16.4 กถินาทิชานิตพฺพวิภาค
กถินํ ชานิตพฺพํ, กถินตฺถาโร ชานิตพฺโพ, กถินสฺส อตฺถารมาโส ชานิตพฺโพ, กถินสฺส อตฺถารวิปตฺติ ชานิตพฺพา, กถินสฺส อตฺถารสมฺปตฺติ ชานิตพฺพา, นิมิตฺตกมฺมํ ชานิตพฺพํ, ปริกถา ชานิตพฺพา, กุกฺกุกตํ ชานิตพฺพํ, สนฺนิธิ ชานิตพฺพา, นิสฺสคฺคิยํ ชานิตพฺพํ.
กถินํ ชานิตพฺพนฺ ติ เตสญฺเญว ธมฺมานํ สงฺคโห สมวาโย นามํ นามกมฺมํ นามเธยฺยํ นิรุตฺติ พฺยญฺชนํ อภิลาโป ยทิทํ กถินนฺติ.
กถินสฺส อตฺถารมาโส ชานิตพฺโพ ติ วสฺสานสฺส ปจฺฉิโม มาโส ชานิตพฺโพ.
กถินสฺส อตฺถารวิปตฺติ ชานิตพฺพา ติ จตุวีสติยา อากาเรหิ กถินสฺส อตฺถารวิปตฺติ ชานิตพฺพา.
กถินสฺส อตฺถารสมฺปตฺติ ชานิตพฺพา ติ สตฺตรสหิ อากาเรหิ กถินสฺส อตฺถารสมฺปตฺติ ชานิตพฺพา.
นิมิตฺตกมฺมํ ชานิตพฺพนฺ ติ นิมิตฺตํ กโรติ อิมินา ทุเสฺสน กถินํ อตฺถริสฺสามีติ.
ปริกถา ชานิตพฺพา ติ ปริกถํ กโรติ อิมาย ปริกถาย กถินทุสฺสํ นิพฺพตฺเตสฺสามีติ.
กุกฺกุกตํ ชานิตพฺพนฺ ติ อนาทิยทานํ ชานิตพฺพํ.
สนฺนิธิ ชานิตพฺพา ติ ทฺเว สนฺนิธิโย ชานิตพฺพา— กรณสนฺนิธิ วา นิจยสนฺนิธิ วา.
นิสฺสคฺคิยํ ชานิตพฺพนฺ ติ กริยมาเน อรุณํ อุฏฺฐหติ.
กถินตฺถาโร ชานิตพฺโพ ติ สเจ สํฆสฺส กถินทุสฺสํ อุปฺปนฺนํ โหติ, สํเฆน กถํ ปฏิปชฺชิตพฺพํ, อตฺถารเกน กถํ ปฏิปชฺชิตพฺพํ, อนุโมทเกน กถํ ปฏิปชฺชิตพฺพํ.
สํเฆน ญตฺติทุติเยน กมฺเมน กถินตฺถารกสฺส ภิกฺขุโน ทาตพฺพํ, เตน กถินตฺถารเกน ภิกฺขุนา ตทเหว โธวิตฺวา วิมชฺชิตฺวา วิจาเรตฺวา ฉินฺทิตฺวา สิพฺเพตฺวา รชิตฺวา กปฺปํ กตฺวา กถินํ อตฺถริตพฺพํ. สเจ สงฺฆาฏิยา กถินํ อตฺถริตุกาโม โหติ, โปราณิกา สงฺฆาฏิ ปจฺจุทฺธริตพฺพา, นวา สงฺฆาฏิ อธิฏฺฐาตพฺพา. อิมาย สงฺฆาฏิยา กถินํ อตฺถรามีติ วาจา ภินฺทิตพฺพา. สเจ อุตฺตราสงฺเคน กถินํ อตฺถริตุกาโม โหติ, โปราณโก อุตฺตราสงฺโค ปจฺจุทฺธริตพฺโพ, นโว อุตฺตราสงฺโค อธิฏฺฐาตพฺโพ. อิมินา อุตฺตราสงฺเคน กถินํ อตฺถรามีติ วาจา ภินฺทิตพฺพา. สเจ อนฺตรวาสเกน กถินํ อตฺถริตุกาโม โหติ, โปราณโก อนฺตรวาสโก ปจฺจุทฺธริตพฺโพ, นโว อนฺตรวาสโก อธิฏฺฐาตพฺโพ. อิมินา อนฺตรวาสเกน กถินํ อตฺถรามีติ วาจา ภินฺทิตพฺพา. เตน กถินตฺถารเกน ภิกฺขุนา สํฆํ อุปสงฺกมิตฺวา เอกํสํ อุตฺตราสงฺคํ กริตฺวา อญฺชลิํ ปคฺคเหตฺวา เอวมสฺส วจนีโย— “อตฺถตํ, ภนฺเต, สํฆสฺส กถินํ, ธมฺมิโก กถินตฺถาโร, อนุโมทถา”ติ. เตหิ อนุโมทเกหิ ภิกฺขูหิ เอกํสํ อุตฺตราสงฺคํ กริตฺวา อญฺชลิํ ปคฺคเหตฺวา เอวมสฺส วจนีโย— “อตฺถตํ, อาวุโส, สํฆสฺส กถินํ, ธมฺมิโก กถินตฺถาโร, อนุโมทามา”ติ. เตน กถินตฺถารเกน ภิกฺขุนา สมฺพหุเล ภิกฺขู อุปสงฺกมิตฺวา เอกํสํ อุตฺตราสงฺคํ กริตฺวา อญฺชลิํ ปคฺคเหตฺวา เอวมสฺสุ วจนียา— “อตฺถตํ, ภนฺเต, สํฆสฺส กถินํ, ธมฺมิโก กถินตฺถาโร, อนุโมทถา”ติ. เตหิ อนุโมทเกหิ ภิกฺขูหิ เอกํสํ อุตฺตราสงฺคํ กริตฺวา อญฺชลิํ ปคฺคเหตฺวา เอวมสฺส วจนีโย— “อตฺถตํ, อาวุโส, สํฆสฺส กถินํ, ธมฺมิโก กถินตฺถาโร อนุโมทามา”ติ. เตน กถินตฺถารเกน ภิกฺขุนา เอกํ ภิกฺขุํ อุปสงฺกมิตฺวา เอกํสํ อุตฺตราสงฺคํ กริตฺวา อญฺชลิํ ปคฺคเหตฺวา เอวมสฺส วจนีโย— “อตฺถตํ, อาวุโส, สํฆสฺส กถินํ, ธมฺมิโก กถินตฺถาโร, อนุโมทาหี”ติ. เตน อนุโมทเกน ภิกฺขุนา เอกํสํ อุตฺตราสงฺคํ กริตฺวา อญฺชลิํ ปคฺคเหตฺวา เอวมสฺส วจนีโย— “อตฺถตํ, อาวุโส, สํฆสฺส กถินํ, ธมฺมิโก กถินตฺถาโร, อนุโมทามี”ติ.