4.21 ทฺเววาจิกาทิปวารณา
เตน โข ปน สมเยน โกสเลสุ ชนปเท อญฺญตรสฺมิํ อาวาเส ตทหุ ปวารณาย สวรภยํ อโหสิ. ภิกฺขู นาสกฺขิํสุ เตวาจิกํ ปวาเรตุํ. ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ. “อนุชานามิ, ภิกฺขเว, ทฺเววาจิกํ ปวาเรตุนฺ”ติ.
พาฬฺหตรํ สวรภยํ อโหสิ. ภิกฺขู นาสกฺขิํสุ ทฺเววาจิกํ ปวาเรตุํ. ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ. “อนุชานามิ, ภิกฺขเว, เอกวาจิกํ ปวาเรตุนฺ”ติ.
พาฬฺหตรํ สวรภยํ อโหสิ. ภิกฺขู นาสกฺขิํสุ เอกวาจิกํ ปวาเรตุํ. ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ. “อนุชานามิ, ภิกฺขเว, สมานวสฺสิกํ ปวาเรตุนฺ”ติ.
เตน โข ปน สมเยน อญฺญตรสฺมิํ อาวาเส ตทหุ ปวารณาย มนุเสฺสหิ ทานํ เทนฺเตหิ เยภุเยฺยน รตฺติ เขปิตา โหติ. อถ โข เตสํ ภิกฺขูนํ เอตทโหสิ— “มนุเสฺสหิ ทานํ เทนฺเตหิ เยภุเยฺยน รตฺติ เขปิตา. สเจ สํโฆ เตวาจิกํ ปวาเรสฺสติ, อปฺปวาริโตว สํโฆ ภวิสฺสติ, อถายํ รตฺติ วิภายิสฺสติ. กถํ นุ โข อเมฺหหิ ปฏิปชฺชิตพฺพนฺ”ติ? ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ.
“อิธ ปน, ภิกฺขเว, อญฺญตรสฺมิํ อาวาเส ตทหุ ปวารณาย มนุเสฺสหิ ทานํ เทนฺเตหิ เยภุเยฺยน รตฺติ เขปิตา โหติ. ตตฺร เจ, ภิกฺขเว, ภิกฺขูนํ เอวํ โหติ— ‘มนุเสฺสหิ ทานํ เทนฺเตหิ เยภุเยฺยน รตฺติ เขปิตา. สเจ สํโฆ เตวาจิกํ ปวาเรสฺสติ, อปฺปวาริโตว สํโฆ ภวิสฺสติ, อถายํ รตฺติ วิภายิสฺสตี’ติ, พฺยตฺเตน ภิกฺขุนา ปฏิพเลน สํโฆ ญาเปตพฺโพ—
‘สุณาตุ เม, ภนฺเต, สํโฆ. มนุเสฺสหิ ทานํ เทนฺเตหิ เยภุเยฺยน รตฺติ เขปิตา. สเจ สํโฆ เตวาจิกํ ปวาเรสฺสติ, อปฺปวาริโตว สํโฆ ภวิสฺสติ, อถายํ รตฺติ วิภายิสฺสติ. ยทิ สํฆสฺส ปตฺตกลฺลํ, สํโฆ ทฺเววาจิกํ, เอกวาจิกํ, สมานวสฺสิกํ ปวาเรยฺยา’ติ.
อิธ ปน, ภิกฺขเว, อญฺญตรสฺมิํ อาวาเส ตทหุ ปวารณาย ภิกฺขูหิ ธมฺมํ ภณนฺเตหิ …เป… สุตฺตนฺติเกหิ สุตฺตนฺตํ สงฺคายนฺเตหิ… วินยธเรหิ วินยํ วินิจฺฉินนฺเตหิ… ธมฺมกถิเกหิ ธมฺมํ สากจฺฉนฺเตหิ… ภิกฺขูหิ กลหํ กโรนฺเตหิ เยภุเยฺยน รตฺติ เขปิตา โหติ. ตตฺร เจ ภิกฺขูนํ เอวํ โหติ— ‘ภิกฺขูหิ กลหํ กโรนฺเตหิ เยภุเยฺยน รตฺติ เขปิตา. สเจ สํโฆ เตวาจิกํ ปวาเรสฺสติ, อปฺปวาริโตว สํโฆ ภวิสฺสติ, อถายํ รตฺติ วิภายิสฺสตี’ติ, พฺยตฺเตน ภิกฺขุนา ปฏิพเลน สํโฆ ญาเปตพฺโพ—
‘สุณาตุ เม, ภนฺเต, สํโฆ. ภิกฺขูหิ กลหํ กโรนฺเตหิ เยภุเยฺยน รตฺติ เขปิตา. สเจ สํโฆ เตวาจิกํ ปวาเรสฺสติ, อปฺปวาริโตว สํโฆ ภวิสฺสติ, อถายํ รตฺติ วิภายิสฺสติ. ยทิ สํฆสฺส ปตฺตกลฺลํ, สํโฆ ทฺเววาจิกํ, เอกวาจิกํ, สมานวสฺสิกํ ปวาเรยฺยา’”ติ.
เตน โข ปน สมเยน โกสเลสุ ชนปเท อญฺญตรสฺมิํ อาวาเส ตทหุ ปวารณาย มหาภิกฺขุสํโฆ สนฺนิปติโต โหติ, ปริตฺตญฺจ อโนวสฺสิกํ โหติ, มหา จ เมโฆ อุคฺคโต โหติ. อถ โข เตสํ ภิกฺขูนํ เอตทโหสิ— “อยํ โข มหาภิกฺขุสํโฆ สนฺนิปติโต, ปริตฺตญฺจ อโนวสฺสิกํ, มหา จ เมโฆ อุคฺคโต. สเจ สํโฆ เตวาจิกํ ปวาเรสฺสติ, อปฺปวาริโตว สํโฆ ภวิสฺสติ, อถายํ เมโฆ ปวสฺสิสฺสติ. กถํ นุ โข อเมฺหหิ ปฏิปชฺชิตพฺพนฺ”ติ? ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ.
“อิธ ปน, ภิกฺขเว, อญฺญตรสฺมิํ อาวาเส ตทหุ ปวารณาย มหาภิกฺขุสํโฆ สนฺนิปติโต โหติ, ปริตฺตญฺจ อโนวสฺสิกํ โหติ, มหา จ เมโฆ อุคฺคโต โหติ. ตตฺร เจ ภิกฺขูนํ เอวํ โหติ— ‘อยํ โข มหาภิกฺขุสํโฆ สนฺนิปติโต, ปริตฺตญฺจ อโนวสฺสิกํ, มหา จ เมโฆ อุคฺคโต. สเจ สํโฆ เตวาจิกํ ปวาเรสฺสติ, อปฺปวาริโตว สํโฆ ภวิสฺสติ, อถายํ เมโฆ ปวสฺสิสฺสตี’ติ. พฺยตฺเตน ภิกฺขุนา ปฏิพเลน สํโฆ ญาเปตพฺโพ—
‘สุณาตุ เม, ภนฺเต, สํโฆ. อยํ มหาภิกฺขุสํโฆ สนฺนิปติโต, ปริตฺตญฺจ อโนวสฺสิกํ, มหา จ เมโฆ อุคฺคโต. สเจ สํโฆ เตวาจิกํ ปวาเรสฺสติ, อปฺปวาริโตว สํโฆ ภวิสฺสติ, อถายํ เมโฆ ปวสฺสิสฺสติ. ยทิ สํฆสฺส ปตฺตกลฺลํ, สํโฆ ทฺเววาจิกํ, เอกวาจิกํ, สมานวสฺสิกํ ปวาเรยฺยา’ติ.
อิธ ปน, ภิกฺขเว, อญฺญตรสฺมิํ อาวาเส ตทหุ ปวารณาย ราชนฺตราโย โหติ …เป… โจรนฺตราโย โหติ… อคฺยนฺตราโย โหติ… อุทกนฺตราโย โหติ… มนุสฺสนฺตราโย โหติ… อมนุสฺสนฺตราโย โหติ… วาฬนฺตราโย โหติ… สรีสปนฺตราโย โหติ… ชีวิตนฺตราโย โหติ… พฺรหฺมจริยนฺตราโย โหติ. ตตฺร เจ ภิกฺขูนํ เอวํ โหติ— ‘อยํ โข พฺรหฺมจริยนฺตราโย. สเจ สํโฆ เตวาจิกํ ปวาเรสฺสติ, อปฺปวาริโตว สํโฆ ภวิสฺสติ, อถายํ พฺรหฺมจริยนฺตราโย ภวิสฺสตี’ติ, พฺยตฺเตน ภิกฺขุนา ปฏิพเลน สํโฆ ญาเปตพฺโพ—
‘สุณาตุ เม, ภนฺเต, สํโฆ. อยํ พฺรหฺมจริยนฺตราโย. สเจ สํโฆ เตวาจิกํ ปวาเรสฺสติ, อปฺปวาริโตว สํโฆ ภวิสฺสติ, อถายํ พฺรหฺมจริยนฺตราโย ภวิสฺสติ. ยทิ สํฆสฺส ปตฺตกลฺลํ, สํโฆ ทฺเววาจิกํ, เอกวาจิกํ, สมานวสฺสิกํ ปวาเรยฺยา’”ติ.