3.12 ปฏิสฺสวทุกฺกฏาปตฺติ
เตน โข ปน สมเยน อายสฺมตา อุปนนฺเทน สกฺยปุตฺเตน รญฺโญ ปเสนทิสฺส โกสลสฺส วสฺสาวาโส ปฏิสฺสุโต โหติ ปุริมิกาย. โส ตํ อาวาสํ คจฺฉนฺโต อทฺทส อนฺตรามคฺเค ทฺเว อาวาเส พหุจีวรเก. ตสฺส เอตทโหสิ— “ยนฺนูนาหํ อิเมสุ ทฺวีสุ อาวาเสสุ วสฺสํ วเสยฺยํ. เอวํ เม พหุํ จีวรํ อุปฺปชฺชิสฺสตี”ติ. โส เตสุ ทฺวีสุ อาวาเสสุ วสฺสํ วสิ. ราชา ปเสนทิ โกสโล อุชฺฌายติ ขิยฺยติ วิปาเจติ— “กถญฺหิ นาม อโยฺย อุปนนฺโท สกฺยปุตฺโต อมฺหากํ วสฺสาวาสํ ปฏิสฺสุณิตฺวา วิสํวาเทสฺสติ. นนุ ภควตา อเนกปริยาเยน มุสาวาโท ครหิโต, มุสาวาทา เวรมณี ปสตฺถา”ติ.
อโสฺสสุํ โข ภิกฺขู รญฺโญ ปเสนทิสฺส โกสลสฺส อุชฺฌายนฺตสฺส ขิยฺยนฺตสฺส วิปาเจนฺตสฺส. เย เต ภิกฺขู อปฺปิจฺฉา …เป… เต อุชฺฌายนฺติ ขิยฺยนฺติ วิปาเจนฺติ— “กถญฺหิ นาม อายสฺมา อุปนนฺโท สกฺยปุตฺโต รญฺโญ ปเสนทิสฺส โกสลสฺส วสฺสาวาสํ ปฏิสฺสุณิตฺวา วิสํวาเทสฺสติ. นนุ ภควตา อเนกปริยาเยน มุสาวาโท ครหิโต, มุสาวาทา เวรมณี ปสตฺถา”ติ. อถ โข เต ภิกฺขู ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ …เป… อถ โข ภควา เอตสฺมิํ นิทาเน เอตสฺมิํ ปกรเณ ภิกฺขุสํฆํ สนฺนิปาตาเปตฺวา อายสฺมนฺตํ อุปนนฺทํ สกฺยปุตฺตํ ปฏิปุจฺฉิ— “สจฺจํ กิร ตฺวํ, อุปนนฺท, รญฺโญ ปเสนทิสฺส โกสลสฺส วสฺสาวาสํ ปฏิสฺสุณิตฺวา วิสํวาเทสี”ติ? “สจฺจํ, ภควา”ติ. วิครหิ พุทฺโธ ภควา …เป… กถญฺหิ นาม ตฺวํ, โมฆปุริส, รญฺโญ ปเสนทิสฺส โกสลสฺส วสฺสาวาสํ ปฏิสฺสุณิตฺวา วิสํวาเทสฺสสิ. นนุ มยา, โมฆปุริส, อเนกปริยาเยน มุสาวาโท ครหิโต, มุสาวาทา เวรมณี ปสตฺถา. เนตํ, โมฆปุริส, อปฺปสนฺนานํ วา ปสาทาย …เป… วิครหิตฺวา …เป… ธมฺมิํ กถํ กตฺวา ภิกฺขู อามนฺเตสิ—
“อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุนา วสฺสาวาโส ปฏิสฺสุโต โหติ ปุริมิกาย. โส ตํ อาวาสํ คจฺฉนฺโต ปสฺสติ อนฺตรามคฺเค ทฺเว อาวาเส พหุจีวรเก. ตสฺส เอวํ โหติ— ‘ยนฺนูนาหํ อิเมสุ ทฺวีสุ อาวาเสสุ วสฺสํ วเสยฺยํ. เอวํ เม พหุํ จีวรํ อุปฺปชฺชิสฺสตี’ติ. โส เตสุ ทฺวีสุ อาวาเสสุ วสฺสํ วสติ. ตสฺส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ปุริมิกา จ น ปญฺญายติ, ปฏิสฺสเว จ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส.
อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุนา วสฺสาวาโส ปฏิสฺสุโต โหติ ปุริมิกาย. โส ตํ อาวาสํ คจฺฉนฺโต พหิทฺธา อุโปสถํ กโรติ, ปาฏิปเท วิหารํ อุเปติ, เสนาสนํ ปญฺญเปติ, ปานียํ ปริโภชนียํ อุปฏฺฐาเปติ, ปริเวณํ สมฺมชฺชติ. โส ตทเหว อกรณีโย ปกฺกมติ. ตสฺส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ปุริมิกา จ น ปญฺญายติ, ปฏิสฺสเว จ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส.
อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุนา วสฺสาวาโส ปฏิสฺสุโต โหติ ปุริมิกาย. โส ตํ อาวาสํ คจฺฉนฺโต พหิทฺธา อุโปสถํ กโรติ, ปาฏิปเท วิหารํ อุเปติ, เสนาสนํ ปญฺญเปติ, ปานียํ ปริโภชนียํ อุปฏฺฐาเปติ, ปริเวณํ สมฺมชฺชติ. โส ตทเหว สกรณีโย ปกฺกมติ. ตสฺส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ปุริมิกา จ น ปญฺญายติ, ปฏิสฺสเว จ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส.
อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุนา วสฺสาวาโส ปฏิสฺสุโต โหติ ปุริมิกาย. โส ตํ อาวาสํ คจฺฉนฺโต พหิทฺธา อุโปสถํ กโรติ, ปาฏิปเท วิหารํ อุเปติ, เสนาสนํ ปญฺญเปติ, ปานียํ ปริโภชนียํ อุปฏฺฐาเปติ, ปริเวณํ สมฺมชฺชติ. โส ทฺวีหตีหํ วสิตฺวา อกรณีโย ปกฺกมติ. ตสฺส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ปุริมิกา จ น ปญฺญายติ, ปฏิสฺสเว จ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส.
อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุนา วสฺสาวาโส ปฏิสฺสุโต โหติ ปุริมิกาย. โส ตํ อาวาสํ คจฺฉนฺโต พหิทฺธา อุโปสถํ กโรติ, ปาฏิปเท วิหารํ อุเปติ, เสนาสนํ ปญฺญเปติ, ปานียํ ปริโภชนียํ อุปฏฺฐาเปติ, ปริเวณํ สมฺมชฺชติ. โส ทฺวีหตีหํ วสิตฺวา สกรณีโย ปกฺกมติ. ตสฺส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ปุริมิกา จ น ปญฺญายติ, ปฏิสฺสเว จ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส.
อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุนา วสฺสาวาโส ปฏิสฺสุโต โหติ ปุริมิกาย. โส ตํ อาวาสํ คจฺฉนฺโต พหิทฺธา อุโปสถํ กโรติ, ปาฏิปเท วิหารํ อุเปติ, เสนาสนํ ปญฺญเปติ, ปานียํ ปริโภชนียํ อุปฏฺฐาเปติ, ปริเวณํ สมฺมชฺชติ. โส ทฺวีหตีหํ วสิตฺวา สตฺตาหกรณีเยน ปกฺกมติ. โส ตํ สตฺตาหํ พหิทฺธา วีตินาเมติ. ตสฺส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ปุริมิกา จ น ปญฺญายติ, ปฏิสฺสเว จ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส.
อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุนา วสฺสาวาโส ปฏิสฺสุโต โหติ ปุริมิกาย. โส ตํ อาวาสํ คจฺฉนฺโต พหิทฺธา อุโปสถํ กโรติ, ปาฏิปเท วิหารํ อุเปติ, เสนาสนํ ปญฺญเปติ, ปานียํ ปริโภชนียํ อุปฏฺฐาเปติ, ปริเวณํ สมฺมชฺชติ. โส ทฺวีหตีหํ วสิตฺวา สตฺตาหกรณีเยน ปกฺกมติ. โส ตํ สตฺตาหํ อนฺโต สนฺนิวตฺตํ กโรติ. ตสฺส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ปุริมิกา จ ปญฺญายติ, ปฏิสฺสเว จ อนาปตฺติ.
อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุนา วสฺสาวาโส ปฏิสฺสุโต โหติ ปุริมิกาย. โส ตํ อาวาสํ คจฺฉนฺโต พหิทฺธา อุโปสถํ กโรติ, ปาฏิปเท วิหารํ อุเปติ, เสนาสนํ ปญฺญเปติ, ปานียํ ปริโภชนียํ อุปฏฺฐาเปติ, ปริเวณํ สมฺมชฺชติ. โส สตฺตาหํ อนาคตาย ปวารณาย สกรณีโย ปกฺกมติ. อาคจฺเฉยฺย วา โส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ ตํ อาวาสํ น วา อาคจฺเฉยฺย, ตสฺส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ปุริมิกา จ ปญฺญายติ, ปฏิสฺสเว จ อนาปตฺติ.
อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุนา วสฺสาวาโส ปฏิสฺสุโต โหติ ปุริมิกาย. โส ตํ อาวาสํ คนฺตฺวา อุโปสถํ กโรติ, ปาฏิปเท วิหารํ อุเปติ, เสนาสนํ ปญฺญเปติ, ปานียํ ปริโภชนียํ อุปฏฺฐาเปติ, ปริเวณํ สมฺมชฺชติ. โส ตทเหว อกรณีโย ปกฺกมติ. ตสฺส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ปุริมิกา จ น ปญฺญายติ, ปฏิสฺสเว จ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส.
อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุนา วสฺสาวาโส ปฏิสฺสุโต โหติ ปุริมิกาย. โส ตํ อาวาสํ คนฺตฺวา อุโปสถํ กโรติ, ปาฏิปเท วิหารํ อุเปติ, เสนาสนํ ปญฺญเปติ, ปานียํ ปริโภชนียํ อุปฏฺฐาเปติ, ปริเวณํ สมฺมชฺชติ. โส ตทเหว สกรณีโย ปกฺกมติ …เป… โส ทฺวีหตีหํ วสิตฺวา อกรณีโย ปกฺกมติ …เป… โส ทฺวีหตีหํ วสิตฺวา สกรณีโย ปกฺกมติ …เป… โส ทฺวีหตีหํ วสิตฺวา สตฺตาหกรณีเยน ปกฺกมติ. โส ตํ สตฺตาหํ พหิทฺธา วีตินาเมติ. ตสฺส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ปุริมิกา จ น ปญฺญายติ, ปฏิสฺสเว จ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส …เป… โส ทฺวีหตีหํ วสิตฺวา สตฺตาหกรณีเยน ปกฺกมติ. โส ตํ สตฺตาหํ อนฺโต สนฺนิวตฺตํ กโรติ. ตสฺส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ปุริมิกา จ ปญฺญายติ, ปฏิสฺสเว จ อนาปตฺติ …เป… โส สตฺตาหํ อนาคตาย ปวารณาย สกรณีโย ปกฺกมติ. อาคจฺเฉยฺย วา โส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ ตํ อาวาสํ น วา อาคจฺเฉยฺย, ตสฺส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ปุริมิกา จ ปญฺญายติ, ปฏิสฺสเว จ อนาปตฺติ.
อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุนา วสฺสาวาโส ปฏิสฺสุโต โหติ ปจฺฉิมิกาย. โส ตํ อาวาสํ คจฺฉนฺโต พหิทฺธา อุโปสถํ กโรติ, ปาฏิปเท วิหารํ อุเปติ, เสนาสนํ ปญฺญเปติ, ปานียํ ปริโภชนียํ อุปฏฺฐาเปติ, ปริเวณํ สมฺมชฺชติ. โส ตทเหว อกรณีโย ปกฺกมติ. ตสฺส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ปจฺฉิมิกา จ น ปญฺญายติ, ปฏิสฺสเว จ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส.
อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุนา วสฺสาวาโส ปฏิสฺสุโต โหติ ปจฺฉิมิกาย. โส ตํ อาวาสํ คจฺฉนฺโต พหิทฺธา อุโปสถํ กโรติ, ปาฏิปเท วิหารํ อุเปติ, เสนาสนํ ปญฺญเปติ, ปานียํ ปริโภชนียํ อุปฏฺฐาเปติ, ปริเวณํ สมฺมชฺชติ. โส ตทเหว สกรณีโย ปกฺกมติ. ตสฺส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ปจฺฉิมิกา จ น ปญฺญายติ, ปฏิสฺสเว จ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส.
อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุนา วสฺสาวาโส ปฏิสฺสุโต โหติ ปจฺฉิมิกาย. โส ตํ อาวาสํ คจฺฉนฺโต พหิทฺธา อุโปสถํ กโรติ, ปาฏิปเท วิหารํ อุเปติ, เสนาสนํ ปญฺญเปติ, ปานียํ ปริโภชนียํ อุปฏฺฐาเปติ, ปริเวณํ สมฺมชฺชติ. โส ทฺวีหตีหํ วสิตฺวา อกรณีโย ปกฺกมติ. ตสฺส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ปจฺฉิมิกา จ น ปญฺญายติ, ปฏิสฺสเว จ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส.
อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุนา วสฺสาวาโส ปฏิสฺสุโต โหติ ปจฺฉิมิกาย. โส ตํ อาวาสํ คจฺฉนฺโต พหิทฺธา อุโปสถํ กโรติ, ปาฏิปเท วิหารํ อุเปติ, เสนาสนํ ปญฺญเปติ, ปานียํ ปริโภชนียํ อุปฏฺฐาเปติ, ปริเวณํ สมฺมชฺชติ. โส ทฺวีหตีหํ วสิตฺวา สกรณีโย ปกฺกมติ. ตสฺส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ปจฺฉิมิกา จ น ปญฺญายติ, ปฏิสฺสเว จ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส.
อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุนา วสฺสาวาโส ปฏิสฺสุโต โหติ ปจฺฉิมิกาย. โส ตํ อาวาสํ คจฺฉนฺโต พหิทฺธา อุโปสถํ กโรติ, ปาฏิปเท วิหารํ อุเปติ, เสนาสนํ ปญฺญเปติ, ปานียํ ปริโภชนียํ อุปฏฺฐาเปติ, ปริเวณํ สมฺมชฺชติ. โส ทฺวีหตีหํ วสิตฺวา สตฺตาหกรณีเยน ปกฺกมติ. โส ตํ สตฺตาหํ พหิทฺธา วีตินาเมติ. ตสฺส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ปจฺฉิมิกา จ น ปญฺญายติ, ปฏิสฺสเว จ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส.
อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุนา วสฺสาวาโส ปฏิสฺสุโต โหติ ปจฺฉิมิกาย. โส ตํ อาวาสํ คจฺฉนฺโต พหิทฺธา อุโปสถํ กโรติ, ปาฏิปเท วิหารํ อุเปติ, เสนาสนํ ปญฺญเปติ, ปานียํ ปริโภชนียํ อุปฏฺฐาเปติ, ปริเวณํ สมฺมชฺชติ. โส ทฺวีหตีหํ วสิตฺวา สตฺตาหกรณีเยน ปกฺกมติ. โส ตํ สตฺตาหํ อนฺโต สนฺนิวตฺตํ กโรติ. ตสฺส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ปจฺฉิมิกา จ ปญฺญายติ, ปฏิสฺสเว จ อนาปตฺติ.
อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุนา วสฺสาวาโส ปฏิสฺสุโต โหติ ปจฺฉิมิกาย. โส ตํ อาวาสํ คจฺฉนฺโต พหิทฺธา อุโปสถํ กโรติ, ปาฏิปเท วิหารํ อุเปติ, เสนาสนํ ปญฺญเปติ, ปานียํ ปริโภชนียํ อุปฏฺฐาเปติ, ปริเวณํ สมฺมชฺชติ. โส สตฺตาหํ อนาคตาย โกมุทิยา จาตุมาสินิยา สกรณีโย ปกฺกมติ. อาคจฺเฉยฺย วา โส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ ตํ อาวาสํ น วา อาคจฺเฉยฺย, ตสฺส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ปจฺฉิมิกา จ ปญฺญายติ, ปฏิสฺสเว จ อนาปตฺติ.
อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุนา วสฺสาวาโส ปฏิสฺสุโต โหติ ปจฺฉิมิกาย. โส ตํ อาวาสํ คนฺตฺวา อุโปสถํ กโรติ, ปาฏิปเท วิหารํ อุเปติ, เสนาสนํ ปญฺญเปติ, ปานียํ ปริโภชนียํ อุปฏฺฐาเปติ, ปริเวณํ สมฺมชฺชติ. โส ตทเหว อกรณีโย ปกฺกมติ. ตสฺส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ปจฺฉิมิกา จ น ปญฺญายติ, ปฏิสฺสเว จ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส.
อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุนา วสฺสาวาโส ปฏิสฺสุโต โหติ ปจฺฉิมิกาย. โส ตํ อาวาสํ คนฺตฺวา อุโปสถํ กโรติ, ปาฏิปเท วิหารํ อุเปติ, เสนาสนํ ปญฺญเปติ, ปานียํ ปริโภชนียํ อุปฏฺฐาเปติ, ปริเวณํ สมฺมชฺชติ. โส ตทเหว สกรณีโย ปกฺกมติ …เป… โส ทฺวีหตีหํ วสิตฺวา อกรณีโย ปกฺกมติ …เป… โส ทฺวีหตีหํ วสิตฺวา สกรณีโย ปกฺกมติ …เป… โส ทฺวีหตีหํ วสิตฺวา สตฺตาหกรณีเยน ปกฺกมติ. โส ตํ สตฺตาหํ พหิทฺธา วีตินาเมติ. ตสฺส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ปจฺฉิมิกา จ น ปญฺญายติ, ปฏิสฺสเว จ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส …เป… โส ทฺวีหตีหํ วสิตฺวา สตฺตาหกรณีเยน ปกฺกมติ. โส ตํ สตฺตาหํ อนฺโต สนฺนิวตฺตํ กโรติ. ตสฺส ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ปจฺฉิมิกา จ ปญฺญายติ, ปฏิสฺสเว จ อนาปตฺติ.
อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุนา วสฺสาวาโส ปฏิสฺสุโต โหติ ปจฺฉิมิกาย. โส ตํ อาวาสํ คนฺตฺวา อุโปสถํ กโรติ, ปาฏิปเท วิหารํ อุเปติ, เสนาสนํ ปญฺญเปติ, ปานียํ ปริโภชนียํ อุปฏฺฐาเปติ, ปริเวณํ สมฺมชฺชติ. โส สตฺตาหํ อนาคตาย โกมุทิยา จาตุมาสินิยา สกรณีโย ปกฺกมติ. อาคจฺเฉยฺย วา โส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ ตํ อาวาสํ น วา อาคจฺเฉยฺย, ตสฺส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ปจฺฉิมิกา จ ปญฺญายติ, ปฏิสฺสเว จ อนาปตฺตี”ติ.
วสฺสูปนายิกกฺขนฺธโก ตติโย.
ตสฺสุทฺทานํ
อุปคนฺตุํ กทา เจว,_
กติ อนฺตราวสฺส จ;
น อิจฺฉนฺติ จ สญฺจิจฺจ,
อุกฺกฑฺฒิตุํ อุปาสโก._
คิลาโน มาตา จ ปิตา,
ภาตา จ อถ ญาตโก;
ภิกฺขุคติโก วิหาโร,
วาฬา จาปิ สรีสปา.
โจโร เจว ปิสาจา จ,
ทฑฺฒา ตทุภเยน จ;
วูโฬฺหทเกน วุฏฺฐาสิ,
พหุตรา จ ทายกา.
ลูขปฺปณีตสปฺปาย,
เภสชฺชุปฏฺฐเกน จ;
อิตฺถี เวสี กุมารี จ,_
ปณฺฑโก ญาตเกน จ.
ราชา โจรา ธุตฺตา นิธิ,
เภทอฏฺฐวิเธน จ;
วชสตฺถา จ นาวา จ,
สุสิเร วิฏภิยา จ.
อชฺโฌกาเส วสฺสาวาโส,
อเสนาสนิเกน จ;
ฉวกุฏิกา ฉตฺเต จ,
จาฏิยา จ อุเปนฺติ เต.
กติกา ปฏิสฺสุณิตฺวา,
พหิทฺธา จ อุโปสถา;
ปุริมิกา ปจฺฉิมิกา,
ยถาญาเยน โยชเย.
อกรณี ปกฺกมติ,
สกรณี ตเถว จ;
ทฺวีหตีหา จ ปุน จ,
สตฺตาหกรณีเยน จ.
สตฺตาหนาคตา เจว,
อาคจฺเฉยฺย น เอยฺย วา;
วตฺถุทฺทาเน อนฺตริกา,
ตนฺติมคฺคํ นิสามเยติ.
อิมมฺหิ ขนฺธเก วตฺถูนิ ทฺเวปณฺณาส.
วสฺสูปนายิกกฺขนฺธโก นิฏฺฐิโต.