7.4 จตุกฺกวาร
อตฺถาปตฺติ สกวาจาย อาปชฺชติ, ปรวาจาย วุฏฺฐาติ; อตฺถาปตฺติ ปรวาจาย อาปชฺชติ, สกวาจาย วุฏฺฐาติ; อตฺถาปตฺติ สกวาจาย อาปชฺชติ, สกวาจาย วุฏฺฐาติ; อตฺถาปตฺติ ปรวาจาย อาปชฺชติ, ปรวาจาย วุฏฺฐาติ. อตฺถาปตฺติ กาเยน อาปชฺชติ, วาจาย วุฏฺฐาติ; อตฺถาปตฺติ วาจาย อาปชฺชติ, กาเยน วุฏฺฐาติ; อตฺถาปตฺติ กาเยน อาปชฺชติ, กาเยน วุฏฺฐาติ; อตฺถาปตฺติ วาจาย อาปชฺชติ, วาจาย วุฏฺฐาติ. อตฺถาปตฺติ ปสุตฺโต อาปชฺชติ, ปฏิพุทฺโธ วุฏฺฐาติ; อตฺถาปตฺติ ปฏิพุทฺโธ อาปชฺชติ, ปสุตฺโต วุฏฺฐาติ; อตฺถาปตฺติ ปสุตฺโต อาปชฺชติ, ปสุตฺโต วุฏฺฐาติ; อตฺถาปตฺติ ปฏิพุทฺโธ อาปชฺชติ, ปฏิพุทฺโธ วุฏฺฐาติ. อตฺถาปตฺติ อจิตฺตโก อาปชฺชติ, สจิตฺตโก วุฏฺฐาติ; อตฺถาปตฺติ สจิตฺตโก อาปชฺชติ, อจิตฺตโก วุฏฺฐาติ; อตฺถาปตฺติ อจิตฺตโก อาปชฺชติ, อจิตฺตโก วุฏฺฐาติ; อตฺถาปตฺติ สจิตฺตโก อาปชฺชติ, สจิตฺตโก วุฏฺฐาติ. อตฺถาปตฺติ อาปชฺชนฺโต เทเสติ; เทเสนฺโต อาปชฺชติ; อตฺถาปตฺติ อาปชฺชนฺโต วุฏฺฐาติ; วุฏฺฐหนฺโต อาปชฺชติ. อตฺถาปตฺติ กมฺเมน อาปชฺชติ, อกมฺเมน วุฏฺฐาติ; อตฺถาปตฺติ อกมฺเมน อาปชฺชติ, กมฺเมน วุฏฺฐาติ; อตฺถาปตฺติ กมฺเมน อาปชฺชติ, กมฺเมน วุฏฺฐาติ; อตฺถาปตฺติ อกมฺเมน อาปชฺชติ, อกมฺเมน วุฏฺฐาติ.
จตฺตาโร อนริยโวหารา— อทิฏฺเฐ ทิฏฺฐวาทิตา, อสฺสุเต สุตวาทิตา, อมุเต มุตวาทิตา, อวิญฺญาเต วิญฺญาตวาทิตา. จตฺตาโร อริยโวหารา— อทิฏฺเฐ อทิฏฺฐวาทิตา, อสฺสุเต อสฺสุตวาทิตา, อมุเต อมุตวาทิตา, อวิญฺญาเต อวิญฺญาตวาทิตา. อปเรปิ จตฺตาโร อนริยโวหารา— ทิฏฺเฐ อทิฏฺฐวาทิตา, สุเต อสฺสุตวาทิตา, มุเต อมุตวาทิตา, วิญฺญาเต อวิญฺญาตวาทิตา. จตฺตาโร อริยโวหารา— ทิฏฺเฐ ทิฏฺฐวาทิตา, สุเต สุตวาทิตา, มุเต มุตวาทิตา, วิญฺญาเต วิญฺญาตวาทิตา.
