7.14 ปลิโพธาปลิโพธกถา
ทฺเวเม, ภิกฺขเว, กถินสฺส ปลิโพธา, ทฺเว อปลิโพธา. กตเม จ, ภิกฺขเว, ทฺเว กถินสฺส ปลิโพธา? อาวาสปลิโพโธ จ จีวรปลิโพโธ จ. กถญฺจ, ภิกฺขเว, อาวาสปลิโพโธ โหติ? อิธ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ วสติ วา ตสฺมิํ อาวาเส, สาเปกฺโข วา ปกฺกมติ “ปจฺเจสฺสนฺ”ติ. เอวํ โข, ภิกฺขเว, อาวาสปลิโพโธ โหติ. กถญฺจ, ภิกฺขเว, จีวรปลิโพโธ โหติ? อิธ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน จีวรํ อกตํ วา โหติ วิปฺปกตํ วา, จีวราสา วา อนุปจฺฉินฺนา. เอวํ โข, ภิกฺขเว, จีวรปลิโพโธ โหติ. อิเม โข, ภิกฺขเว, ทฺเว กถินสฺส ปลิโพธา.
กตเม จ, ภิกฺขเว, ทฺเว กถินสฺส อปลิโพธา? อาวาสอปลิโพโธ จ จีวรอปลิโพโธ จ. กถญฺจ, ภิกฺขเว, อาวาสอปลิโพโธ โหติ? อิธ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ ปกฺกมติ ตมฺหา อาวาสา จตฺเตน วนฺเตน มุตฺเตน อนเปกฺโข “น ปจฺเจสฺสนฺ”ติ. เอวํ โข, ภิกฺขเว, อาวาสอปลิโพโธ โหติ. กถญฺจ, ภิกฺขเว, จีวรอปลิโพโธ โหติ? อิธ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน จีวรํ กตํ วา โหติ, นฏฺฐํ วา วินฏฺฐํ วา ทฑฺฒํ วา, จีวราสา วา อุปจฺฉินฺนา. เอวํ โข, ภิกฺขเว, จีวรอปลิโพโธ โหติ. อิเม โข, ภิกฺขเว, ทฺเว กถินสฺส อปลิโพธา”ติ.
กถินกฺขนฺธโก นิฏฺฐิโต สตฺตโม.
ตสฺสุทฺทานํ
ติํส ปาเวยฺยกา ภิกฺขู,
สาเกตุกฺกณฺฐิตา วสุํ;
วสฺสํวุฏฺโฐกปุณฺเณหิ,
อคมุํ ชินทสฺสนํ.
อิทํ วตฺถุ กถินสฺส,_
กปฺปิสฺสนฺติ จ ปญฺจกา;
อนามนฺตา อสมาจารา,
ตเถว คณโภชนํ.
ยาวทตฺถญฺจ อุปฺปาโท,
อตฺถตานํ ภวิสฺสติ;
ญตฺติ เอวตฺถตญฺเจว,
เอวญฺเจว อนตฺถตํ.
อุลฺลิขิ โธวนา เจว,_
วิจารณญฺจ เฉทนํ;
พนฺธโน วฏฺฏิ กณฺฑุส,
ทฬฺหีกมฺมานุวาติกา.
ปริภณฺฑํ โอวทฺเธยฺยํ,
มทฺทนา นิมิตฺตํ กถา;
กุกฺกุ สนฺนิธิ นิสฺสคฺคิ,
น กปฺปญฺญตฺร เต ตโย.
อญฺญตฺร ปญฺจาติเรเก,
สญฺฉินฺเนน สมณฺฑลี;
นาญฺญตฺร ปุคฺคลา สมฺมา,
นิสฺสีมฏฺโฐนุโมทติ.
กถินานตฺถตํ โหติ,
เอวํ พุทฺเธน เทสิตํ;
อหตากปฺปปิโลติ,
ปํสุ ปาปณิกาย จ.
อนิมิตฺตาปริกถา,
อกุกฺกุ จ อสนฺนิธิ;
อนิสฺสคฺคิ กปฺปกเต,
ตถา ติจีวเรน จ.
ปญฺจเก วาติเรเก วา,
ฉินฺเน สมณฺฑลีกเต;
ปุคฺคลสฺสตฺถารา สมฺมา,
สีมฏฺโฐ อนุโมทติ.
