4.5 สํฆปวารณาทิปฺปเภท
เตน โข ปน สมเยน อญฺญตรสฺมิํ อาวาเส ตทหุ ปวารณาย ปญฺจ ภิกฺขู วิหรนฺติ. อถ โข เตสํ ภิกฺขูนํ เอตทโหสิ— “ภควตา ปญฺญตฺตํ— ‘สํเฆน ปวาเรตพฺพนฺ’ติ. มยญฺจมฺหา ปญฺจ ชนา. กถํ นุ โข อเมฺหหิ ปวาเรตพฺพนฺ”ติ? ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ. “อนุชานามิ, ภิกฺขเว, ปญฺจนฺนํ สํเฆ ปวาเรตุนฺ”ติ.
เตน โข ปน สมเยน อญฺญตรสฺมิํ อาวาเส ตทหุ ปวารณาย จตฺตาโร ภิกฺขู วิหรนฺติ. อถ โข เตสํ ภิกฺขูนํ เอตทโหสิ— “ภควตา อนุญฺญาตํ ปญฺจนฺนํ สํเฆ ปวาเรตุนฺติ. มยญฺจมฺหา จตฺตาโร ชนา. กถํ นุ โข อเมฺหหิ ปวาเรตพฺพนฺ”ติ? ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ. “อนุชานามิ, ภิกฺขเว, จตุนฺนํ อญฺญมญฺญํ ปวาเรตุํ. เอวญฺจ ปน, ภิกฺขเว, ปวาเรตพฺพํ. พฺยตฺเตน ภิกฺขุนา ปฏิพเลน เต ภิกฺขู ญาเปตพฺพา—
‘สุณนฺตุ เม อายสฺมนฺโต. อชฺช ปวารณา. ยทายสฺมนฺตานํ ปตฺตกลฺลํ, มยํ อญฺญมญฺญํ ปวาเรยฺยามา’ติ.
เถเรน ภิกฺขุนา เอกํสํ อุตฺตราสงฺคํ กริตฺวา อุกฺกุฏิกํ นิสีทิตฺวา อญฺชลิํ ปคฺคเหตฺวา เต ภิกฺขู เอวมสฺสุ วจนียา— ‘อหํ, อาวุโส, อายสฺมนฺเต ปวาเรมิ ทิฏฺเฐน วา สุเตน วา ปริสงฺกาย วา. วทนฺตุ มํ อายสฺมนฺโต อนุกมฺปํ อุปาทาย. ปสฺสนฺโต ปฏิกริสฺสามิ. ทุติยมฺปิ …เป… ตติยมฺปิ อหํ, อาวุโส, อายสฺมนฺเต ปวาเรมิ ทิฏฺเฐน วา สุเตน วา ปริสงฺกาย วา. วทนฺตุ มํ อายสฺมนฺโต อนุกมฺปํ อุปาทาย. ปสฺสนฺโต ปฏิกริสฺสามี’ติ.
นวเกน ภิกฺขุนา เอกํสํ อุตฺตราสงฺคํ กริตฺวา อุกฺกุฏิกํ นิสีทิตฺวา อญฺชลิํ ปคฺคเหตฺวา เต ภิกฺขู เอวมสฺสุ วจนียา— ‘อหํ, ภนฺเต, อายสฺมนฺเต ปวาเรมิ ทิฏฺเฐน วา สุเตน วา ปริสงฺกาย วา. วทนฺตุ มํ อายสฺมนฺโต อนุกมฺปํ อุปาทาย. ปสฺสนฺโต ปฏิกริสฺสามิ. ทุติยมฺปิ …เป… ตติยมฺปิ อหํ, ภนฺเต, อายสฺมนฺเต ปวาเรมิ ทิฏฺเฐน วา สุเตน วา ปริสงฺกาย วา. วทนฺตุ มํ อายสฺมนฺโต อนุกมฺปํ อุปาทาย. ปสฺสนฺโต ปฏิกริสฺสามี’”ติ.