จตฺตาโร ปาราชิกา ภิกฺขูนํ ภิกฺขุนีหิ สาธารณา; จตฺตาโร ปาราชิกา ภิกฺขุนีนํ ภิกฺขูหิ อสาธารณา. จตฺตาโร ปริกฺขารา— อตฺถิ ปริกฺขาโร รกฺขิตพฺโพ โคเปตพฺโพ มมายิตพฺโพ ปริภุญฺชิตพฺโพ; อตฺถิ ปริกฺขาโร รกฺขิตพฺโพ โคเปตพฺโพ มมายิตพฺโพ, น ปริภุญฺชิตพฺโพ; อตฺถิ ปริกฺขาโร รกฺขิตพฺโพ โคเปตพฺโพ, น มมายิตพฺโพ น ปริภุญฺชิตพฺโพ; อตฺถิ ปริกฺขาโร น รกฺขิตพฺโพ น โคเปตพฺโพ, น มมายิตพฺโพ น ปริภุญฺชิตพฺโพ. อตฺถาปตฺติ สมฺมุขา อาปชฺชติ, ปรมฺมุขา วุฏฺฐาติ; อตฺถาปตฺติ ปรมฺมุขา อาปชฺชติ, สมฺมุขา วุฏฺฐาติ; อตฺถาปตฺติ สมฺมุขา อาปชฺชติ, สมฺมุขา วุฏฺฐาติ; อตฺถาปตฺติ ปรมฺมุขา อาปชฺชติ, ปรมฺมุขา วุฏฺฐาติ. อตฺถาปตฺติ อชานนฺโต อาปชฺชติ, ชานนฺโต วุฏฺฐาติ; อตฺถาปตฺติ ชานนฺโต อาปชฺชติ, อชานนฺโต วุฏฺฐาติ; อตฺถาปตฺติ อชานนฺโต อาปชฺชติ, อชานนฺโต วุฏฺฐาติ; อตฺถาปตฺติ ชานนฺโต อาปชฺชติ, ชานนฺโต วุฏฺฐาติ.
จตูหากาเรหิ อาปตฺติํ อาปชฺชติ— กาเยน อาปชฺชติ, วาจาย อาปชฺชติ, กาเยน วาจาย อาปชฺชติ, กมฺมวาจาย อาปชฺชติ. อปเรหิปิ จตูหากาเรหิ อาปตฺติํ อาปชฺชติ— สํฆมชฺเฌ, คณมชฺเฌ, ปุคฺคลสฺส สนฺติเก, ลิงฺคปาตุภาเวน. จตูหากาเรหิ อาปตฺติยา วุฏฺฐาติ— กาเยน วุฏฺฐาติ, วาจาย วุฏฺฐาติ, กาเยน วาจาย วุฏฺฐาติ, กมฺมวาจาย วุฏฺฐาติ. อปเรหิปิ จตูหากาเรหิ อาปตฺติยา วุฏฺฐาติ— สํฆมชฺเฌ, คณมชฺเฌ, ปุคฺคลสฺส สนฺติเก, ลิงฺคปาตุภาเวน. สห ปฏิลาเภน ปุริมํ ชหติ, ปจฺฉิเม ปติฏฺฐาติ, วิญฺญตฺติโย ปฏิปฺปสฺสมฺภนฺติ, ปณฺณตฺติโย นิรุชฺฌนฺติ. สห ปฏิลาเภน ปจฺฉิมํ ชหติ, ปุริเม ปติฏฺฐาติ, วิญฺญตฺติโย ปฏิปฺปสฺสมฺภนฺติ, ปณฺณตฺติโย นิรุชฺฌนฺติ. จตโสฺส โจทนา— สีลวิปตฺติยา โจเทติ, อาจารวิปตฺติยา โจเทติ, ทิฏฺฐิวิปตฺติยา โจเทติ, อาชีววิปตฺติยา โจเทติ. จตฺตาโร ปริวาสา— ปฏิจฺฉนฺนปริวาโส, อปฺปฏิจฺฉนฺนปริวาโส, สุทฺธนฺตปริวาโส, สโมธานปริวาโส. จตฺตาโร