานนฺตสฺส อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺส— ปุพฺเพวสฺส โหติ มุสา ภณิสฺสนฺติ, ภณนฺตสฺส โหติ มุสา ภณามีติ, ภณิตสฺส โหติ มุสา มยา ภณิตนฺติ, วินิธาย ทิฏฺฐิํ, วินิธาย ขนฺติํ, วินิธาย รุจิํ, วินิธาย ภาวํ.
วตฺถุวิสารกสฺส สพฺพมูลกํ นิฏฺฐิตํ.
วตฺถุวิสารกสฺส จกฺกเปยฺยาลํ นิฏฺฐิตํ.
วตฺถุกามวารกถา นิฏฺฐิตา.
ตีหากาเรหิ โย เต วิหาเร วสิ โส ภิกฺขุ ปฐมํ ฌานํ สมาปชฺชิ… สมาปชฺชติ… สมาปนฺโน… โส ภิกฺขุ ปฐมสฺส ฌานสฺส ลาภี… วสี… เตน ภิกฺขุนา ปฐมํ ฌานํ สจฺฉิกตนฺติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส ปฏิวิชานนฺตสฺส อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺส; น ปฏิวิชานนฺตสฺส อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส— ปุพฺเพวสฺส โหติ มุสา ภณิสฺสนฺติ, ภณนฺตสฺส โหติ มุสา ภณามีติ, ภณิตสฺส โหติ มุสา มยา ภณิตนฺติ.
จตูหากาเรหิ… ปญฺจหากาเรหิ… ฉหากาเรหิ… สตฺตหากาเรหิ โย เต วิหาเร วสิ โส ภิกฺขุ ปฐมํ ฌานํ สมาปชฺชิ… สมาปชฺชติ… สมาปนฺโน… โส ภิกฺขุ ปฐมสฺส ฌานสฺส ลาภี… วสี… เตน ภิกฺขุนา ปฐมํ ฌานํ สจฺฉิกตนฺติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส ปฏิวิชานนฺตสฺส อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺส; น ปฏิวิชานนฺตสฺส อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส— ปุพฺเพวสฺส โหติ มุสา ภณิสฺสนฺติ, ภณนฺตสฺส โหติ มุสา ภณามีติ, ภณิตสฺส โหติ มุสา มยา ภณิตนฺติ, วินิธาย ทิฏฺฐิํ, วินิธาย ขนฺติํ, วินิธาย รุจิํ, วินิธาย ภาวํ.
ตีหากาเรหิ โย เต วิหาเร วสิ โส ภิกฺขุ ทุติยํ ฌานํ… ตติยํ ฌานํ… จตุตฺถํ ฌานํ… สุญฺญตํ วิโมกฺขํ… อนิมิตฺตํ วิโมกฺขํ… อปฺปณิหิตํ วิโมกฺขํ… สุญฺญตํ สมาธิํ… อนิมิตฺตํ สมาธิํ… อปฺปณิหิตํ สมาธิํ… สุญฺญตํ สมาปตฺติํ… อนิมิตฺตํ สมาปตฺติํ… อปฺปณิหิตํ สมาปตฺติํ… ติโสฺส วิชฺชา… จตฺตาโร สติปฏฺฐาเน… จตฺตาโร สมฺมปฺปธาเน… จตฺตาโร อิทฺธิปาเท… ปญฺจ อินฺทฺริยานิ… ปญฺจ พลานิ… สตฺต โพชฺฌงฺเค… อริยํ อฏฺฐงฺคิกํ มคฺคํ… โสตาปตฺติผลํ… สกทาคามิผลํ… อนาคามิผลํ… อรหตฺตํ สมาปชฺชิ… สมาปชฺชติ… สมาปนฺโน… โส ภิกฺขุ อรหตฺตสฺส ลาภี… วสี… เตน ภิกฺขุนา อรหตฺตํ สจฺฉิกตนฺติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส ปฏิวิชานนฺตสฺส อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺส; น ปฏิวิชานนฺตสฺส อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส.
ตีหากาเรหิ โย เต วิหาเร วสิ, ตสฺส ภิกฺขุโน ราโค จตฺโต… โทโส จตฺโต… โมโห จตฺโต วนฺโต มุตฺโต ปหีโน ปฏินิสฺสฏฺโฐ อุกฺเขฏิโต สมุกฺเขฏิโตติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส ปฏิวิชานนฺตสฺส อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺส; น ปฏิวิชานนฺตสฺส อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส.
ตีหากาเรหิ …เป… สตฺตหากาเรหิ โย เต วิหาเร วสิ, ตสฺส ภิกฺขุโน ราคา จิตฺตํ วินีวรณํ… โทสา จิตฺตํ วินีวรณํ… โมหา จิตฺตํ วินีวรณนฺติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส ปฏิวิชานนฺตสฺส อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺส; น ปฏิวิชานนฺตสฺส อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส— ปุพฺเพวสฺส โหติ มุสา ภณิสฺสนฺติ, ภณนฺตสฺส โหติ มุสา ภณามีติ, ภณิตสฺส โหติ มุสา มยา ภณิตนฺติ, วินิธาย ทิฏฺฐิํ, วินิธาย ขนฺติํ, วินิธาย รุจิํ, วินิธาย ภาวํ.
