9.27 อทสฺสเนอุกฺเขปนียกมฺมวิวาทกถา
อิธ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ อาปตฺติํ อาปชฺชิตฺวา น อิจฺฉติ อาปตฺติํ ปสฺสิตุํ. ตตฺร เจ ภิกฺขูนํ เอวํ โหติ— ‘อยํ โข, อาวุโส, ภิกฺขุ อาปตฺติํ อาปชฺชิตฺวา น อิจฺฉติ อาปตฺติํ ปสฺสิตุํ. หนฺทสฺส มยํ อาปตฺติยา อทสฺสเน อุกฺเขปนียกมฺมํ กโรมา’ติ. เต ตสฺส อาปตฺติยา อทสฺสเน อุกฺเขปนียกมฺมํ กโรนฺติ— อธมฺเมน วคฺคา …เป… อธมฺเมน สมคฺคา… ธมฺเมน วคฺคา… ธมฺมปติรูปเกน วคฺคา… ธมฺมปติรูปเกน สมคฺคา. ตตฺรฏฺโฐ สํโฆ วิวทติ— ‘อธมฺเมน วคฺคกมฺมํ, อธมฺเมน สมคฺคกมฺมํ, ธมฺเมน วคฺคกมฺมํ, ธมฺมปติรูปเกน วคฺคกมฺมํ, ธมฺมปติรูปเกน สมคฺคกมฺมํ, อกตํ กมฺมํ ทุกฺกฏํ กมฺมํ ปุน กาตพฺพํ กมฺมนฺ’ติ. ตตฺร, ภิกฺขเว, เย เต ภิกฺขู เอวมาหํสุ— ‘ธมฺมปติรูปเกน สมคฺคกมฺมนฺ’ติ, เย จ เต ภิกฺขู เอวมาหํสุ— ‘อกตํ กมฺมํ ทุกฺกฏํ กมฺมํ ปุน กาตพฺพํ กมฺมนฺ’ติ, อิเม ตตฺถ ภิกฺขู ธมฺมวาทิโน. อิเม ปญฺจ วารา สํขิตฺตา.