มานตฺตา— ปฏิจฺฉนฺนมานตฺตํ, อปฺปฏิจฺฉนฺนมานตฺตํ, ปกฺขมานตฺตํ, สโมธานมานตฺตํ. จตฺตาโร มานตฺตจาริกสฺส ภิกฺขุโน รตฺติจฺเฉทา— สหวาโส, วิปฺปวาโส, อนาโรจนา, อูเน คเณ จรติ. จตฺตาโร สามุกฺกํสา. จตฺตาโร ปฏิคฺคหิตปริโภคา— ยาวกาลิกํ, ยามกาลิกํ, สตฺตาหกาลิกํ, ยาวชีวิกํ. จตฺตาริ มหาวิกฏานิ— คูโถ, มุตฺตํ, ฉาริกา, มตฺติกา. จตฺตาริ กมฺมานิ— อปโลกนกมฺมํ, ญตฺติกมฺมํ, ญตฺติทุติยกมฺมํ, ญตฺติจตุตฺถกมฺมํ. อปรานิปิ จตฺตาริ กมฺมานิ— อธมฺเมน วคฺคกมฺมํ, อธมฺเมน สมคฺคกมฺมํ, ธมฺเมน วคฺคกมฺมํ, ธมฺเมน สมคฺคกมฺมํ. จตโสฺส วิปตฺติโย— สีลวิปตฺติ, อาจารวิปตฺติ, ทิฏฺฐิวิปตฺติ, อาชีววิปตฺติ. จตฺตาริ อธิกรณานิ— วิวาทาธิกรณํ, อนุวาทาธิกรณํ, อาปตฺตาธิกรณํ, กิจฺจาธิกรณํ. จตฺตาโร ปริสทูสนา— ภิกฺขุ ทุสฺสีโล ปาปธมฺโม ปริสทูสโน, ภิกฺขุนี ทุสฺสีลา ปาปธมฺมา ปริสทูสนา, อุปาสโก ทุสฺสีโล ปาปธมฺโม ปริสทูสโน, อุปาสิกา ทุสฺสีลา ปาปธมฺมา ปริสทูสนา. จตฺตาโร ปริสโสภนา— ภิกฺขุ สีลวา กลฺยาณธมฺโม ปริสโสภโน, ภิกฺขุนี สีลวตี กลฺยาณธมฺมา ปริสโสภนา, อุปาสโก สีลวา กลฺยาณธมฺโม ปริสโสภโน, อุปาสิกา สีลวตี กลฺยาณธมฺมา ปริสโสภนา.
อตฺถาปตฺติ อาคนฺตุโก อาปชฺชติ, โน อาวาสิโก; อตฺถาปตฺติ อาวาสิโก อาปชฺชติ, โน อาคนฺตุโก; อตฺถาปตฺติ อาคนฺตุโก เจว อาปชฺชติ อาวาสิโก จ อตฺถาปตฺติ เนว อาคนฺตุโก อาปชฺชติ, โน อาวาสิโก. อตฺถาปตฺติ คมิโก อาปชฺชติ, โน อาวาสิโก; อตฺถาปตฺติ อาวาสิโก อาปชฺชติ, โน คมิโก; อตฺถาปตฺติ คมิโก เจว อาปชฺชติ อาวาสิโก จ; อตฺถาปตฺติ เนว คมิโก อาปชฺชติ โน อาวาสิโก. อตฺถิ วตฺถุนานตฺตตา โน อาปตฺตินานตฺตตา, อตฺถิ อาปตฺตินานตฺตตา โน วตฺถุนานตฺตตา, อตฺถิ วตฺถุนานตฺตตา เจว อาปตฺตินานตฺตตา จ, อตฺถิ เนว วตฺถุนานตฺตตา โน อาปตฺตินานตฺตตา. อตฺถิ วตฺถุสภาคตา โน อาปตฺติสภาคตา, อตฺถิ อาปตฺติสภาคตา โน วตฺถุสภาคตา, อตฺถิ วตฺถุสภาคตา เจว อาปตฺติสภาคตา จ อตฺถิ เนว วตฺถุสภาคตา