2.4 สีมานุชานน
อถ โข ภิกฺขูนํ เอตทโหสิ— “ภควตา ปญฺญตฺตํ— ‘เอตฺตาวตา สามคฺคี ยาวตา เอกาวาโส’ติ, กิตฺตาวตา นุ โข เอกาวาโส โหตี”ติ? ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ. “อนุชานามิ, ภิกฺขเว, สีมํ สมฺมนฺนิตุํ. เอวญฺจ ปน, ภิกฺขเว, สมฺมนฺนิตพฺพา— ปฐมํ นิมิตฺตา กิตฺเตตพฺพา— ปพฺพตนิมิตฺตํ, ปาสาณนิมิตฺตํ, วนนิมิตฺตํ, รุกฺขนิมิตฺตํ, มคฺคนิมิตฺตํ, วมฺมิกนิมิตฺตํ, นทีนิมิตฺตํ, อุทกนิมิตฺตํ. นิมิตฺเต กิตฺเตตฺวา พฺยตฺเตน ภิกฺขุนา ปฏิพเลน สํโฆ ญาเปตพฺโพ—
‘สุณาตุ เม, ภนฺเต, สํโฆ. ยาวตา สมนฺตา นิมิตฺตา กิตฺติตา. ยทิ สํฆสฺส ปตฺตกลฺลํ, สํโฆ เอเตหิ นิมิตฺเตหิ สีมํ สมฺมนฺเนยฺย สมานสํวาสํ เอกุโปสถํ. เอสา ญตฺติ.
สุณาตุ เม, ภนฺเต, สํโฆ. ยาวตา สมนฺตา นิมิตฺตา กิตฺติตา. สํโฆ เอเตหิ นิมิตฺเตหิ สีมํ สมฺมนฺนติ สมานสํวาสํ เอกุโปสถํ. ยสฺสายสฺมโต ขมติ เอเตหิ นิมิตฺเตหิ สีมาย สมฺมุติ สมานสํวาสาย เอกุโปสถาย, โส ตุณฺหสฺส; ยสฺส นกฺขมติ, โส ภาเสยฺย. สมฺมตา สีมา สํเฆน เอเตหิ นิมิตฺเตหิ สมานสํวาสา เอกุโปสถา. ขมติ สํฆสฺส, ตสฺมา ตุณฺหี, เอวเมตํ ธารยามี’”ติ.
เตน โข ปน สมเยน ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู— “ภควตา สีมาสมฺมุติ อนุญฺญาตา”ติ— อติมหติโย สีมาโย สมฺมนฺนนฺติ, จตุโยชนิกาปิ ปญฺจโยชนิกาปิ ฉโยชนิกาปิ. ภิกฺขู อุโปสถํ อาคจฺฉนฺตา อุทฺทิสฺสมาเนปิ ปาติโมกฺเข อาคจฺฉนฺติ, อุทฺทิฏฺฐมตฺเตปิ อาคจฺฉนฺติ, อนฺตราปิ ปริวสนฺติ. ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ. “น, ภิกฺขเว, อติมหตี สีมา สมฺมนฺนิตพฺพา, จตุโยชนิกา วา ปญฺจโยชนิกา วา ฉโยชนิกา วา. โย สมฺมนฺเนยฺย, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส. อนุชานามิ, ภิกฺขเว, ติโยชนปรมํ สีมํ สมฺมนฺนิตุนฺ”ติ.
เตน โข ปน สมเยน ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู นทีปารสีมํ สมฺมนฺนนฺติ. อุโปสถํ อาคจฺฉนฺตา ภิกฺขูปิ วุยฺหนฺติ, ปตฺตาปิ วุยฺหนฺติ, จีวรานิปิ วุยฺหนฺติ. ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ. “น, ภิกฺขเว, นทีปารสีมา สมฺมนฺนิตพฺพา. โย สมฺมนฺเนยฺย, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส. อนุชานามิ, ภิกฺขเว, ยตฺถสฺส ธุวนาวา วา ธุวเสตุ วา, เอวรูปํ นทีปารสีมํ สมฺมนฺนิตุนฺ”ติ.