เอวํ กถินตฺถรณํ,
อุพฺภารสฺสฏฺฐมาติกา;_
ปกฺกมนนฺติ นิฏฺฐานํ,
สนฺนิฏฺฐานญฺจ นาสนํ.
สวนํ อาสาวจฺเฉทิ,
สีมา สหุพฺภารฏฺฐมี;
กตจีวรมาทาย,
“น ปจฺเจสฺสนฺ”ติ คจฺฉติ.
ตสฺส ตํ กถินุทฺธาโร,
โหติ ปกฺกมนนฺติโก;
อาทาย จีวรํ ยาติ,
นิสฺสีเม อิทํ จินฺตยิ.
“กาเรสฺสํ น ปจฺเจสฺสนฺ”ติ,
นิฏฺฐาเน กถินุทฺธาโร;
อาทาย นิสฺสีมํ เนว,
“น ปจฺเจสฺสนฺ”ติ มานโส.
ตสฺส ตํ กถินุทฺธาโร,
สนฺนิฏฺฐานนฺติโก ภเว;
อาทาย จีวรํ ยาติ,
นิสฺสีเม อิทํ จินฺตยิ.
“กาเรสฺสํ น ปจฺเจสฺสนฺ”ติ,
กยิรํ ตสฺส นสฺสติ;
ตสฺส ตํ กถินุทฺธาโร,
ภวติ นาสนนฺติโก.
อาทาย ยาติ “ปจฺเจสฺสํ”,
พหิ กาเรติ จีวรํ;
กตจีวโร สุณาติ,
อุพฺภตํ กถินํ ตหิํ._
ตสฺส ตํ กถินุทฺธาโร,
ภวติ สวนนฺติโก;
อาทาย ยาติ “ปจฺเจสฺสํ”,
พหิ กาเรติ จีวรํ.
กตจีวโร พหิทฺธา,
นาเมติ กถินุทฺธารํ;
ตสฺส ตํ กถินุทฺธาโร,
สีมาติกฺกนฺติโก ภเว.
อาทาย ยาติ “ปจฺเจสฺสํ”,
พหิ กาเรติ จีวรํ;
กตจีวโร ปจฺเจสฺสํ,
สมฺโภติ กถินุทฺธารํ.
ตสฺส ตํ กถินุทฺธาโร,
สห ภิกฺขูหิ ชายติ;
อาทาย จ สมาทาย,
สตฺตสตฺตวิธา คติ.
ปกฺกมนนฺติกา นตฺถิ,
ฉกฺเก วิปฺปกเต คติ;
อาทาย นิสฺสีมคตํ,
กาเรสฺสํ อิติ ชายติ.
นิฏฺฐานํ สนฺนิฏฺฐานญฺจ,
นาสนญฺจ อิเม ตโย;
อาทาย “น ปจฺเจสฺสนฺ”ติ,
พหิสีเม กโรมิติ.
นิฏฺฐานํ สนฺนิฏฺฐานมฺปิ,
นาสนมฺปิ อิทํ ตโย;
อนธิฏฺฐิเตน เนวสฺส,
เหฏฺฐา ตีณิ นยาวิธิ.
อาทาย ยาติ ปจฺเจสฺสํ,
พหิสีเม กโรมิติ;
“น ปจฺเจสฺสนฺ”ติ กาเรติ,
นิฏฺฐาเน กถินุทฺธาโร.
สนฺนิฏฺฐานํ นาสนญฺจ,
สวนสีมาติกฺกมา;
สห ภิกฺขูหิ ชาเยถ,
เอวํ ปนฺนรสํ คติ.
สมาทาย วิปฺปกตา,
สมาทาย ปุนา ตถา;
อิเม เต จตุโร วารา,_
สพฺเพ ปนฺนรสวิธิ.
อนาสาย จ อาสาย,
กรณีโย จ เต ตโย;
นยโต ตํ วิชาเนยฺย,
ตโย ทฺวาทส ทฺวาทส.
อปวิลานา นเวตฺถ,
ผาสุ ปญฺจวิธา ตหิํ;
ปลิโพธาปลิโพธา,
อุทฺทานํ นยโต กตนฺติ._
อิมมฺหิ ขนฺธเก วตฺถู โทฬสกเปยฺยาลมุขานิ เอกสตํ อฏฺฐารส.
กถินกฺขนฺธโก นิฏฺฐิโต.