โน อาปตฺติสภาคตา. อตฺถาปตฺติ อุปชฺฌาโย อาปชฺชติ โน สทฺธิวิหาริโก, อตฺถาปตฺติ สทฺธิวิหาริโก อาปชฺชติ โน อุปชฺฌาโย, อตฺถาปตฺติ อุปชฺฌาโย เจว อาปชฺชติ สทฺธิวิหาริโก จ, อตฺถาปตฺติ เนว อุปชฺฌาโย อาปชฺชติ โน สทฺธิวิหาริโก. อตฺถาปตฺติ อาจริโย อาปชฺชติ โน อนฺเตวาสิโก, อตฺถาปตฺติ อนฺเตวาสิโก อาปชฺชติ โน อาจริโย, อตฺถาปตฺติ อาจริโย เจว อาปชฺชติ อนฺเตวาสิโก จ, อตฺถาปตฺติ เนว อาจริโย อาปชฺชติ โน อนฺเตวาสิโก. จตฺตาโร ปจฺจยา อนาปตฺติ วสฺสจฺเฉทสฺส— สํโฆ วา ภินฺโน โหติ, สํฆํ วา ภินฺทิตุกามา โหนฺติ, ชีวิตนฺตราโย วา โหติ, พฺรหฺมจริยนฺตราโย วา โหติ. จตฺตาริ วจีทุจฺจริตานิ— มุสาวาโท, ปิสุณา วาจา, ผรุสา วาจา, สมฺผปฺปลาโป. จตฺตาริ วจีสุจริตานิ— สจฺจวาจา, อปิสุณา วาจา, สณฺหา วาจา, มนฺตา ภาสา. อตฺถิ อาทิยนฺโต ครุกํ อาปตฺติํ อาปชฺชติ, ปโยเชนฺโต ลหุกํ; อตฺถิ อาทิยนฺโต ลหุกํ อาปตฺติํ อาปชฺชติ, ปโยเชนฺโต ครุกํ, อตฺถิ อาทิยนฺโตปิ ปโยเชนฺโตปิ ครุกํ อาปตฺติํ อาปชฺชติ; อตฺถิ อาทิยนฺโตปิ ปโยเชนฺโตปิ ลหุกํ อาปตฺติํ อาปชฺชติ.
อตฺถิ ปุคฺคโล อภิวาทนารโห, โน ปจฺจุฏฺฐานารโห; อตฺถิ ปุคฺคโล ปจฺจุฏฺฐานารโห, โน อภิวาทนารโห; อตฺถิ ปุคฺคโล อภิวาทนารโห เจว ปจฺจุฏฺฐานารโห จ; อตฺถิ ปุคฺคโล เนว อภิวาทนารโห โน ปจฺจุฏฺฐานารโห. อตฺถิ ปุคฺคโล อาสนารโห, โน อภิวาทนารโห; อตฺถิ ปุคฺคโล อภิวาทนารโห, โน อาสนารโห; อตฺถิ ปุคฺคโล อาสนารโห เจว อภิวาทนารโห จ; อตฺถิ ปุคฺคโล เนว อาสนารโห โน อภิวาทนารโห. อตฺถาปตฺติ กาเล อาปชฺชติ, โน วิกาเล; อตฺถาปตฺติ วิกาเล อาปชฺชติ, โน กาเล; อตฺถาปตฺติ กาเล เจว อาปชฺชติ วิกาเล จ; อตฺถาปตฺติ เนว กาเล อาปชฺชติ โน วิกาเล. อตฺถิ ปฏิคฺคหิตํ กาเล กปฺปติ, โน วิกาเล; อตฺถิ ปฏิคฺคหิตํ วิกาเล กปฺปติ, โน กาเล; อตฺถิ ปฏิคฺคหิตํ กาเล เจว กปฺปติ วิกาเล จ; อตฺถิ ปฏิคฺคหิตํ เนว กาเล กปฺปติ โน วิกาเล. อตฺถาปตฺติ ปจฺจนฺติเมสุ ชนปเทสุ อาปชฺชติ, โน มชฺฌิเมสุ; อตฺถาปตฺติ มชฺฌิเมสุ ชนปเทสุ อาปชฺชติ, โน ปจฺจนฺติเมสุ; อตฺถาปตฺติ ปจฺจนฺติเมสุ เจว ชนปเทสุ อาปชฺชติ มชฺฌิเมสุ จ; อตฺถาปตฺติ เนว ปจฺจนฺติเมสุ ชนปเทสุ อาปชฺชติ โน มชฺฌิเมสุ. อตฺถิ ปจฺจนฺติเมสุ ชนปเทสุ กปฺปติ, โน มชฺฌิเมสุ; อตฺถิ มชฺฌิเมสุ ชนปเทสุ กปฺปติ, โน ปจฺจนฺติเมสุ; อตฺถิ ปจฺจนฺติเมสุ เจว ชนปเทสุ กปฺปติ มชฺฌิเมสุ จ; อตฺถิ เนว ปจฺจนฺติเมสุ ชนปเทสุ กปฺปติ โน มชฺฌิเมสุ. อตฺถาปตฺติ อนฺโต อาปชฺชติ, โน พหิ; อตฺถาปตฺติ พหิ อาปชฺชติ, โน อนฺโต; อตฺถาปตฺติ อนฺโต เจว อาปชฺชติ พหิ จ; อตฺถาปตฺติ เนว อนฺโต อาปชฺชติ โน พหิ. อตฺถาปตฺติ อนฺโตสีมาย อาปชฺชติ, โน พหิสีมาย; อตฺถาปตฺติ พหิสีมาย อาปชฺชติ, โน อนฺโตสีมาย; อตฺถาปตฺติ อนฺโตสีมาย เจว อาปชฺชติ พหิสีมาย จ; อตฺถาปตฺติ เนว อนฺโตสีมาย อาปชฺชติ โน พหิสีมาย. อตฺถาปตฺติ คาเม อาปชฺชติ, โน อรญฺเญ; อตฺถาปตฺติ อรญฺเญ อาปชฺชติ, โน คาเม; อตฺถาปตฺติ คาเม เจว อาปชฺชติ อรญฺเญ จ; อตฺถาปตฺติ เนว คาเม อาปชฺชติ โน อรญฺเญ.
จตโสฺส โจทนา— วตฺถุสนฺทสฺสนา, อาปตฺติสนฺทสฺสนา, สํวาสปฏิกฺเขโป, สามีจิปฏิกฺเขโป. จตฺตาโร ปุพฺพกิจฺจา. จตฺตาโร ปตฺตกลฺลา. จตฺตาริ อนญฺญปาจิตฺติยานิ. จตโสฺส ภิกฺขุสมฺมุติโย. จตฺตาริ อคติคมนานิ— ฉนฺทาคติํ คจฺฉติ, โทสาคติํ คจฺฉติ, โมหาคติํ คจฺฉติ, ภยาคติํ คจฺฉติ. จตฺตาริ นาคติคมนานิ— น ฉนฺทาคติํ คจฺฉติ, น โทสาคติํ คจฺฉติ, น โมหาคติํ คจฺฉติ, น ภยาคติํ คจฺฉติ. จตูหงฺเคหิ สมนฺนาคโต อลชฺชี ภิกฺขุ สํฆํ ภินฺทติ— ฉนฺทาคติํ คจฺฉนฺโต, โทสาคติํ คจฺฉนฺโต, โมหาคติํ คจฺฉนฺโต, ภยาคติํ คจฺฉนฺโต. จตูหงฺเคหิ สมนฺนาคโต เปสโล ภิกฺขุ ภินฺนํ สํฆํ สมคฺคํ กโรติ— น ฉนฺทาคติํ คจฺฉนฺโต, น โทสาคติํ คจฺฉนฺโต, น โมหาคติํ คจฺฉนฺโต, น ภยาคติํ คจฺฉนฺโต. จตูหงฺเคหิ สมนฺนาคตสฺส ภิกฺขุโน วินโย น ปุจฺฉิตพฺโพ— ฉนฺทาคติํ คจฺฉติ, โทสาคติํ คจฺฉติ, โมหาคติํ คจฺฉติ, ภยาคติํ คจฺฉติ. จตูหงฺเคหิ สมนฺนาคเตน ภิกฺขุนา วินโย น ปุจฺฉิตพฺโพ— ฉนฺทาคติํ คจฺฉติ, โทสาคติํ คจฺฉติ, โมหาคติํ คจฺฉติ, ภยาคติํ คจฺฉติ. จตูหงฺเคหิ สมนฺนาคตสฺส ภิกฺขุโน วินโย น วิสฺสชฺเชตพฺโพ— ฉนฺทาคติํ คจฺฉติ, โทสาคติํ คจฺฉติ, โมหาคติํ คจฺฉติ, ภยาคติํ คจฺฉติ. จตูหงฺเคหิ สมนฺนาคเตน ภิกฺขุนา วินโย น วิสฺสชฺเชตพฺโพ— ฉนฺทาคติํ คจฺฉติ, โทสาคติํ คจฺฉติ, โมหาคติํ คจฺฉติ, ภยาคติํ คจฺฉติ. จตูหงฺเคหิ สมนฺนาคตสฺส ภิกฺขุโน อนุโยโค น ทาตพฺโพ— ฉนฺทาคติํ คจฺฉติ, โทสาคติํ คจฺฉติ, โมหาคติํ คจฺฉติ, ภยาคติํ คจฺฉติ. จตูหงฺเคหิ สมนฺนาคเตน ภิกฺขุนา สทฺธิํ วินโย น สากจฺฉิตพฺโพ— ฉนฺทาคติํ คจฺฉติ, โทสาคติํ คจฺฉติ, โมหาคติํ คจฺฉติ, ภยาคติํ คจฺฉติ. อตฺถาปตฺติ คิลาโน อาปชฺชติ, โน อคิลาโน; อตฺถาปตฺติ อคิลาโน อาปชฺชติ, โน คิลาโน; อตฺถาปตฺติ คิลาโน เจว อาปชฺชติ อคิลาโน จ; อตฺถาปตฺติ เนว คิลาโน อาปชฺชติ โน อคิลาโน. จตฺตาริ อธมฺมิกานิ ปาติโมกฺขฏฺฐปนานิ. จตฺตาริ ธมฺมิกานิ ปาติโมกฺขฏฺฐปนานิ.
จตุกฺกํ นิฏฺฐิตํ.
ตสฺสุทฺทานํ
สกวาจาย กาเยน,
ปสุตฺโต จ อจิตฺตโก;
อาปชฺชนฺโต จ กมฺเมน,
โวหารา จตุโร ตถา.
ภิกฺขูนํ ภิกฺขุนีนญฺจ,
ปริกฺขาโร จ สมฺมุขา;
อชานกาเย มชฺเฌ จ,
วุฏฺฐาติ ทุวิธา ตถา.
ปฏิลาเภน โจทนา,
ปริวาสา จ วุจฺจติ;
มานตฺตจาริกา จาปิ,
สามุกฺกํสา ปฏิคฺคหิ.
มหาวิกฏกมฺมานิ,
ปุน กมฺเม วิปตฺติโย;
อธิกรณา ทุสฺสีลา จ,
โสภนาคนฺตุเกน จ.
คมิโก วตฺถุนานตฺตา,
สภาคุปชฺฌาเยน จ;
อาจริโย ปจฺจยา วา,
ทุจฺจริตํ สุจริตํ.
อาทิยนฺโต ปุคฺคโล จ,
อรโห อาสเนน จ;
กาเล จ กปฺปติ เจว,
ปจฺจนฺติเมสุ กปฺปติ.
อนฺโต อนฺโต จ สีมาย,
คาเม จ โจทนาย จ;
ปุพฺพกิจฺจํ ปตฺตกลฺลํ,
อนญฺญา สมฺมุติโย จ.
อคติ นาคติ เจว,
อลชฺชี เปสเลน จ;
ปุจฺฉิตพฺพา ทุเว เจว,
วิสฺสชฺเชยฺยา ตถา ทุเว;
อนุโยโค จ สากจฺฉา,
คิลาโน ฐปเนน จาติ.