ตีหากาเรหิ …เป… สตฺตหากาเรหิ โย เต วิหาเร วสิ โส ภิกฺขุ สุญฺญาคาเร ปฐมํ ฌานํ… ทุติยํ ฌานํ… ตติยํ ฌานํ… จตุตฺถํ ฌานํ สมาปชฺชิ… สมาปชฺชติ… สมาปนฺโน… โส ภิกฺขุ สุญฺญาคาเร จตุตฺถสฺส ฌานสฺส ลาภี… วสี… เตน ภิกฺขุนา สุญฺญาคาเร จตุตฺถํ ฌานํ สจฺฉิกตนฺติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส ปฏิวิชานนฺตสฺส อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺส; น ปฏิวิชานนฺตสฺส อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส— ปุพฺเพวสฺส โหติ มุสา ภณิสฺสนฺติ, ภณนฺตสฺส โหติ มุสา ภณามีติ ภณิตสฺส โหติ, มุสา มยา ภณิตนฺติ, วินิธาย ทิฏฺฐิํ, วินิธาย ขนฺติํ, วินิธาย รุจิํ, วินิธาย ภาวํ.
ยถา อิทํ วิตฺถาริตํ เอวเมว เสสานิปิ วิตฺถาเรตพฺพานิ.
ตีหากาเรหิ …เป… สตฺตหากาเรหิ โย เต จีวรํ ปริภุญฺชิ… โย เต ปิณฺฑปาตํ ปริภุญฺชิ… โย เต เสนาสนํ ปริภุญฺชิ… โย เต คิลานปฺปจฺจยเภสชฺชปริกฺขารํ ปริภุญฺชิ โส ภิกฺขุ สุญฺญาคาเร จตุตฺถํ ฌานํ สมาปชฺชิ… สมาปชฺชติ… สมาปนฺโน… โส ภิกฺขุ สุญฺญาคาเร จตุตฺถสฺส ฌานสฺส ลาภี… วสี… เตน ภิกฺขุนา สุญฺญาคาเร จตุตฺถํ ฌานํ สจฺฉิกตนฺติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส ปฏิวิชานนฺตสฺส อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺส; น ปฏิวิชานนฺตสฺส อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส …เป… วินิธาย ภาวํ.
ตีหากาเรหิ …เป… สตฺตหากาเรหิ เยน เต วิหาโร ปริภุตฺโต… เยน เต จีวรํ ปริภุตฺตํ… เยน เต ปิณฺฑปาโต ปริภุตฺโต… เยน เต เสนาสนํ ปริภุตฺตํ… เยน เต คิลานปฺปจฺจยเภสชฺชปริกฺขาโร ปริภุตฺโต… โส ภิกฺขุ สุญฺญาคาเร จตุตฺถํ ฌานํ สมาปชฺชิ… สมาปชฺชติ… สมาปนฺโน… โส ภิกฺขุ สุญฺญาคาเร จตุตฺถสฺส ฌานสฺส ลาภี… วสี… เตน ภิกฺขุนา สุญฺญาคาเร จตุตฺถํ ฌานํ สจฺฉิกตนฺติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส ปฏิวิชานนฺตสฺส อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺส; น ปฏิวิชานนฺตสฺส อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส …เป… วินิธาย ภาวํ.
ตีหากาเรหิ …เป… สตฺตหากาเรหิ ยํ ตฺวํ อาคมฺม วิหารํ อทาสิ… จีวรํ อทาสิ… ปิณฺฑปาตํ อทาสิ… เสนาสนํ อทาสิ… คิลานปฺปจฺจยเภสชฺชปริกฺขารํ อทาสิ โส ภิกฺขุ สุญฺญาคาเร จตุตฺถํ ฌานํ สมาปชฺชิ… สมาปชฺชติ… สมาปนฺโน… โส ภิกฺขุ สุญฺญาคาเร จตุตฺถสฺส ฌานสฺส ลาภี… วสี… เตน ภิกฺขุนา สุญฺญาคาเร จตุตฺถํ ฌานํ สจฺฉิกตนฺติ สมฺปชานมุสา ภณนฺตสฺส ปฏิวิชานนฺตสฺส อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺส; น ปฏิวิชานนฺตสฺส อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส— ปุพฺเพวสฺส โหติ มุสา ภณิสฺสนฺติ, ภณนฺตสฺส โหติ มุสา ภณามีติ, ภณิตสฺส โหติ มุสา มยา ภณิตนฺติ, วินิธาย ทิฏฺฐิํ, วินิธาย ขนฺติํ, วินิธาย รุจิํ, วินิธาย ภาวํ.
เปยฺยาลปนฺนรสกํ นิฏฺฐิตํ.
ปจฺจยปฺปฏิสํยุตฺตวารกถา นิฏฺฐิตา.
อุตฺตริมนุสฺสธมฺมจกฺกเปยฺยาลํ นิฏฺฐิตํ.
อนาปตฺติ— อธิมาเนน, อนุลฺลปนาธิปฺปายสฺส, อุมฺมตฺตกสฺส, ขิตฺตจิตฺตสฺส, เวทนาฏฺฏสฺส, อาทิกมฺมิกสฺสาติ.