เตน โข ปน สมเยน อญฺญตรสฺมิํ อาวาเส ตทหุ ปวารณาย ตโย ภิกฺขู วิหรนฺติ. อถ โข เตสํ ภิกฺขูนํ เอตทโหสิ— “ภควตา อนุญฺญาตํ ปญฺจนฺนํ สํเฆ ปวาเรตุํ, จตุนฺนํ อญฺญมญฺญํ ปวาเรตุํ. มยญฺจมฺหา ตโย ชนา. กถํ นุ โข อเมฺหหิ ปวาเรตพฺพนฺ”ติ? ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ. “อนุชานามิ, ภิกฺขเว, ติณฺณํ อญฺญมญฺญํ ปวาเรตุํ. เอวญฺจ ปน, ภิกฺขเว, ปวาเรตพฺพํ. พฺยตฺเตน ภิกฺขุนา ปฏิพเลน เต ภิกฺขู ญาเปตพฺพา—
‘สุณนฺตุ เม อายสฺมนฺตา. อชฺช ปวารณา. ยทายสฺมนฺตานํ ปตฺตกลฺลํ, มยํ อญฺญมญฺญํ ปวาเรยฺยามา’ติ.
เถเรน ภิกฺขุนา เอกํสํ อุตฺตราสงฺคํ กริตฺวา อุกฺกุฏิกํ นิสีทิตฺวา อญฺชลิํ ปคฺคเหตฺวา เต ภิกฺขู เอวมสฺสุ วจนียา— ‘อหํ, อาวุโส, อายสฺมนฺเต ปวาเรมิ ทิฏฺเฐน วา สุเตน วา ปริสงฺกาย วา. วทนฺตุ มํ อายสฺมนฺตา อนุกมฺปํ อุปาทาย. ปสฺสนฺโต ปฏิกริสฺสามิ. ทุติยมฺปิ …เป… ตติยมฺปิ อหํ, อาวุโส, อายสฺมนฺเต ปวาเรมิ ทิฏฺเฐน วา สุเตน วา ปริสงฺกาย วา. วทนฺตุ มํ อายสฺมนฺตา อนุกมฺปํ อุปาทาย. ปสฺสนฺโต ปฏิกริสฺสามี’ติ.
นวเกน ภิกฺขุนา เอกํสํ อุตฺตราสงฺคํ กริตฺวา อุกฺกุฏิกํ นิสีทิตฺวา อญฺชลิํ ปคฺคเหตฺวา เต ภิกฺขู เอวมสฺสุ วจนียา— ‘อหํ, ภนฺเต, อายสฺมนฺเต ปวาเรมิ ทิฏฺเฐน วา สุเตน วา ปริสงฺกาย วา. วทนฺตุ มํ อายสฺมนฺตา อนุกมฺปํ อุปาทาย. ปสฺสนฺโต ปฏิกริสฺสามิ. ทุติยมฺปิ …เป… ตติยมฺปิ อหํ, ภนฺเต, อายสฺมนฺเต ปวาเรมิ ทิฏฺเฐน วา สุเตน วา ปริสงฺกาย วา. วทนฺตุ มํ อายสฺมนฺตา อนุกมฺปํ อุปาทาย. ปสฺสนฺโต ปฏิกริสฺสามี’”ติ.
เตน โข ปน สมเยน อญฺญตรสฺมิํ อาวาเส ตทหุ ปวารณาย ทฺเว ภิกฺขู วิหรนฺติ. อถ โข เตสํ ภิกฺขูนํ เอตทโหสิ— “ภควตา อนุญฺญาตํ ปญฺจนฺนํ สํเฆ ปวาเรตุํ, จตุนฺนํ อญฺญมญฺญํ ปวาเรตุํ, ติณฺณํ อญฺญมญฺญํ ปวาเรตุํ. มยญฺจมฺหา ทฺเว ชนา. กถํ นุ โข อเมฺหหิ ปวาเรตพฺพนฺ”ติ. ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ. “อนุชานามิ, ภิกฺขเว, ทฺวินฺนํ อญฺญมญฺญํ ปวาเรตุํ. เอวญฺจ ปน, ภิกฺขเว, ปวาเรตพฺพํ. เถเรน ภิกฺขุนา เอกํสํ อุตฺตราสงฺคํ กริตฺวา อุกฺกุฏิกํ นิสีทิตฺวา อญฺชลิํ ปคฺคเหตฺวา นโว ภิกฺขุ เอวมสฺส วจนีโย— ‘อหํ, อาวุโส, อายสฺมนฺตํ ปวาเรมิ ทิฏฺเฐน วา สุเตน วา ปริสงฺกาย วา. วทตุ มํ อายสฺมา อนุกมฺปํ อุปาทาย. ปสฺสนฺโต ปฏิกริสฺสามิ. ทุติยมฺปิ …เป… ตติยมฺปิ อหํ, อาวุโส, อายสฺมนฺตํ ปวาเรมิ ทิฏฺเฐน วา สุเตน วา ปริสงฺกาย วา. วทตุ มํ อายสฺมา อนุกมฺปํ อุปาทาย. ปสฺสนฺโต ปฏิกริสฺสามีติ.
นวเกน ภิกฺขุนา เอกํสํ อุตฺตราสงฺคํ กริตฺวา อุกฺกุฏิกํ นิสีทิตฺวา อญฺชลิํ ปคฺคเหตฺวา เถโร ภิกฺขุ เอวมสฺส วจนีโย— ‘อหํ, ภนฺเต, อายสฺมนฺตํ ปวาเรมิ ทิฏฺเฐน วา สุเตน วา ปริสงฺกาย วา. วทตุ มํ อายสฺมา อนุกมฺปํ อุปาทาย. ปสฺสนฺโต ปฏิกริสฺสามิ. ทุติยมฺปิ …เป… ตติยมฺปิ อหํ, ภนฺเต, อายสฺมนฺตํ ปวาเรมิ ทิฏฺเฐน วา สุเตน วา ปริสงฺกาย วา. วทตุ มํ อายสฺมา อนุกมฺปํ อุปาทาย. ปสฺสนฺโต ปฏิกริสฺสามี’”ติ.
เตน โข ปน สมเยน อญฺญตรสฺมิํ อาวาเส ตทหุ ปวารณาย เอโก ภิกฺขุ วิหรติ. อถ โข ตสฺส ภิกฺขุโน เอตทโหสิ— “ภควตา อนุญฺญาตํ ปญฺจนฺนํ สํเฆ ปวาเรตุํ, จตุนฺนํ อญฺญมญฺญํ ปวาเรตุํ, ติณฺณํ อญฺญมญฺญํ ปวาเรตุํ, ทฺวินฺนํ อญฺญมญฺญํ ปวาเรตุํ. อหญฺจมฺหิ เอกโก. กถํ นุ โข มยา ปวาเรตพฺพนฺ”ติ? ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ.
“อิธ ปน, ภิกฺขเว, อญฺญตรสฺมิํ อาวาเส ตทหุ ปวารณาย เอโก ภิกฺขุ วิหรติ. เตน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุนา ยตฺถ ภิกฺขู ปฏิกฺกมนฺติ อุปฏฺฐานสาลาย วา มณฺฑเป วา รุกฺขมูเล วา, โส เทโส สมฺมชฺชิตฺวา ปานียํ ปริโภชนียํ อุปฏฺฐาเปตฺวา อาสนํ ปญฺญเปตฺวา ปทีปํ กตฺวา นิสีทิตพฺพํ. สเจ อญฺเญ ภิกฺขู อาคจฺฉนฺติ, เตหิ สทฺธิํ ปวาเรตพฺพํ; โน เจ อาคจฺฉนฺติ, ‘อชฺช เม ปวารณา’ติ อธิฏฺฐาตพฺพํ. โน เจ อธิฏฺเฐยฺย, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส.
ตตฺร, ภิกฺขเว, ยตฺถ ปญฺจ ภิกฺขู วิหรนฺติ, น เอกสฺส ปวารณํ อาหริตฺวา จตูหิ สํเฆ ปวาเรตพฺพํ. ปวาเรยฺยุญฺเจ, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส. ตตฺร, ภิกฺขเว, ยตฺถ จตฺตาโร ภิกฺขู วิหรนฺติ, น เอกสฺส ปวารณํ อาหริตฺวา ตีหิ อญฺญมญฺญํ ปวาเรตพฺพํ. ปวาเรยฺยุญฺเจ, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส. ตตฺร, ภิกฺขเว, ยตฺถ ตโย ภิกฺขู วิหรนฺติ, น เอกสฺส ปวารณํ อาหริตฺวา ทฺวีหิ อญฺญมญฺญํ ปวาเรตพฺพํ. ปวาเรยฺยุญฺเจ, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส. ตตฺร, ภิกฺขเว, ยตฺถ ทฺเว ภิกฺขู วิหรนฺติ, น เอกสฺส ปวารณํ อาหริตฺวา เอเกน อธิฏฺฐาตพฺพํ. อธิฏฺเฐยฺย เจ, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสา”ติ.